Geçmiþ ölmedi. Henüz geçmedi bile. -William Faulkner |
|
||||||||||
|
Sizlerle bu hafta Devrek’te yaþanmýþ fakat bölge halký tarafýndan bilinmeyen ve unutulmuþ bazý felaketlerden söz etmek istiyorum. Allah (C.C.) bir daha böyle acýlarý Devrek’e yaþatmasýn. Devrek, Osmanlý sultaný I. Abdülmecid Han döneminde yani 18 Aralýk 1858 yýlýnda büyük bir sel felaketi yaþamýþtýr. Baþbakanlýk Osmanlý Arþivi’nde bulunan A.}MKT.UM.338/11 numaralý belgeden bu konuda detaylý bilgi elde edilebilmektedir. Belgeye göre bu sel felaketiyle þimdiki Zonguldak Köprüsü yýkýlmýþ ve zaptiye emiri Ýzzet Paþa tarafýndan köprü yeniden inþa edilmiþtir. Hatta mecrasýndan çýkmýþ olan nehir, eski yataðýna yeniden döndürülebilmiþtir. Yukarýda ifade ettiðimiz sel felaketinden otuz iki yýl sonra yani II. Abdülhamid Han döneminde ve 24 Mart 1890’da Devrek’te büyük bir yangýn olur. Baþbakanlýk Osmanlý Arþivi’nde bulunan M.DH.MKT.1718/33-1714/13 numaralý belgeye göre, bu yangýnda, Devrek’te bazý evler yanýnda Hamidiye kazasýnda hükümet konaðý da yanar. Bilindiði üzere bu dönemde artýk Devrek adý býrakýlmýþ ve bölge ‘Hamidiye’ adýyla ünlenmiþtir. 16 Nisan 1890’da hükümetçe Hamidiye kazasýna yazýlan bir yazýda ((M.) DH.MKT.1710/98); Hamidiye kazasýnda yangýna sebebiyet verenlerin mahkemeye bir an önce çýkartýlmasý istenmiþtir. Yangýn felaketinden on yedi ve Devrek’te yaþanmýþ sel felaketinden kýrk dokuz yýl sonra yine II. Abdülhamid Han Döneminde yani 11 Aðustos 1907 yýlýnda Hamidiye baþka büyük bir sel felaketine maruz kalýr. Yine þimdiki Zonguldak Köprüsü bu sel felaketinden dolayý yeniden yýkýlmaktan kurtulamaz. Bu kez köprü, Devrek belediye reisi Halil Aða tarafýndan inþa edilir. Baþbakanlýk Osmanlý Arþivi’nde bulunan DH.MKT.1189/15 numaralý belgede, Hamidiye kazasýndaki köprünün sel taþkýnýyla yýkýlmasý üzerine yeniden inþasýnda gayretleri görülen belediye reisi Halil Aða’nýn, mecidi niþaný ile onurlandýrýldýðý kaydý bulunmaktadýr. Devrek’te yaþanmýþ ilk sel felaketinden elli dört, son sel felaketinden beþ yýl sonra yani 22 Ocak 1912 yýlýnda Devrek baþka büyük bir sel felaketiyle yüz yüze kalýr. Halkýn bir kýsmýnýn evleri bu sel sularý ile büyük zarar görür, týpký 1998 yýlý sel felaketi gibi. Baþbakanlýk Osmanlý Arþivi’nde bulunan DH.ÝD.105/-1/39 numaralý belgede, selden etkilenen yöre halkýnýn hükümete kereste temini için yaptýðý müracaatta “Devrek kasabasý sel sebebiyle yýkýlan evler için gerekli kerestenin meccanen kesilmesinin mümkün olmadýðýna, ancak sadece ücretsiz aðaç kesiminin yalnýzca köyler için geçerli olduðuna” karar verir. *** Yukarýda ana hatlarýyla yazdýðým tarihsel olaylarýn daha geniþ bir bölümü, Devrek ve çevresi için hazýrladýðým kitabýmýzdan okunabilir. Hemen burada hemþerilerimize müjdeli bir haber verelim: Devrek tarihini konu alan ve aþaðýda baþlýðýný yazdýðým kitabýmýz Konya’da Çizgi Yayýnevi’nden çýktý: “Yerel Tarih Bakýþ Açýsý ile Osmanlý Döneminde Devrek ve Çevresi (Zonguldak, Krd. Ereðli, Çaycuma, Safranbolu, Bartýn) Tarihi” Kitap, ülkemizin saygýn satýþ noktalarýnda okuyucu ile buluþmaktadýr. Eðer yöre insanýmýz kitabý edinmek isterlerse, isteme adresini yazýyorum: Çizgi Kitabevi Sahipata Mah. Mimar Muzaffer Cd. Helvacýoðlu Apt. 41/1 KONYA Tel: 0332 353 62 65-66 Devrek’imizin ve bölgemizin kültür ve tarihi için hayýrlý olmasýný diliyorum. Kalýn saðlýcakla…
ÝzEdebiyat yazarý olarak seçeceðiniz yazýlarý kendi kiþisel kütüphanenizde sergileyebilirsiniz. Kendi kütüphanenizi oluþturmak için burayý týklayýn.
|
|
| Þiir | Öykü | Roman | Deneme | Eleþtiri | Ýnceleme | Bilimsel | Yazarlar | Babýali Kütüphanesi | Yazar Kütüphaneleri | Yaratýcý Yazarlýk | Katýlým | Ýletiþim | Yasallýk | Saklýlýk & Gizlilik | Yayýn Ýlkeleri | ÝzEdebiyat? | SSS | Künye | Üye Giriþi | |
Book Cover Zone
Premade Book Covers
ÝzEdebiyat bir Ýzlenim Yapým sitesidir. © Ýzlenim
Yapým, 2024 | © Güngör Karauðuz, 2024
ÝzEdebiyat'da yayýnlanan bütün yazýlar, telif haklarý yasalarýnca korunmaktadýr. Tümü yazarlarýnýn ya da telif hakký sahiplerinin izniyle sitemizde yer almaktadýr. Yazarlarýn ya da telif hakký sahiplerinin izni olmaksýzýn sitede yer alan metinlerin -kýsa alýntý ve tanýtýmlar dýþýnda- herhangi bir biçimde basýlmasý/yayýnlanmasý kesinlikle yasaktýr. Ayrýntýlý bilgi icin Yasallýk bölümüne bkz. |