Dedemler yarýn gidecekler, bugünden otobüs biletleri alýndý. Öbür gün de benim okulum baþlayacak. Annem önce sobaya iki tane odun attý; sonra soba üzerinde kaynamakta olan çorbayý aðaç kaþýkla birkaç defa karýþtýrdý. Ninem sýcaðý fazla sevmediði için sobadan uzakta, odanýn en köþesinde oturuyor; ince ve küçük þiþlerle çýtýk(çetik) örmeye devam ediyor. Buraya geldiðinden beri, bu ördüðü kim bilir kaçýncý çýtýk? Hiç durmadan, yorulmadan habire örüyor. Þimdiden hepimizin birer çýtýðý oldu; hatta bazýlarýmýzýn iki tane. Minik, gene ayný yerinde; bugün nasýlsa konuþmalara, týngýrtýlara aldýrýþ etmeden uyumaya devam ediyor. Abilerim ve ablam, yukarýdaki odaya içine kor doldurduklarý mangalý götürdüler; öðretmenlerinin vermiþ olduðu tatil ödevlerini tamamlayacaklarmýþ. Dedem, biraz kestiriyor sýcak soba karþýsýnda. Ben de elimde bir kitap, çalýþýyormuþ gibi yapýp etrafa bakýnýyorum. Aslýnda böyle yapmama hiç gerek yok.. Çünkü kimse beni çalýþmam için zorlamýyor. Annemin sobaya attýðý odunlar çýtýrdamaya baþladý, ses giderek arttý ve adeta bir müzik parçasýna dönüþtü. Bu melodiyi dinlemek çok hoþuma gidiyor. Annem durumu farkedince, hemen fazla yanmasýn diye sobanýn küçük kapaðýný kapattý. Yanma hýzý hemen yavaþladý. Tabii o müzik sesi de sona erdi. Odanýn içi sýcacýk. Bu kýþ günü odadan çýkmayý caným hiç istemiyor; sýcaklýk tembelleþtiriyor insaný...
Annem, mutfaktan önceden yapýlmýþ bir tencere yemek getirip, ýsýnmasý için sobanýn üzerine koydu. Bu, yemek zamanýnýn yaklaþtýðýna bir iþaret. Hayret, ben henüz hiç acýkmadým! Acýkmasam da sofraya oturup bir þeyler yemek zorundayým; yoksa annem kýzar.
Tahminim doðru çýktý. Annem sofrayý hazýrladý. Yukarýya seslenip abilerimi ve ablamý yemeðe çaðýrdý. Geldiler; dedem uyandý, kalkýp dýþarý çýktý ellerini yýkamak için. Ninem de peþinden gitti. Sofraya oturup onlarý bekledik, geldiklerinde de yemeðe baþladýk.
Yemekten sonra ödev yapacaklarý için abilerim ve ablam tekrar yukarý çýktý; annem caný sýkýlmýþtýr diye ninemi alýp komþuya götürdü. Ben dedemle baþbaþa kaldým. Yarýn onlardan ayrýlacaðým için caným sýkýlýyor. Aklýma gelen sorularý sorarak, sýkýntýlarýmdan biraz uzaklaþmak istiyorum:
-Dede, sen Dobromirka'ya gittin mi?
-Hayýr, ama gitmek isterdim. Atalarýmýn öve öve bitiremedikleri o memleketi görmek, bana nasip olmadý. Ancak, anlatýlanlardan oraya gitmiþ ve görmüþ gibi oldum sayýlýr. Birçok yönden bizim buraya benziyor. Çünkü Kýzýlpýnar da balkanlarýn dibinde. Dobramirka'daki yerleþme þekli, evler, sayalar, kullanýlan ev eþyalarý ve tarým araçlarý sanýrým buradaki gibi. Adetler, giyim-kuþam, þive, hatta yiyecekler bile ayný... Söz Dobromirka'dan açýlmýþken anlatmayý unuttuðum bir konu var; ondan bahsetmemi ister misin? Deden artýk yaþlandý oðlum; o yüzden unutkanlýk da arttý.
-Ýsterim dede.
-Bu anlatacaklarýmýn da, Yörük Dede'nin göç notlarýnda yer almamasýna þaþýrdýðýmý önce söyleyeyim. Bunun mutlaka bir sebebi ya da açýklama þekli vardýr, ama nasýl? Neyse bunun üzerinde fazla durmayýp konuya geçeyim: Bu olayý bana, bizzat yaþayan Rýza amca ile Þükran teyze anlattýlar. Þükran teyze de Rýza amca da, ta çocukluðumdan beri beni çok severlerdi. Kaç kere Þükran teyze, beni “Gel kýzaným, fýrýndan demin çýktý.” deyip yoldan çevirip avlu içine davet etmiþ, sýcacýk yalazanýn üzerine yað sürüp bir bardak ayranla ikram etmiþti. Ben bu sevgisinin küçük oðlu Ali ile akran ve arkadaþ olmamýzdan kaynaklandýðýný zannediyordum. Tabii bunun da rolü vardýr, ama asýl nedeni, onlar ölmeden kýsa bir süre önce öðrendim. Meðerse Rýza amca ile Þükran teyzenin evlenmesine, Yörük Dedem sebep olmuþ; hem de göç sýrasýnda. Malkoçoðullarý'ndan Hasan'ýn kýzý Þükran ile Fellioðullarý'ndan Basri'nin oðlu Rýza göçten bir ay önce sözlenmiþler. Niþan ve düðün günleri de kararlaþtýrýlmýþ, ama alelacele Dobromirka halký göçe kalkmýþ. Hasan'ýn anasý sað deðilmiþ, babasý ile birlikte yola koyulmuþ. Þükran da anasý-babasý ve iki kardeþi ile birlikte. Göç sýrasýnda Fellioðullarý'ndan Basri, aniden fenalaþýp ölünce Rýza tek baþýna göçe devam etmiþ. Rýza, sözlüsü Þükran'la yan yana gelip konuþamaz, ancak ona uzaktan hayran hayran bakmakla yetinirmiþ. Çünkü Þükran'ýn babasý, düðün olup bitene kadar böyle davranýlmasý þartýný getirmiþ. Çok aksi bir adam olduðu için, sözlüler bu kurala uymamazlýk edemezlermiþ.
Dedem, sýrtýný dayadýðý yastýðý düzeltmek için sustu; baðdaþ kurup oturmaktan da vazgeçip, ayaklarýný uzattý. Sonra kaldýðý yerden devam etti:
-Göçe çýkalý iki ay kadar olmuþ. Bir Türk köyüne varmýþlar ikindi vakti. Herkes çok yorgun olduðundan, bu köyde sabaha kadar mola verme kararý almýþlar. Onun için arabalarý, köy meydanýna çekip hayvanlarý boyunduruktan kurtarmýþlar. Yörük Dede, arabadan inip etrafý dolaþýrken Rýza'yý sözlüsü Þükran'ý gözetlerken görmüþ; aralarýnda onlarca metrelik mesafe varmýþ. Arkasýndan yaklaþýp omuzuna dokunmuþ; Rýza onu görünce yakalandýðý endiþesiyle utancýndan yüzü kýpkýrmýzý kesilmiþ. Dedem “Rýza, seni evlendireyim; ister misin?” diye sormuþ. O da “Ýsterim de, olmaz...” demiþ kýzýn babasýný kastederek. Yörük Dede “Olur, olur; hem de burada bu gece olur!” Diye söylenerek Malkoçoðullarý'ndan Hasan'ýn arabasýnýn yanýna gitmiþ ve onu çaðýrmýþ. Ýkisi birkaç saat hararetli hararetli bir þekilde tartýþmýþlar. Konuþulanlarý duyamýyormuþ, ama bir þeyler olduðunu da uzaktan onlarý heyecan içinde izleyen Rýza, tahmin edebiliyormuþ. Ýçinden “Ýnþallah iþler sarpa sarmaz!” diye dua ediyormuþ. Konuþmalarý bitince Yörük Dede'nin yüzüne bakmýþ, memnun görünüyormuþ. Zaten biraz sonra da yanýna gelip, müjdeli haberi vermiþ. Rýza, önce inanmamýþ, ancak söyleyen dedem olduðu için, umutlanmýþ. Dedem ileri gelenleri toplamýþ, ne yapýlmasý gerektiðini anlatmýþ. Köyün berberini çaðýrtýp damadý traþ ettirmeye baþlayýnca Rýza'nýn aklýndaki þüpheler tamamen daðýlmýþ. Dedem, köylülerle de görüþmüþ, onlara meseleyi anlatýp, yardým istemiþ. Kabul edilmiþ; hem de sevinçle. Herkes hayatlarýnda ilk defa böyle bir evlilik törenine þahitlik edecekmiþ.
Dedem, tekrar ayaklarýný altýna çekip, baðdaþ kurdu. Minik uyanýp kapýyý týrmalamaya baþladý. Kalkýp Minik'e kapýyý açtým. Dedemi dinliyorum:
-Düðün çok güzel olmuþ. Aský(taký) merasimi bile yapýlmýþ. Rýza amca “Ninen yani Sabiha abu, düðününde ona takýlan altýnlarýndan getirip Þükran'a taktý. Bizi mahcup etti, kabul etmeyecektik, ama dedenin bakýþlarý üzerimizdeydi; korkudan sesimizi çýkaramadýk. Onlarýn iyiliklerini nasýl unuturuz!” dedi. Köy kýzlarý geline kýna getirip yakmýþlar, gelini süslemiþler. Düðünde çalgý yokmuþ, ama türküler söylemiþler. Hoca nikahlarýný kýymýþ. Ýki saatin sonunda da düðün bitmiþ. Köylüler sürpriz yapmýþlar; bir evi o gece boþaltýp, damat ve geline ayýrmýþlar. Ertesi gün de göçe devam edilmiþ. Artýk Rýza ve Þükran ayný arabadaymýþlar.
(Devam edecek...)