Materyalist bir dünyada yaþýyoruz, ve ben de materyalist bir kýzým -Madonna |
|
||||||||||
|
Bilgi sürekliliði olan ve bu süreklilik içinde gözden geçirilen bir ikmal ediliþti. Bilgi yaklaþýk doðrulardý. Ýnsan acýktýðýnda grubuyla, nasýl hareket edip avcýlýk yapacaðýný, günlük eylemleri içinde tekrarlanan eylem periyotlarýyla öðrenmiþti. Bu bilgi iþine yarýyordu. Ve bu bilgi þimdilik ona yeter olan pekin bir bilgi oluþla kutsaldý. Ýnsanlar sadece av yaparak, doðada toplayarak karýn doyurmayacaðýnýn bilgisini, kendisi üretim yapmaya baþladýðýnda anladý. Üretimle devrimsel bilgi dönüþümlerine uðradý. Bu gösteriyordu, bilgi yaklaþýk bilgiydi. Yemesi avlanmasý, korunmasý gibi her þey, biyolojik bireye bir maliyettir. Maliyet enerji sarfý dediðimiz bir enerji harcanmasýdýr. Enerji harcanmasý demek beslenme, av bulma, av yapma ya da günümüzde iþ bulma, çalýþma, para kazanma demektir. Bunlar da yeni bir enerji harcanmasýnýn karþýlanmasý oluþla toplam zorlukturlar. Ýnsan doðasý enerji sarfiyatý nedeniyle; enerji sarfiyatý sürekliliðine karþý, enerji tasarrufu yapmaktan da kaynaklý oluþla, sürekli olan þeye karþý dikkati daðýlýr. Bu nedenle bilgi edinme, sürekli üretilen ve baðýntýlanan bir kullaným þekli oluþla, çok kiþileri yorar. Gerekmedikçe kiþileri bilgi edinme durumundan kaçýndýrýr. Bu nedenle tekil kiþilerin þimdilik iþine gören, tekrarlanabilirliði olan, öðrenilmiþ kutsal totem bilgileri, ortalama insanlarýn kararlýlýk düzlemleriydi. Kararlýlýk düzlemi olan bilgiler de, totem bilgileriydi (sosyal birliðin tutkal bilinciydi). Kiþi, totemin dediðini yapar, gerisine karýþmazdý. Burada bilginin kesikli sürekli oluþla ve zamana zemine göre ikmal edilir yaklaþýk doðru olmasý konusunu örneklemeliyim ki daha sonra söyleyeceðim cümle daha iyi anlaþýlsýn. 19. Yüz yýlýn bir elektronik bilgisi vardý. Siz o bilgilerle her þeyi bildiðinizi sanabilirdiniz. Hatta 19. Yüz yýlda doða bilimlerindeki hýzlý geliþmeler sonunda, insanlýk; her þeyi öðrendiðini sanýp, bilimin sonu geldi demiþti. Ama 19. Yüz yýl elektronik bilgilerle bu günkü teknolojileri ne üretmeniz, ne de kullanmanýz olasý bile deðildi. Bu günkü bilgiler o günkü bilgileri yanlýþlamadý, aksine ikmal etti. O günkü bilgiler olmasa, ikmal eden bugünkü bilgiler olamayacaktý. Bu nedenle bilgi zaman ve zemine baðlý oluþla görecelikle sýnýrlý (kesikli) ve süreklilik içinde sýnýrsýz olandýr. Söz gelimi ben bir berber olacakla, diðer bilgiden tamamen bihaberimdir. Yine bir fizikçi bir elektronikçi de, bir kanser ilacý bilgisinden bu nedenle bihaberdirler. Bur noktada þu ortaya çýkmakta. Bilgi; kiþilerin uhdesi dýþýnda oluþla, kiþiden baðýmsýz ve kiþisel olandan daha büyük gayretlerin bir toplumsal güç potansiyeline denk düþmesinin, düzey ve düzlemine gelmiþtir. Bir erken dönem insaný zorlanýrsa sýnama yanýlma yoluyla ve hayli pahalýya mal oluþla, bir kýsým totem bilgileri kýsmen ortaya koyup, hayatýný sürdürebilirdir. Ama yine bir insan bu günkü bilgileri asla ve kata ortaya koyamazdý. Ya da güdük birkaç bilginin kullaným ve yorgunluðu içinde olurdu. Buna ne ömrü yeterdi ne de havsalasý yeterdi. Üstelik karýn doyurmaktan bunlara ayýracak zaman dahi bulamazdý. Bir mekik yapýmý için yüz bin ayrý iþ ve iþçiliði bir araya getirmenin koordinasyon, tasarým ve teknolojisi, bir insanýn düþünüp kotarabileceði yetenekle, asla ve hiçbir zaman, olamazdý. Þu halde egolu bilmelerin ötesine taþan karmaþan bilgiyi ortaya koyan güç, karþýlýklý yükümle gerektirmeler içinde oluþla, gerçekleþtiren toplumsal güçtür. Bu güç bir insanda olamayacaðý için insan ister istemez kimi alan bilgileriyle yetinerek, yine en kýsa yoldan kararlýlýk düzlemi pozisyonu içine dönerler. Bu yüzden ilk insan, totemi tabulaþ kutsallýða sýðýnmak zorundadýr. Totem size aþý ol diyorsa, aþý olursunuz. Burada baþka paradokslar üzerinde durmayacaðým amacým bilgi üzerinde derinleþmek deðildir. Sadece baþlangýçta bilginin oluþtuðu ve bilginin inanca dönüþtüðü savýdýr. Sürecek
ÝzEdebiyat yazarý olarak seçeceðiniz yazýlarý kendi kiþisel kütüphanenizde sergileyebilirsiniz. Kendi kütüphanenizi oluþturmak için burayý týklayýn.
|
|
| Þiir | Öykü | Roman | Deneme | Eleþtiri | Ýnceleme | Bilimsel | Yazarlar | Babýali Kütüphanesi | Yazar Kütüphaneleri | Yaratýcý Yazarlýk | Katýlým | Ýletiþim | Yasallýk | Saklýlýk & Gizlilik | Yayýn Ýlkeleri | ÝzEdebiyat? | SSS | Künye | Üye Giriþi | |
Book Cover Zone
Premade Book Covers
ÝzEdebiyat bir Ýzlenim Yapým sitesidir. © Ýzlenim
Yapým, 2024 | © Bayram Kaya, 2024
ÝzEdebiyat'da yayýnlanan bütün yazýlar, telif haklarý yasalarýnca korunmaktadýr. Tümü yazarlarýnýn ya da telif hakký sahiplerinin izniyle sitemizde yer almaktadýr. Yazarlarýn ya da telif hakký sahiplerinin izni olmaksýzýn sitede yer alan metinlerin -kýsa alýntý ve tanýtýmlar dýþýnda- herhangi bir biçimde basýlmasý/yayýnlanmasý kesinlikle yasaktýr. Ayrýntýlý bilgi icin Yasallýk bölümüne bkz. |