Ölümden sonra yeni birþeylerin olduðu konusunda umutluyum. -Platon |
|
||||||||||
|
Türban ortaçað koþullarý içindeki durumuyla güncelin El baþlangýç koþullarýna irca edilmesini simge etmekle, egemenliðin ve iradenin kullanýlmasý baðlamýnda tekelciliðe bürünmüþtür. Bu nedenle daima diktatörlüðün kullanýmýna yol olmuþtur. Aðýz söylemi içinde güzel güzel baþka þeyi ifade eder gibi olmasýyla, hep diktatörlük deðirmenine su taþýrlar. Kafa putu olucu durumlar diktatörlük ve inanýcý simgeler gibi zihniyetle her ortam içinde boy veririler. Diktatörlük ve inanýcý simge gibisinden olan türlü dirençlerin her biri El mantýðý olan þartlarý, kendi zamanlarý içinde olan durumlarýn iliþki baðýntýsýyla hafýza ederler. Bu hafýza El zihniyetli oluþtur. Tartýþýlmayan tekil ve keyfi irade kullanýlmasýndan yana olmaktýr Bunlardan biri fiili temsilciliktir. Diðeri ikincisi o imleci güdüleyen inandýrýcýlýk zihniyetidir. Her iki tavýr da ortaklaþan ilah iradesine karþý; keyfi ve tekil takdirle olucu zihniyeti oluþmaktýr. Biri fiili durumun temsilcisi. Ýnançlýlýk ta fiili durumun taraflý inþacýsýdýr. Ve fiili durumla uygulama olan diktatörce zihniyete yatkýndýrlar. Ýnanýcý düþünce putlarýný söylemek dýþýnda geri baðlanýmla hiçbir kanýt söylemezler. Söyleme gereði de duymazlar. Ýnanmýþ olmasý ve inandýrýlmýþ olmasý yeterlidir. Diktatörlük olan zihniyeti diktatörlük oluþla istemediklerini söylerler. Tutum ve söylemlerin diktatör oluþa verim olduðunu bile idrak edemezler. Seçeneksiz tutumla inanýcý oluþ zaten kör noktayý oluþur. Bu kör noktalý beraberlikle zihniyetin iradesini simgeleyen alametler yoluyla güncel olana meydan okumaktadýrlar Hâlbuki demokrasi, diktatörlüðün içinde doðmuþ olmasýyla, demokrasi yeni olmuþ; diktatörlük te put olmuþtu. Daha açýðý diktatörlük üreten iliþkiler sonucu olmamakla üreten iliþki baðlamlý deðildir. Ýlahi dönem gibi üreten iliþkinin kendi kendisini düzenleyen, yönetim þekli deðildir. Aksine üreten iliþkiye El koyan olmakla diktatörlük ortaya çýkar. Bu nedenle diktatörlük ilahi dönemden doðmamýþ olmakla ilahi dönemi enfekte eder. Ýlahi dönemi enfekte þartlarýyla süreçli kýlar. Sýnýf menfaatti, özneli tek yanlý düþüncedir. Üreten iliþki özü gereði farklý dallarda üretimdir. Farklý dallarda üretim yapmak; farklý koþullarýn, farklý düþünce ve isteklerin zorunlu bir yanyana konmasýdýr. Yani zorunlu olan farklý þartlarla farklý düþünmeler olan inþa þartlarýný ortaya koymak zorunda olmakla bu konsensüse düþüncesini söylemekle sürece katýlýr. Konsensüs içinde bir madenci grupla, bir ekici ya da bir çoban grubun þartlarý da farklý olmakla düþünce ve istekleri de farklý olacaktýr. Farklý gereksinmelerin, farklý üreten meslekleri de kendilerini temsille konsensüsle süreç içine katýlýrlar. Bu da irade ve kolektif oluþun zorunlu olurla kendisidir. Parlamento süreci, ortak kanaatler iradesini ortaya koyan modern sistemdir. Tarih; bu misyon bilinci ve þimdiki sürecin somutluðu karþýsýnda kolektif aklý kullanmakla, egemenliði üreten emekler eliyle yürütmekteydi. Tekçi iradeli put mantýklar, tarihi misyon ve somut gerçeklik sunamadýklarýndan “bu durum ezelden beri böyledir” simgeli ikon ortaya koyucu türbanla, parlamento karþýsýna dikildi. Yontu dikme (put dikme) somut olur dikit biçimiyle; geçmiþten günümüze kadar olan süreçler içinde türlü türlü biçimleriyle de olsa; El sahipli egemenlik ihdasýnýn meydan okumasýný mana eder. El, mülk benim deyip, kendi mülkü üzerine istiva etmekle kendisini izafe eden Baal’leri (dikit taþlarý) dikmiþti. Bu baal dikit taþlar o yerin; El Baal’e ait oluþunu ya da o yerin El mülkü olduðuna atýftýr. Dikitler karþýlaþýlan her yerle El topraðý denmesi olurdu. El mülküdür girilemez deniþ sekleri simgeliyordu. Herkesin olana karþý; yeni tip, özel bir sahiplik üzerinde, yasak oluþu ortaya koyuyordu. Baal dikili yerler özel mülk demekle kutsanan kutsal toprak demekti. Ýyi de El, sahipliði olmasýný belirtir baal denen taþ (dolmen-put) dikitleri kime karþý dikiliyordu? Put dolmenler tapým için mi dikiliyordu? Yoksa dolmenler bir nedenle dikildikleri tarzda; olmuþ bitmiþ hazýr ve nazýr olan durumlarý mý tazimde bulunmaya denk düþüyordu? Bir baal, bir Hacer ul Esvet, bir Kâbe; tapým saygýlýma yeri olmadan çok önce; mülk sahipliðini ve mülk koruyuculuðu olmanýn dikiti olmaktan dönüþleri simgeliyordular. Kime karþý? Mülksüzlere karþý. Niçin dikit ve inþa oluyorlardý? Mülk sahibi meþruiyeti baský ve basýnç alameti olmakla, dikit ve inþaydýlar. Siz de bu sahipliðin iradesine sahibi ortada gözükmüyor iken üzerinize bir gözetmen olmasýyla; size bir hatýrlatýcý olmasýyla; zihinlere gömülü bir dekoder olmasýnýn dikit olucu zihin takipçileriydiler. Sizler zihni takipçiliði sembolize eden simgeler kuþatmalý koþullu baðlýlýðýnýzý; seremonine olur fiil anlamýyla sözleþiyorsunuz. Bu sözleþmeyle bu tür göze sokulan sahiplik anýtýna rýza gösterip; rýzayý fiille, tazime ediyordunuz. Böylece köleci yaklaþýmýn ant içmesi (ritüeli ahit sözleþmeleri) içinde oluyordunuz. Bu ritüeli ant içer yaklaþýmýnýzla, bu duruma “ezelden beri böyledir” demeyi onaylýyordunuz. Böylece ortaklaþa olan ilahi ölçekli vicdanýnýzý býrakýyordunuz. Ortaklaþa olmayan süreçleri mülk hakký deyiþle vicdan yerine koyuyordunuz. Yerine konulan mülk hakký; kira, kâr, faiz, komisyon, rüþvet, himmet, baðýþ, icar, ihsan, lütuf, kader vs. olucu kýyaslama deðer yargýlarý; hep El ölçeðine göreydi. Böylece siz pýrýl-pýrýl olmakla sýzlayan El ölçekli bir vicdanýn sahibi oluyordunuz. Bu vicdana göre oluþan deðer yargýlarýnýz nedenle El’in sizi görmediði yerde sizin kendi yaptýklarýnýzla kendi kendinize sorgulanmanýza vicdan oluyordu, Dikitler bu tarz baský ve basýncý her yerde vicdana kazýmaya hazýrdýlar. El sahiplikle damgalý dolmenler karþýsýnda siz, sýzlayan bir vicdanla dikite aðlayýp; El sahipliðine sýðýnýp; buralarýn vicdani arýnma duvarý olmasý karþýsýnda aðlýyordunuz. Böylesi ibadetle ya da ayini dolmen etrafýnda dönme ritüeline çevirip kendi kendinize bu deðerlerle yargýlanýyordunuz. Put ya da Baal’ler ilk önce ilahi yapýya göre ortak mülk olmamanýn karþýsýna özel mülk olucu meydan okuma belirtisi olmakla dikiliyordu. Ki artýk eskisi gibi ilah mülkünde geziyor gibi elinizi kolunuzu sallaya sallaya gezemezsiniz demekti. Baal ya da put dikimi El sahipli özel mülk anlamýna geliyordu. Burayý görünce siz; kendinizi kontrol etme baðlamýnda çarpmýþla kaçýyordunuz. Baal, backgrounddu. Baal ya da put dikiminin ikinci nedeni de, baal dikili yer; hem mülk sahibinin kimliðini size söylüyordu. El, Bel, baal, Balbal, Ýsis; Ýþtar, lat, uzza vs. gibi adlarla anýlan El’in sahipliðini ve kendi mülk egemenlik alanýný sýnýrlýyordu. Üçüncü oluþla baal dikili bu alan içinde olmak, ya ölümdü; ya da o dikiti temsil eden El’e isteyerek veya istemeyerek köle olmaktý. Dördüncü oluþla da baþka El’lerle olan sýnýr ihtilafýný, bu dikitlerin varlýðýyla savunuyordunuz. Kimi kez bir Elden kaçýp diðer El’in insafýna (köleliðine) sýðýnýp, takipçiden kurtuluyordunuz vs. Yani yaðmurdan kaçarken doluya da tutulabiliyordunuz. Put dikimi köleci dönem içinde bu niyetle baþlamýþtý. Buna imanla direnç noktalarýnýz oluþuyordu. Yine bu put dikimleri olan dolmenlerin olduðu yerler nerede nasýl ve hangi Ele göre davranýr olacaðýnýzý size gösterir. Size, dikkat diyordu. Baal gününde Ýsis gününe göre davranamazdýnýz. Güvende, esende ya da; tehlikede oluþunuzdu. Yine panteon içindeki bu Baal’ler size inek deðil de koyun; kara koyun deðil de 2 yaþýnda ak koyun; ya da güvercin veya mercimek vs. sunmanýzý, size çaðrýþmayla; söyleyen anlatým dili oluyordu. Put söylemli anlayýþ, bir öncesiyle, þimdi arasýnda aracý bir bað oluþla süreci kavrayýþtý. Yeni olaný; eski olan, bilindik olan, yol haritasý olan üzerinde anlama yapmayý, bilmeyi; düþünsel oluþla kafalarda evirip çevirmedir. Bu da eski parametrelerle yeniyi, anlamamak olmasýyla; yeniyi anlayamamaydý. 4] Çeliþki þuydu. Yeni olaný eskiye göre anlýyordunuz. Bu durum yeni olaný, eski bilinene göre tarif eden anlama oluþuyla doðru bir süreç iken; eski olan yeni olanýn kontur ve boyutlarýyla bire bir örtüþemez. Kiþi yeni olaný eskiye göre, kýrpar. Yeni üzerinde, eskiye göre olan kýrpmalar nedeniyle yeni olan eski olana göre olur. Ve yeni olan eski olana göre anlaþýlmaz da olur. Yeni olandan eski olana göre yapýlan örtüþmez olanýn kýrpmalarýyla yeni olan; eskiye göre kayýplar verir. Ýþte bu kayýplar nedenle yeni olanýn eskiye; eski olanýn da yeniye karþý dirençleri artar. Eski olan da bu dirence karþý, kendi kafa putunu koymasý ile yeniye direnir. Oysa örtüþmez noktalar fark edilip; fark kavrandýðýnda yeni bilinç ortaya çýkacaktý.
ÝzEdebiyat yazarý olarak seçeceðiniz yazýlarý kendi kiþisel kütüphanenizde sergileyebilirsiniz. Kendi kütüphanenizi oluþturmak için burayý týklayýn.
|
|
| Þiir | Öykü | Roman | Deneme | Eleþtiri | Ýnceleme | Bilimsel | Yazarlar | Babýali Kütüphanesi | Yazar Kütüphaneleri | Yaratýcý Yazarlýk | Katýlým | Ýletiþim | Yasallýk | Saklýlýk & Gizlilik | Yayýn Ýlkeleri | ÝzEdebiyat? | SSS | Künye | Üye Giriþi | |
Book Cover Zone
Premade Book Covers
ÝzEdebiyat bir Ýzlenim Yapým sitesidir. © Ýzlenim
Yapým, 2024 | © Bayram Kaya, 2024
ÝzEdebiyat'da yayýnlanan bütün yazýlar, telif haklarý yasalarýnca korunmaktadýr. Tümü yazarlarýnýn ya da telif hakký sahiplerinin izniyle sitemizde yer almaktadýr. Yazarlarýn ya da telif hakký sahiplerinin izni olmaksýzýn sitede yer alan metinlerin -kýsa alýntý ve tanýtýmlar dýþýnda- herhangi bir biçimde basýlmasý/yayýnlanmasý kesinlikle yasaktýr. Ayrýntýlý bilgi icin Yasallýk bölümüne bkz. |