..E-posta: Þifre:
ÝzEdebiyat'a Üye Ol
Sýkça Sorulanlar
Þifrenizi mi unuttunuz?..
Bir deliyle baþederken, yapýlacak en mantýklý þey normal rolü yapmak. -Herman Hesse
þiir
öykü
roman
deneme
eleþtiri
inceleme
bilimsel
yazarlar
Anasayfa
Son Eklenenler
Forumlar
Üyelik
Yazar Katýlýmý
Yazar Kütüphaneleri



Þu Anda Ne Yazýyorsunuz?
Ýnternet ve Yazarlýk
Yazarlýk Kaynaklarý
Yazma Süreci
Ýlk Roman
Kitap Yayýnlatmak
Yeni Bir Dünya Düþlemek
Niçin Yazýyorum?
Yazarlar Hakkýnda Her Þey
Ben Bir Yazarým!
Þu An Ne Okuyorsunuz?
Tüm baþlýklar  


 


 

 




Arama Motoru

ÝzEdebiyat > Bilimsel > Felsefe > Bayram Kaya




28 Aðustos 2016
Alan Etkisi ve Ýnsan 1  
Bayram Kaya
Yaptýðý iþin önünü, sonunu düþünmemek ve " insanoðlu yeryüzünde azgýnlýk bozgunculuk çýkardý" diye geri bundan þikâyet etmesi; Mamon'un bizatihi ligi olan muktedirliðine sýðmamýþtý.


:AADH:
Alan; yer, mekân, mevzi olmakla; sahada denen bir çevre olmanýn tanýmýdýr. Çevre; aþaðý-yukarý; büyük-küçük; kýsa-uzun, az-çok; birbiri olan ve zýttý olmak gibi süre durumlarýyla bir gerilimler alanýdýr. Çevre ve alan etkisi birbiri olan, ayný þeydirler. Alanýn bir etkisi olgu, olay ve akýþ ise diðer tür yüzünün yansýmasý da engel, kesikli, sýnýrlý sonlu devim etki olmaktý.

Her çevrenin ya da her alanýn þeyler üzerine, iniþ-çýkýþ; düz-eðri; sýcak-soðuk; korku-huzur; açlýðýnýza meyve, ruhunuza göl, dað, deniz çayýr çimen, orman vs. türü manzara oluþ gibi türlü türlüce; birden bire ve topluca; hepsi bir arada olmakla boca etkili bir yansýmasý vardýr. Ýþte üzerimize olan bu yaptýran durduran; olumlu olan olumsuz olan boca etkili yansýmaya biz çevrenin alan etkisi diyoruz.

Alan etkisi sürekliliði; sosyal olanýn alan etkisi, toplumsal olanýn alan etkisi, ailenin alan etkisi, karþý cinsten olanýn alan etkisi, sokaðýn alan etkisi, park ve bahçelerin, denizin alan etkisi, hastane ve okulun alan etkisi, alýþ veriþ merkezinin; bir restoranýn alan etkisi gibi daha parçalý alan etkilerine bölünmekle, genel olan durum boyutlar böylece kesikli sürekli edilirler.

Böyle olunca alan etkisi; bir alan içindeki belirlenmiþ bir devimli süreç noktanýn ya da süreç boyutun üzerine; o alanýn ruhsal, duygusal, fiziksel, kimyasal, elektriksel (stres ve kaygý gibi) mekanik sel vs. oluþla etkiyen bir eylemlik güçtür. Alan, içindeki þeylerle ve þeyler de alan içindekilerle giriþir, etkileþir. Alan etkisinin büyüklüðü kaçýnýlmazdýr.

Bataklýk, deniz, restoran türü her bir göreceli kýsmilikler; kimi durumlarýyla çevreden izole olmakla kendi baðýntý ve iliþkinleriyle, kendi baþýna bir alan içi giriþmeli alan etkisidirler. Çevreden izole olsalar da sürekli olabilmek için çevreyle genel baðýntýlýdýrlar. Ýþte kapalý, dýþta üstel etkiyle açýktýrlar.

Çevrenin alan etkisi sizde ýsýnma gibi gevþeme; korku gibi gerilme vs. boy uzamasý boy kýsalmasý gibi fiziksel deðiþmeli etki ile duygu, düþünce türü mana etkimelerine dönüþen yansýmalarýyla; sizin baðýntýlarýnýza, eylem selliðinize dönüþürler. Giriþmeniz olurlar.

Kimleri kendisine yarýþmacý, dengi ve benzeri olmakla ortak aldýðý belli olmayan Mamon; kendi alan etkili mekân olan arþýný titretircesine öfkeyle baðýrýyordu. "Çocuk edinmek ha... Kararlarýnda ortak edinmek ha... Siz mülkü paylaþtýrýrken yanýnda mýydýnýz?" diye heyheyleniyordu.

Totem ve ilah aitliði sýfatýyla mülk ortaklýðýný (ön ittifaký) reddediyordu. “Rakip", "muktedirlik", "güç yetenlik" "gücü paylaþamamak" gibi kendi sorunsal mücadele içinde oluþlarýný, ele almakla; "mülk benim. Ben mülkümden dilediðime dilediðim kadarla verdim. Dilemediðim kulumu da maldan mülkten yoksun kýldým" demesiyle, böylesine yüksek sesle konuþtuðu ve kime kimlerle didiþtiði belli olmayan Mamon; yaptýðý iþin önünü ve sonunu hiç hesaplamamýþtý.

Yaptýðý iþin önünü, sonunu düþünmemek ve " insanoðlu yeryüzünde azgýnlýk bozgunculuk çýkardý" diye geri bundan þikâyet etmesi Mamon'un bizatihi ligi olan muktedirliðine sýðmamýþtý.

Ýnsanlarý rahatsýz edip, hoplatmadan insanlarýn nasýl mülk sahibi olacaklarýný; sahibi olduðu malý, mülkü, meþru etmeyi düþünmekten baþka; söylediklerinin alan etkisini de düþünüp yansýmalarýný aklýnýn ucunda bile getirmemiþti Mamon.

Geçim nesneleri ve geçim kaynaðý olan emek gücü elinde alýnan her bir insan, bu yoksunluðun kaygýlarýyla; gözünü kýrpmadan insaný öldürür olmakla birer robot olucu korumanlýk ve fedailiðe dönüþmüþtüler. Her þeyi yapabilir bir hazýr durumun potansiyelliði, içine girmiþlerdi.

Ortaklaþtýran kutsal grup, kutsal totem, kutsal ilah yerine; ayrýþtýran kiþi sel olmakla kutsal mal mülk sahipliði ortaya konmuþtu. Mala, mülke ve mal, mülk sahipliðine tapýlýyordu.

Yoksul insanlar her þeyi yapabilir potansiyel içinde, para uðruna (mal, mülk ve karýn tokluðu uðruna) birbirini öldürürler. Birilerine suikast yaparlar. Birbirinin kuyusunu kazar olmuþtular. Þimdiki gibi esrar, eroin türü yasa dýþý kötü iþlerle mafyalaþmakla uðraþýr oldular. Darp, gasp içinde bulundular. Yankesici ve üçkâðýtçýlýklarýyla bul karayý, al parayý deyici oldular.

Maldan mülkten yoksunlukla dilencilik yaptýrýlýrlar (lümpenleþme). Ýrtkap, rüþvet alýr oldular (lümpenleþme). Kayýrmacýlýk yatýlar. Su istimallere açýk olurlar. Hýrsýzlýðý meslek edinirler vs. (lümpenlik). En önemlisi ait eþlerin birbirine güvenleri yiter oluþla, ait eþler birbirine her duruma açýk potansiyelli insan olurlar.

Ortaklaþtýran sürecin sükûneti oluþuna karþýn köleci mal mülk edinmenin tedirginlikleri ortaya koymasýyla davranýlan süreç o güne kadar tarihin görmemiþ olduðu durumdu. Ya da mana gücünün o güne kadar inþasýný ettiði sosyo-toplumsa süreç içinde görülmemiþ, duyulmamýþ bir þeydi. Mamon'un tekil takdiri, dengeleri alt üst etmiþ; Mamon açlýðýn, zulümün kendisi olmuþtu.

Bu olup bitenler ortak kararlarý olan bir ilah tavrý olmadýðý gibi yüce bir mana gücü tavrý da olamazdý. Ýnsanlarý üreten iliþkiler üzerinde pare pare edip; insanlarýn üreten emek güçlerine, insanýn üretim güçlerine ve üretim nesnelerine sahip çýkmakla insaný, insana ve kendisine yabancýlaþtýran Mamon; "azýttýlar, sapýttýlar" diye yine suçu insanlara yükleyecekti.

Ýnsanlarý kudurtan kendisi deðilmiþ gibi üste çýkýp bir de bütün bu olup bitenler karþýsýnda kendisine; "ben hikmetinden sual olunmayaným" diyordu. Kimi kiþileri manaca mal mülk sahibi yapmakla yüksek potansiyelliliðin; malsýz, mülksüz olan düþük ve alçak potansiyellik üzerine olan her tür alan etkisini göremeyen Mamon, yüce olamazdý.

Tedirginliklere sebep olan takdirinin isabetsizliðini göremediðine yanmayan Mamon kararlarýndan duyduðu huzursuzlukla üste çýkmaða çalýþýp "hikmetinden sual olunmayan ben..." diyordu kendi kendisine. Yüksek potansiyelin verdiði bu hasara karþý olmayý Mamon; kâfir, imansýz, zýndýk ilan edecekti.

Ortaklaþtýran alan etkisi olan ilahlar kendi aitlerini bu ortaklaþma içinde tutmakla " ortaklaþmaya aykýrý birçok duruma hazýr olabilecekleri türünden olumsuz alan etkilerine dek kapýlarý olumsuzlaþmaya karþý, sýký sýký örtmüþ" bulunuyorlardý.

Mamon; ortaklaþtýran, üretim yapmakla zenginlik kaynaðý olan ortaklaþtýran alaný, özel ve kiþisel tüzelliðe ait mal, mülk sahipliði yapmýþtý. Ortaklaþtýran alan etkili süreçleri parçalanan ön ittifak aitleri, birbirine karþý düþmanca olan bir hýrsla, canavarca duygularýn sahibi olmuþlardý.

Özel mülkiyetçi olan bu köleci giriþimle, köleci dönem öncesinin içindeki ortaklaþmacý olan sosyo toplumsa yapýlarýn için artýk "birçok olumsuz duruma hazýr oluþun kapýlarý olmakla ardýna kadar açýlmýþtý".




Söyleyeceklerim var!

Bu yazýda yazanlara katýlýyor musunuz? Eklemek istediðiniz bir þey var mý? Katýlmadýðýnýz, beðenmediðiniz ya da düzeltilmesi gerekiyor diye düþündüðünüz bilgiler mi içeriyor?

Yazýlarý yorumlayabilmek için üye olmalýsýnýz. Neden mi? Ýnanýyoruz ki, yüreklerini ve düþüncelerini çekinmeden okurlarýna açan yazarlarýmýz, yazýlarý hakkýnda fikir yürütenlerle istediklerinde diyaloða geçebilmeliler.

Daha önceden kayýt olduysanýz, burayý týklayýn.


 


ÝzEdebiyat yazarý olarak seçeceðiniz yazýlarý kendi kiþisel kütüphanenizde sergileyebilirsiniz. Kendi kütüphanenizi oluþturmak için burayý týklayýn.

Yazarýn felsefe kümesinde bulunan diðer yazýlarý...
El Bel Baal 2
Tarihsel 2
Ýrade 1
Tarihsel 1
Anlamak Gerek 71
Kurtuluþun Felsefesi (Açký 2)
Sosyal Ýliþki Toplumu Hedeflemez 2
Anlamak Gerek 43
Anlamak Gerek 70
Anlamak Gerek 55

Yazarýn bilimsel ana kümesinde bulunan diðer yazýlarý...
Müruru Zaman 14
Sahiplik Ýmaný 1
Hatýrlama 1
Mal mý, Ýnsan mý?
Mamon'du Belirme 1
Müruru Zaman 7
Denge ve Dengesizlik Süreçleri 24
Anlamak Gerek 26
Bað Enerjisi 1
Sistem 15

Yazarýn diðer ana kümelerde yazmýþ olduðu yazýlar...
Aslýna Yüz [Þiir]
Vah ki Vah [Þiir]
Ýsis Dersem Çýk Ereþkigal Dersem... [Þiir]
Görmez Þey [Þiir]
Tekil Tikel Tükel [Þiir]
ve Leddâllîn, Amin [Þiir]
Mavi Yare [Þiir]
Mevsimsel [Þiir]
Yýkýlýþa Direniþ Direniþe Yýkýlýþ [Þiir]
Meþrep 3 [Þiir]


Bayram Kaya kimdir?

Dünyayý yaþantýlaþan çabalar içinde duygunun önemi hiç yitmezse de, payý giderek azalmaktadýr. Sosyo toplum bazlý, genel bir açýlýmla baþlayan çalýþmalarým da; bilim felsefesi içinde olunma gayreti güdüldü. Bu nedenle yazýlarýn tarisel, sosyo toplumsal evrimli ve türlü doða bilim verileri güdülü çalýþma olmasýna gayret edildi. Genel felsefem içinde bir bilgi; ne kadar çok baðýntýsýyla söylüyorsanýz, o bilgi o kadar bilinir bilgidir.


yazardan son gelenler

 




| Þiir | Öykü | Roman | Deneme | Eleþtiri | Ýnceleme | Bilimsel | Yazarlar | Babýali Kütüphanesi | Yazar Kütüphaneleri | Yaratýcý Yazarlýk

| Katýlým | Ýletiþim | Yasallýk | Saklýlýk & Gizlilik | Yayýn Ýlkeleri | ÝzEdebiyat? | SSS | Künye | Üye Giriþi |

Custom & Premade Book Covers
Book Cover Zone
Premade Book Covers

ÝzEdebiyat bir Ýzlenim Yapým sitesidir. © Ýzlenim Yapým, 2024 | © Bayram Kaya, 2024
ÝzEdebiyat'da yayýnlanan bütün yazýlar, telif haklarý yasalarýnca korunmaktadýr. Tümü yazarlarýnýn ya da telif hakký sahiplerinin izniyle sitemizde yer almaktadýr. Yazarlarýn ya da telif hakký sahiplerinin izni olmaksýzýn sitede yer alan metinlerin -kýsa alýntý ve tanýtýmlar dýþýnda- herhangi bir biçimde basýlmasý/yayýnlanmasý kesinlikle yasaktýr.
Ayrýntýlý bilgi icin Yasallýk bölümüne bkz.