Iþýk, sesten binlerce kez hýzlý yayýlýr.
Nefretin de ayný þekilde sevgiden hýzlý yayýldýðýný söyleyebiliriz. Nitekim nefretin çýðlýðý çok uzaklardan duyulabilirken, sevgi sözcükleri zorlanarak, bir fýsýltý halinde ancak çýkar dudaklarýmýzdan. Sevgili bile iþitmekte zorlanýr.
Sevgiyi büyütüp yaygýnlaþtýrmak çok meþakkatli iþtir, çaba ister, fedakarlýk ister. Halbuki nefret habis bir ur gibi tüm topluma bulaþýr.
***
Toplumdaki farklýlýklar hem o toplumun renkleri, hem de zenginliðidir. Farklý renk ve görüþlerin olmadýðý toplumlarýn ilerlemesi de mümkün olmaz. Çünkü karþýtlarý olmayan her rejim yozlaþmaya mahkumdur. O renklerin þu veya bu sebeple budandýðý, tek sesliliðin hakim olduðu her toplum kýsa sürede duraðanlaþýp geriler.

Her ne kadar toplumsal zenginlik de olsa, farklýlýklarý kaþýmak nefreti yaygýnlaþtýrmanýn en kolay yoludur. Çünkü farklýlýklar ayný zamanda toplumun sinir uçlarýný oluþturur.
O sinir uçlarý ne zaman uyarýlsa orta yerinden ikiye bölünmüþtür toplum. Efsanelerdeki iki baþlý yýlan uyanmýþ, kendi kendisiyle savaþa tutuþmuþtur.

Bir hikaye gibi gelebilir size anlattýklarým. Oysa ülke tarihi bu acýlarla yazýlmýþ gibidir. Alevi-Sünni, sað-sol, Türk-Kürt kavgalarý, sadece bir kardeþ kavgasý deðil; farklýlýklarýn kaþýnmasýyla hayat bulan efsanedeki yýlanýn uyanmasý, toplumun kendi kendisiyle savaþa tutuþmasýdýr. Hatýrlanacaðý gibi bu savaþlarýn hepsi kanlý bitmiþ, evlatlar ölmüþ, analarýn baðrý tutuþmuþtur.
***
Çok yaklaþtý, bir kez daha kýrýlma noktasýnda tarih. Sadece Alevi-Sünni deðil, sadece sað-sol, sadece Türk-Kürt deðil, bütün ayrým noktalarý ayný anda kaþýnmýþ, bütün sinir uçlarý ayný anda uyarýlmýþ ve cepheler oluþmuþtur.
Türbanlý-türbansýz, laik-dinci, halk-seçkinci…

Ýlk tarým toplumlarý, bereketli bir yýl yaþayabilmek için, toprak ananýn rahmini oluþturan yerküredeki çatlaklara kan akýtýrdý.
Farklýlýklarýmýzýn uyuz gibi kaþýnmasý boþuna deðil.
O topraklar döllendi; doðuma hazýr þimdi.


Aðustos 2012, Ýstanbul
Mustafa Yener