Uykulu gözlerle sýnavlara hazýrlýk kitabýndan sayýsýz soruyu çözdüðüm bir vaktti… Uzun zamandýr çalýþma masamýn bir kenarýnda TÜBÝTAK raporlarýnýn ve Bilim-Teknik dergilerinin arasýnda okunmayý bekleyen bir kitaba takýldý gözlerim Oscar Wilde’ nin Mutlu Prensi’ne… Artýk aðrýmaya baþlayan baþým yorgunluk sinyalleri vermeye baþladýðý için çalýþmayý býrakýp yataðýma uzandým ve Oscar Wilde’ nin masallarýný okumaya baþladým. Kaç yýl önce okumuþtum bu kitabý diye düþününce zamanýn su gibi aktýðý gerçeðine tanýklýk etim. Ýlkokula giderken sýnýfa kapanýp kitap okuduðum bir beden eðitimi dersine kadar gitti aklým. Oscar Wilde ile ve aslýnda pek çok yazarla daha tanýþmamýzý benim kimseyle konuþmadan, kitaplarýmdan ve resim defterlerimden baþka arkadaþým olmadan geçirdiðim çocukluk yýllarýma borçluyuz. Bazen o kadar yalnýz olduðumu hatýrlamak içimde bir þeyleri kanatsa da hiç piþman deðilim kitaplarla kurduðum dostluk için. Neyse o kadar da inmeyelim çocukluðuma. Bu iþi psikologlara býrakalým.
Bugün o kitabý yeniden elime aldýðýmda eski bir dostumla karþýlaþmýþ gibi hissettim. Oscar Wilde ( benim gözümde ) kýrgýnlýklarý-acýlarý sanatýn büyülü aynasýnda bir þahesere dönüþtüren usta bir yazar.1854’te Dublin’de doðan Wilde eþcinsellikle suçlanarak 1895-97 yýllarý arasýnda hapis yatarak ayrý kaldýðý eþini ve iki çocuðunu göremeden 1900 yýlýnda Paris’te ölmüþ. Özel hayatýný pek umursamýyorum. Benim için önemli olan Wilde’ nin dünya edebiyatýna olan katkýsý. Ve bu da hiç öyle azýmsanacak bir katký deðil.
Wilde’ nin adýný en çok duyuran ve beni de en çok etkileyen masallarýndan birini, Mutlu Prens’i tekrar okuduðumda lezzetine doyamadýðým bir yemeðin tadýna bakmýþ gibi hissediyorum kendimi.” Bu masalda beni bu kadar etkileyen ne? “ Diye soruyorum kendime. Pek çok cevap beliriyor zihnimde: Zihni allak bullak eden þaþýrtýcý bir tema, þiirsel bir anlatým ve doyurucu bir yoðunluk… Evet, ama tüm bunlardan daha baþka bir neden daha var. Acaba bir edebiyat eleþtirmeninin de aklýna gelmiþ midir þu an düþündüðüm þey? Oscar Wilde bu masalda biraz da kendini anlatýyor olabilir miydi? Bir kýrlangýcýn göl kenarýndaki bir saza aþýl olmasýyla Mýsýr’a yani sýcak ve güzel ülkeye göç eden arkadaþlarýndan ayrýlma fedakârlýðýný göstermesi… Fakat bunun ardýndan sevgilisinden sýkýlmasý, aslýnda onu gerçekten sevmediðini anlamasý. Çünkü sevgilisiyle hiç mi hiç uyumlu deðildi. Kýrlangýç özgürlüðe âþýktý. Mas mavi gökyüzüne doðru kanat çýrpmalýydý O. Saz ise içinde yaþadýðý göle aitti. Baþka diyarlara göç etmekten acizdi. Ýþte bu yüzden bir sabah karar verdi kýrlangýç bitmeliydi artýk. “ Hoþça kal ” dedi sevgilisi saza ve kanat çýrptý göklere, özgürlüðe. . . Sonra yorulunca bir an, yaðmur damlalarýndan kaçýp Mutlu Prens’in heykeline sýðýndý. Burada da ýslanýnca “ bir heykel yaðmurdan bile koruyamýyorsa ne iþe yarar ki “ diye düþünerek baþýný yukarý kaldýrdýðýnda Mutlu Prens’ in gözlerine yerleþmiþ yaðmur damlalarýný gördü. Aðlýyor muydu Mutlu Prens? Neden hüzünlüydü? Tüm sorularýnýn cevabýný aldýðýnda “ tamam “ dedi kýrlangýç “yardým edeceðim sana. Burasý çok soðuk ama Mýsýr’a gitmeyip senin yanýnda kalacaðým ” ve böylece Mutlu Prens’in isteðiyle onun üstündeki tüm mücevherleri söküp yoksullara daðýttý. Sýra Mutlu Prens’in gözlerine geldiðinde onlara kýyamadý ama prens’in ýsrarý üstüne onlarý da söküp yoksullara, evsiz çocuklara verdi. Ve sonunda Mutlu Prens’in ihtiþamýndan hiçbir þey kalmadý geriye. Kýrlangýç ise yaðan karýn soðuðuna dayanamadý ve son kez uçup kondu Mutlu Prens’in omuzlarýnýn üstüne.”Gidiyorum” diye fýsýldadý prensinin kulaðýna.”sonunda Mýsýr’a gidebileceksin demek ki… Çok sevindim” dedi prens. ” Hayýr” dedi kýrlangýç “Mýsýr’a deðil ölümün koynuna gidiyorum. Ellerinden öpebilir miyim?” “ Hayýr “dedi Prens “ ellerimden deðil dudaklarýmdan öpmelisin. Çünkü: Seni çok seviyorum.” “Ölüm uykunun kardeþidir deðil mi “ dedi kýrlangýç ve Mutlu prens’i dudaklarýndan öpüp ayaklarýnýn dibine düþtü. Tam o anda Mutlu Prens’in içinden bir þey kýrýlýyormuþ gibi bir ses geldi. Prens’in kurþundan kalbi tam ortasýndan ikiye ayrýlmýþtý. O gece don çok sert tutmuþtu.
Ertesi sabah Belediye baþkaný bu çirkin heykelin yerinden sökülmesi emrini verdi. Heykeli eriten usta, kurþun kalbin bir türlü erimemesine çok þaþýrdý ve onu ölü kýrlangýcýn bulunduðu küllerin arasýna attý.
Tanrý meleklerinden birine, “ bana þehirdeki en deðerli iki þeyi bulup getir “ dedi. Melek kurþun kalbi ve ölü kuþu getirdi. “ Doðru olaný seçtin “ dedi Tanrý. “Çünkü cennetimin bahçesinde bu kuþ sonsuza dek ötecek ve altýn þehrimde Mutlu Prens ebediyen bana övgüde bulunacak. ” Masal bu cümlelerle sona erdiðinde hüznün sevince dönüþtürülmesine tanýk olmanýn verdiði buruklukla “ bu konuda bir yazý yazmalýyým “ diyorum. Sanki bunu yaparsam Mutlu Prens ve küçük kýrlangýç için de bir þeyler yapmýþ olacakmýþým gibi geliyor. Ve yazýyorum. Kendimce cümleler diziyorum ard arda, belki küçük kýrlangýç penceremin önünde beni izliyordur þimdi. Ýmkânsýzlýðýný bildiðim düþler kurarak sonlandýrýyorum cümlelerimi.
Birkaç soru takýlýyor aklýma. Acaba Oscar Wilde hangi kahramanla daha çok özdeþleþtirmiþti kendini? Kýrlangýçla mý yoksa mutlu prensle mi? Belki de her ikisiyle de…