Ýman, ilk kez ön ittifaký sentezle baþlayýp; ön ittifaký sosyal sözleþmeye sadakat ve baðlýlýðýn kural ve kaideyi belirtir sözlerden oluþan düzenlemeleri periyodik süreçlerle ritüelime etmekti. Bu norm kurallar ittifakýn kendi birliðine olan sadakat yeminini ifade eden imanýydý. Ýttifak içindeki gruplarýn belli periyotlarla bu ittifaka baðlýlýk yeminlerini iman oluþla tekrarlamalarýydý.

Totem dönemi ön ittifaka ulaþtýran süreç; aþýrý dirençli ve aþýrý sancýlý geçiyordu. Her an etnik totem dönem dediðimiz geriye dönüþ olan irticai tutumlar sýk sýk baþ gösteriyordu. Bu nedenle ittifakýn birliðine çok þiddetle vurgu yapýlýp bu vurgu bu tür ritüellerle ortaya konmakla ittifak birliði olan imaný (sadakati) gösteriyordu.

Kültürel etnik doku uyuþmazlýðý olan saçýlýþlarý, ittifakýn birliði için bu tür imaný ritüelin ruhsal telkinleri altýnda korunmakla önlenmesi isteniyordu. Ön ittifaký anlaþma ve buluþmalarýnýn yapýldýðý her bir totem kültürlü ürünlerin birlik adý altýnda yenmesi için kazanlarýn kaynatýldýðý gün; ittifakýn festivali, ittifakýn bayramý oluþla kutsanýp; kutsal (mübarek) gün kutlamalarý; bu imaný tutumlarý perçinliyordu.

Çünkü bu tür ön ittifaký tevhitti törenler pek çok insan kurbaný yapýlmasýyla gerçekleþen törenlerdi. Bir yanda totem hafýza siliniyor, yerine ön ittifaklý olan imanýn hafýzasý konuyordu. Diðer yandan da her grup kendi kurbanlarý için yas olan özel günler kutsallýðý içinde kendi saygý anmalarý nedeniyle; totem dönemli ruh hali içinde olmakla, totem döneme baðlýlýðýn baský ve basýncý süblime ediyorlardý.

Bu özel törenler grubunu totem dönemden ayýran yapýlarýn totem vicdaný karþýsýnda, totemi mana düþüncesini yanýltmayý da içeriyordu. Yani ön ittifakýn kutsal gün törenleri olan ritüeli imanlarý iyi gün kutsamasýyla (ön ittifaka katýlýmla) kötü gün kutsamasýný ( totem dönemden ayrýlýþý) içeriyordu.

Kötü gün törenlerinin nedeni ön ittifaký süreç hafýzasýnýn totem dönem içinde olmamasýydý. Ön ittifak hafýzasý totem döneme göre garip ve yabancý geliyordu. Benimsenmesi (hazmý) zor geliyordu. Her iki yapýnýn farký; her bir totem grup kiþilerinde vicdan yapýyordu. Bu nedenle her iki dönemin kýrýlma farký olan duyuþ ta, totem gruplarýn kendi içinde özel bir kültür törenleri olmakla düzenleniyordu.

Ön ittifakýn içine gelenler; totem dönem içinde üreten iliþki düzeyini baþlatmakla, bu özgün üretim yapma alanýnda, geliþmiþ olan totem yapýlardý. Ýman da ön ittifakýn (ayrý ayrý totem gruplarýn) tevhidi olmakla birliðiydi. Tevhit te dediðimiz bu süreç çoklukta tekliðe baðlýlýðýn imanýydý. Ön ittifakýn imaný, ön ittifaký süreci de, totem tekilliði gibi görür olmaktý. Ýman; ön ittifaký süreci, kiþi zanný içinde totem tekilliðine irca etmenin de anlatýmý olmakla, yeni süreci bu anlayýþça düzlem içinde sindirmekti.

Ön ittifaký iman, çoklukta tekliðin oluþmasýydý. Çoklukta oluþan tekliðe tanýklýk etmeye (eþhedüye) ve sadakate olan baðlýlýðýn kültürüydü. Dikkatli bir okur diðer yazýlarýmdan beri þunu fark etmiþ olmalýdýr. Ön ittifak içinde "ilk kes ortaya çýkan iman, kiþi imaný olmayýp; grup imanýdýr". Ön ittifaklý imanýn tanýklýðý; totem gruplu ortaklaþmanýn, ayrý ayrý totem gruplar arasýnda da ortaklaþma olacaðýna içilen andýn sözleþmesine tanýklýktý.

Köleci imanýn tanýklýðý olan eþhedü de; ortaklýða þiddetle karþý olup; eþitsiz rýzk daðýlýmý içinde mülk sahipliðinin, mülksüzler üzerine baský basýncý olan köleliðe rýza olmasýyla kiþilerin mülk sahibi efendiye biat etmeleriydi. Köleci iman efendi köle iliþkisi içinde efendinin yüksek basýncýna karþý kölelerin kiþisi rýzasýna dayalýydý.

Yani köleci iman; kiþilerini mülk sahibi olan yüksek basýnçlý efendilerin tasallutunu kabul edenleri birleþtirme yapmanýn tevhididir. Mülk sahipliði, birçok kiþiler olmakla; çoklukturlar. Mülk sahibi olma çoklu irade olmakla birlikte, sadece mülkünü eþitsiz daðýtan takdiri irade olmakla, teklik ve vahdettir.

Ön ittifaklara kiþi oluþla deðil, totem grup oluþla girilirdi. Eðer ittifaktan çýkýlacaksa da kiþi oluþla deðil; totem grup oluþla ittifaktan çýkýlýrdý. Ýmanýnýzýn sürükleyicisi, totem (etnik) gruptu. Ön ittifak içinde zamanla ve çeþitli nedenlerle kopmalar ve çýkmalar da oldu. Ön ittifakýn içinde dýþa kovulup sürülenler ya da ön ittifaktan ayrýlýp, çýkanlar veya ittifakýn birliðini ya da tevhidi oluþunu yadsýyanlar; ittifakla olan birlik (tevhit) baðlarýný koparanlar da, kiþiler deðil; gruptu.

Ýttifaký geleneðin dilinde ittifaktan kovulan ya da ittifakta ayrýlan bu totem gruplara cin veya þeytan gruplar deniyordu. Bunlar ittifakýn tevhidine, ittifakýn birliðine ifrit olanlardý. Ýttifak tevhidine cin olan; þeytan olan; iblis olan gruba karþý; ön ittifakýn birliðinden yana olan; ön ittifakýn tevhidinden yana olan totem gruplar da, tevhidin uyumlularý anlamýna melek gruplardý.

Ön ittifaklýlar nasýl kendi içlerinde ayrýlan ya da kovulan þeytan gruplarý yeriyorlarsa; þeytan gruplar da melek gruplarý yeriyorlardý. Ön ittifakýn birliðinden, ön ittifakýn tevhidinden yana olan melek gruplar; tevhidin akit namesini sözle, tutumla övüp, onaylayýp; olup biten sürece tanýklýk yemini ediyorlardý.

Ön ittifakýn hikmetli sözü ya da doðru olan güzel sözü; ittifaka ve ittifakýn "ortaklaþma yapan kamu hiyerarþisine" açýklýk olan söz ve söylemlerdi. Grubun ve ön ittifakýn birliðini, dirliðini, ortaklaþmasýný dile getiren söz ve eylemler; hikmetli söz ve hikmetli olan davranýþtýlar.

Ön ittifakýn çok geliþen ve çok ilerleyen süreci nedenle artýk ürün birikmesi sürecin içine, çok kuvvetli bir süreç yansýmasý katmýþtý. Bu yeni fark edilen yansýma, biriken artýk ürünlere kiþisel sahip olmanýn iþtahýydý. Mala, mülke kiþi sel sahip olmanýn zihniyetiydi. Bu yansýma mülk üzerinde köle çalýþtýrmakla, köle emeðine de sahip olmanýn yansýmasýydý.

Özel mal mülk sahibi olma yansýmasý açýk açýk belirim vermiþti. Köleci döneme ait kiþilerin, köleci ittifaklý tevhide katýlýmlarý, grup oluþla deðildi. Kiþinin özel mal mülk sahibi olma iþtahýna ve kiþilerin buna izin veren ön ittifaka da, grubuna da bayrak açmasýydý.