Her gün yeniden doðmalý. -Yunus Emre |
|
||||||||||
|
Boynunda muskalý ya da vücudunda totem renkli, totem giysili, totem dövmeli vs. iþaretli olan biri ile karþýlaþmanýzda ya sakýnýp temkinli olacaktýnýz; ya da onunla can ciðer olmanýn iletiþime kanalý içinde huzur bulacaktýnýz. Veya köle sahibi oluþun dýþýnda oluþunuza göre ona siz dokunmayacak, onu saklamayacaksýnýz. Köleyi asla barýndýrmayacaktýnýz. Ýþaretini taþýyan köle, bu iþaretin üstünü örtemeyecekti ki ne olduklarýnýn tanýnmalarý içindi. Bu nedenle köleler örtünmezlerdi. Bu ahlaksýzlýktan ya da sapýklýktan, doðru yoldan çýkmýþlýktan deðildi. Aksine doðru yolda olduklarýndan öyleydiler! Statüsü gereði gövde üstü Asur’dan beri açýktý ve 6. Yüz yýl Arap sistemi de böyleydi. Efendiler Maþlahlarýný çekip örtünüyordular. Arabýn devrimci ruhu, geç kalmýþ bir anlayýþla köleyi insan sayma baðlamýnda ilk adýmýný atacaktý. Bu adým yollarýndan biri, çeþitli anlayýþtý gaye ile köleleri (kölelik iþaretini) örterek, ilk adýmý atacaktý. Artýk örtünmüþ biri, efendi köle oluþla pek tanýnamazdý. Artýk köle mevlasýyla birlikte de yürüyebilecekti. Tüm bunlarýn sindirtilmesi elbet inançlar ve iman üzerinden olacaktý. Ýnsanlýðýn ittifaký dönemlerinden bir süre sonrasýndan beri olan bu tür meva-mevla tutumlu meþruti totem taþýmalarý, hala Arap karantinasýndaki güncelliði içinin olmasa olmazlarýydý. Siz üretemediðiniz sürece önceki üretilmiþ olanlar sizin rehberden (atalar yolu) pusulanýz oluþla, kutsal deðerlerinizdirler. Bu deðerler sembollerini size mesaj ederler. Veya kimi yasak (haram-mundar) tutum giriþmelerinizle, kimi helal olunmuþlarýn tutum ve davranýþlarýný ancak böyle sergileyebilirdiniz. Ya da ayný amuletliyle (köle-köleyle olur) kaynaþmanýzý bu þekilde ortaya koyardýnýz. Bu totemler giriþtirmesi kültü tarihin derinliðinden beri bölgenin Mekke gibi en geliþmiþ yerleþme alanýnda panteon oluþla ortaya çýkýp, kutsal kýlýnmýþtýlar. Söz gelimi çok gevþek bir Arap birliði bu sayede temasa geçebiliyor, yine bu sayede; çok hýzlý bir þekilde, sanki düzenli ordularý varmýþ gibisine hýzla beþ on bin kiþilik ordularý hemen ortaya çýkarabiliyordular. Ve yine seri hareket edebiliyorlardý. Arabýn bu kültürlere özgü, çok eskiden beri gelen adet, gelenek, görenekleri vardý. Bunlar Arap karantinasýnýn oksijen çadýrlarýydý. Söz gelimi Hübel bu kültür içinde olmanýn zorunlu seyrediþiyle panteon birliðinin ittifak edilen baþ ilah temsilcisiydi. Oysa insanlýk ilah dönemlerini geçeli hani olmuþtu. Diðer totemi temsilcikler Hübel’in saðýnda ya da solunda veya arkasýnda sergileniyorlardý. Hübel’ in saðýnda ya da solunda arkasýnda ki sýralamalar içinde olmak, bir siyaset ve koalisyon gücü olmaktý. Hübel’ in saðý ya da solunda olmak; sizin çadýr sayýnýzla orantýlý bir önemlilik hiyerarþinizdi. Bu hiyerarþi kutsal yerin egemenliðinde ve kutsal yerin savunulmasý içinde olmakla, bunlarýn sizlere de danýþýlmasýyla kýsmi önemde oluþun bir hükümranlýðýydý. Daimi, sistemli, kurallý ve sürdürülebilir organize olucu iliþkileri olmamakla, birlik gerektiðinde gevþek bir birlik olabilen Mekke panteonunun Hübel'i yavaþ yavaþ sivrilip birliðin sözcüsü olma pozisyonuna doðru adým atmýþtý. Yani birliðin sözcüsü ve temsilcisi olmanýn ilah egemenliðiydi. Tarih, ittifaklarýný üretim iliþkisiyle ortaya çýkarmýþtý. Ama ittifaklar inanç iliþkileri üzerinde meþruti oluyorlardý. Ýç Arabistan’ýn üretim iliþkileri ittifaký pek söz konusu deðildi. Mekke'nin ticari geliþmiþliði çevresiyle bir ortak ittifakýn paylaþýlan bir ortalamasý olamýyordu. Ýç Arap ittifaký, 6. Yüz yýlýn geldiði düzlem envanterlerinin Araplarca tepe taklak kullanýlmasýydý. Ýnanç üzerinde inançlarýn meþrulaþtýrmasýnýn ittifakýydý. Bu tutumda Mekke odaklý kutsal yerler buluþmalý bir teyellenmiþ ittifak söz konusuydu. Üreten iliþki olmadýðý için tam bir organizesi olamýyordu. Mekke odaklý ittifak Hübel’in tevhidi (birleþtiriciliði) etrafýnda olacaktý. Diðer totemi gruplarýn bu birliðe katýlýmý, gruplarýn kendi totemleri eliyle olacaktý. Grup totemleri, gruplarýný Hübel’e (birliðe) yaklaþtýrýcý bir misyonla panteon görevi yapýyorlardý. Totemler Hübel'le gruplarý arasýnda aracýydýlar. Gruplar, birliðin sesini Hübel'den davetle, kendi grup totemleri aracýlýðýyla anlayýp, meþrulaþýyorlardý. Bu gruplarýn en gözdeleri; çaðrýya amade olan Lat, Menat, Uzza gibi temsilcilikle olan saðcý gruplardý. Yani Hübel; kutsal yerin güvenliðini koalisyon gücü sayesinde yapýp bu denetim iþini yan unsurlarýna da kademe kademe (rütbe oluþla) yayabilmiþti. Bu savunma stratejisi de, baþta kutsal yerle birlik te; Kureyþ'in esenliðinin, dirliðinin de savunulmasýydý. Kutsal yer gibi kutsal yer koruyuculuðuyla kutsal yerlerin hizmeti içinde olmak ta, kutsallýktý. Hübel devlet ve millet yapý örgütlenmesini pek ortaya çýkaramamýþsa da, millet olmanýn baðlaçlarýyla güncel kullanýmýn yetkisini 6. yüz yýl Araplarýnýn eline vermiþti. Bu da Hübel’ in teþkilatçýlýðýydý. Yani 6. yüz yýl iç Arabistan'ýn panteon yapýsý; hem baþlangýç dokusu yaþantýlaþmasý oluþla kölelikleri bir güzel meþrulaþtýrmýþ. Ama köleliðin, güncel oluþtaki feodal izlerine ayak basamamýþtý. Hem panteon çevresi kümelenmesi oluþla sürekli olmayan bir birlik vardý. Hem de güncel kutsal yer teþkilatlanmasý oluþla da, kesikli sürekliydiler. Hübel’ in çevresindeki konuþlanýlma, sizin söz sahibi olma payýnýzdý. Ama bu pay güncelin yaygýnlýðý ve yaþantýlaþmasý deðildi. Söz gelimi merkez görünümlü Mekke, ne bir çevre koalisyon yönetiminin eseni ne güvenlik sorumluluðunun üstlenicisiydiler. Ne de Kureyþ, onlar üzerinde olmakla; onlara söz sahibi olucu bir durum içinde deðildiler. Koalisyon baþý olmakla hükümü, haram bölgesi içinde emretme ve koalisyon gücüne çaðýrma gibi zuhreden durumlar içinde olmakla hükmü sýnýrlýydý. Bir totem temsilcisi hareketlerinde çok dikkatli olmasý gerekirdi. Haram (yasak ve müsaade edilenleri belirlenen) alan olan tapýnaða girerken; Hübel'in saðýndaki solundaki totem temsilcilikleri oluþuyla da davranýyorlardý. Hübel'in saðýnda ya da solunda önem derecesindeki totemin aiti oluþla kutsal yerlere sað ya da sol adýmlarýný atarak, giriyorlardý. Sað adýmý atýp girmek Hübel’in saðýnda olmanýn ayrýcalýk ve gruplar öðünmesiydi. Lat, Uzza, Hübel’in saðýnda olan birliðin kader defterleri saðdan verilen saðcý totemdiler. Sürecek
ÝzEdebiyat yazarý olarak seçeceðiniz yazýlarý kendi kiþisel kütüphanenizde sergileyebilirsiniz. Kendi kütüphanenizi oluþturmak için burayý týklayýn.
|
|
| Þiir | Öykü | Roman | Deneme | Eleþtiri | Ýnceleme | Bilimsel | Yazarlar | Babýali Kütüphanesi | Yazar Kütüphaneleri | Yaratýcý Yazarlýk | Katýlým | Ýletiþim | Yasallýk | Saklýlýk & Gizlilik | Yayýn Ýlkeleri | ÝzEdebiyat? | SSS | Künye | Üye Giriþi | |
Book Cover Zone
Premade Book Covers
ÝzEdebiyat bir Ýzlenim Yapým sitesidir. © Ýzlenim
Yapým, 2024 | © Bayram Kaya, 2024
ÝzEdebiyat'da yayýnlanan bütün yazýlar, telif haklarý yasalarýnca korunmaktadýr. Tümü yazarlarýnýn ya da telif hakký sahiplerinin izniyle sitemizde yer almaktadýr. Yazarlarýn ya da telif hakký sahiplerinin izni olmaksýzýn sitede yer alan metinlerin -kýsa alýntý ve tanýtýmlar dýþýnda- herhangi bir biçimde basýlmasý/yayýnlanmasý kesinlikle yasaktýr. Ayrýntýlý bilgi icin Yasallýk bölümüne bkz. |