Ýnsanýn kendisi gibi düþüncesi de, düþünce sembolizmi de; bir büyüme geliþme içinde olmuþtur. Zaten bu türden oluþmalara tarihsellik diyoruz. Erken dönem insanlarý doðduklarýnda bu günkü gibi geliþmiþ bir yapý içine doðmuyordular.

Aksine o günler bu günkü geliþmiþ bir yapýyý ortaya koyabilmenin kesikli, kendi içine çakýlý, sürekliliði içinde olmakla; giderek deðiþen, geliþen zaman zemin düzlemine baðlý olmanýn, büyütülmesiyle ve o günlerin devamý olan kesikli sürekliliðin geliþmesi oluþla, ortaya çýkacaktýlar.

Ýlk baþlarda insanlar doðada balýk tuttular, geyiði avladýlar, bulduklarý mýsýrý topladýlar. Ama balýkçýlýk yapmadýlar. Madenleri iþletme becerisini göstermediler. Geyik çiftlikleri inþa etmediler. Mýsýr hasadý yapmayý çok uzun bir süre gösteremediler.

Üreten iliþkiler baðlamýnda yeryüzündeki ilk insan eylemi insanýn balýkçýlýk yapmasýyla, madeni iþleyip, topraðý ekip biçmesiyle yola çýkýþý nasýl baþlatamadýlarsa. Ýlerlemiþ tarihselliðin kendi düþüncesi içine yansýyacak olan insanýmýz da; edimsel düþüncesini kendi yaþamý içine baðýntýlý oluþuyla eylemli kýlmasý baðlamýnda da insan ayný kulvarda geçecekti. Ýnsan birden bire çevresinde bir tek Yüce Tanrý'yý bulup, sonra da azýp sapýtýþla; taþa, topraða ve birçok tanrýya da tapmamýþlardý.

Bu nedenle atalarýn manaca düþüncesi, totemi düþüncesi ve ilahtý düþüncesi; bu büyüme ve geliþmen aþamalarýnýn ürünü oluyordu. Bu süreçler, geri bildiriþimin zaman zeminiyle birbirine baðlý bir kesikli süreklilik olmakla birbirinin alt tepken iliþkisiydiler. Sürü dili, mana diline göre geliþmiþti. Totem dili sürü diline göre; ilah dili de totem diline göre geliþmiþ; birbirini besleyen ve çok farklý zaman ve zemin düzleminin iliþki tipidirler.

Her biri bir doðadan saðlayýþ ve giderekten de doðadan üretiþ yapar olmanýn dilidirler. Bu baðlamda yaþantý sal olanýn eþleþtiði olan yansýma ve yansýtmalý us düzeylikleriydiler.

Dünyayý seyrediþten çýkan, mana düþüncesi; sürü hiyerarþisi içinde deðiþme ve dönüþmelerden geçti. Bu geçiþ sonrasýndaki aþama olan sosyal birlikçi yapý dediðim totemi oluþma "sürü içindeki kaba fiziki gücün yerine"; "uygulanabilir olan yaþamsal deneyimleri anlam edindi”. Kiþiye dek konularý birbirleri arasýnda, birbirinin konusu kýlmakla; bana ne dememekle baðýntýlý saðlama kýldýlar. Böylece ana tema olan bencil güden durumu, daha bir sosyalleþtirdiler. Sürü içi fiziki þiddeti, sosyal özneli bilinç yaptýlar.

Sosyal birlikçi yapý, totem dilli mana kaynaklý totemi sözleri kullandý. Grup içinde, grup ortak eforlu olan bu anlamý kurallaþýp; ortak saðlatmayý totem dilin içinde kodlayýþla anlam ettiler. Ki ancak, sürü yaþamdan bu þekilde kopuþla totem gruplu yapýnýn içine gelebildiler. Sürü yaþamlý kod dili, seçme ayýklama ve yeni düzenlemeleriyle totem dili dediðimiz yeni bir süreç yapýnýn kod dili oluþuna doðru geliþtirilmiþti.

Sürü yasam, doðadaki genel seyir ediþ haline göre ana tema birbirine saðlamaya dönüþtü. Yaþat ki onun sayesinde sende yaþayasýn anlayýþý ortaya kondu. Doðada birlikte (sosyal) saðlar olma aþamasý sonrasýnda grup özeðinde totem karýþmalý paylaþma aþamasýna gelindi.

Sürü dönem, doðada saðlama yapma ile paylaþma aþamasý arasýna kaba gücü koymakla paylaþým yapmýþtý. Totem alan da; birlikte saðlamayla, paylaþma arasýna; sosyal özneli aklý ve sosyal akla göre düzenlemeyi ortaya koydu. Böylece güçsüze, sakata pay vermeyi garantileyen düzenli kuralý iki aþama arasýna baðýntý yapmýþtý. Düzen kýlýnan þey de; ”grup yararý olan sosyal özneli akýldý. Sosyal özneli akýl totemi grup merkezinde totemi çekim alanýydý. Sürü güdü özneli akýl, sosyal özneli akýl olmuþtu.

Sürü yaþamý, sürü yararýný çekim merkezi kýlýþla fiziki þiddet olan kaba gücü paylaþtýran yapmýþtý. Yani sürü içinde yine güçlü olan en öndeydi. Sosyal birlikti totemi yaþam grup yararýný grup özeðine alýþla paylaþýmý da grup yararý gözetme pahasýna, us edinmekle: bunun totem yasasýný ortaya koymuþtu.

Biri hepsiydi; hepsi biriydi. Davranýþ tekil davranýþtan, grup davranýþýna dönüþmekle toptan yapýlan davranýþa dönüþmüþtü. Tehdit te, yarar da, zarar da hepsine yapýlmýþla baðlaþýk algýlanýyordu. Toptan yapýlan davranýþýn tüketimi, kiþi tüketimine özelleþiþle zayýf, aciz birlikte; herkese göre olan mutlak bir saðlayýþtý.

Buradaki hiyerarþi doðadaki saðlamanýn herkese göre olma yönetimi ve herkese göre olma algýsýnýn denetimiydi. Çünkü yapý güce göre olanýn algý ve yönetimi olan denetlemeden geliþle; toteme göre olan yönetim ve denetim hiyerarþisine dönüþmüþtü. Günlük ortaklaþa iþin sýralý, sorumlu düzen kýlýnma organizesinin algýsýydý.

Totem düþünce; sürü kaba gücü içerendi olan sürü hiyerarþili yaþam; sosyal birlik içinde totem gücü denen grup ortak yararýný; nerde, ne zaman ve nasýl? Oluþuyla kurallý ve kesikli sürekli kýlmakla anlam edildi.

Sosyal birlikler; sosyal birlik özneli manayý, totemi anlamla, kurallý ve düzenli kýldýlar. Böylece sürü bütünlüktü süreci, totem alanlý parçalý sürekli olaylar devinmesine dönüþtürdüler. Totemi alan; sürü içindeki gibi kaba gücün yaptýran temsilcisi olmak yerine; totemi tüzelinli bir etki (efekt) gücü oldu. Totem gücün altýndaki yaptýran güç, sürü döneminin kaba gücünden olan sosyal öðrenmeli algýdýr.

Ýlerdeki tarih sel aþama içinde, totemi yapýlarýn ittifaký olan biyo-kültür sentezine, insan denecekti. Bu totemi kýlýþla edinilen tutum, melezi olan insan sosyal varlýðýnýn, ittifak içine çakýlý olan totem düzlem düþünüþlü, soyutlama yetisiydi. Bu yeti takdir ve takdis eden sosyal birliðe göre totem olan; ittifaka göre ilah olanlarýn iþiydi. Tabii ki bu belirleyicilikte totem mesleklerinin düþün gücüne yansýmasýyla giriþme yaptýrmasýndan doðan, çok köklü sosyal düþünce ve çok köklü üreten iliþki düþüncesinin giriþmesi de ittifaký oluþta ana esastý. Takdir ve takdis, manacý düþünmenin geldiði sosyal öðrenmeli mantýk kalýbýydý.

Totem düþünce içte dönük bir sosyal alan etkisi oluþla inþalaþtý. Yine totem yapý dýþtaki sosyal çevreye kapalý bir firen etkili olmakla sýnýrlanma yapmanýn kesikli sürekliliðiydi. Bu kesikli süreklilikte, totemi alan içte parçalý olaylar kompartýmaný dediðim, totemi tabu boþluk devinmeleriyle niceleniþti.

Bu niceleniþ týpký bir apartman ya da rezidansýn, tek parça kesikli sürekliliði içinde katlara ve katlarýn da daire ya da ev, hane türü parça olaylar nicelimli, sürekliliklerin boþluk devinmesine dönüþmesi gibidirler. Apartman denen bütünlük, parça olaylar olan dairelerden meydana gelmesi gibi totem alan bütünlük te, tabu parçalý olaylar dizisinden oluþmakla ortaya çýkýyordu. Tabii ki bu nesnelliðin içine fanteziler de yansýtýldý. Bu fanteziler de ritüalize edildi. Bunlar ana omurgaya göre þimdilik konu dýþýmýzdýr.

Bu totem tüzelini içinde totemi bütünlüðü oluþan grup yaþamý; kendi içinde kesikli, sonlu, parçalý sosyal olaylar süreçlinmesine dönüþtü. Bu parçalý olaylar süreçlinine dönüþmenin içindeki bir kuralý; ” “grubundan ayrýlmayacaksýn”, “grubundan olanla yatacaksýn” söylemli kurallarsa; diðeri de; “ grubun dýþýndaki kimseye dokunmayacaksýn” söylemli oluþla parça olaylara dönüþen edimsel anlam edinmeli davranýþlardý.



Sürecek