..E-posta: Þifre:
ÝzEdebiyat'a Üye Ol
Sýkça Sorulanlar
Þifrenizi mi unuttunuz?..
Bir deliyle baþederken, yapýlacak en mantýklý þey normal rolü yapmak. -Herman Hesse
þiir
öykü
roman
deneme
eleþtiri
inceleme
bilimsel
yazarlar
Anasayfa
Son Eklenenler
Forumlar
Üyelik
Yazar Katýlýmý
Yazar Kütüphaneleri



Þu Anda Ne Yazýyorsunuz?
Ýnternet ve Yazarlýk
Yazarlýk Kaynaklarý
Yazma Süreci
Ýlk Roman
Kitap Yayýnlatmak
Yeni Bir Dünya Düþlemek
Niçin Yazýyorum?
Yazarlar Hakkýnda Her Þey
Ben Bir Yazarým!
Þu An Ne Okuyorsunuz?
Tüm baþlýklar  


 


 

 




Arama Motoru

ÝzEdebiyat > Bilimsel > Felsefe > Bayram Kaya




3 Aðustos 2016
Yapýnýn Temelinde Ne Var? 4  
Bayram Kaya
Sosyal öðrenme þimdi ve gelecek olan yönüyle; kural, kaide olan bir düzenlenirdir. Yeni devinmeyi ve geleceði oluþmakla akýþ yapar. Sosyal öðrenme gelecek olan yönüyle hep kesikli sürekli olup geleceðe uzar. Sosyal öðrenme hem geçmiþtir, hem gelecek. Sosyal öðrenme geçmiþ ve gelecek yönüyle de ikili bir baðýntýdýrlar.


:HAA:
Þu halde geleceðe doðru bakýldýðýnda süreç içinde görece saflýklar vardýr. Geçmiþe doðru bakýldýðýnda da görece sentezler vardýr.

Siz süreci geçmiþe doðru, saf olan ve saf olmayan diye baþlangýca götürdükçe; saf dediðimiz noktanýn bir öncesi de sentez olmakla yaptýðýnýz; saf sentez tansý içinde hep sonsuzca bir yineleme ile baþ baþa kalýrsýnýz. Bu tanýlar sürecin iterasyon yapýsýna uygundur. Ama ne var ki bu tekrar ediþler sizleri Zenon çýkmazýna da götürür.

Siz süreci hep bildiðiniz yere kadar götürüp, götürdüðünüz noktanýn da bir öncesi olduðu hükmüne varýrsýnýz. Sürecin bu türden kesikli sürekli çevrim oluþlarý içinde bu nedenli tekrar ediþler bir süre doðru iken sonsuzca oluþ içinde doðru deðildirler. Niceli olan bir süre sonra nitelik deðiþir sýçrar.

Çevrimler kesikli, süreklilerden oluþurlar. Hiçbir çevrim içi kesikli, sürekli yinelemeler sonsuz oluþ içermezler. Bir hal, bir durum; bir enerji devinimli dönüþme biçimi olmakla baþ ve sonu izafe ederler.

Çevrimi olgulayan her bir durum, kendi baþ ve sonunu ortaya koymakla giriþen sentez olan bir çevrim giriþmesini ele verirler. Ýþte yanýlmamýza neden olan noktalar buralardýr. Bir olayýn deðil, birçok olayýn giriþiyor olmasýyla; birçok olayýn baþ ve sonunun, ayný yer olduðunu bulamamaktýr.

Ya da þöyle söyleyeyim; yapýlan sürgit ile eþeyli üremenin olmadýðý noktada, eþeyli üremeyi aramak gibi birçok olay durumun olmadýðý çevrim noktasýnda, birçok olayý aramakla yanlýþa düþeriz. Çevrim içinde bir nokta, daha öncesi olmayan bir giriþme yansýma ile hem baþtýr, hem sondur.

Oysa evren çevrimlidir. Evren çevrimler baðýntýsýyla kesikli sürekli olup, görecelidir. Çevrimli olanlar, dönüþlüdürler. Döngü içinde geriye doðru götürdüðünüz þey de (saflýk ta); götürülen þey de (bileþikler de) ayný þeyin bir araya sýkýþmasýdýrlar.

Döngüsel süreç içinde baþ ve son; varlýkla yokluk ayný þeydir. Yani sentez olan þeyle, saf olan þey ayný þeyi verir. Biri deðiþerek öbürüdür. Saf oksijen varken, su molekülü (sentez) yoktur. Sentez olan su molekülü varken saf oksijen yoktur, bileþiktir. Dikkat ediniz oksijen yok deðildir. Su molekül içinde oksijen vardýr ama saf oluþla söz gelimi ateþi yakan oksijen, soluduðumuz oksijen teorik oluþla yoktur.

Siz götürülen ile götürdüðünüzü geleceðe taþýrken; saf olanla, sentez olan þeylerin arasý nicelik-nitelik deðiþimli boþluklu tanecikli olmakla olay, boþluk devinmesi süreçlerine açýlýr. Geçmiþle geleceðin arasý boþluk devinmelerine açýlmakla süreç; kesikli sürekli bir akýþ olur.

Parçacýklý enerji topaðýnýn çevresinde bir kýsým enerji alan etkili dalga hareketi oluþla, belirir. Bu dünya ve atmosfer hareketi gibi görece baðýntýlý oluþa, andýrýþladýr. Her dünyanýn atmosferi olmayabilir ama her parçacýðýn ve her dünyanýn süpürme yapan dalga hareketi vardýr. Yani parçacýk ve dalga hareketi bir arada ve birlikte bir enerji düzey düzlem konumu oluþla uzay zaman sürüklemesini ele verirler.

Konuya dönersek bu akýþýn evrensel büyüklükteki çevrimsel oluþu, size göre; sonsuzdur. Görece özel baðýntý içinde olan akýþ; hemen görülen, keþfedilen kesikli sürekli oluþlarýyla birbirine dönüþürler.

Sonsuzluk algýsý geçmiþten, geleceðe olduðu gibi gelecekten geçmiþe doðru da oluþur. Þimdiden geçmiþe doðru baktýðýmýzda yaklaþýk oluþla nasýl 13,7 milyar yýllýk bir noktaya kadar sonsuz varsa; þimdiden geleceðe doðru baktýðýmýzda da, ... Milyar yýllýk bir noktaya kadar sonsuzun olacaðý açýktýr.

Evrenin atom düzlemli olan sonsuzluk ölçüsü baþka, kuantum düzlemli sonsuzluk ölçümü baþka ve görecelidir. Görece oluþu (göreceliði) tuzakladýðýnýz an; her iki uçtan da geçmiþ ve gelecek ayný yer olacaktýr. Su mu baþtýr, buhar mý sondur? Oysa su ve buhar ayný anda oluþla, baþ ve sondurlar.

Biz süreci kesikli sürekli yaptýðýmýz için, yansýma baðýntýsýna göre suda baskýlanan kimi özellikler buhar enerjisi þeklinde ancak ortaya konarken; buhar da baskýlanan kimi özellikler de; su düzlemli enerji düzeyinde ortaya çýkmakla suyun ve buharýn davranýþý farklý olacaktýr. Bu durumda da su ve buhar bize ayrý ayrý baþ ve son oluþlar gibi geleceklerdir.

Çünkü gelecek, geçmiþi ve geçmiþini vermek zorundadýr. Geçmiþ te, gelecek oluþla kendisini tekrarlamak zorundadýr. Bu çevrim, þeylerin (evrenin) kendi üzerine kendi etkisidir. Kendi üzerine kendi etkisini veren þey; üzerine olan etkiyi oluþana dek, bir zaman, bir devinim, bir mekân, bir boþluk, bir doluluk vs. enerji süreçlerin de oluþmak zorundadýr.

Kendi üzerine kendi etkime oluþ bu türden kesikli sürekliliði oluþmak zorundadýr. Þeylerin kendi üzerine kendi etkisinin olmadýðý bir an yani yansýyamadýðý özelliði görece boþluksa; kendi üzerine kendi etkisinin olduðu an görece doluluktur. Eþ deyiþle kendi üzerine kendi etkisinin oluþamadýðý an geçmeyen zamansa; kendi üzerine kendi etkisinin oluþtuðu an da akan zamandýr.

Boþluk ta, doluluk ta görece manadýr. Mana; öz ve biçim baðýntýsýdýr. Öz evrenseldir, geneldir. Biçim evrende bulunan, özel baðýntýlý; kesikli sürekli kýsmi bir öz içerenledir.

Ana fikir olan bencillik, asýl olan ve esas olandý. Ana fikre eþlik eden ve ana fikre paralel yansýyan gölge tutum kaygýlardý. Ana fikrin mana anlamasý kaygýlardý. Ana fikir kaygýyla güçlenip davranýþsa oluyordu. Kaygýlar ana fikrin üzerine çöken bir felçle meydi. Açlýðýn boþluk devinmesi kaygýydý. Güvende olmanýn boþluk devinmesi, güvensizlik kaygýsýydý. Her bencilliðe bir kaygý eþlik eder.

Ana fikir kaygýlarýn eþliðinde davranýþsal süreç oluyordu. Kaygýlarý giderilmeyen ana düþünce, kaygýlarý bastýrýlmayan ana fikir; temkinli olamýyordu. Bastýrýlmayan kaygýlar saldýrgan, kapýp kaçan vs. tutum içinde sert oluyordu. Kaygýyý gideren; kaygýyý bastýran durumlarýmýz tutum oluyordu.

Bu tutum içinde de bambaþka düzey düzlem iliþkilerine baðlý olmakla, ayný temel nedenli bambaþka kaygýlar ortaya çýkýyordu. Ana kaygýlar sosyal dayanýþmaca oluþun tutumuysa; sosyal beðenilmeme de, sosyal yapýnýn dýþýna atýlma korkusu da; yeni bir bambaþka düzey ve düzlemin, kaygýsýydýlar.

Kaygýlarýn bastýrýlmasý ancak o temel gereksinme olanýn karþýlanmasýyla olurdu. Kaygýlar ana fikir olan bir enerji türü olmakla temel gereksinmelere eþlik eden imleçti. Temel gereksinmenin artan eksilen nicelimi ile birlikte ana fikrin imleç oluþla kontrol mekanizmasý da artýp eksiliyordu. Ana fikir içinde olan kaygýlar ya da bencilliðimizin hep; ikili birliktelikler yansýmasý olduðu kavranýp hatýrlanmalýdýrlar.

Gereksinmenin ya da kaygýlarýn giderilmesiyle veya gereksinme ve kaygýlarýn saðlanýp; doyurulmasýyla anacak ikililerin gerilemesi þarjý kesim noktasýna ulaþmasý veya indirgenir olmasýyla sükûnet etmesiyle olasýydý. Gereksinmeler ya da kaygýlar tek baþýna ele alýnamazlar. Birlikte varlar, birlikte dinginleþirler.

Sosyalleþen davranýþlar; sosyal yapý içinde kiþinin kaygýlarýyla eþlenip, kaygýlarýn sosyal yapý içinde modüle (bildiriþme), olmasýdýr. Bu nedenle sosyal yapý kaygýlarla deðil, kaygýlar üzerinde modüle olan sosyal öðrenmeleriyle kuplaj (bað-baðlantý manyetik anahtarlamalar aktarýmý) olurlar.

Böylece bu tür modüle oluþla (üst üste salýnýmlarýn bindiriliþiyle) kaygýlar gemlenir (dizginlenir). Dizgin (gem) at deðildir. At da dizgin deðildir (firen balatasý ile araba iliþkisi de ayný oluþuyla firen iliþkisidir). At ve dizgin, enerji formatlarý oluþla; enerji düzlemi oluþla benzeþir ve aynýdýrlar. At ve dizgin farklý yansýmalarla, farklý giriþimler vermeleriyle de, baþka baþkadýrlar.

Ama at; dizginle, dizginlenir (frenlenir). At farklý bir enerji formatýdýr. Dizgin (gem) baþka bir enerji formatýdýrlar. Enerjice, at dizgine, dizgin de ata dönüþür. Ne var ki at ve dizgin bir birine göre farklý düzlem olmakla aracý vs. konumlu durumla potansiyeli olmaktadýrlar.

Ýþte sosyal öðrenme de farklý boyutlu enerji düzlemi olmakla, sosyal öðrenme sosyal düzlemin ürünü oluþuyla; týpký dizginin at üzerindeki kontrolcü (atý firenler) oluþuyla benzeþen sosyal öðrenme de kaygýlara isabet etmekle üzerimizde kontrolcü olmaktadýr.

Sosyal alan ya da sosyal öðrenme sizden de kaynaklanan, sizler arasý bir enerji potansiyelini, içerirler. Diðer yanýyla sosyal öðrenme bambaþka ana fikirler ve sosyal yasalara dönüþürler. Kaygý olmayan bu dönüþmeler, sosyal oluþun düzey ve düzleminin korunup sürdürülmesine denk düþen düzenleme olmaktadýrlar. Doðal yansýma ile birlikte sizlerde yansýyan enerji odak baðýntýlarý, sosyal alan oluþla gerisin geri size yansýr.

Enerji formlarý birbirine kuplajla enerji aktarýmlarý yapýlmakla enerji dönüþüm giriþmelerini oluþurlar. Sosyal öðrenmede kaygý deðildir, ama sosyal kaygýlar, sosyal öðrenmeyle dizginlenirler.

Ýmleyici etkisi olmakla sosyal öðrenme, yeni bir imleçtir. Bu nedenle içgüdülerimiz dýþta yani temel gereksinmeler olan bencillikler dýþta sosyal davranýþ yönelmesine geçen insan da; ana kaygýlar yerine, sosyal alanda kaygýlara eþlik eden ve kaygýlarýn bir çeþidi olan sosyal öðrenme imleci insana eþlik eder.

Sosyal oluþu yok ederseniz, kendilikten kaygýlarýn ve içgüdülerin doðrudan egemenlikleri, ortaya çýkar. Ýçgüdülerin kaygýlarla imlenen eþleþmesi; sosyal oluþun, sosyal öðrenmeyle imlenen davranýþa eþlik etmesine benzer.

Giderilmeyen veya giderilme engelleri olan içgüdüler, kaygýyý yükseltirler. Giderilen içgüdüler kaygýlarý firenler ve baskýlarlar. Grupta beðenilmeme, tasvip edilmeme veya doðru dürüst paylaþmayan sosyal alan etkili öðrenme, sosyal kaygýlarý ortaya koyup; sosyal kaygýlarý yükseltir.

Ýçgüdü ve içgüdü eþlikli kaygýlarla; sosyal alan ve sosyal alan eþlikli (sosyal alaný yitirme gibi) kaygýlar; içgüdüler karþýlandýkça ve sosyal alan tarafýndan saðlama yapýldýkça; içgüdüden kaygýya, sosyal alandan, sosyal alanlý kaygýya doðru firen iliþkisi olmaktadýrlar. Ayný benzerlikte sürtünme fren iliþkileri olmakla her ikisi de ayný ana esasa göre iletime yaparlar. Ama her ikisinin de akýþ yapan ileri saçýlmalar vermeleri de yeni ve bambaþka inþacý örgü ve baðýntý olma aðýný dahi ortaya koyarlar.

Totemi bir sosyal yapý içinde nasýl olsa saðlama yapacaðýný bilen özne, bu bilme, bu öðrenme nedeni ile temel güdülerden kaynaklý kaygýlarý bastýrýp geriletmiþtir. Aslýnda totem yapý (sosyal yapý) bizlerin þartlý refleksi ya da þartlý refleksle öðrenmesi oluyordu. Bu sosyal öðrenmeydi. Sosyal öðrenme sosyal þartlý refleksti. Sosyalleþen yapý kaygýlarý geriletmiþti.

Sosyal öðrenme hem geçmiþtir (tarih), hem gelecektir (tasarým). Sosyal öðrenme geçmiþ ya da tarihsel yönüyle bencilliðe ve kaygýlara seslenir olan bir baðýntýdýr. Sosyal öðrenme geçmiþ yanýyla geri baðla beslenme ya da geri iletilmeli bir referans olup; geçmiþe doðru uzamaktadýr.

Sosyal öðrenme þimdi ve gelecek olan yönüyle; kural, kaide olan bir düzenlenirdir. Yeni devinmeyi ve geleceði oluþmakla akýþ yapar. Sosyal öðrenme gelecek olan yönüyle hep kesikli sürekli olup geleceðe uzar. Sosyal öðrenme hem geçmiþtir, hem gelecek. Sosyal öðrenme geçmiþ ve gelecek yönüyle de ikili bir baðýntýdýrlar.



Söyleyeceklerim var!

Bu yazýda yazanlara katýlýyor musunuz? Eklemek istediðiniz bir þey var mý? Katýlmadýðýnýz, beðenmediðiniz ya da düzeltilmesi gerekiyor diye düþündüðünüz bilgiler mi içeriyor?

Yazýlarý yorumlayabilmek için üye olmalýsýnýz. Neden mi? Ýnanýyoruz ki, yüreklerini ve düþüncelerini çekinmeden okurlarýna açan yazarlarýmýz, yazýlarý hakkýnda fikir yürütenlerle istediklerinde diyaloða geçebilmeliler.

Daha önceden kayýt olduysanýz, burayý týklayýn.


 


ÝzEdebiyat yazarý olarak seçeceðiniz yazýlarý kendi kiþisel kütüphanenizde sergileyebilirsiniz. Kendi kütüphanenizi oluþturmak için burayý týklayýn.

Yazarýn felsefe kümesinde bulunan diðer yazýlarý...
El Bel Baal 2
Tarihsel 2
Ýrade 1
Tarihsel 1
Anlamak Gerek 71
Kurtuluþun Felsefesi (Açký 2)
Sosyal Ýliþki Toplumu Hedeflemez 2
Anlamak Gerek 43
Anlamak Gerek 70
Anlamak Gerek 55

Yazarýn bilimsel ana kümesinde bulunan diðer yazýlarý...
Müruru Zaman 14
Sahiplik Ýmaný 1
Hatýrlama 1
Mal mý, Ýnsan mý?
Mamon'du Belirme 1
Müruru Zaman 7
Denge ve Dengesizlik Süreçleri 24
Anlamak Gerek 26
Bað Enerjisi 1
Sistem 15

Yazarýn diðer ana kümelerde yazmýþ olduðu yazýlar...
Aslýna Yüz [Þiir]
Vah ki Vah [Þiir]
Ýsis Dersem Çýk Ereþkigal Dersem... [Þiir]
Görmez Þey [Þiir]
Tekil Tikel Tükel [Þiir]
ve Leddâllîn, Amin [Þiir]
Mavi Yare [Þiir]
Mevsimsel [Þiir]
Yýkýlýþa Direniþ Direniþe Yýkýlýþ [Þiir]
Meþrep 3 [Þiir]


Bayram Kaya kimdir?

Dünyayý yaþantýlaþan çabalar içinde duygunun önemi hiç yitmezse de, payý giderek azalmaktadýr. Sosyo toplum bazlý, genel bir açýlýmla baþlayan çalýþmalarým da; bilim felsefesi içinde olunma gayreti güdüldü. Bu nedenle yazýlarýn tarisel, sosyo toplumsal evrimli ve türlü doða bilim verileri güdülü çalýþma olmasýna gayret edildi. Genel felsefem içinde bir bilgi; ne kadar çok baðýntýsýyla söylüyorsanýz, o bilgi o kadar bilinir bilgidir.


yazardan son gelenler

 




| Þiir | Öykü | Roman | Deneme | Eleþtiri | Ýnceleme | Bilimsel | Yazarlar | Babýali Kütüphanesi | Yazar Kütüphaneleri | Yaratýcý Yazarlýk

| Katýlým | Ýletiþim | Yasallýk | Saklýlýk & Gizlilik | Yayýn Ýlkeleri | ÝzEdebiyat? | SSS | Künye | Üye Giriþi |

Custom & Premade Book Covers
Book Cover Zone
Premade Book Covers

ÝzEdebiyat bir Ýzlenim Yapým sitesidir. © Ýzlenim Yapým, 2024 | © Bayram Kaya, 2024
ÝzEdebiyat'da yayýnlanan bütün yazýlar, telif haklarý yasalarýnca korunmaktadýr. Tümü yazarlarýnýn ya da telif hakký sahiplerinin izniyle sitemizde yer almaktadýr. Yazarlarýn ya da telif hakký sahiplerinin izni olmaksýzýn sitede yer alan metinlerin -kýsa alýntý ve tanýtýmlar dýþýnda- herhangi bir biçimde basýlmasý/yayýnlanmasý kesinlikle yasaktýr.
Ayrýntýlý bilgi icin Yasallýk bölümüne bkz.