Sinema sinsi bir algý yönlendiricisidir. Bazen sizden yana gibi görünür. Öyle içten, samimi bir maske takar ki kendinizden biri sanýrsýnýz. Sanýldýðý gibi sinema her zaman doðrudan iyi kötü, düþman dost zýtlýðýyla karþýnýzda durmaz. Sinemanýn en önemli tarafý sizden görünün casus olmasýdýr. Sizi daha kolay etkilemek, sizin kalbinize girmeyi çabuklaþtýrmak adýna sürekli farklý bir rolle karþýnýza çýkar.

Bundan dolayý birçok propaganda filmi anlaþýlmaz. Sizden görünen filme hayranlýkla izler; Sevinir, aðlar, güler ve kendinize rehber edinirsiniz. Böylece tuzaða düþersiniz. Deðerleriniz zamanla basitleþir ve deðersiz hale gelir. Ýnandýðýnýz þeylere karþý inanýcýnýz zayýflar. Bir bakmýþsýnýz daha önce inandýðýnýz ve düþündüðünüz fikirleriniz deðiþmiþtir. Nasýl olduðunu anlamazsýnýz. Kendinize þaþýrýrsýnýz. Bu deðiþim için birçok neden ararsýnýz. Ancak en önemli nedenin size sevinç yaratan, duygu yoðunluðu yaþatan, iþte beni anlatýyor dediðiniz filmlerin üzerinizdeki yabancýlaþtýrma etkisini görememenizdir.

Sinemanýn bu algý oyunu birçok filmde görmek mümkündür. Bu filmlerden biri de Oscar adayý olan ve sözde Filistin sorunlarýna deðinen OMAR filmidir.
Film merkezine aþk alarak, sözde Filistin de yaþanan zorluklara deðiniyor. Film, üç çocukluk arkadaþýn arasýndaki dostluða, davalarýna ve üçünün arasýndaki çözülme nedenlerini konu ediniyor.

Omer, sözde iþkence ve dayak sonrasý yüzünde ve vücudunda oluþan yaralarýn hemen iyileþmesi ne kadar gerçekçi ise, filmin Filistin de yaþanan olaylara yaklaþýmý da o kadar gerçekçidir.

Film kurgusunun Filistinliler lehinde görünmesi olarak algýlanmasý, Ýsrailleri suçlu, iþgalci, iþkenceci, zalim, masumlarý katleden kimliðini örtmeye yetmez. Film, sanki karþýlýklý savaþan iki devletin bilgi edineme mücadelesi varmýþ gibi çekilmiþ. Halbuki burada Amerikan ve Rusya haber alma örgütlerin casusluk oyunlarý yok. Haksýz ve kan üzerine iþgal edilen bir devletin halkýný tamamen kana bulamaya çalýþan bir Ýsrail vardýr. Ýsrail’in gerçek yüzünü göstermeyen film, Ýsrail’e maske takmýþtýr.

Özgürlük Savaþçýlarý

Tarýk, Omer ve Ebced arasýnda geçen dostluk, aþk ve ihanet üçgenin ortasýnda yer alan Özgürlük mücadelesi, filmin kurgusunda sýradan bir deðini niteliðindedir. Neye, kime ve neden özgürlük mücadele verildiðine deðinilmemiþ. Sadece klasik silah talimleri ve bir Ýsrail askerin öldürülmesi var. Ýsrail askeri neden öldürüyor? Sorunun cevabý yok. Nöbet tutan deðil de çöp döken askerin öldürülmesi de manidardýr.

Üç çocukluk arkadaþý içerinde Tarýk, özgürlük savaþçýsý ve ayný zamanda bölge sorumlusu diðer ikisi ise, çocukluktan itibaren Tarýk’la arkadaþ olmasýna raðmen sanki yeni tanýþýyorlarmýþ gibi Tarýk’tan eðitim alýyorlar. Omer, yakalanana kadar da Tarýk’ýn bölge sorumlusu ve özgürlük savaþçýsý belirtisi yok. Sýradan bir Filistin görüntüsü veriyor. Kadýnlardan bahsediyorlar ama özgürlükten ve Ýsrail’in baskýsýndan ve iþgalinden bahsetmiyorlar. Omer, ailesiyle yemek yiyorken kýz kardeþi futboldan bahsediyor ve ateþli ateþli futbol yorumu yapýyor ama Filistin de yaþanan olaylardan bahsetmiyorlar sanki Amerikan’ýn bir kasabasýnda yaþýyorlarmýþ rahat bir ortamdalar. Nerde halkýn yaþadýðý acýlar, nerede katliama dair izler, nerede Ýsrail’in zulmü ve nerede Ýsrail’in yaptýðý yýkýmlar.
Özgürlükten bahseden bir filmde özgürlüðe dair söylemelerin ve özgürlüðün izlerin olmadýðý nadir filmlerden biri Omer.

Ýsrail ordusu, bir Filistin özgürlük savaþçýsýný yakalayacak ama iþkence etmeyecek, kendisine avukat tesis edecek bu nasýl yaman çeliþkidir. Filistinli tutukluklar bir iki tokat dýþýnda gayet haklarý korunuyor havasýný vermek Filistinli bir yönetmene yakýþmamalýdýr. Filistin’i biz anlatmalýyýz diyen yönetmen Filistin’e ihanet ederek mi filmlerde Filistin’i anlatacak.
Filistin Kurtuluþu için mücadele eden insanlarý sýradan, basit gösteren yönetmen bunlarla sýnýrlý kalmýyor, aþk ve yasak iliþki gibi çarpýtýlan ve çirkin davranýþ için dostlarýn bir birbirine ihanetini ve davalarýný satmalarýný kurgulamak Filistin halkýna hakarettir.

Filistin Halkýna yapýlan bütün bu hakaret ve deðersizleþtirme politikalarýný üstünü örtmek için de yönetmen final bölümünde Ýsrailli subayý öldürtüyor. Böylece izleyici heyecan ve çoþku havasý vererek algý yanýltmasý gizlenmeye çalýþtýrýlmýþtýr.

Osman Tatlý
osmantatli@gmail.com