Bildiðim tek þey, ben bir Marksist deðilim. -Karl Marx |
|
||||||||||
|
Ailemizin hane içi davranýþýnýn çabukluðuna göre ailemizin ortak alan içindeki tutumu bir hayli yavaþlamýþtýr. Kiþi ortak kullanýmlý alanýn içinde salt baþýna kararlarýný alamaz olacaktýr. Alýnan kararlar kendisinin istediði gibi istediði zaman zarfýnda yapýlamaz olacaktýr. Yani apartmanýn zamaný, ailemizin zamanýna göre yavaþlamýþtýr. Nasýl tekil insanýn çok hýzlý ve ani olan kiþisi davranýþlarýna göre kiþinin kiþilerle olur birbirine baðlý olan grup davranýþý; kiþi davranýþýna göre yavaþlamýþsa; totem grup davranýþý da grup gibi sosyal yapý davranýþlarý karþýsýnda yavaþ kalýr. Bir ön ittifak içindeki totem grup davranýþý da, ittifaký gruba baðlý oluþuyla hýzlanýyordu. Yani ittifakýn kýsmen yavaþlayan zamaný; totem grubun tezliði karþýsýnda yavaþlayan ittifak zamanýydý. Ama ittifakýn yavaþlýðý içinde olan bir gerçekleþme; totem grup tezliði içinde gerçek eþiþin elde ettiði saðlamadan kat kat fazlaydý. Bir totem grubun, ittifaký grupla eþ zamanlý paralel zamanlý iþ üretmedeki eldesi, totem grubun elde edemeyeceði ve totem grubun tezliðinin baþarýlý olamayacaðý kadar çok büyük sonuçlarý elde ediyordu. Ama kiþiye göre yavaþlamýþ gibi olan grup zamanýnýn kiþi ile giriþmesi, kiþinin kendi çapýna göre ve kiþinin göze alamayýp ta cesaret dahi edemediði iþlerde grubun yavaþlayan zamaný; kiþiye güç kuvvet, özgürlük, cesaret, baþarý ve bir kullanýmýn yarar þekli oluþuyla, kiþiye geri dönüyordu. Doðan melez, bir paylaþýma uðrayana dek doðuran dâhil hiç kimse tarafýndan emzirilemezdi. Böylesi bir teþebbüs mundarlýk oluþla tabu addedilirdi. Ancak bir gruba, pay olarak verilen melez çocuk; o grubun Ýnanna’larý tarafýndan emzirilerek o totem grubun aiti olurdu. Böylece melez; o totem grup mesleðinin hünerlerini, geleneðini öðrenip; ittifakýn da uyrukluðu içinde olurdular. Böylesi paylaþýma uðrayan kiþi; kendisini emziren Ýnanna ilahýný ve doðurtaný olan Gýlgamýþ ilahýný bilmek zorundaydý. Bir paylaþýmla çocuk zorunlulukla kendisini doðuran kadýn grubuna verilebileceði gibi kendisinin doðurmayan kadýnýn grubuna da verilirdi. Bu durumda çocuðun analarý çocuðu doðurmuþta olabiliyordu. Doðurmamýþ ta olabiliyordu. Yani þimdiki ana dediðimiz süreçte analar çocuðu doðursa da anaydý doðurmasa da anaydý. Ha keza doðurtan babalarda aynýydý. Mantýk buna göre iþliyordu. Doðurma doðurtma aitliði belirleyici deðildi. Bu nedenle akrabalýk sosyal sürecini bizim gibi anlamýyorlardý. Yine bu nedenle ilahlar, bu tarihsel mesaja ve bu tarihsel yasaya dayanakla; emzirmelerin belirleyici oluþ temsilcileri olan kadýn ve erkek cinsiyeti kimlikle melez aitliðini belirtirlerdi. Ýttifaký dönem melezlerini emzirmekle, melezine; uyrukluk veriyordu. Karþýlýklý giriþmenin ürünü olan melezleri, grubun biri tarafýndan emzirilmekle ittifaký aitlik kazandýrýyordu. Saf ilah soyun yitmekle boþalan yerleri melez aitlikle ikinci nesil ilah çocuklarý tarafýndan dolduruluyordu. Köleci dönem totem ya da ittifak aiti tabucu anlayýþla cinsel iliþki kurmayacaktý. Cinsellik doðanýn biyolojik bir korunum ve korunaný (bencilliði) sürdürme yasasýdýr. Köleci dönem evlilikleri biçimleyecekti. Ve köleci dönem totem eþler ya da karþý totem eþler arasý evliliði aþaðýlýk bulacaklardý Bu nedenle köleci dönem malý mülkü olma esasýna göre efendilerle efendiler-kölelerle köleler arasýnda evlilikler olmakla sýnýflar arasý evlilikle sýnýrlanýp davulu dengi dengine vurduracaktýlar. Köleci dönem, miras býrakan aile evlilikleriydi. Ýttifakýn ürünü olan melezi çocuk; meþru yoldan paylaþýlýp iyeliði verilen totem grup aitleri tarafýndan emzirmekle melezlere aitlik verilirdi. Totem grubun kadýn erkek çoðulluðu o grup kadýn ilah ve erkeklerinin tekil temsilciliðiyle belirtiliyordu. Emziren bir Ýnanna ya da Geþtinna figürü, o totem temsilciliðin tüm kadýn tekilliðiydi. Yine görülen totem mesleði iþe göre ürün ya da tohum aþýlayýcýsý bir Dumuzi, ya da Enki erkek figürlü sembolizm de o totem aitliðin tüm erkek temsilciliðinin tekil halidir. Yani ittifak içinde ilahlar politeisti iken; bir ilah, bir grup temsilciliði oluþla; çoðul grup kiþilerinin, tekil halidir. Ýsimler henüz totem ya da ilah tekil aitlik temsilciliði olmakla belirtiliyordu. El’in yeri, Enki’nin yurdu. Dumuzi’nin milleti. Kiþ’in þehri gibi tanýmýþlýklar isimdi. Emzirme, kadýn hünerli kurum oluþla iþlevdi. Yapýnýn inþasý içinde kadýnýn biyolojik rolü kurum olmanýn rolü olmuþtu. Köleci dönemdeki mana anlayýþý gibi Havalar, âdemi baþtan çýkarmak yerine, gerçek bir sosyo toplumsa görevle ittifak aitliði verdiði melezine þimdiki vatandaþlýk gibi ittifaký vatandaþlýðý verip ittifaký genelce davranmasýný saðlýyordu. Hem de melezine totem aitlik veriþle özel baðýntý iliþkisi kazandýrýyordu. Baþtan çýkarma iþi güç elde etmek için, güce rücu için olabilirdi. Oysa gerek totem dönemde totemi grup gücü, gerekse ön ittifaký dönemde ittifakýn gücü aitleri kadarla kendisindeydi de. Güç elde etme ve güce sýðýnma mülkiyetçi özel iliþkinin olduðu köleci dönemde olmakla havalarýn Âdemi kandýrýp baþtan çýkarmasý iþi köleci dönem kurgulu mana anlatýmýdýr. Ön ittifaklý dönemde kuvvetle ve önemle ortaya konan þey doðurtan ve doðurganlýktýk. Totem dönem yalýtýlmýþlýðý içinde bu atýfiyet yoktu. Ýttifaký baþlangýç hareketi içinde totem grupla, grup kadýnlarýnýn emzirme iþi görev oluþla ilahi muktedirlikle anlaþýlýp söyleniyordu. Gruplarýn özellikçe ve belirlenimce olan atýflarý, grubun kadýn ve erkek bireylerine dek atýf özellikleri olmasýna dek daðýlýyordu. Emzirmedeki meþruiyeti oluþ, kadýn ve erkek melez cinse ayný aitlik hakkýný tanýyordu. Böylece gruptaki kadýn erkek cinslere dek ilah tanýmlarý ve bu ilk aþamadaki ilahtý grubun kendisi olan saf ilahlarýn gördükleri iþler, melezler üzerinde kayýtsýz þartsýz yaptýrým oluþun imgesel bir algýsýna neden oluyordu. Melezler kendi doðumlarýný hazýrlayan karþýt gruplardý oluþumun tutumlarýný haliyle kadim oluþla algýladýlar. Bu baðlamda gruplar tarafýndan melezlerin kendilerine uygulanan geçiþ ritüelleri vardý. Bu nedenle, grupla melezin arasýna ritüel baðlacý sokulmuþtu. Melezle grubu arasýnda aþmasý gereken ritüeli mekân doluluðu nedenle, melezin kendi ile grubu arasýndaki öznel imgeli atýflar oluþup, bu atýflar melez kiþilerin nazarýnda önemsenip kutsanýyordu. Yalýn totemi aitlik içinde beliren kadýn ve erkek olan kiþiliklerin baskýn, yaptýran özellikleri totemi gözünde geçerli olandý. Melezin nazarý dikkatinde uyanan intiba; karþýt gruplarýn her birinin ve her birinin aiti olan kadýn erkek kiþilerin, melez gözünde birer yaptýran olmalarýydý. Ýttifakýn karþý grup ilahlarýyla birlikte onayladýklarý uzlaþý konularý, ön ittifak içinde geçerliydi. Geçerli olan þey melezler üzerinde baskýn bir etki olup, bu etki yaptýrým gücü olucu anlayýþla yürürde olmayý melezine zerk ediyordu. Ýttifaký ortamýn içiyle yürür de olan bu yaptýran güce hareket yeteneði veren þey; ittifakýn içindeki, ittifaký alanýn; alan etkisiydi. Bu etkiler melezlerin gözünde ilahi tutumlarýn belirmesiydiler. Bu alan etkimeli ilahtý özelliklerin ortamý biçimlemesi; etki oluþla melezlerinde nazarýnda yansýyordu.
ÝzEdebiyat yazarý olarak seçeceðiniz yazýlarý kendi kiþisel kütüphanenizde sergileyebilirsiniz. Kendi kütüphanenizi oluþturmak için burayý týklayýn.
|
|
| Þiir | Öykü | Roman | Deneme | Eleþtiri | Ýnceleme | Bilimsel | Yazarlar | Babýali Kütüphanesi | Yazar Kütüphaneleri | Yaratýcý Yazarlýk | Katýlým | Ýletiþim | Yasallýk | Saklýlýk & Gizlilik | Yayýn Ýlkeleri | ÝzEdebiyat? | SSS | Künye | Üye Giriþi | |
Book Cover Zone
Premade Book Covers
ÝzEdebiyat bir Ýzlenim Yapým sitesidir. © Ýzlenim
Yapým, 2024 | © Bayram Kaya, 2024
ÝzEdebiyat'da yayýnlanan bütün yazýlar, telif haklarý yasalarýnca korunmaktadýr. Tümü yazarlarýnýn ya da telif hakký sahiplerinin izniyle sitemizde yer almaktadýr. Yazarlarýn ya da telif hakký sahiplerinin izni olmaksýzýn sitede yer alan metinlerin -kýsa alýntý ve tanýtýmlar dýþýnda- herhangi bir biçimde basýlmasý/yayýnlanmasý kesinlikle yasaktýr. Ayrýntýlý bilgi icin Yasallýk bölümüne bkz. |