..E-posta: Þifre:
ÝzEdebiyat'a Üye Ol
Sýkça Sorulanlar
Þifrenizi mi unuttunuz?..
Dilerim, tüm yaþamýnýz boyunca yaþarsýnýz. -Swift
þiir
öykü
roman
deneme
eleþtiri
inceleme
bilimsel
yazarlar
Anasayfa
Son Eklenenler
Forumlar
Üyelik
Yazar Katýlýmý
Yazar Kütüphaneleri



Þu Anda Ne Yazýyorsunuz?
Ýnternet ve Yazarlýk
Yazarlýk Kaynaklarý
Yazma Süreci
Ýlk Roman
Kitap Yayýnlatmak
Yeni Bir Dünya Düþlemek
Niçin Yazýyorum?
Yazarlar Hakkýnda Her Þey
Ben Bir Yazarým!
Þu An Ne Okuyorsunuz?
Tüm baþlýklar  


 


 

 




Arama Motoru

ÝzEdebiyat > Bilimsel > Felsefe > Bayram Kaya




7 Nisan 2016
Felsefenin Doðuþu 4  
Bayram Kaya
Devam eden yazý,


:HAH:
Köleci dönem gerçekleri karþýsýnda, erken döneme deðin, tüm anlatýmlar; müzelik duruyordu. Erken dönemin dili; efendiye de, köleye de; bambaþka bir dünyanýn yansýmasý gibi groteski geliyordu. En temel argüman zihinlerin, söylemlerin ve tutumlarýn köleci (kulcu) anlam iliþkilerini ezber ve alýþma etmeleriydi.

Bu nedenle kiþiler söze caným efendim, efendim. Bendeniz kulunuz, köleniz. Ben falanýn kuluyum. Ben deðersiz bir kulum. Benim sahibim… kullar içinde bir kulum. Vs. deyiþler baðlýlýktý. Düzene inanmýþlýk ve erdemdi. Baðlýlýðýný (kulluðunu, köleliðini) açýk açýk söyleyen kiþiler erdemli ve imanlý kiþiler olmakla ahlaklý kiþilerdi. Kulluðunu yadsýyanlar lanetlik ve ahlaksýz kiþilerdi.

Kölecilik ana ilke oluþla; mülkün sahibi olan bir mana anlamasýna atýfla vardýr. Ve mülkün sahibi olan mülkünü dilediðine dilediði gibi keyfi oluþla daðýtmýþtýr. Kimin zengin (efendi) kimin kul (fakir-köle) olacaðý evvelden takdir edilmiþtir. Ýþte bu tür takdirler de karþý konulamaz bir kaderdirler.

Erken dönem somut iliþkiler üzerine bir meþruiyet ve anlama iken, köleci dönem somut iliþkileri soyut ve doðma üzerinde çevrimletme ile anlaþýlmaz, akýl erdirilmez olmuþtu. Ancak iman etmekle iyi bir kul ve güzel ahlaklý olunurdu. Ýyi kul olanlar bu dünyayý ve özelliklede ahiretini kurtarmýþlardý. Bu nedenle bu dinler erken dönemin ittifaký süreçlerini “tufanlar“ oluþla anlatan, kurtuluþtu dinlerdi.

Ýþte tarihin ilk “özgür düþüncesi” köleci imana ve köleci dinsel düþünce olan doðmalara karþý verilen mücadeleyle baþlamýþtý. Özgür düþünce denince kurtuluþtu, köleci anlayýþlara karþý verilen sýnýf sal, ya da kast mücadeleleriydi.

Köleci ilahlarýn manaca tutumu yeni ve hâkim olan köleci düþünce karþýsýnda ki durumlarý, iþlevleri ve yeni takdirli düþünceleri de ön ittifakýn ilahlarýna göre yüz seksen derece tersten bir mana iliþkisi içinde belirlenmiþti. Köleci mana anlamasýna göre ön ittifaklý ilahlarýn malý mülkü olmamakla “görüntü oluþla kendisine bile fayda ve zarar veremeyen”, putlar olmanýn anlam düzeyine geriletilmiþtiler.

Sanki ilahlar; köleci dönem öncesi ile köleci dönemi doðuran inþacýlar deðildiler! Saki ilahlar; totem meslekli olmanýn, totem soy temsilcileri deðilmiþlerdi! Sanki köleci anlamlarýn kotarýcýsý olan ilahlar deðillerdi! Köleci anlama ve anlatým olan dil varlýklarý, ilahi anlatýmlý söz varlýklarýnýn tersine çevrilip, bu ters anlamlardan düzene göre ve düzenin ihtiyacýna göre yeni anlam iliþkilerini oluþturmamýþlar gibiydiler.

Sözgelimi köleci dönemin manaca büyüleyiciliðinden birisi de çok sýk tekrarlanan söylemlerin, yinelenme etkilerinden mülhem kullandýklarý köleci anlam ve anlatým yansýmalarýndan oluþan söylemlerdi. Bu söylemler büyüleyiciliðin ve büyüsel bir dili oluþun, dimaðlar üzerindeki etkisiydi. Kafalara kaka kaka söylenen kader, þans, talih, adalet, evlilik, çocuk verme, servet daðýtma, kral olma, savaþma, mülk verme, mülk sahibi olma gibi büyüleyici dil bir yýðýn söylemi anlayýþlarýn ifadesiydiler.

Yani köleci süreç ve köledi mana anlamasýyla ilk kez bir özel mülkiyet iliþkileri ortaya konmasaydý; ne rýzklar olacaktý. Ne de mal mülk olanlar da, keyfi takdirle daðýtýlacaktýlar. Ne bile malýn, mülkün bir sahibi olmakla; adaleti de mülkün temeli yapacaktý. Ve hatta köleci hukukun belirlemesine göre çocuk veren, çocuk vermeyen bir kadýndan söz edilebilecekti.

Köleci iliþkiyle mülk sahipliði iliþkisi ortaya çýkmýþtý. Bu nedenle mal mülk sahibinin mülklerde çalýþacak köle emeðine de çok þiddetle ihtiyacý vardý. Ýþte sorgulayan ve köleci düzene karþý olan özgür düþünce ile köleci düþüncenin karþýtlýðý bu noktalarda baþlýyordu?

Sorgulamanýn imandan þüphe olduðunu vaaz eden köleci imaný yayýcý ve koruyucu (avukat) ahlakçýlar ile özgür düþünce temsilcileri bu tür bir fikri bazda mücadele ediyordular. Din mücadeleci düþünceler karþýtlýðý içinde bin yýllarýn biçim verme sürekliliðiyle yeniden ve yeniden karakterlerle inþa oluyordu.

Bu tip özgür düþünce kaynaklý tartýþmalardan biriside þuydu; “Köle (çoban) sürüyü, koyunlarýn yararý için mi, yoksa efendilerin yararý için mi otlatýrdý? Tartýþma derin boyutlara varýyordu. Köleci mantýða göre koyunu da köleyi de ezelden beridir bu adalet ve bu takdiri karar üzerine, Mamon yaratmýþtý.

Yani koyun rýzktý. Kimin çoban, kimin sürü olacaðýný mamon baþta belirlemiþti. Sürünün de, çobanýn da adaletçi iliþkileri, bu yaratýlmada gizliydi. Bunun dýþýnda bir neden ve amaç aramak ta boþunaydý. Tartýþmayla akýlcý bir yarar aramak boþunaydý. Akýl imanýn içinde münafýklýktý. Böylece akýl dýþlanmýþtý.

Ön ittifaklý ilahlarýn, karar almada; yasa koymada; tevhidi ve milletlerin birliðini takdir etmede söz sahipliði vardý. Gruplar arasý ittifaký saðlayan; ortak kararlar alan, iþleri düzenleyen ve ittifakýn iþini gören canlý-kanlý yönetenlerdiler. Totem soy kültür temsilcileri, bilgeler olmalarý nedeniyle; ilahlarýn mülk sahipliði ve köle sahiplikleri türünden bir mülkiyeti iliþkileri, ilah iþi olamazdýlar!

Ön ittifakýn ilahlarý mülk sahibi efendilerin iþine yaramazdýlar. Köleci dönem içinde ön ittifaklý ilahlara atfedilenler köleci yansýtmalardý. Baþlangýçta, özel mülkünü ve rýzký kendi grubunun seçilmiþ kiþilerine veren ilahlarýn (Mamonlarýn) kavgasý; köleci kült merkezli meclis tartýþmalarýný kendi gruplarý lehine, taþýmakla Mamon anlayýþlý güç iþini, grubunun kiþisi lehine casusluk yapmalarýna dek vardýrdýlar.

Ea’nýn; Ut-Napiþtim’e ya da Ziusudra gibi kiþilerle ve bu kiþilerin ait olduklarý gruplarýna, tanrýlar kurulunun gizli kararlarýný haber vermiþti. Tanrý Ea’nýn bu türden casusluk yaptýðý anlatýmlar tufan aktarýmlarýnýn temel kaynaðýdýr. Bu duyumu alan kiþi ve o kiþinin grubu, keyfi takdir edilmenin gadrine uðramadan helaktan kurtulmanýn þanslýlarý olacaktýlar.

Buna karþýn ön ittifakýn içinde milleti olan gruplar, yeni olan köleci öðreti karþýsýnda, eski kültürleri olan ittifaký anlayýþlarýný korudular. Ön ittifaklar köylülüðü ortaya koydu. Köy hayatýyla yerleþikliðe geçiþ ve köylülük yaþantýlaþmasýnýn organizesini, oluþtular.

Köycü kültür; ister istemez köleci yapýnýn ortaya koyduðu þehir ve sitelerin organizesi karþýsýnda, kendi köylü kültürü içinde olan anlama ve anlatýmlarý ile köylü yapý, pagan (köy kültürlü) bir yapýydý.

Köleci düzen karþýsýnda, ön ittifaký düzen haliyle pagan kültürü oluþuyla paganlýk kendi varyasyonlarý içinde gümümüze dek varlýklarýný duyurur olacaktýlar. Pagan kültürü veya pagan dini denen paganlýk giderek köleci moda akýmlardan da aktarýlan kimi esinleri içine almakla pagandý felsefeyi muhafaza eder oldular. Bu muhafazakârlýk köleci öðretiye doku uyuþmazlýðý olmanýn tepkisiydi. Ama paganlýk tepki koyduðu karþýt durumla yoðrulmadan da edememiþti.




Söyleyeceklerim var!

Bu yazýda yazanlara katýlýyor musunuz? Eklemek istediðiniz bir þey var mý? Katýlmadýðýnýz, beðenmediðiniz ya da düzeltilmesi gerekiyor diye düþündüðünüz bilgiler mi içeriyor?

Yazýlarý yorumlayabilmek için üye olmalýsýnýz. Neden mi? Ýnanýyoruz ki, yüreklerini ve düþüncelerini çekinmeden okurlarýna açan yazarlarýmýz, yazýlarý hakkýnda fikir yürütenlerle istediklerinde diyaloða geçebilmeliler.

Daha önceden kayýt olduysanýz, burayý týklayýn.


 


ÝzEdebiyat yazarý olarak seçeceðiniz yazýlarý kendi kiþisel kütüphanenizde sergileyebilirsiniz. Kendi kütüphanenizi oluþturmak için burayý týklayýn.

Yazarýn felsefe kümesinde bulunan diðer yazýlarý...
El Bel Baal 2
Tarihsel 2
Ýrade 1
Tarihsel 1
Anlamak Gerek 71
Kurtuluþun Felsefesi (Açký 2)
Sosyal Ýliþki Toplumu Hedeflemez 2
Anlamak Gerek 43
Anlamak Gerek 70
Anlamak Gerek 55

Yazarýn bilimsel ana kümesinde bulunan diðer yazýlarý...
Müruru Zaman 14
Sahiplik Ýmaný 1
Hatýrlama 1
Mal mý, Ýnsan mý?
Mamon'du Belirme 1
Müruru Zaman 7
Denge ve Dengesizlik Süreçleri 24
Anlamak Gerek 26
Bað Enerjisi 1
Sistem 15

Yazarýn diðer ana kümelerde yazmýþ olduðu yazýlar...
Aslýna Yüz [Þiir]
Vah ki Vah [Þiir]
Ýsis Dersem Çýk Ereþkigal Dersem... [Þiir]
Görmez Þey [Þiir]
Tekil Tikel Tükel [Þiir]
ve Leddâllîn, Amin [Þiir]
Mavi Yare [Þiir]
Mevsimsel [Þiir]
Yýkýlýþa Direniþ Direniþe Yýkýlýþ [Þiir]
Meþrep 3 [Þiir]


Bayram Kaya kimdir?

Dünyayý yaþantýlaþan çabalar içinde duygunun önemi hiç yitmezse de, payý giderek azalmaktadýr. Sosyo toplum bazlý, genel bir açýlýmla baþlayan çalýþmalarým da; bilim felsefesi içinde olunma gayreti güdüldü. Bu nedenle yazýlarýn tarisel, sosyo toplumsal evrimli ve türlü doða bilim verileri güdülü çalýþma olmasýna gayret edildi. Genel felsefem içinde bir bilgi; ne kadar çok baðýntýsýyla söylüyorsanýz, o bilgi o kadar bilinir bilgidir.


yazardan son gelenler

 




| Þiir | Öykü | Roman | Deneme | Eleþtiri | Ýnceleme | Bilimsel | Yazarlar | Babýali Kütüphanesi | Yazar Kütüphaneleri | Yaratýcý Yazarlýk

| Katýlým | Ýletiþim | Yasallýk | Saklýlýk & Gizlilik | Yayýn Ýlkeleri | ÝzEdebiyat? | SSS | Künye | Üye Giriþi |

Custom & Premade Book Covers
Book Cover Zone
Premade Book Covers

ÝzEdebiyat bir Ýzlenim Yapým sitesidir. © Ýzlenim Yapým, 2024 | © Bayram Kaya, 2024
ÝzEdebiyat'da yayýnlanan bütün yazýlar, telif haklarý yasalarýnca korunmaktadýr. Tümü yazarlarýnýn ya da telif hakký sahiplerinin izniyle sitemizde yer almaktadýr. Yazarlarýn ya da telif hakký sahiplerinin izni olmaksýzýn sitede yer alan metinlerin -kýsa alýntý ve tanýtýmlar dýþýnda- herhangi bir biçimde basýlmasý/yayýnlanmasý kesinlikle yasaktýr.
Ayrýntýlý bilgi icin Yasallýk bölümüne bkz.