Bir sanatçý baþarýsýz olamaz; sanatçý olabilmek bir baþarýdýr. -Charles Horton Cooley |
|
||||||||||
|
Fakat köleci sistem bu ön süreçler hiç yaþanmamýþ gibi kendi konularýný açýyordu. Görünmez bir gezegenin çekim alaný içinde geçmekle bükülen ýþýk, ya da Güneþ'in çekim alanýnda geçmekle bükülen ýþýk, kendi kaynaðýný olmasý gereken yerde deðil de farklý bir yerde gösterir. Ýþte köleci sistemin kullandýðý ýþýk ve ýþýk kaynaðý da totem dönem eliyle ön ittifaký döemin ýþýðýydý. Köleci sistem bu ýþýk kaynaðýndan olan ýþýðý kendi rahleyi tedrisatý içinde geçirir. Süreç içinde olan bizler de yeni süreci ýþýðýn geldiði noktada görürüz. Bu kendisine özgü rahleyi tedrisattan geçiþin ele alýnmasý esnasýnda köleci sistem ýþða pek çok kýrýlma ve bükülmeler yaptýrýr. Bu kýrýlma ve bükülmeler nedenle ön ittifaklý kaynak bize, olduðundan bambaþka yerde ve büyülü bir baþlanýþ yolu oluþla gösterilir. Halbuki ýþýðý kýrýma noktalarýndan geriye doðru götürürseniz, gerçek ýþýk kaynaðýný gerçek yerinde, gerçek ýþýðý ile görürsünüz. Bu süreç bir bardak su içindeki bir kalemi, kýrýk görmenizle aynýdýr. Ya da bir bardak su içindeki bozuk parayý oldukça büyük ve olduðu yerde deðil de baþka yerde görmenizle aynýdýr. Neden kalemi kýrýlmýþ olmakla biraz baþka yerde ve kýrýlmýþ noktadaki su içi kýsmýný da büyük olarak görürüz? Ve yine parayý da olduðu yerde deðil de biraz baþka yerde ve büyümüþ olmakla görürüz? Çünkü ýþýk su, cam, hava gibi saydam ortamlarda geçerken kýrýnýr. Biz nesneleri kýrýlýp gelen ýþýðýn geliþ doðrultusunda görürüz de ondan. Gerçek ýþýk bardaktaki suda ve bardata kýrýlýmlar yamakla çýktýðýndan, biz su içindeki kalemi (köleci sistem içindeki yansýmalarý) gerçek yeinde olmamakla kýrýlmýþ olmakla görürüz. Ýþte köleci sistem içinde oluþan köleci iman ve köleci dinler bu iþi bize yanýlsama oluþla zahiri gösteren en iyi ortam kýrýnýmý yaptýran mana ensturmanlarýdýrlar. Bu enstürmanlar ýþýðý insanlýðýn ortaklaþa yaþam ve uygarlýk ürettiði bir döemden bahisle yansýtmayýp; kendi ortam kýrýlmalarý içinde ortam kýrýlýmý veren deðiþtirici dönüþtürücüler (dekoderler) eliyle bu iþi yansýtmaktadýrlar. Köleci sistemin ortam yansýtýcýlarý ortaklaþa olan hayatýn hemen hemen tüm ensturmanlarýný, ortaklýk tanýmaz oluþla yansýtmaya baþladý. Böylece özel mülkü ihya etmiþtir. Siz ýþýðýn kýrýným yaptýðý noktadan itibaren ýþýðý alýp, ýþýðý sanal çizgilerle geri götürürseniz ortaklaþma olmayaný, ortaklaþma yapan kaynak olarak açýk açýk görürsünüz. Yine köleci sistemdeki Mamon'larýnýn geriye götürülen kendi iz düþümleri içinde kendileri genel manada ön ittifakýn ilahý olarak görünürler. Mamon oluþla görülen Ýlahý da özel manada da totem dönemden gelen gruplarýn totem ilahý oluþlarýyla görürsünüz. Totemi de; tecrit edilmiþ çok küçük sayýdaki her bir grubun kendi aitliði içinde olan zýt tanýmlý yaþamlara dek düþen mana anlamalarýnýn çeþitliliði içindeki totemleri de siz, haliyle politeisti oluþla görürsünüz. Ýz düþümünün daha gerisinde siz totemi, sürü yaþamýn içindeki yaþanýlþamalarla ve doðal çeve baskýlarýnýn kiþilerinde oluþturduðu her biri bir groteski izleklik oluþlarýn baský ve basýnç yansýmalarýnda oluþan kalýp algýlarýn bir uzantýsý oluþu bulursunuz. Ýþte totem, kalýp algýlý uzantýlarý totmi ortam gibi ortamlarýn içinde, kendisine özgü kýrýnýmlarýyla düzenletim yapmanýn çevrimlerdirler. Köleci ortamýyla kýrýnýmlý olan özel mülkçü anlayýþ kendisine özgü öznel düzenleyim kurallarý içindeki mülkçü ittifaktý. Mülkçü ittifak, ön ittifaklardan gelen ortaklaþmayý kaldýrdý. Çünkü kendisi, mülkçü olmakla; mülkçü ortam yansýtmasýyla; tekil ve tek takdir eden mana anlamasýydý. Bu tekildi tek takdirce oluþ, plüralist oluþun ortaklaþtýrma yapan katýlýmcý kararlarýný da ortada kaldýrýldý. Çünkü yoksunluk ve sefalet içinde olan ekalliyet, ortaklaþma olanýn yanýnda olmakla "tekil olan takdire karþýydý". Tekil takdire karþý olanlardan oluþacak ortak kararlar alan bir kurul; özel mülkiyetçi monoteizmin özüne aykýrýydý. Monoteizm mülk sahipliði oluþun ve mülkü istediði kiþilere iistediði kadarla vermenin tek karar vericisi olmaktý. Yani monoteizm mülkle iliþkin tekil kararlar vermenin yetkisiydi. Özel mülkiyetçi monoteizmin mana kýrýlmasý da tek takdirce kararlarý olaný da Rabb Mamon'du. Tek takdirce oluþun sosyo toplumsa alan içindeki yansýmalarý felaketti. Bu nedenle kendi tekil Mamon'du kararlarýyla simgeleþen Firavun ve Nemrut türü mamoncu monoteist egemnlikler; geliþen özel mülkiyetçi durum þartlarý içinde kendi hükümranlýklarýný ilan ediyorlardý. Gerçekleri yanýnda Her Firavunun simge bir Musa'sý; her Nemrutluðun da simge bir Ýbrahim'i ortaya çýkmak zorundaydý. Artýk bunlar bin yýllara yayýlan imbikle süzülen koþullarýn içinde erdem ýþýklarý olacaktýlar. Sorunlar monoteisti Firavunluk, Nemrutluk olur egemence oluþun, takdir maktirini dinlemiyordu. Mülkiyetçe basýnçlý sorunlar, ortamý kasýp kavuruyordu. O halde sorunlara bir el atmak için maddi monoteizmin yanýnda mana olur monoteizm iþin içine bir baþka yoldan, daha açýðý biraz dolaylý yoldan; karýþamaz mýydý? Karýþýrdý. Kaldýrýlan ortaklaþma kararlarý olan deklarasyonlarýn yerine, köleci yapý anlayýþý içinde sorunlarýn çözücüsü oluþla "bir kurtarýcýyý bekletir" oldular. Firavun olur, Nemrut olur maddi monoteist baský karþýsýnda kitlelere "her dönem içinde halka; kurtarýcýlar, uyarýcýlar gönderilir" biçimindeki bir tür bilinç sel oluþmalarý bu kabil sorun çözücü savlarla ortaya koydular. Bu tür söz ve öðretileri ön ittifaký yaþantý içinde bulmanýz, tahmin etmeniz; olam sa da, olanaklý deðildir. Maddi ve monoteisti Nemrutlarýn baskýlarýna karþý birer mana karþýlýklarý olmakla kurtarýcý bekleten bu veciz sözler ortam içine pompaladýlar. Böylece umutsuzlar beklentileri besler olan bu türden tüm öðretileri umut edindiler. Beklentileri oluþan bu yönle de, bir tarih yazýldý. Vaftizci Yahya gibi vaftizciler, köleci yapý içinde hýrýstýyanlýk gibi kurtuluþçu dinler, boy boy ortaya çýktý. Kurtarýcýsý olan sürecin açýlýmý, uyarýcý ahlakçýlarý eliyle oluyordu. Kurtarýcýsý olan süreç, köleci olan sert takdirlerin, kýsmen yumuþamasýydý. "Gökyüzüne sapladýðým okumu, bulutlara koyduðum yayýmý her görüþte sizinle olan ahitnamemi hatýrlayacaðým" deyiþiyle yeni yeni monoteisti mana olmaya aday olan bu tür söylemler; bu sosyo toplumsa þartlarda milletlerin birliðine giden merkezi yönetimli yolun da, ilk adýmlarýydý. Bu sentez Ýbrani olan olan boylarýn, millet olma anlayýþý içinde birleþme yapmalarý gerisinde Ýsrail'i olan Milletlere geniþ topraklar, köleler, mal, mülk oluþla kadýn ve çoçuk esirler vaat ediyor olmasýydý. Silahlý erkekler genellikle kýlýçtan geçirilirdi. Ezilen Ýsrail kiþileri, kendi milleti içinde Elohim'ce bakýþla baþka milletleri ezmekle az çok þifa buluyordular! Yeni anlayýþ bu þekildeki kimi kurtuluþçu ifadeler içinde damýtýlmakla, deneyim oluyordu. Kurtuluþçu düþünce böylesi bir Ýbrahim'i yolun, milletlere özel bir mana anlamasýna çevirilmesiyle de oluþuyordu. Kendi içinde ezilen sýnýftan yana gibi görülen bu kurtuluþçu akýmlar; aleme yayýlma siyaseti gözeten monoteisti Nemrutça olan azgýn emperyal ceberrutlara, çok daha yakýn ve çok daha sýcak geliyordu. Kendi içinde acýyan, esirgeyen baðýþlayan El-ohm'ce olan (Elohim'ce olan) görüþ; Yehova oluþla baþka milletleri meþruiyetlikle eziyordu.
ÝzEdebiyat yazarý olarak seçeceðiniz yazýlarý kendi kiþisel kütüphanenizde sergileyebilirsiniz. Kendi kütüphanenizi oluþturmak için burayý týklayýn.
|
|
| Þiir | Öykü | Roman | Deneme | Eleþtiri | Ýnceleme | Bilimsel | Yazarlar | Babýali Kütüphanesi | Yazar Kütüphaneleri | Yaratýcý Yazarlýk | Katýlým | Ýletiþim | Yasallýk | Saklýlýk & Gizlilik | Yayýn Ýlkeleri | ÝzEdebiyat? | SSS | Künye | Üye Giriþi | |
Book Cover Zone
Premade Book Covers
ÝzEdebiyat bir Ýzlenim Yapým sitesidir. © Ýzlenim
Yapým, 2024 | © Bayram Kaya, 2024
ÝzEdebiyat'da yayýnlanan bütün yazýlar, telif haklarý yasalarýnca korunmaktadýr. Tümü yazarlarýnýn ya da telif hakký sahiplerinin izniyle sitemizde yer almaktadýr. Yazarlarýn ya da telif hakký sahiplerinin izni olmaksýzýn sitede yer alan metinlerin -kýsa alýntý ve tanýtýmlar dýþýnda- herhangi bir biçimde basýlmasý/yayýnlanmasý kesinlikle yasaktýr. Ayrýntýlý bilgi icin Yasallýk bölümüne bkz. |