Allah'ý çok seven, Allah'tan çok korkan ve Rabb’ine yakýn yaþamaya çalýþan insanýn üzerinde Allah’ýn Adl sýfatý tecelli eder. Allah'ýn, adil olan kullarýný seven olduðunun bilincindeki inananlar için karþýlarýndaki kiþiyi ’son kez affetme’ ya da ’silme, bitirme’ gibi Kur’an dýþý mantýklar geçerli deðildir. Geçmiþte yaþananlar nedeniyle kin tutmak, nefret etmek bir yana, onlar haklarýndan bile baðýþlayarak vazgeçerler.

Müminler, "bollukta da, darlýkta da infak edenler, öfkelerini yenenler ve insanlar (daki haklarýn)dan baðýþlama ile (vaz)geçenlerdir. Allah, iyilik yapanlarý sever." (Al-i Ýmran Suresi, 134) ayeti gereði baðýþlayýcý, þefkatli, merhametli ve adaletli davranýrlar. Her durumda sevgiden, adaletten, barýþ ve dostluktan yanadýrlar.

Bu üstün ahlak, insanlar arasýnda olduðu gibi, toplumlar arasý iliþkilerde de geçerli olmalý. Toplumlar arasýnda anlaþmazlýk ve gerilim yaþanmasý durumunda da Müslüman adaleti ayakta tutmalý. Kur�an�da buyrulduðu gibi:

Ey iman edenler, adil þahidler olarak, Allah için, hakký ayakta tutun. Bir topluluða olan kininiz, sizi adaletten alýkoymasýn. Adalet yapýn. O, takvaya daha yakýndýr. Allah’tan korkup-sakýnýn. Þüphesiz Allah, yapmakta olduklarýnýzdan haberi olandýr. (Maide Suresi, 8 )

Samimi inananlar toplumlar arasýnda daha önce yaþanmýþ çatýþma, haksýzlýk ve zulüm nedeniyle birçok insanýn yaptýðý gibi düþmanlýðý ilke edinmez, sevgi, dostluk ve barýþýn hakim olduðu ortamlarý meydana getirmeye çalýþýrlar. Toplum genelinde öfke, kin ve nefret güdülecek olursa, dost edinilecek ülke bulunamaz. Bu duygularýn ölçü alýnmasý, bütün ülkelerin düþman olduðu anlamýna gelir. Çünkü tarih boyunca aralarýnda küçük ya da büyük, anlaþmazlýk yaþamamýþ iki ülke yoktur.

Ayný düþmanlýklarý ýsýtýp ýsýtýp gündeme getirmenin hiçbir yararý yoktur. Geçmiþte yaþanmýþ hatalar nedeniyle gerilim yaþamak yerine sevgiyi ve baðýþlayýcý olmayý tavsiye ederek huzur ortamý oluþturmak ve buna sebep olmak en hayýrlý olandýr. Allah’ýn beðendiði güzel ahlak bunu gerektirir.

Bir zulme maruz kalýndýðýnda, zulümden o toplumun ya da ülke insanlarýnýn tümü sorumlu tutulamaz. Allah Katýnda, zulümden yalnýzca zulmü yapan sorumludur. Yalnýzca zalim, yaptýðý zulmün yasal karþýlýðýný görür. Ýnkarcý ideolojilerin etkisindeki Darwinist-materyalist kiþilerin yaptýklarý zulümden, hiçbir suçu olmayan masum insanlarýn da sorumlu tutulmasý ne Kur’an'a ne de akla ve mantýða uymaz.

Müslüman, insanlarý sevgi ve þefkatle Ýslam'a davet etmekle sorumludur. Müslüman olmayanlarý lanetlemek, aþaðýlamaya kalkýþmak yerine güzel sözle yaklaþmak, akýllýcadýr. Ýslam’ýn güzelliðini, Müslüman iyi örnek olarak göstermelidir. Geçmiþteki hatalarýndan dolayý toplumun tamamýný lanetlemek, barýþ döneminde de kýtal ayetini esas alarak, "ölüm ve kan" sloganlarý atmak yanýlgý olur. Ýslam akýlla, sevgi ve þefkatle geliþir, yayýlýr. Düþmanlýk, kin ve nefret politikalarýyla, Kur’an ahlakýnýn dünya hakimiyetinden söz edilemez.

Samimi müminler savaþ ortamýnda bile yiyeceklerini esirlere veren bir ahlaka sahiptir. Güzel sözle ve sabýrla Ýslam’ýn güzelliðini insanlara anlatýrlar. Kardeþlik ve dostluðun önündeki engelleri baðýþlayýcýlýkla kaldýrýr ve insanlarý güzel ahlaka davet ederler. Samimi çabalarýnýn karþýlýðýný yalnýzca Allah’tan beklerler. Rabb’leri de onlara baþarý ve zafer yollarýný açar.

Allah, inkar edenleri kin ve öfkeleriyle geri çevirdi, onlar hiçbir hayra varamadýlar. Savaþta Allah (yardýmcý ve zafer nasib edici olarak) mü’minlere yetti. Allah çok güçlüdür, üstün ve galib olandýr. (Ahzab Suresi, 25)