Ýnandýðýný söyleyen insan kendi dinini yaþayamaz, yaþanmasý gereken Allah’ýn dinidir. Cahilce, kendi mantýk örgülerine göre bir din yaþamayý düþünenler kendi çýkarlarýný gözettikleri bir ‘mantýk dini’nin mensubudurlar.


Cahiliye insanlarýnýn oluþturduðu ‘mantýk dini’nin en önemli özelliklerinden biri, Kur’an ahlakýnýn gereklerinin, yalnýzca kiþisel çýkarlarla uyumlu olduðu durumlarda yaþanmasýdýr. Bu sapkýn inanýþa göre, namaz kýlmak, zekat vermek, oruç tutmak, sabýr göstermek, tevekküllü olmak, hoþgörülü davranmak, ihtiyaç içinde olanlarý korumak ancak çýkarlarla çatýþmýyorsa uygulanabilir. Eðer toplum içinde takdir görülecekse, ibadet etmek ve güzel ahlak özellikleri sergilemekte kendilerince bir sakýnca görmeyen bu kimseler, þayet toplumdan tepki alacaklarýný düþünürlerse, bu dini sorumluluklardan hiç haberleri yokmuþ gibi davranýrlar.


Bu çarpýk mantýða sahip insanlar, ahiretin varlýðýna da kesin bilgiyle iman etmezler. Çünkü yaþamlarýnýn bir kýsmýný Kur’an ahlakýný, geri kalanýný ise dünya hayatýný yaþamaya ayýrmýþlardýr. Hatta bazen bu kiþinin gününün neredeyse 23 saati Kur’an ahlakýndan uzak geçerken, din ahlakýný yaþamaya ancak bir saatini ayýrýr. Oysa insanýn yaþamý, ölümü, ibadetleri ve kulluðu yalnýzca Allah için olmalýdýr. Bir Kur’an ayetinde bu konuda “De ki: “Þüphesiz benim namazým, ibadetlerim, dirimim ve ölümüm alemlerin Rabbi olan Allah’ýndýr.” (Enam Suresi, 162) buyrulur.


Dünyevi deðerlere çok önem veren bu kiþiler, sadece belli dönemlerde ihtiyaç içinde olanlarý korumayý, yoksullara sadaka vermeyi, yardým etmeyi yeterli görürler. Bunlar güzel ve teþvik edilmesi gereken davranýþlardýr. Ancak bu kiþilerin yardýmlarýndaki asýl amaç, genellikle toplumda ‘ hayýrsever’ sýfatý kazanabilmek ve böylece saygýn bir yer elde edebilmektir.


Mantýk dinini yaþayanlarýn en büyük yanýlgýlarýndan biri ise, tüm bu çarpýklýklara ve Kur’an dýþý inanýþlara raðmen, kendilerinin gerçek anlamda Kur’an ahlakýný yaþadýklarýný öne sürmeleridir. Oysa gerçek Ýslam ahlakýnýn, bu kiþilerin çarpýk mantýk örgüleri üzerine kurduklarý sapkýn yaþamlarýyla hiçbir ilgisi yoktur.

Kur’an’da, müminlerin tüm yaþamlarýnýn Rabb’imizin hoþnutluðuna uygun olduðu bildirilir. Salih müminler, her ne iþ yapýyor olsalar, okula da gidiyor olsalar, ticaretle de uðraþýyor olsalar, tüm gün evde de bulunsalar, hasta ya da saðlýklý da olsalar yalnýzca Allah’ýn hoþnutluðu için yaþarlar. Çok açýktýr ki, samimi müminlerin yaþamýnda “biraz Allah rýzasý için, biraz nefsi için” gibi bir ayrým asla yoktur. Yaptýklarý her iþte yalnýzca Allah’ýn hoþnutluðunu kazanma çabasý vardýr. Müminlerin yalnýzca Allah için yaþadýklarýný haber veren ayetlerden biri þöyledir:

(Öyle) Adamlar ki, ne ticaret, ne alýþ-veriþ onlarý Allah’ý zikretmekten, dosdoðru namazý kýlmaktan ve zekatý vermekten ‘tutkuya kaptýrýp alýkoymaz’; onlar, kalplerin ve gözlerin inkýlaba uðrayacaðý (dehþetten allak bullak olacaðý) günden korkarlar. (Nur Suresi, 37)


Davranýþlarýmýzý ve sözlerimizi ‘mantýk süzgecinden’ deðil, tam bir mümin hareketi ve mümin ahlakýna uygun olup olmadýðý konusunda süzgeçten geçirelim. Attýðýmýz her adýmda ”cennette böyle bir tavýr içinde olabilir miyim?” diye düþünerek Kur’an ahlakýna uygun tavýrlar sergileyelim. Kendi nefsimizin hevasýna deðil, Allah’ýn buyruklarýna itaat edelim ve O’nun sýnýrlarýný koruyarak yaþayalým.


Fuat Türker