Yaþamak bir aðaç gibi tek ve hür / Ve bir orman gibi kardeþçesine... |
|
||||||||||
|
Çok ortaya koyuþlarým bilinenlerin aksine oluþla belki de bir þaþkýnlýk ya da kulak asmazlýk olmaktadýr. Bu nedenle okunup anlaþýlmasý da güç olabilmektedir. Böyle olunca, bu tür yazýlar pek okunup yeðlenmezler. Buna raðmen, insanlar yine de yazar. Yazmalý da. Bir düþünce yazýsýnýn sanýrým mukadderatý da budur. Yazýyý kafanýzdaki önyargýlý, totem anlamasýyla okumayýnýz lütfen. Totemi oluþturan; ateþi kullaným alanýna sokan; tekerleði bulan,;hayvaný evcilleþtirip, postunu sýrtýna geçiren; bitki yetiþtiren; kesici aletler yapan; resim çizen; bugünkü sosyo toplumsa yaþamlarý ortaya koyan insanlara, ilkel demek; güncel ilkelliðin aydýn cehaleti olmasýndan baþka bir þey deðildir. Tüzellik, totemi yapýnýn çok önemli bir özelliðidir. Ýnsanlýðýn eski dönemlerde ve eski sosyal birlikçi yapýlarý içindeki en önemli soyuttu öznel geliþmesi, bu totemi yapý tüzelliðini ortaya koyabilmeleridir. Sosyal yapýlarýn günlük yaþamdan edindiði deneyim ve kazanýmlarý vardý. Bu deneyim ve kazanýmlarýný kiþilerin dýþýndaki totem bir noktaya göç ettirmeleri, insanlýðýn tam bir anlamsal dönüþmesiydi. Totemi nokta da, bu göç olgularýný kristalize ediþle, insanlar; o totem noktayý, çekim alaný kýlmýþtýr. Yine o totom sel nokta hem "sosyal yapýnýn bilinci" olmuþtur; hem de o totemi nokta, “grup sosyal beni", yapýlmýþtýr. Sürecin böyle olmasý gelecekteki zincirleme çýðlamanýn, ateþlenen fitili olacaktý. Böylece bu totemi noktanýn, göç ediþ anlamýyla anlaþýlýr; görünür yaný yoktu. Bu totemi noktanýn hükmî þahsiyeti vardý. Burada hükmü þahsiyet, o sosyal yapýnýn ya da kurumun benliði ve bilincidir. Adeta bir organizma beni ve vücudu gibi oluþla yapý içine damar aðlarýyla tekrar daðýlabilmesidir. Bu durum çok önemli bir kavranýþ ve kavratýþýn, tüzellik oluþuydu. Ýþte totem bir yönü ve bir anlamý da bu tüzellikçe oluþuydu. Ýnsan sosyal yapý içinde kendisini bu totem noktayla sayðýlayýp, varlaþtýrýrken giderek bu noktaya yabancýlaþacaktý. Bu noktanýn gerisindeki tüzelleþme soyutlamasýný unutup bu noktayý ökülte edip ve inisiye yoluyla öðrenme süreci yapacaklardý. Her totem de, bir tüzellik vardý. Her tüzellik te, bir totemdi. Sosyal grup bilinci ve sosyal grup beni, o noktayý bir yaptýran, bir yaptýrým oluþla; otorite merkezli bilinçle meþrulaþtý. Bu meþrulaþýþý kendi grup onayýyla, müktesebatlarýn odaðý yapýþla, buraya; saygý duyup kutsadýðý anlamlar deðerini atfetmiþtir. Bu tüzellikti totemi nokta günümüze gelene deðin birçok yarýlma ve dallanmalarýn deðiþkenliði içinde oluþla kurumsallaþmýþtýrlar. Günümüze dek, monarþiden demokrasiye; mutlakýyetten meþrutiyete ve cumhuriyete; seçimlerden, bürokrasiye, adalete dek vs. bulunuþlar hep bu totemi tüzel alanýn yarýlan; dallanýp, çatallanan zemin bölünmesi içinde, zeminlerin kategorize edilmesiyle bu düzeye gelinmiþtir. Totemi insan bilinci bu tüzellikti alaný, kendi bencil saðlanýmlarýna hitap eder oluþlarýyla çekim ve yaptýrým gücü kýldýlar. Söz gelimi bu totemi nokta av yaptýran ve avý paylaþtýran ilkeydi. Cinselliði düzenleyen ilkeydi. Burada cinsellik ve avý paylaþýp yemek; kiþinin kendisi olan özeline karþýlýk geliyordu. Ýnsan sosyal yapý içinde bu tüzel noktayý kutsayýp saygýlýndý. Günümüz insaný ise gizlide ilk fýrsatta bu tüzelliðe toplum aleyhine oluþla saygýsýz olup, tüzelliðin akýþýný yapan siyasi erke; kul köle olmanýn yabancýlaþmasý içindedirler. Bugün emeðin yüce deðer olmasý, bu bencil tüzelliktendi. Güncel insan tüzel olanla, tüzel olanýn içindekini karýþtýrmýþtý. Yani güncel insan, tüzelleþen bencilliðini göremeyip, olup biten içinde hile ve desiselerle yeniden bencilliðini aramakla, kendinin insani tutumlu olduðunu sanmaktadýrlar. Oysa sosyo toplumsa tüzelliðin dýþýnda insanilik yoktur. Zaten olsaydý, sosyo toplumsa tüzelliðin olmasýna gerek yoktu ve totemi tüzellik olamazdý. Burada tüzelin alan içi ilkeleri deðiþmez demiyoruz. Tüzelliðin saygýn oluþu çok önemlidir. Tüzellik içinde saygýlýnýn olacaklarýn her bir deðiþmesi, artýk sizin kullanýmýnýz deðildirler. Bu nedenle tüzellik dýþýna itilen saygýn olmayabilir. Alanýn içindeki totemi süre duruma kuvvet uygulayan potansiyellikler olduðu unutulmamalýdýr. Yanisi þu ki tüzelliðin, devinim alanýna kaynaklýk eder bir anlama ve bilinç olduðu; bu bilincin ve benliðin de sosyo toplumsa yapý tüzelliði olduðu, unutulmamalýdýr. Tüzellik içinindeki geliþmeyle, tabu kullanýmýný aþan her deðiþme ve dönüþme; tüzelliðin içindeki bir kullaným baðýntýsýný ve tabusunu elbette ki deðiþtirecektir. Ama durup dururken de, tüzeldik içinin bir konusu, kendiliðinden deðiþmezdi. Eski sosyo toplumsa yapýlar, bu tüzelci totem yapý bilinçleriyle ile kendilerini oluþturmuþtular. Böyle oluþla insanlar, totemi tüzellikte; çok nesnel ve gerçekçi insanlardý. Eskinin gerçekçi, nesnel düþünmeli insanlarý, totemi tüzelliðe kendilerini aracýsýz yaklaþtýrmýþtýlar. Kendileri ile tüzelliðin temasýný bizatihi duyup, hissetmenin iletime baðýntýsý içindeydiler. Hayal görüp, hayali resmeden; bugünkü insanlardý. Oysa günümüz insaný bunca müktesebat zenginliðine raðmen, sosyo toplumsa bilinç ve ben olan bu totemi tüzelliðe, kendisini oldukça yabancýlaþtýrmýþtýr. Þimdiki zamanda totemi tüzellikle, kiþinin kendi arasýnda; bire bir temas oluþturulamamasýndan ötürü soðukluklar vardýr. Tüzellikle insan arasýnda bir yýðýn aracýlar vardýr. Bu yüzden insanlar güncel tüzellik referansýna bakarak kendilerini düzeltmenin ve denetlemenin yoksunluðu içindedirler. Kiþilerle tüzellikler arasýnda yapay çeviriler (tercümeler) vardýr. Tüzellik bu soðukluk ve yapay aracýlar arkasýnda, yitip gitmiþtir. Totemi tüzelliðe göre günlük düzenleme ve akýþ yaptýrmasý gereken erki öznel insan pozisyon, bu tüzelliðin asýl sahibini kendisine kul-köle yapmýþtýr. 17.02.2013
ÝzEdebiyat yazarý olarak seçeceðiniz yazýlarý kendi kiþisel kütüphanenizde sergileyebilirsiniz. Kendi kütüphanenizi oluþturmak için burayý týklayýn.
|
|
| Þiir | Öykü | Roman | Deneme | Eleþtiri | Ýnceleme | Bilimsel | Yazarlar | Babýali Kütüphanesi | Yazar Kütüphaneleri | Yaratýcý Yazarlýk | Katýlým | Ýletiþim | Yasallýk | Saklýlýk & Gizlilik | Yayýn Ýlkeleri | ÝzEdebiyat? | SSS | Künye | Üye Giriþi | |
Book Cover Zone
Premade Book Covers
ÝzEdebiyat bir Ýzlenim Yapým sitesidir. © Ýzlenim
Yapým, 2024 | © Bayram Kaya, 2024
ÝzEdebiyat'da yayýnlanan bütün yazýlar, telif haklarý yasalarýnca korunmaktadýr. Tümü yazarlarýnýn ya da telif hakký sahiplerinin izniyle sitemizde yer almaktadýr. Yazarlarýn ya da telif hakký sahiplerinin izni olmaksýzýn sitede yer alan metinlerin -kýsa alýntý ve tanýtýmlar dýþýnda- herhangi bir biçimde basýlmasý/yayýnlanmasý kesinlikle yasaktýr. Ayrýntýlý bilgi icin Yasallýk bölümüne bkz. |