Hayaller olmasaydý, umutlar dünde kalýrdý. - Dolmuþ atasözü |
|
||||||||||
|
Ýttifaklar ister istemez karþý grubun düz git düþünmesine fren oldu. Bu nedenle bir totemi grup, diðer totemi grubun yaptýðý karþýsýnda ona ikilemli tavrý oldu. Ayný grup eþlerin birbiriyle üremi olmalarý yasaklandýðý dönemde sözgelimi; "ben seninle yatardým ama sen karþý gruptan benim ilah kardeþim deðilsin” diyordu. Totem eþiyle yatma tutumu düz giden bir grup anlayýþýydý. Þimdi sekte, edilmiþti. Yine bir grup, acaba diye sorgulayacaðý tereddüdünü; yine ittifak içinde bir totem grup karþýsýnda fark edecekti. Salt kendi grubu içinde olur sandýðý farklý totem mesleði olan becerilerin bir benzerini ittifak ettiði diðer grup içinde de görmesi bu tür tereddüdünü ortaya koyacaktý. Her totem mesleði farklý düþünme þekli olmakla ve farklý deneyimler olmasý nedeniyle de, totemdi kiþilerimize totemdi kiþilerimizin kendi totem mesleði olan tarýmcýlýðýný; "salt kendi toteminin tarýmcý totem anlayýþý olmadýðýný görmekle, süreci çok yönlü oluþuyla görmeye baþlamasý da olacaktý". Tek yönlü anlayýþa karþý çok yönlü anlayýþtý. Ýleride insanlýk bunu vesvese sayýp, karþýtýyla olur çok yönlü düþünceyi imanda þüphe etmek oluþuyla bilecekti. Ve "Dumuzi önceden (totem dönemdeyken) sadece topraðý ekip biçerdi. FAKAT daha sonrasý zaman içindeki ittifaklarýndan; çobanlýk etmesini, demiri dövmesini, balýk tutmasýný, kanallardaki akan suya hükmetmesini, dikiþ dikmesini, kumaþ biçmesini de öðrendi" demeye baþladýlar. Açýktýr ki buradaki “fakat” sözcüðü farklý totem yapýlarýn birleþen gücü ve sentezi olmasýyla o ittifak ilahýnýn tümden birbirinin olan o totem mesleklerini öðrenmeleriyle söylenmeye baþladýlar. Totemi tekil zamanlý olan mana anlamasýna karþý, “fakat” olan söz; sürecin totem meslekleriyle birlikte çoðul zaman süreçli anlamalarýna dönüþtüðünü belirtiyordu. Totem kardeþliðine karþý, ilahi kardeþliðini söylüyordu. Diyordu ki; “bu benim totem kardeþim. AMA bu da benim yattýðým ilahi kardeþim diyordu. Ya da “bu benim totem kardeþim. FAKAT yattýðým kiþi deðil diye bilmece sorar gibi konuþuyordu. Ýttifaký dönemle birlikte kiþinin yattýðý kiþi olmayan kardeþleri, totem kardeþleriydi. Ýttifaklar bu türden söylemlerde totem dönemdeki alýþmalarýna fren iliþkisi olmasý tereddütleri iþin esasýydý. Ýþte bilim de buradaki ama acaba, fakat türü bu kuþkuculuklarýyla doðacaktý. Ýttifaký grup aitliðine göre kiþinin kendi totem aitliði sýradan bir durumdu. Totem grubun içi, karþýt fiil içermediði için kendi totem grup referansý, yine kendisine referans olmakla hiç bir karþýt referansý içermiyordu. Bu nedenle temel durum oluþlardan biri olan cinsel oluþ, ittifak içinde kurumlaþma oldu. Kadýnýn erkeðin totemi alan içinde pek adý yoktu. Cinsel oluþa dek cinslik vurgusunun, totem yapý içinde belirgin bir vurgulu söyleminin pek bir önemi yoktu. Oysa gruplarýn karþý totem gruplar buluþmasýyla yaptýklarý giriþmeler sonucunda; iki grup giriþmesi iki nehrin birbirine karýþýp, bulanýp durulma yapmasý gibi bir sonuç anlamasýný ortaya koydu. Her giriþme gibi iki grup giriþmesi de sesli veya sessiz karar alan süreçti. Sesli veya sessiz olan iki grup giriþmesi sonrasýnda alýnan ve seslendirilen kararlarýndan birisi þuydu " Ve adam, havayý bildi" olacaktý. Yani bu taraftaki kiþi ve kiþiler olan adam; karþý totem gruptan olan karþý grup temsilcisi olan hava ve havalarý bildi. Totemdi olan bu aþama da grup çoðulluðu tekil oluþla söylenmekteydi. Kiþi avlanmak için avýnýn adýný bilmesi gerekmiyordu. Kiþinin meyveyi yemesi için onu adýyla bilmesi lazým deðildi. Görseldi biçimsel tanýma ve seçicilik çok ön plândaydý. Totem dönemin Âdem ile havasý cisimce deðil, isim oluþla yoktu. Ancak ittifak içinde hem kendi totem kurallarýndan ötürü, hem karþý totem kurallardan ötürü “ Ve Âdem (erkek) havaya (kadýna) yaklaþtý “ denen vurgu, önem kazanýþla giderek cinse dek adlandýrma yavaþ yavaþ oluþacaktý. Âdem, hava tanýmý karþý grup oluþla, birbirini aitti kýlýcý kurum sal yaklaþýmdýr. Yine yaþlýsý, sakatý, çocuðu ve dinamik olanýyla nüfusu 25-30-50 kiþi olan totem grubun içinde bir tek totem mesleðinin olmasý, genel ve yaygýn tutumdu. Tek bir totem mesleði, tek yönlü totem mesleði olmasýna karþýn, ittifaklar; tarýmcý, balýkçý, çoban, demirci, dokumacý gibi birçok ilahi meslekleriyle mücehhez olmuþtular. Ýttifakýn çok yönlü meslekleri bir arada giriþtirmesiyle bir grubun totemi anlayýþýna göre salt tarýmýn kendi totem mesleði olmadýðýný; salt kendi toteminin totem olmadýðýný görmeleriyle; gruplarýn ve grup kiþilerinin “gözleri açýlmýþtý”. Gözler neye göre açýlmýþtý? Ve “Âdem meyveyi yedi” Buradaki yenen meyve ormanda ya da açýk alanda yenen meyve olan (elma) deðildir. Bir gruba ait totem mesleði oluþuyla üretilen, karþý totem gruptan kiþilere yenmesi dokunma yapmasý yasak olan tabu meyvedir. Âdem meyveyi karþý havanýn elinde tapýnak buluþmasý esnasýnda; cazibe oluþun ve karþýlanmanýn ikramýyla yiyor. Deðilse meyve karþý Âdemin bilmediði bir lezzet deðildi. Artýk kendi toteminden söz ederken tek yönlü meslek belirten hükümleri karþýsýnda yediði meyve, buðday vs. türü totem mesleði yasak ürün (meyve) olan lezzetler karþýsýnda þimdi acaba, ama fakat gibi tereddütlerini de söylemeye baþlamakla gözleri açýlýyordu. Yediði lezzetler bir ilahtý grubun, karþý ilahtý gruplara öðrettiði sýrlardý.
ÝzEdebiyat yazarý olarak seçeceðiniz yazýlarý kendi kiþisel kütüphanenizde sergileyebilirsiniz. Kendi kütüphanenizi oluþturmak için burayý týklayýn.
|
|
| Þiir | Öykü | Roman | Deneme | Eleþtiri | Ýnceleme | Bilimsel | Yazarlar | Babýali Kütüphanesi | Yazar Kütüphaneleri | Yaratýcý Yazarlýk | Katýlým | Ýletiþim | Yasallýk | Saklýlýk & Gizlilik | Yayýn Ýlkeleri | ÝzEdebiyat? | SSS | Künye | Üye Giriþi | |
Book Cover Zone
Premade Book Covers
ÝzEdebiyat bir Ýzlenim Yapým sitesidir. © Ýzlenim
Yapým, 2024 | © Bayram Kaya, 2024
ÝzEdebiyat'da yayýnlanan bütün yazýlar, telif haklarý yasalarýnca korunmaktadýr. Tümü yazarlarýnýn ya da telif hakký sahiplerinin izniyle sitemizde yer almaktadýr. Yazarlarýn ya da telif hakký sahiplerinin izni olmaksýzýn sitede yer alan metinlerin -kýsa alýntý ve tanýtýmlar dýþýnda- herhangi bir biçimde basýlmasý/yayýnlanmasý kesinlikle yasaktýr. Ayrýntýlý bilgi icin Yasallýk bölümüne bkz. |