..E-posta: Þifre:
ÝzEdebiyat'a Üye Ol
Sýkça Sorulanlar
Þifrenizi mi unuttunuz?..
Umutlarým her zaman gerçekleþmiyor, ama yine de her zaman umuyorum. -Ovid
þiir
öykü
roman
deneme
eleþtiri
inceleme
bilimsel
yazarlar
Anasayfa
Son Eklenenler
Forumlar
Üyelik
Yazar Katýlýmý
Yazar Kütüphaneleri



Þu Anda Ne Yazýyorsunuz?
Ýnternet ve Yazarlýk
Yazarlýk Kaynaklarý
Yazma Süreci
Ýlk Roman
Kitap Yayýnlatmak
Yeni Bir Dünya Düþlemek
Niçin Yazýyorum?
Yazarlar Hakkýnda Her Þey
Ben Bir Yazarým!
Þu An Ne Okuyorsunuz?
Tüm baþlýklar  


 


 

 




Arama Motoru

ÝzEdebiyat > Bilimsel > Felsefe > Bayram Kaya




5 Haziran 2014
Toplum Birey Ýçin mi? Birey Toplum Ýçin mi?  
Bayram Kaya
Sunu: Toplum ve birey neyden ötürü varlar? Bu soruya cevap oluþturmadan bu tür sorular, sýrýtýk durmaz. Bu soru bilgi sahibi olmadan fikir sahibi olmanýn en güzel örneðidir. Maþallah her konuya düþünmeden bir cevabýmýz olmaktadýr. Bu anlatýmým da doðru olmayabilir. Ancak somut, nesnel, baðýntýl olan, tarihsel ve tartýþýlabilir bir referans baðýntýlý giriþme ve tarihselliktir. Toplum birey için ya da birey toplum için vardýr dediðinizde baþlangýç koþullarý giriþmeli inþadan iz olmamakla, süreç absürt olmaktadýr. Bir hava gibi, gölgesine sýðýnýlmýþ bir kaya gibi kullaným olmasý dýþýnda ve insan öznelliðinin diyalektik bilinci olmasý dýþýnda bilgisayarýn insan için olmadýðýný hiç anlayamayacak mýyýz? Ya da illa bir yaþam dünyasýna gidip bilgisayar kullanan týrtýllarý görünce mi, bilgisayarýn insan için olmadýðýný anlayacaðýz. Ne insan toplum içindi, ne toplum insan içindi. Toplum, özne-nesnel süreçler baðýntýsýyla üreten iliþkiler hamulesidir. Araçlý ve öznel bilgi birikimli; düzenli enrji kullanýr düzenle farklý kullaným deðeri üretmenin deðiþimler iliþkisini oluþturan her düzlemdeki canlý; toplum, iliþkisi içindedir. Bir toplum iliþkisi illa insan uygarlýk düzlemi gibi olmasý beklenmemelidir. Evrensel ölçekte insan toplumu standartlýk deðildir. Ýnsan toplumu toplumsal yollardan sadece bir tanesidir. Buradaki birey ego karakterli biyolojik birey deðildir. Üreten, nitelikli emek ortaya koyan; toplumda bir deðiþtirme deðeri üreten insandýr. ……


:AJAJ:
Birey ve toplum, baðýntýlý bütündür. Ancak tarihin belli bir döneminden önce toplum yoktur. Yani totem sosyal birlikler döneminde toplum yoktur. Fakat toplumu inþa edecek olan etkin varlýklar vardý. Etkin varlýk toplumla birey olmuþtur. Toplum, bireyle geliþmiþ etkileþmedir. Biri diðerinden ayrýlmaz. Siz deniz için olmadýðýnýz gibi deniz de sizin için deðildir. Üstelik deniz, sizden baðýmsýz þatlarýn ürünüdür.

Totem meslekler, meslekler ürünü olan þeylerle giriþip, insanlarýn emek ürünleri ve kendileri; karþý grup totem insanlarla temas etmeye baþladýlar. Ýnsan olmasa toplum belki ortaya konamayacaktý. Toplum olmasa insanlýk geliþemeyecekti. Ýkisi arasýnda böyle bir baðýntý ve diyalektik vardýr. Ama toplum her durumda üreten iliþkiler baðýntýsýdýr.
Temas edilmeyi saðlayan totem meslek ürünleri, bir arada üretmenin ve ürünlerin takasýný da ortaya koyuþla toplumsal süreçler baþlamýþtý. Toplumsal süreçler ittifaka, ittifakýn dýþýnda bir baðýntý oluþla ittifakýn eksen sarmalý olmaya baþlamýþtý.

Toplumlar, ittifak önüne de, olasý birçok yollarý; yol baþlanýþý yapmanýn olanaðýna kovuþturmuþtu. Adeta insanlarýn bir yola girmesiyle diðer yollarýda týkanmýþtý.

Ýnsanýn grup totem eylemi, yine insanýn üzerine; insanýn dýþýnda bir neden etki oluþuyla yansýmaya baþlamýþtý. Toplumlar da, totem grup eylemleri tutumuyla ve totem meslekli ürünler takasý zorunluluklarýnýn eylemli insana dýþtan bir etkisi oluþuyla; kendi kural ve düzenletiþiyle; bilinç olup yansýmaya ve insaný davrandýrmaya baþlamýþtý.

Toplumlar, insan üretimine iliþkin, müsebbiptendi. Ama toplumlar da insana, insanýn dýþýnda müsebbip oluyordu. Toplum gizil potansiyel güç olaraktan doðada vardýr. Toplumun þartlarý belirmeden, toplumun alan etkili giriþme olmasý olanaksýzdýr.

Gizil potansiyeller, týpký varlýðýný hiç bilemediðimiz diðer potansiyeller gibidirler. Örneðin, TV'ler gizil güç durumlu baðýntýlarýnýn var kýlýnýþýyla bulunmuþtu.

TV’lerin varlýðý da ancak þartlarýn belirmesiyle günümüze yakýn süreçler içinde ortaya konabilmesi, ancak potansiyel olarak var olan, ama asla bilinemeyen bir alan süreçler baðýntýný, belirmesi gibidir. Totem mesleði olan grup insanlarý, topluma dek baðýntýyý üreten iliþkileriyle ancak toplumu ortaya koyabilmiþ olmalarý da, toplumun durum salýðýdýr.

Toplum böyle ortaya konuþla, bu kes de toplumun alan etkisi bizleri kontrol ediþe baþlamýþtý. Su olan göl, deniz, ýrmak (toplum) alan etkisi olan potansiyel bir durumdurlar. Siz bir kez suyun (toplumun) içine daldýðýnýz zaman; artýk sizin kontrol süreçleriniz suyun etki alan ve düzenletimiyle belirlenip giriþecektir.

Sizler bir kesine toplumun içine giriþince, dizginler; yönlendirmesi ve alan etkisi çok çok büyük olan toplumun elinde olacaktýr. Ne var ki siz suyun etki alaný içinde oluþla; kafanýzý suda çýkarabilecek, sýrt üstü, kurbaðalama, kulaç vs. yüzeceksiniz. Sýrt üstü olup, dinleneceksiniz.

Size etki olan giriþmeleri siz, öðrenip; öznel etkinliðinizi ortaya koyarak sudan deðiþik yararlanma oluþ eylemlerinin, teknik teknolojik þartlarýný ortaya koyup; söz gelimi trans atlantikleri yapacaktýnýz. Bu giriþme insan için diyalektiðidir.

Ýçincilik, sizin dýþýnýzdan size etki ve baðýntý olan þeyi anlamaða, anlatým konusu yapmaða yönelik doðru bir söylem ve doðru düþünce deðildir. Dýþtan size alan ve baðýntý olan, özel baðýntýlý þeyler; bir gerektirmeler ürünüdürler. Deprem sizin için olmaz. Aðaç siz yakasýnýz diye büyümez. Oysa içincilik, insanýn egosuna göre olan þeydir.

Evrendeki hiç bir þey insan egosuna göre deðildir. Aksine insanýn egosu; dýþtaki etki ve baðýntýlarý kendi seçip ayýklamasýna göredir. Toplum gibi, su gibi alanýn belirlediði þartlar içi, insanlarýn; insaniçinciliklerini ortaya koyuþla bu baðýntý içinde etkin varlýk olurlar.

Þu halde ne toplum insan içindir. Ne insan toplum içindir. Ýnsan toplum içine doðuþla toplumsal davranýr. Balýk su içine doðuþla su içine göre davranýr. Ýnsanlar koloniyel, sürü tipi yaþamlardan geçip sosyal birlikti totem dönem sonrasýnda topluma kavuþmuþtur.

Eðer insan toplum için olsaydý. Ýnsan sürü yaþamýný, totem yaþamýný bilmeden doðrudan toplum içinde olurdu. Ya da siz toplum þartlarýný (üreten iliþkiler baðýntýlý giriþmelerini) ortaya koymasaydýnýz; toplumun esamisi olmadýðý gibi insan için olmasý da faso fiso olurdu. Bu nedenle bu soru absürt ve tersten bilinçsizlikle ortaya konmuþ bir sorudur.

Siz TV'yi bilmezseniz, TV görüntü için mi, görüntü televizyon için mi gibi aptalca bir soruyu sormanýza ayný benzer. TV bambaþka fiziki, kimyasal ekipmanlar ve süreçlerin; elektrik, elektronik olaylarý, manyetizma ve yükler etkileþimli alan baðýntýlarý oluþuyla; metrik, geometrik bir yýðýn fonksiyonel daðýlýmlarý içine, sizin öznel anlamalý modüle edici kodlarý bindirmenizdirler.

Özel düzenlenmiþ alan içine sizin kodlarý bindiriþ süreciniz, sizin içindir. Ama sayýlan onca giriþme ve baðýntýlarýn hiç biri sizin için olmayan bir özellikler baðýntýlý yansýma oluþlarýyla bambaþka þeylerin kullanýmýna olanak tanýrlar.

Sizin dýþýnýzdaki bir þey, siz ona katký vermedikçe; siz onu, onun yasallýðýna göre deðiþtirip dönüþmedikçe; þeye dek yasallýðý geciktirip, çabuklaþtýrmadýkça; sizin için olmuyordular. Toplumdan önce birey yoktu. Birey (üreten nitelik emekli insan) toplumla var. Toplumu da bireyiyle vardýr. Birey toplumun gölge yansýmasý deðil, baðýntýsýdýr.

13.03.2014

Not; bu konu görsel ve yazýlý basýnda yer yer aslanlar gibi (!) tartýþýlmakta. Konu tek yanlý, baðýntýsýz öznel abartýlarýyla ele alýnmaktadýr. Tartýþmada hiç tarihsellik ve bilimsellikler yoktur. Ve konunun bu baðýntýlarýyla ele alýnmasýný býrakýnýz, anlattýðým konuya dek bað emareleri bile yoktur.

Genel hüküm, birey için toplum vardýra ya da toplum için birey vardýra dönüþerek, bilgisayar insan için vardýr gibi ilgisiz bir boyuta indirgenmektedir.

Böylece absürt soruyla absürt bir söylem ortaya konmakta olup; sanki toplumun sizin dýþýnýzda yaðmur gibi, rüzgâr gibi deprem gibi hükmü oluþmasý varmýþ gibi ulu orta konuþulmakta. Bu da baðýntýyý ve ipin ucunu kaçýrmak olmaktadýr.

Hâlbuki bilgisayar da bir toplum ürünüdür. Ýnsanlar toplumu bilgisayar için baðýntýl kýlmamýþlardýr!



Söyleyeceklerim var!

Bu yazýda yazanlara katýlýyor musunuz? Eklemek istediðiniz bir þey var mý? Katýlmadýðýnýz, beðenmediðiniz ya da düzeltilmesi gerekiyor diye düþündüðünüz bilgiler mi içeriyor?

Yazýlarý yorumlayabilmek için üye olmalýsýnýz. Neden mi? Ýnanýyoruz ki, yüreklerini ve düþüncelerini çekinmeden okurlarýna açan yazarlarýmýz, yazýlarý hakkýnda fikir yürütenlerle istediklerinde diyaloða geçebilmeliler.

Daha önceden kayýt olduysanýz, burayý týklayýn.


 


ÝzEdebiyat yazarý olarak seçeceðiniz yazýlarý kendi kiþisel kütüphanenizde sergileyebilirsiniz. Kendi kütüphanenizi oluþturmak için burayý týklayýn.

Yazarýn felsefe kümesinde bulunan diðer yazýlarý...
El Bel Baal 2
Tarihsel 2
Ýrade 1
Tarihsel 1
Anlamak Gerek 71
Kurtuluþun Felsefesi (Açký 2)
Sosyal Ýliþki Toplumu Hedeflemez 2
Anlamak Gerek 43
Anlamak Gerek 70
Anlamak Gerek 55

Yazarýn bilimsel ana kümesinde bulunan diðer yazýlarý...
Müruru Zaman 14
Sahiplik Ýmaný 1
Hatýrlama 1
Mal mý, Ýnsan mý?
Mamon'du Belirme 1
Müruru Zaman 7
Denge ve Dengesizlik Süreçleri 24
Anlamak Gerek 26
Bað Enerjisi 1
Sistem 15

Yazarýn diðer ana kümelerde yazmýþ olduðu yazýlar...
Aslýna Yüz [Þiir]
Vah ki Vah [Þiir]
Ýsis Dersem Çýk Ereþkigal Dersem... [Þiir]
Görmez Þey [Þiir]
Tekil Tikel Tükel [Þiir]
ve Leddâllîn, Amin [Þiir]
Mavi Yare [Þiir]
Mevsimsel [Þiir]
Yýkýlýþa Direniþ Direniþe Yýkýlýþ [Þiir]
Meþrep 3 [Þiir]


Bayram Kaya kimdir?

Dünyayý yaþantýlaþan çabalar içinde duygunun önemi hiç yitmezse de, payý giderek azalmaktadýr. Sosyo toplum bazlý, genel bir açýlýmla baþlayan çalýþmalarým da; bilim felsefesi içinde olunma gayreti güdüldü. Bu nedenle yazýlarýn tarisel, sosyo toplumsal evrimli ve türlü doða bilim verileri güdülü çalýþma olmasýna gayret edildi. Genel felsefem içinde bir bilgi; ne kadar çok baðýntýsýyla söylüyorsanýz, o bilgi o kadar bilinir bilgidir.


yazardan son gelenler

 




| Þiir | Öykü | Roman | Deneme | Eleþtiri | Ýnceleme | Bilimsel | Yazarlar | Babýali Kütüphanesi | Yazar Kütüphaneleri | Yaratýcý Yazarlýk

| Katýlým | Ýletiþim | Yasallýk | Saklýlýk & Gizlilik | Yayýn Ýlkeleri | ÝzEdebiyat? | SSS | Künye | Üye Giriþi |

Custom & Premade Book Covers
Book Cover Zone
Premade Book Covers

ÝzEdebiyat bir Ýzlenim Yapým sitesidir. © Ýzlenim Yapým, 2024 | © Bayram Kaya, 2024
ÝzEdebiyat'da yayýnlanan bütün yazýlar, telif haklarý yasalarýnca korunmaktadýr. Tümü yazarlarýnýn ya da telif hakký sahiplerinin izniyle sitemizde yer almaktadýr. Yazarlarýn ya da telif hakký sahiplerinin izni olmaksýzýn sitede yer alan metinlerin -kýsa alýntý ve tanýtýmlar dýþýnda- herhangi bir biçimde basýlmasý/yayýnlanmasý kesinlikle yasaktýr.
Ayrýntýlý bilgi icin Yasallýk bölümüne bkz.