..E-posta: Þifre:
ÝzEdebiyat'a Üye Ol
Sýkça Sorulanlar
Þifrenizi mi unuttunuz?..
Yaþamak bir aðaç gibi tek ve hür / Ve bir orman gibi kardeþçesine...
þiir
öykü
roman
deneme
eleþtiri
inceleme
bilimsel
yazarlar
Anasayfa
Son Eklenenler
Forumlar
Üyelik
Yazar Katýlýmý
Yazar Kütüphaneleri



Þu Anda Ne Yazýyorsunuz?
Ýnternet ve Yazarlýk
Yazarlýk Kaynaklarý
Yazma Süreci
Ýlk Roman
Kitap Yayýnlatmak
Yeni Bir Dünya Düþlemek
Niçin Yazýyorum?
Yazarlar Hakkýnda Her Þey
Ben Bir Yazarým!
Þu An Ne Okuyorsunuz?
Tüm baþlýklar  


 


 

 




Arama Motoru

ÝzEdebiyat > Bilimsel > Felsefe > Bayram Kaya




20 Þubat 2013
Totemi Yapýnýn Bir Özelliðine, Büyüteç Tutmak  
Bayram Kaya
Totem kavramý, gerek kendisinden sonraki dönemler içindeki, kendisinden zemin yansýmasýyla geliþip, sýnýfsal bir sosyo toplum zeminine hitap eden dinlerce ve gerekse de sýradan insan bilmezliðince hayli kirletilmiþ bir kavramdýr. Oysa bu kavram olmadan, ilkti hiçbir sosyal sistem, sonra da sosyo-tolumsa süreçler düzenli biçimde baþlatýlamazdý. Totem, dýþtan size yansýyan alan durumla, sizin bencil beniniz olan güdülerin, siz dýþýnda sizler gibi kiþiler alanýnda; eðilimler kesiþim düzenlenemesi oluþla; sosyal elliðin ilk þekil ve kalýp alma biçimidir. Totem ne elle yapýlan bir yontu, ne de bir puttur. Bunlar daha sonraki süreç çarpýtmalarýnýn ökülte anlayýþlarýyle bir zamanki sosyo nesnel olan gerçekliðin, unutulmasý söylemleridirler. Bkz: Totem ve tabu. Totemi alan. Totem bir din mi? vs. oluþla bu kabilden olan yazý dizilerim gözden geçirilebilr.


:AEEF:
Deðerli okur. Burada yayýnlamakta olduðum yazýlar kompozisyonunda belki de ilk kez duyacaðýnýz çýkarým ve ortaya koyuþlar mevcut olup, bunlar yazarýn kendi rezervidirler.

Çok ortaya koyuþlarým bilinenlerin aksine oluþla belki de bir þaþkýnlýk ya da kulak asmazlýk olmaktadýr. Bu nedenle okunup anlaþýlmasý da güç olabilmektedir. Böyle olunca, bu tür yazýlar pek okunup yeðlenmezler. Buna raðmen, insanlar yine de yazar. Yazmalý da. Bir düþünce yazýsýnýn sanýrým mukadderatý da budur. Yazýyý kafanýzdaki önyargýlý, totem anlamasýyla okumayýnýz lütfen.

Totemi oluþturan; ateþi kullaným alanýna sokan; tekerleði bulan,;hayvaný evcilleþtirip, postunu sýrtýna geçiren; bitki yetiþtiren; kesici aletler yapan; resim çizen; bugünkü sosyo toplumsa yaþamlarý ortaya koyan insanlara, ilkel demek; güncel ilkelliðin aydýn cehaleti olmasýndan baþka bir þey deðildir.

Tüzellik, totemi yapýnýn çok önemli bir özelliðidir. Ýnsanlýðýn eski dönemlerde ve eski sosyal birlikçi yapýlarý içindeki en önemli soyuttu öznel geliþmesi, bu totemi yapý tüzelliðini ortaya koyabilmeleridir. Sosyal yapýlarýn günlük yaþamdan edindiði deneyim ve kazanýmlarý vardý. Bu deneyim ve kazanýmlarýný kiþilerin dýþýndaki totem bir noktaya göç ettirmeleri, insanlýðýn tam bir anlamsal dönüþmesiydi.

Totemi nokta da, bu göç olgularýný kristalize ediþle, insanlar; o totem noktayý, çekim alaný kýlmýþtýr. Yine o totom sel nokta hem "sosyal yapýnýn bilinci" olmuþtur; hem de o totemi nokta, “grup sosyal beni", yapýlmýþtýr. Sürecin böyle olmasý gelecekteki zincirleme çýðlamanýn, ateþlenen fitili olacaktý.

Böylece bu totemi noktanýn, göç ediþ anlamýyla anlaþýlýr; görünür yaný yoktu. Bu totemi noktanýn hükmî þahsiyeti vardý. Burada hükmü þahsiyet, o sosyal yapýnýn ya da kurumun benliði ve bilincidir. Adeta bir organizma beni ve vücudu gibi oluþla yapý içine damar aðlarýyla tekrar daðýlabilmesidir.

Bu durum çok önemli bir kavranýþ ve kavratýþýn, tüzellik oluþuydu. Ýþte totem bir yönü ve bir anlamý da bu tüzellikçe oluþuydu. Ýnsan sosyal yapý içinde kendisini bu totem noktayla sayðýlayýp, varlaþtýrýrken giderek bu noktaya yabancýlaþacaktý. Bu noktanýn gerisindeki tüzelleþme soyutlamasýný unutup bu noktayý ökülte edip ve inisiye yoluyla öðrenme süreci yapacaklardý.

Her totem de, bir tüzellik vardý. Her tüzellik te, bir totemdi. Sosyal grup bilinci ve sosyal grup beni, o noktayý bir yaptýran, bir yaptýrým oluþla; otorite merkezli bilinçle meþrulaþtý. Bu meþrulaþýþý kendi grup onayýyla, müktesebatlarýn odaðý yapýþla, buraya; saygý duyup kutsadýðý anlamlar deðerini atfetmiþtir.

Bu tüzellikti totemi nokta günümüze gelene deðin birçok yarýlma ve dallanmalarýn deðiþkenliði içinde oluþla kurumsallaþmýþtýrlar. Günümüze dek, monarþiden demokrasiye; mutlakýyetten meþrutiyete ve cumhuriyete; seçimlerden, bürokrasiye, adalete dek vs. bulunuþlar hep bu totemi tüzel alanýn yarýlan; dallanýp, çatallanan zemin bölünmesi içinde, zeminlerin kategorize edilmesiyle bu düzeye gelinmiþtir.

Totemi insan bilinci bu tüzellikti alaný, kendi bencil saðlanýmlarýna hitap eder oluþlarýyla çekim ve yaptýrým gücü kýldýlar. Söz gelimi bu totemi nokta av yaptýran ve avý paylaþtýran ilkeydi. Cinselliði düzenleyen ilkeydi. Burada cinsellik ve avý paylaþýp yemek; kiþinin kendisi olan özeline karþýlýk geliyordu.

Ýnsan sosyal yapý içinde bu tüzel noktayý kutsayýp saygýlýndý. Günümüz insaný ise gizlide ilk fýrsatta bu tüzelliðe toplum aleyhine oluþla saygýsýz olup, tüzelliðin akýþýný yapan siyasi erke; kul köle olmanýn yabancýlaþmasý içindedirler. Bugün emeðin yüce deðer olmasý, bu bencil tüzelliktendi.

Güncel insan tüzel olanla, tüzel olanýn içindekini karýþtýrmýþtý. Yani güncel insan, tüzelleþen bencilliðini göremeyip, olup biten içinde hile ve desiselerle yeniden bencilliðini aramakla, kendinin insani tutumlu olduðunu sanmaktadýrlar. Oysa sosyo toplumsa tüzelliðin dýþýnda insanilik yoktur. Zaten olsaydý, sosyo toplumsa tüzelliðin olmasýna gerek yoktu ve totemi tüzellik olamazdý.

Burada tüzelin alan içi ilkeleri deðiþmez demiyoruz. Tüzelliðin saygýn oluþu çok önemlidir. Tüzellik içinde saygýlýnýn olacaklarýn her bir deðiþmesi, artýk sizin kullanýmýnýz deðildirler. Bu nedenle tüzellik dýþýna itilen saygýn olmayabilir.

Alanýn içindeki totemi süre duruma kuvvet uygulayan potansiyellikler olduðu unutulmamalýdýr. Yanisi þu ki tüzelliðin, devinim alanýna kaynaklýk eder bir anlama ve bilinç olduðu; bu bilincin ve benliðin de sosyo toplumsa yapý tüzelliði olduðu, unutulmamalýdýr.

Tüzellik içinindeki geliþmeyle, tabu kullanýmýný aþan her deðiþme ve dönüþme; tüzelliðin içindeki bir kullaným baðýntýsýný ve tabusunu elbette ki deðiþtirecektir. Ama durup dururken de, tüzeldik içinin bir konusu, kendiliðinden deðiþmezdi.

Eski sosyo toplumsa yapýlar, bu tüzelci totem yapý bilinçleriyle ile kendilerini oluþturmuþtular. Böyle oluþla insanlar, totemi tüzellikte; çok nesnel ve gerçekçi insanlardý. Eskinin gerçekçi, nesnel düþünmeli insanlarý, totemi tüzelliðe kendilerini aracýsýz yaklaþtýrmýþtýlar. Kendileri ile tüzelliðin temasýný bizatihi duyup, hissetmenin iletime baðýntýsý içindeydiler. Hayal görüp, hayali resmeden; bugünkü insanlardý.

Oysa günümüz insaný bunca müktesebat zenginliðine raðmen, sosyo toplumsa bilinç ve ben olan bu totemi tüzelliðe, kendisini oldukça yabancýlaþtýrmýþtýr. Þimdiki zamanda totemi tüzellikle, kiþinin kendi arasýnda; bire bir temas oluþturulamamasýndan ötürü soðukluklar vardýr. Tüzellikle insan arasýnda bir yýðýn aracýlar vardýr.

Bu yüzden insanlar güncel tüzellik referansýna bakarak kendilerini düzeltmenin ve denetlemenin yoksunluðu içindedirler. Kiþilerle tüzellikler arasýnda yapay çeviriler (tercümeler) vardýr. Tüzellik bu soðukluk ve yapay aracýlar arkasýnda, yitip gitmiþtir. Totemi tüzelliðe göre günlük düzenleme ve akýþ yaptýrmasý gereken erki öznel insan pozisyon, bu tüzelliðin asýl sahibini kendisine kul-köle yapmýþtýr.


17.02.2013




Söyleyeceklerim var!

Bu yazýda yazanlara katýlýyor musunuz? Eklemek istediðiniz bir þey var mý? Katýlmadýðýnýz, beðenmediðiniz ya da düzeltilmesi gerekiyor diye düþündüðünüz bilgiler mi içeriyor?

Yazýlarý yorumlayabilmek için üye olmalýsýnýz. Neden mi? Ýnanýyoruz ki, yüreklerini ve düþüncelerini çekinmeden okurlarýna açan yazarlarýmýz, yazýlarý hakkýnda fikir yürütenlerle istediklerinde diyaloða geçebilmeliler.

Daha önceden kayýt olduysanýz, burayý týklayýn.


 


ÝzEdebiyat yazarý olarak seçeceðiniz yazýlarý kendi kiþisel kütüphanenizde sergileyebilirsiniz. Kendi kütüphanenizi oluþturmak için burayý týklayýn.

Yazarýn felsefe kümesinde bulunan diðer yazýlarý...
El Bel Baal 2
Tarihsel 2
Ýrade 1
Tarihsel 1
Anlamak Gerek 71
Kurtuluþun Felsefesi (Açký 2)
Sosyal Ýliþki Toplumu Hedeflemez 2
Anlamak Gerek 43
Anlamak Gerek 70
Anlamak Gerek 55

Yazarýn bilimsel ana kümesinde bulunan diðer yazýlarý...
Müruru Zaman 14
Sahiplik Ýmaný 1
Hatýrlama 1
Mal mý, Ýnsan mý?
Mamon'du Belirme 1
Müruru Zaman 7
Denge ve Dengesizlik Süreçleri 24
Anlamak Gerek 26
Bað Enerjisi 1
Sistem 15

Yazarýn diðer ana kümelerde yazmýþ olduðu yazýlar...
Aslýna Yüz [Þiir]
Vah ki Vah [Þiir]
Ýsis Dersem Çýk Ereþkigal Dersem... [Þiir]
Görmez Þey [Þiir]
Tekil Tikel Tükel [Þiir]
ve Leddâllîn, Amin [Þiir]
Mavi Yare [Þiir]
Mevsimsel [Þiir]
Yýkýlýþa Direniþ Direniþe Yýkýlýþ [Þiir]
Meþrep 3 [Þiir]


Bayram Kaya kimdir?

Dünyayý yaþantýlaþan çabalar içinde duygunun önemi hiç yitmezse de, payý giderek azalmaktadýr. Sosyo toplum bazlý, genel bir açýlýmla baþlayan çalýþmalarým da; bilim felsefesi içinde olunma gayreti güdüldü. Bu nedenle yazýlarýn tarisel, sosyo toplumsal evrimli ve türlü doða bilim verileri güdülü çalýþma olmasýna gayret edildi. Genel felsefem içinde bir bilgi; ne kadar çok baðýntýsýyla söylüyorsanýz, o bilgi o kadar bilinir bilgidir.


yazardan son gelenler

 




| Þiir | Öykü | Roman | Deneme | Eleþtiri | Ýnceleme | Bilimsel | Yazarlar | Babýali Kütüphanesi | Yazar Kütüphaneleri | Yaratýcý Yazarlýk

| Katýlým | Ýletiþim | Yasallýk | Saklýlýk & Gizlilik | Yayýn Ýlkeleri | ÝzEdebiyat? | SSS | Künye | Üye Giriþi |

Custom & Premade Book Covers
Book Cover Zone
Premade Book Covers

ÝzEdebiyat bir Ýzlenim Yapým sitesidir. © Ýzlenim Yapým, 2024 | © Bayram Kaya, 2024
ÝzEdebiyat'da yayýnlanan bütün yazýlar, telif haklarý yasalarýnca korunmaktadýr. Tümü yazarlarýnýn ya da telif hakký sahiplerinin izniyle sitemizde yer almaktadýr. Yazarlarýn ya da telif hakký sahiplerinin izni olmaksýzýn sitede yer alan metinlerin -kýsa alýntý ve tanýtýmlar dýþýnda- herhangi bir biçimde basýlmasý/yayýnlanmasý kesinlikle yasaktýr.
Ayrýntýlý bilgi icin Yasallýk bölümüne bkz.