..E-posta: Þifre:
ÝzEdebiyat'a Üye Ol
Sýkça Sorulanlar
Þifrenizi mi unuttunuz?..
Dilerim, tüm yaþamýnýz boyunca yaþarsýnýz. -Swift
þiir
öykü
roman
deneme
eleþtiri
inceleme
bilimsel
yazarlar
Anasayfa
Son Eklenenler
Forumlar
Üyelik
Yazar Katýlýmý
Yazar Kütüphaneleri



Þu Anda Ne Yazýyorsunuz?
Ýnternet ve Yazarlýk
Yazarlýk Kaynaklarý
Yazma Süreci
Ýlk Roman
Kitap Yayýnlatmak
Yeni Bir Dünya Düþlemek
Niçin Yazýyorum?
Yazarlar Hakkýnda Her Þey
Ben Bir Yazarým!
Þu An Ne Okuyorsunuz?
Tüm baþlýklar  


 


 

 




Arama Motoru

ÝzEdebiyat > Bilimsel > Felsefe > Bayram Kaya




14 Ekim 2017
Denge ve Dengesizlik Süreçleri 19  
Bayram Kaya
Mars’a siz gitmiyordunuz. Mars’a siz gitmeyecektiniz. Toplumunuz üzerinde türünüz Mars’a gidecekti. Kolektif olan türsel oluþu da içerir. Oysa kiþisel olan kiþisel olaný; yalnýz kendisini içerir ile ben derdi. Siz kiþisi çýkar oluþ üzerinde kolektifi yok sayarak; kolektif baðýntýlý sinerji ile ürettirip ama bu sinerjiyi yok sayarak (ortaklar tanýmayýþla) ortaklýk eylemli sonuç üzerinde kâr diye ticaret diye kazanç diye ali cengiz oyunlarý oynuyordunuz.


:GGI:
Bir totemi topluluk içinde iki, üç tane farklý totem grup olamaz. Bu, grubun kendi dýþýndaki alan etkisi nedenle bir sýnýrlanmadýr. Bir totem grubun ayný ya da benzer tarým sal üretimi yapmasý da totem grubun dýþ süreci yanýnda kendi içinde nüfusça sýnýrlý olmasýyla da olasý olamazdý. Ýlk ittifaklarý baþlatan süreçler içindeki ilk etap içinde de kolay kolay ayný ürünü üreten totem gruplar da olamazdý.

Ön ittifak içinde iki üç beþ tarýmcý grubun olmasý demek; totem grubun sýnýrlý sonlu olma yasasý gereði sýnýrlý sonlu bir üretim kapasitesi nüfusuna sahip olmasý demekti. Siz bu yasa ile ittifaka girersiniz. Bu sýnýrlý üretim kapasitenizle iki üç beþ türlü ürün takasýna girdiðinizde sýnýrlý tarým ürününüz takas yaptýðýnýz grubun nüfusunu beslemeðe yetmez. Bu kez takas süreci krize girer.

Ýþte böylesi bir takas kiriz karþýsýnda birkaç tarýmcý grup; ittifak içine alýnmakla tarým sektörü oluþur. Sektör kaþ türlü takas ürünü olursa olsun o nüfusu besleyecek kapasiteye ulaþýr ve çeþitlenen takas ürününe katký veren nüfusun doymasýyla sýnýrlanýr. Totem grubun kendi dýþýndaki nedenle sýnýrlanma olan yasa; ittifaký olan üretim hareketiyle aþýlýr.

Totem alan içinde sýnýrlanan süreç; üretim hareketiyle sýnýrlarýný dýþtan baðýntýlý gruplar arsý üretim süreçleri takasýyla geniþletip; bu baðýntý içinde yeniden sýnýrlar. Ayný tür totem meslekli gruplarýn da ittifak içine alýnmasý bir totem grup mesleði gibi üretim hareketini sektör hareketine dönüþtü. Bu nedenle bir toplumun birçok tarýmcý grubu içermesi böylesi sektör içi entegreler olmakla ittifaklar içinde olasý olmuþtur.

Totem meslekleri bir grup içinde nüfusa denk düþmeye göre çevrim oldu. Ayný mantýk gruplar arasý nüfuslarýn da giriþmelerinde de zorunlu bir geçerliliðin sýnýr akdi oldu. Karþýdaki gruplar için buðday üretiminin yapýlmasý için ittifak içinde karþý gruplarla; kundura, saban, silah, kumaþ gibi birçok üretimlerle birçok nüfus vardýr. Büyümeniz de sýnýrlanmanýz da bu üreten hareket giriþmesiyle oluyordu.

Buðdayý, kumaþý, üretilmeyen kiþi tüccar hiçbir þeyin ticaretini de kârýný da yapamaz ve dahi es kaza kiþi üretimini ticaretini yapsa; bu kez araþtýrma geliþtirmeye vakit ayýramaz. Olukla üretim hareketinin kolektif olan zorunlu pozitif yaný; daha çok kiþisi negatifliðe kaymaya karþý kapalýdýr. Ýttifak entegresi bin birimse her bir sektörü bir kiþi kabul edersek yoðaltýlan emeðin sizin tüketiminiz dýþýnda kalan 999 kiþiyle 999 birim olacaðýndan (999 liralýk olacaðýndan) bir üretim tüketim nesnesi paylaþýmý içinde olunacaktýr.

Bunca zorluklara raðmen köleci sistem içinde kabaca bir takas içinde olmakla yumurtasýný takas edecek kiþi; kundurasýný takasa sokanla karþýlaþýr. Ama kundurasýný takasa sokan kiþi pantolon arýyordur. Pantolonunu takasa sokan kiþinin de mýzrak arýyor olabileceði durumla sýk sýk karþýlaþýlýr. Kâr mantýðý bu süreçleri de kullanýr. Köleci süreç geri baðlaným yasasýný çaðýran süreçler gereði zaten olmamasý gerekiþle sürecin öznel gayretlerle enfeksiyon edilmesidir.

Geri baðlaným yasasýna göre Ýlahi dönem hukuktu. El dönemi hukuksuzluðun hukukuydu. Þimdiki süreç El döneminin uzantýsý olmakla bir yýðýn hukuksuzluðun hukukudur. Ýþte köleci ve kapitalist sistemlerin de içinde olduklarý üretim hareketi, geri baðlanýmla temel üretim hareketidir. Bu temel üretim hareketi kapitalist sistem içinde ihtiyaçlý sektörler hareketi karþýlaþmasý yapanlarý karþýlayanlar baðýntýlý entegrasyon olma sorunundan çok; kazancý, kârý, rantý çok olan kâr hýrsý ruhunu buluþturur.

6 x 8 = 48 olmakla 6 kere sekiz koþulu içinde 48 sonucunun 47 olmaya (zarara) ve 49 olmaya (kâra) kapalý olmasý gibi üretileni ulaþtýrma iþi de temel hukuklu üretim hareketi içinde vardý. Ulaþtýrma iþi de kâr olaylý ticaret türüne kapalýydý. Tüccarlar kârý olup olmadýðý için ulaþtýrma yapmýyordular.

Ulaþtýrma üretim hareketinin zorunlu bir parçasýdýr. Ama kâr yapma, kazanç elde etme süreç içinin zorunlu bir parçasý deðildir. Takasýn yapýlmasý için gruplar ürünlerini sunu yeri olan tapýnak ta takas için buluþturuyorlardý.

Kazanç olgusu üretim hareketinden önce ortaya çýkmamýþtý. Ki kâr ürünü ulaþtýrma iþi olukla belirlemiþ olsundu. Kâr üretim hareketi içinde de ortaya çýkmamýþtý. Takas esnasýnda da ortaya çýkmamýþtý. Yani ne ulaþtýrma iþi kâr için yapýlýyordu. Ne de ulaþtýrma iþini kâr ortaya koyduðu için ulaþtýrma vardýr. Yine ölçümüz þudur. Üretim hareketi bütünlüðü içinde nasýl tarla, tohum, alet, emek, kolektif bilgi varsa; ürünün ulaþtýrýlmasý iþi de üretim hareketinin ayrýlmaz bir parçasýydý.

Ýnsanlar kârý yediði gibi tarlayý, aleti, bilgiyi, baðý, bahçeyi, týrmýðý, ulaþtýrmayý yiyemiyorlardý. Yiyecek, giyilecek vs. bir üretim hareketi ortaya koyabilmek için bu zorunluluklarý yapýyorlardý. Bu zorunluklar üretimi ortaya koyduklarý için bunlar sürecin tümünü oluþturuyordu. Kâr üretimi ortaya koymuyordu. Zorunluluk deðildi. Üretimim oluþan sürecin parçasý deðildi. Kâr yapacaðým diyen bir kiþi, haliyle taþ yemek zorundaydý. Kâr yapmak; “tarlada izi olup, harmanda yüzü olmak” deðildi.

Bir sektör hareketi olan üretim hareketi içinde; ulaþtýrmayý tüccar kýlan kiþi kendi yaþamýný ortaya koyacaðý diðer zorunlu güdülerini karþýlayacak olmasý nedeniyle; güvenlik, saðlýk, buðday, buzdolabý gibi kullanýmlarýn karþýlýðýný üretmiyordu. Ama tüccar üretmiþ gibi de o kullanýmlardan yararlanmak istiyordu. Ýþte kârýn altýnda yatan neden ve oyun buydu.

Oyun, üretmeden yemekti. Üretmeden kâr yaparak yemek. Üretmeden istifleyerek, karaborsa yapýp; ondan alýp Ali’nin külahýný Veli’ye, Velinin külahýný Aliye’ye giydirmekti. Ondakini alýp ona veren el deðiþtirmelerin bedava kârýyla yaþamýný sürdürmekti. Tüccar üretimi üretmekte deðil parayla gördüðü için satmak için aldýðý ürünün sanal deðerini artýrmýþtý. Üretimin baþlangýcýnda satmak için üretmek diye de bir mevhum da yoktu. Bunlar tümden köleci sistemle, oluþan sömürü dilidirler.

Kar mantýðý gütmeyen üretim hareketi içinde saðlamalarýna denk düþen üretimler nedeniyle tüccar; bu farklý kullaným deðerlerine karþý, kendi emek gücünü bu ulaþtýrma iþine karþýlýk olurla hasrediyordu. Burada hiçbir kâr kazanç bilgisi de yoktu. Kolektif hareket, karþýlýklý mütekabiliyettir.

Ulaþtýrma ve takas kâr, kazanç için deðil “karþýlýklýlýk ilkesine” göre ortaya konmuþtu. Sektör hareketi karþýlýklýlýk içinde bir gelirdi. Kâr, kazanç gelir deðildi. Sömürme, aldatma hileydi. Bir liralýk gerçek deðiþtirme deðerini 15 kuruþ fiyatla alýp; iki liraya fiyatla satmanýn El hukuklu yoldan serbest piyasa haydutluðuydu. Haydutluk ta sýnýr tanýmamaydý.

Kolektif üretim hareketinin temeli neydi? Sürecin kolektif baþlamasýydý. Diðer bir sebebi de Bir kiþinin ya da bir sektörün kendi emek zaman çalýþmasý içinde karþýlýk olan diðer, emek ürünlerini üretememe ile oluþan baðýntý akitti. Kiþinin kendi meslekli emek zamanlý çalýþmasý içinde olmakla; kendi baþýna ya da bir günle sýnýrlý çalýþmasýyla diðer gereksinmelerini saðlamasý olanaksýzdý.

Üstelik kiþinin kendi iþ uzmanlýðý bu nedenle diðer iþlere ister istemez kapalýydý. Bu nedenle ne kiþinin çalýþmasý kiþiseldir. Ne de kiþinin diðer ihtiyaçlarýný karþýlamasý kiþisel olabilirdi. Karþýlýklý eylem olma içinde bað ve baðýntýydý. Üretim de, tüketim de; tüketime konu olan nesneler de kolektiftir.

Siz, ürettiðiniz buðdayla yüzlerce kiþinin karnýný doyuramýyordunuz. Ama yüzlerce kiþinin Mars’a gönderdiði bilgiden ya da yüzlerce kiþinin ürettiði akýllý telefondan iþte bu kolektif üretim ve kolektif tüketim sayesinde yararlanmanýz olasý oluyordu. Ama Mars’a giden, android telefonu size kullanma yapan yüzlerce kiþiyi de doyurmak zorundaydýnýz. Sinerji buradaydý.

Mars’a siz gitmiyordunuz. Mars’a siz gitmeyecektiniz. Toplumunuz üzerinde türünüz Mars’a gidecekti. Kolektif olan türsel oluþu da içerir. Oysa kiþisel olan kiþisel olaný; yalnýz kendisini içerir ile ben derdi. Siz kiþisi çýkar oluþ üzerinde kolektifi yok sayarak; kolektif baðýntýlý sinerji ile ürettirip ama bu sinerjiyi yok sayarak (ortaklar tanýmayýþla) ortaklýk eylemli sonuç üzerinde kâr diye ticaret diye kazanç diye ali cengiz oyunlarý oynuyordunuz.

Kârý ortaya koyacak üretim nesnelerinin, psikolojik ve sübjektif satýþ-kazanç talebini oluþturuyor olmakla karaborsa yapýyorsunuz. Tüketici kiþilere bir emeðine karþý baþka emeklerin olduðu realitesi unutturulur. Kiþiler karaborsa etkisiyle yarýn bulamayacaðým diye ihtiyacýndan fazlasýný alýp bu kez de tüketiciler istif etmekle mal kýtlýðý ortaya konur. Bu da kýt olana göre üretim arzý olur! Fiyatlar yükselir. Piyasa bu tür sistem dýþý yapay süreçlerle kontrol edilir. Kapitalistler sistem dýþý mana anlayýþlarýný üretim hareketi içine intihalleriyle meþguldürler. Þimdi de El hakkýný; teþebbüsün hakký kýlarlar.

Yarýn bulamayacaðým korkusu piyasayý ve ticareti, fiyatlarý belirlediði ortam içinde bu olup bitenler yüzünden para; böylesi bir ortamda takas kolaylýðýný saðlamak için bir deðiþtirme deðeri olukla ortaya konmuþtur. Paranýn üretim hareketi içindeki kronolojisi üretim hareketinden çok sonradýr. Oysa takas ilk üretim hareketi içinde bulunmama faktörü ile deðil aksine karþýlýklý üretme iþi oluþla vardýr. Yani üretimin aþama aþmasýyla ve üretimin üreten, ürettiren parçasý olmakla vardýr. Farklý olan kullaným deðerlerinin deðiþilmesi nedenle; farklý kullanýmlý tüketim deðerlerinin oluþmasý ve tüketim ile birlikte vardýr.



Söyleyeceklerim var!

Bu yazýda yazanlara katýlýyor musunuz? Eklemek istediðiniz bir þey var mý? Katýlmadýðýnýz, beðenmediðiniz ya da düzeltilmesi gerekiyor diye düþündüðünüz bilgiler mi içeriyor?

Yazýlarý yorumlayabilmek için üye olmalýsýnýz. Neden mi? Ýnanýyoruz ki, yüreklerini ve düþüncelerini çekinmeden okurlarýna açan yazarlarýmýz, yazýlarý hakkýnda fikir yürütenlerle istediklerinde diyaloða geçebilmeliler.

Daha önceden kayýt olduysanýz, burayý týklayýn.


 


ÝzEdebiyat yazarý olarak seçeceðiniz yazýlarý kendi kiþisel kütüphanenizde sergileyebilirsiniz. Kendi kütüphanenizi oluþturmak için burayý týklayýn.

Yazarýn felsefe kümesinde bulunan diðer yazýlarý...
El Bel Baal 2
Tarihsel 2
Ýrade 1
Tarihsel 1
Anlamak Gerek 71
Kurtuluþun Felsefesi (Açký 2)
Sosyal Ýliþki Toplumu Hedeflemez 2
Anlamak Gerek 43
Anlamak Gerek 70
Anlamak Gerek 55

Yazarýn bilimsel ana kümesinde bulunan diðer yazýlarý...
Müruru Zaman 14
Sahiplik Ýmaný 1
Hatýrlama 1
Mal mý, Ýnsan mý?
Mamon'du Belirme 1
Müruru Zaman 7
Denge ve Dengesizlik Süreçleri 24
Anlamak Gerek 26
Bað Enerjisi 1
Sistem 15

Yazarýn diðer ana kümelerde yazmýþ olduðu yazýlar...
Aslýna Yüz [Þiir]
Vah ki Vah [Þiir]
Ýsis Dersem Çýk Ereþkigal Dersem... [Þiir]
Görmez Þey [Þiir]
Tekil Tikel Tükel [Þiir]
ve Leddâllîn, Amin [Þiir]
Mavi Yare [Þiir]
Mevsimsel [Þiir]
Yýkýlýþa Direniþ Direniþe Yýkýlýþ [Þiir]
Meþrep 3 [Þiir]


Bayram Kaya kimdir?

Dünyayý yaþantýlaþan çabalar içinde duygunun önemi hiç yitmezse de, payý giderek azalmaktadýr. Sosyo toplum bazlý, genel bir açýlýmla baþlayan çalýþmalarým da; bilim felsefesi içinde olunma gayreti güdüldü. Bu nedenle yazýlarýn tarisel, sosyo toplumsal evrimli ve türlü doða bilim verileri güdülü çalýþma olmasýna gayret edildi. Genel felsefem içinde bir bilgi; ne kadar çok baðýntýsýyla söylüyorsanýz, o bilgi o kadar bilinir bilgidir.


yazardan son gelenler

 




| Þiir | Öykü | Roman | Deneme | Eleþtiri | Ýnceleme | Bilimsel | Yazarlar | Babýali Kütüphanesi | Yazar Kütüphaneleri | Yaratýcý Yazarlýk

| Katýlým | Ýletiþim | Yasallýk | Saklýlýk & Gizlilik | Yayýn Ýlkeleri | ÝzEdebiyat? | SSS | Künye | Üye Giriþi |

Custom & Premade Book Covers
Book Cover Zone
Premade Book Covers

ÝzEdebiyat bir Ýzlenim Yapým sitesidir. © Ýzlenim Yapým, 2024 | © Bayram Kaya, 2024
ÝzEdebiyat'da yayýnlanan bütün yazýlar, telif haklarý yasalarýnca korunmaktadýr. Tümü yazarlarýnýn ya da telif hakký sahiplerinin izniyle sitemizde yer almaktadýr. Yazarlarýn ya da telif hakký sahiplerinin izni olmaksýzýn sitede yer alan metinlerin -kýsa alýntý ve tanýtýmlar dýþýnda- herhangi bir biçimde basýlmasý/yayýnlanmasý kesinlikle yasaktýr.
Ayrýntýlý bilgi icin Yasallýk bölümüne bkz.