Anton Çehov'dan kýsaca söz edecek olursak Çehov, 44 yýllýk kýsa yaþamýna birçok tiyatro ve öykü metni sýðdýrmýþ Rus gerçekçiliðinin önemli yazarlarýndan biridir. Küçük bir taþrada doðmuþ ve babasýnýn baskýcý, otoriter tutumu altýnda bir çocukluk geçirmiþtir. Moskova'da Týp Fakültesini bitirip doktor oldu. 1904 yýlýnda tedavi için gittiði Bodonweiler'de öldü.

Bu eser sanayileþmeye baþlayan çarlarýn egemen olduðu bir Rusya'da kaleme alýnmýþtýr. Burjuva ve proleter sýnýfýn kesin çizgilerle birbirinden ayrýldýðý o dönemin Rusya'sýna gerçekçi bakýþ açýsýyla yaklaþmýþtýr. Eser Andreyevna'nýn çiftliðinde geçmektedir. Çehov Andreyevna tipinin aracýlýðýyla bilinçsizce tüketim yapan ve borç bataðýna batmýþ burjuvanýn çaresizliðini, eylemsizliðini anlatmaktadýr. Diðer yandan kurnaz tüccar Lopahin kendi çýkarlarýný düþünen Andreyevna'nýn bu çaresizliðinden yararlanýp bu çiftliðe ve görkemli " viþne bahçesi"ne sahip olmanýn peþindedir. Çaresiz burjuva bu tüccardan medet ummaktadýr ve tabi bir tüccar da bunu kendi çýkarlarý için kullanacaktýr. Bir de okumuþ öðrenci tipi olan Trofimov vardýr. Trofimov da oyunda sosyal ve ekonomik eþitliði savunan aslýnda Çehov'un da bu düzenin deðiþmesine gönderme yaptýðý tiptir. Eser bu üç düþünce ve eylem arasýnda oluþan çatýþmalar çevresinde geçmektedir.

Eserin sonunda soylu ama ekonomik gücünü elinde tutamamýþ Andreyevna'nýn çiftliðini kaybedip tüccara kaptýrmasýyla sonlanýr. Çiftlik yozlaþmýþ, yýpranmýþ Rusya'yý simgelemektedir. Tüccar bu çiftliði ve " viþne bahçe"sini ele geçirmiþ, aðaçlarý kesip yerine yazlýklar yapmaya baþlayacaktýr. Eser " viþne bahçe"sinden gelen balta sesleriyle sona erer. Çehov burada da bekleneni veremeyen düzenin yýkýlýp yerine yeni bir düzenin kurulacaðýna iþaret etmektedir ve yaklaþýk 15 yýl sonra da- tabi Çehov bunu görememiþ- 1917 Ekim Devrimi olacak ve Sosyalist Rusya kurulacaktýr.

Ozan Ýbrahim Vergili