Bilmek kadar kuþku duymaktan da zevk alýyorum. -Dante |
|
||||||||||
|
Üretemiyorsanýz eðer bilgisayar yapma ve bilgisayar kullanma; hava yastýðý ile kazalardan korunma, kuluçka makinalarýnda istediðiniz zaman istediðiniz kadar kuluçka civciv üretip üretmeme, seralarda her mevsim sebze yetiþtirip, yetiþtireme; apandisitten kurtulma türü iradeleri kullanamýyorsunuz demektir. Ýrade zorunluluklara karþý deðildi. Zorunluluðu yok etmeye yönelik deðildi. Ýrade üreten iliþkiler üzerindeki sahiplikle; zorunluluðun bilincinde olmakla; zorunluluðu üreten iliþki üzerinde toplum sal hareketle; istediðiniz zaman çabuklaþtýrmak. Ýstediðiniz zaman yavaþlatmak, istediðiniz zaman bir süre geciktirme durumuyla ortaya konan kolektif bir üretim ve kullaným ruhunun, kiþiler üzerine daðýlmasýyla olasýdýr. Aslýnda El üretemiyordu. Üretememekle özgür ve özgür iradeli deðildi. Benim dediði üreten iliþkiler ürününe sahip olmakla sanal bir sahiplik iradesi vardý. Denebilir ki El, süreç akýþ yapsýn diye eþitliði bozup; mal mülk sahipliði ekseninde pay daðýtmakla; kimine mal takdiri yapmýþ. Kimine de mal verme takdirinde bulunmamýþtý! Bu kökten yanlýþtý. Evet, akýþýn olmasý için ortamda potansiyel farký ya da basýnç farký ile etki alanlarý oluþmalýydý. Bu doðrudur. Ama El'in akýþ yapmayan sürecin akýþ yapmasýný gözeterek böyle davrandýðýný söylemek tümden yanlýþ olur. El'in tam yetkili kýldýðý mal, mülk sahipliði durumuna biz; yüzde yüz durum diyelim. Þimdi yüzde yüz duruma karþý, yüzde yüz olmayan potansiyel gerilimli oluþlara bir bakalým. El yüzde yüz mal verdiklerinin karþýsýna; yüzde yüz mülk vermediði köleleri koymakla müthiþ bir %100 gerilim farký ortaya koymuþtu. Yüzde yüz gerilim farkýna yýldýrýmlarýný atarken; araya da nasiplerinden kýsýlmakla bir pay verilenlerden oluþan tampon gerilimler koydu. El þimþeðini de bunlara gösteriyordu. Ýki süreç arasýndaki farkýn yüzde yüz deðil de; %001, %002-3-4 olmasýyla da El sürece yine výzýr výzýr akýþ yaptýrýrdý demenin haklý serzeniþinde bile bulunmayacaðým. Çünkü bu süreç kasýtlýdýr. Ýyi niyetli deðildir. Köleler yaratmak; sürecin ve El'in suiistimali amacýný ortaya koymaktadýr. Bir durum içinde yüzde yüz payla oluþ; sistemin kendi çevrim enerjisi olmakla, sistemin kendisidir. Ýþte El her þeyin sahibi olmakla yüzde yüz pay sahibi olup bu payda lütfediyor ve sistemi çekip çeviriyordu. Oysa amaç týkanmýþ bir akýþa, yeni bir ruhi düzenlemeler içinde akýþ yaptýrýlacaksa ve illa da bu yola girilecekse; mülk verdiklerine ve mülkten vermediklerine de %99,9; %98,8 vs. oranlarýnda olmakla paylaþým herkese %100 ile %99 aralýkla deðerler çevresinde ki hak ediþe, emek eksenli eþitsizlikle yine sürece gürül gürül akýþ yaptýrýlabilirdi. Farklý kullaným deðeri üreten, totem meslekli totem ürünlerinin sahipliðini ve farklý kullaným deðeri olan totem ürünler, birbirine karþýlýk takas içinde olmakla, süreç zaten akýyordu. Sürecin akýp, akmama gibi bir sorunu yoktu. Yani farklý kullaným deðeri üreten gruplar hünerli emekler deðiþimi ile sürece akýþ yaptýrýlmýþtý. Bu doðal ve doðru bir akýþ ve geliþine göre karþýlama olan inþa þekliydi. El'in bu gerçeklik karþýsýnda dili tutulduðundan; "tek takdir yetkilisi benim" diyordu. "Benim karar almada takdirime ortak olan hiç kimse yoktur", diyordu. Oysa karar alýcýlar totem meslekli ürün ve mal sahibi olan gruplar tüzel ligiydi. El; ortak kararlarýn alýndýðý üreten iliþkilerin üzerinde, ürünleri paylaþýrken devreye giriyordu. Emek ürünlerine ve insan emeðine, üretim araçlarýna bu benim diyordu. Ümitle beklerseniz pek ala sizin de olabilir dedi. Politikacýlarýn bitmez tükenmez vaat yinelemeleri gibi cazibe olan vaat, yinelemekle bizi peþine takar. El üreten iliþkili sürece özel sahiplik yapmanýn mal mülk sahipliðini ortaya koyuyordu. Üreten iliþki üzerinde mal mülk sahibi olmak baþlý baþýna bir sahiplik irade ve irade kullanýlmasýydý. Emek sahipliði yerine üretmediði sahipliði icat etti. Böylece sizin zorunlukla, üreten iliþkiler üzerinde sahiplikle ürettirdikleriniz ile size karþý El; irade ve özgür irade kullanmanýn tasarruflarýný yapýyordu. El’in doðaya karþý deðil, size karþý üreten iliþki sahipliliðiyle irade kullanmasý vardý. Üreten iliþkiyi de El deðil; siz ortaya koyuyordunuz. Üreten iliþkiyi El’in bilinci deðil; toplumun bilinci ortaya koyuyordu. Üreten iliþkiyi, El’in gücü ortaya koymuyor; toplumun gücü ortaya koyuyordu. El’de sizin gibi toplum gücünü kullanýyordu. Tek farkla El Toplumun üreten gücüne ve ürünlere benim diyordu. Sizin demeniz gerekeni, El söylüyor; sizi susturuyordu Þu halde zorunluluðun bilincine ancak toplumsal güç ve toplumsal anlayýþla varabilirdik. Toplumsal gücün kullanýmý, bir iradeydi. Biz toplumsal gücün iradesini bize düþen kullaným karþýlanmasý oluþla kullanýp kullanmama iradesi, göstermekle özgür olabiliyorduk. Ýstediðimiz zaman uzaya gidemiyorduk. Toplumun gücü Ay’a gittiði zaman biz de uzaya gidip gitmeme iradesini kullanabiliyorduk. Acýktýðýmýzda dalda toplamak irade deðildi. Acýktýðýmýzda elimizin altýnda üreten toplum gücünü kullanýr olup, olmamamýz irade kullanýmýydý. Ýrade toplumundu. Toplumun iradesi parça durumlarla bizden oluþuyordu. Toplumun bizim dýþýmýzda bizden baðýmsýz bir var oluþu ve yasa oluþu vardý. Burada yeni bir ayraç açmak gerekiyor. Toplumun iradesi neren geliyordu? Üreten iliþkiler dediðinizi duyar gibi oluyorum Bu doðru. Ancak üreten iliþkiler nasýl ortaya konmuþtu. Kiþisel mal sahipliðiyle mi? Ortaklaþan grup sahipliði olan giriþmeyle mi? Elbet olgunlaþan grup sahipliði, parçalanýr olacaktý. Bir þey ondan sa, o þey neden gibi çýðlaþma yapan soru hepimizin bildiði bir þeydir. Bu bilemediðimiz süreçler karþýsýnda kýsýr döngüye düþmekten baþka bir þey deðildir. Aslýnda bir þey ondansa, o þey de ondandýr. Neden-sonuç; var-yok olan ayný þey ve ayný þeyin bir yansýma giriþmeli baðýntýlarýyla kesikli sürekli sonuç durumdu. Yansýma giriþme baðýntýsý da irade olmayýp; zorunlu oluþtu. Parça durum olan çocuk sonucuna karþý, anne denen neden; annelik özelliði nedeniyle çocuk parça sürecini ortaya koyabilmiþti. Özlem ayný þey olmakla Alp’in arkadaþý, Kaan’ýn eþi. Berk’in annesi. Sevgi’nin teyzesi vs. olmakla birçok yansýmayla; giriþme giriþtirme; neden sonuçtu. Nasýl Sevginin teyzesi olmak Özlem’deyse, Kaan’ýn eþi olmak ta Özlem’deydi. Alp, berk, Sevgi özleme göre giriþme baðýntýsý kurmakla Özlemin sonuç baðýntýlý yansýma giriþmeli haliyle davranýrlar. Özlem bu yansýma giriþmeleriyle Kaan’ýn eþi iken Kaan’ýn annesi olma durumu Kaan’a göre ortada yoktu. Oysa ayný anda Berkin ‘de annesiydi. Unutmayýn Özlem nedeni, kendi üzerine kendisi sonuç olmakla yansýmadýr. Belli mantýk kalýbýna göre düþünüp anlamalar yapmakla davranan hepimiz gibi okurun burada fazla zorlanmasýný istemiyorum. Bu nedenle otlu bir alan çiftçiye verimsizlik olurla yansýrken; ayný otlu alan çobana göre verimlilik olan yansýma baðýntýsýyla türlü türlü giriþmelerle neden sonuç alaný olacaktýr. Üreten iliþkiler içindeki neyden oluþu; çok fazla çýðlýma yapmadan çok gerilere götürülür bir geri baðlaným olan yansýma deðildir. Öndeki aracý belli bir aralýkla takip etmek; dýþtan bir irade oluþla oraya sokulmuþ sýnýrla yasal oluþ deðildi. Þeylerin kendi giriþme baðýntýsýndan ötürü kendisine firen etkisi kesikli sürekli sýnýrlama olmasýydý. Öndeki araca çarpma yansýmasý sizi öndeki aracý belli aralýkla takip etmenize zorlar. Bu aralýk öndeki aracýn kendi hýzýna baðlý olmakla artar azalýr bir durumunu aynen size yansýtýr. Öndeki neden size yansýyan sonuçla sizdedir. Siz de size yansýyan ayný hýzla, bu hýz sizin üzerinizde sabit ve geçici referans deðerleri olmakla siz bu aralýðý korursunuz. Üreten iliþkilerde benzer yansýma neden sonuçtu. Bu aralýðýn korunmasýna etki eden ikinci, beþinci bir durum yansýmasý ve durum giriþmesi de yine sizi sýnýrlar. Aracýnýzýn hýzý fren mesafesi oluþla bu aralýðýn korunmasý olmakla; tekerin yolu kavramasý, yolun kaygan olup olmamasý gibi birçok karmaþýk durumlarla yapýlan giriþmeler baðýntýlý kesim noktalarýný oluþturma sonunda, sonuç fren mesafesi olmakla karþýmýza çýkar.
ÝzEdebiyat yazarý olarak seçeceðiniz yazýlarý kendi kiþisel kütüphanenizde sergileyebilirsiniz. Kendi kütüphanenizi oluþturmak için burayý týklayýn.
|
|
| Þiir | Öykü | Roman | Deneme | Eleþtiri | Ýnceleme | Bilimsel | Yazarlar | Babýali Kütüphanesi | Yazar Kütüphaneleri | Yaratýcý Yazarlýk | Katýlým | Ýletiþim | Yasallýk | Saklýlýk & Gizlilik | Yayýn Ýlkeleri | ÝzEdebiyat? | SSS | Künye | Üye Giriþi | |
Book Cover Zone
Premade Book Covers
ÝzEdebiyat bir Ýzlenim Yapým sitesidir. © Ýzlenim
Yapým, 2024 | © Bayram Kaya, 2024
ÝzEdebiyat'da yayýnlanan bütün yazýlar, telif haklarý yasalarýnca korunmaktadýr. Tümü yazarlarýnýn ya da telif hakký sahiplerinin izniyle sitemizde yer almaktadýr. Yazarlarýn ya da telif hakký sahiplerinin izni olmaksýzýn sitede yer alan metinlerin -kýsa alýntý ve tanýtýmlar dýþýnda- herhangi bir biçimde basýlmasý/yayýnlanmasý kesinlikle yasaktýr. Ayrýntýlý bilgi icin Yasallýk bölümüne bkz. |