“Kanser” kelimesi, her duyanýn irkilerek dinlediði, lanetli bir kelime gibidir. Hastalýða yakalanmamýþ olanlarýn burun kývýrarak uzaklaþmaya çalýþtýðý, ancak hastalýða yakalanmýþ olanlarýn da kafalarýnda ölüm tamtamlarýnýn çaldýðý korkunç bir travma gibidir. Her iki yaklaþým da bana göre yanlýþtýr. Bu bakýþ açýsý, toplumun oluþturduðu bir korku algýsýndan baþka bir þey deðildir. Kanser, elbette çok ciddi bir hastalýktýr. Ancak ne sondur ne de sonun baþlangýcýdýr.

Benim baþýma geldiðinde,bu hastalýkla ilk defa yüzleþen, hemen hemen tüm hastalar gibi, büyük bir korku ve dehþete kapýldým. Yine bizim yarattýðýmýz bir çeþit öz savunma algýsýna göre, bu tür hastalýklar bizim için deðil, baþkalarý içindi. Oysa iþ baþa geldiðinde, kazýn ayaðýnýn öyle olmadýðýný dehþetle öðrenmiþ oluyoruz. Ama uzun bir sarsýntý ve bocalamadan sonra, meraklý araþtýrmalar ve yakýnlarýmýzýn da desteðiyle ayaklarýmýz yere basar ve daha yaþanacak çok þeyin olduðunu yavaþ da olsa algýlamaya baþlarýz.

Ýnsanlarýn geçirdiði ve ölümcül olan sayýsýz hastalýk ve kaza türleri var. Ýlk defa kalp krizi geçiren bir insanýn (zamanýnda müdahale edilmezse) hemen ölme olasýlýðý yüksektir. Ya da trafik kazasýnda, kafa travmasý geçiren birinin ölme olasýlýðý da o kadar düþük deðildir. Oysa kanser olduðunu öðrenen hiç kimse, hemen, o an ölmemiþtir. Ölmez de. Sadece kendisini uzun ve sabýrlý bir tedavi dönemi beklemektedir. Ýlk bocalamalardan sonra, hasta kendine gelir ve daha iyi tedavi, daha iyi beslenme ve daha kaliteli yaþam için kollarý sývar. Bazen yanlýþ ve eksik de olsa, birinci derece yakýnlarýn ve çevrenin büyük destekleri alýnýr. Bu toplumda hiç kimse, kanserli bir hastayý bilerek mutsuz edecek söz ve ve davranýþta bulunmaz. Kansere yeni yakalanmýþ hastalara acizane bir kaç tavsiyem olacak. Uzmanlýk alanlarýna girmeden, yalnýzca yaþadýðým tecrübeye göre aklýma gelen birkaç þey:

- Yaþadýðýnýz þey dünyanýn sonu deðildir ve sadece sizin baþýnýza gelmedi.

- Kanser, günümüzde neredeyse grip kadar yaygýn olan bir hastalýk artýk. Baþýnýza geldikten sonra, uzaðýnýzda ya da yakýnýnýzda, kansere yakalanmýþ insan sayýsýnýn ne kadar çok olduðunu görünce, siz de þaþýracaksýnýz.

- Hastalýðýnýzý çevrenizden saklamanýz, bence doðru deðil. Paylaþýldýkça azalan acýlar teorisini :) hatýrlayýn.

- Bu sizin kabahatiniz deðil, sadece gerçekliðinizdir.

- Kemoterapi sýrasýnda bir hasta bana, “kanser oldu diye insan hemen ölmez, korkma!” demiþti. Gerçekten de öyle. Ölüm korkusu yararsýz ve gereksiz bir duygu. Ben hiçbir faydasýný görmedim. Enerjinizi korkularla harcamayýn.

- Tedavi sýrasýnda, ya da iki seans arasýnda keyif alabileceðiniz þeyler yapýn. Ben bir defasýnda, eþim ve çocuklarýmla beraber (en büyük hobim seyahat olduðu için) üç günlük kýsa bir tura çýkmýþtým.

- Sevdiklerinizle sýk sýk bir araya gelin, imkanlarýnýz ve saðlýðýnýz el veriyorsa onlarý yemeðe çaðýrýn. Yemek veya etkinlik davetlerine icabet edin.

- Beslenmenize dikkat edin. Kemoterapi sýrasýnda, iþtahsýzlýk ve bulantý en sýk yaþanan etkilerdir. Ama ne olursa olsun yemeðinizi tam yiyin ve almanýz gereken, doktor tavsiyesi olan takviyeler varsa alýn.

- Yapmak isteyip de þimdiye kadar yapamadýðýnýz bir hobiniz varsa, (saz kursu, dil kursu vb.) bunu hayata geçirmek için kollarý sývayýn.

- Yaptýðýnýz her þeyden keyif almaya çalýþýn. Gece gündüz, arpacýk kumrusu gibi düþünmenin ve beyninizi bedeninize odaklamanýn hiç bir faydasý yok. Yaptýðýnýz yürüyüþten, dinlediðiniz þarkýdan veya epeydir görmediðiniz birini görmekten maksimum keyif alýn.

- Ölüme deðil, yaþama odaklanýn. Belgesellerde izlemiþsinizdir. Doðada güçlü olan kazanýr. Ýnsan da öyledir. Moraliniz ve yaþama sevinciniz ne kadar yüksekse, hastalýða karþý direnciniz ve tedaviye yanýtýnýz da o kadar yüksek olur.

- Kanserle ilgili iyileþme mucizelerine inanýn ama doktor onayý olmayan hiç bir ilaç almayýn. Unutmayýn; iyileþme mucizelerini yaratan yüksek moral ve inançtýr.

- Þunu unutmayýn ki; hayatýn olduðu yerde ölüm yoktur. Sen varsan dünya var, sen yoksan dünya da yoktur. Sen þu anda varsýn. Varlýðýna deðer ver, kaliteli yaþa..