Basýn, ulusun ortak sesidir. Bir ulusu aydýnlatma ve uyarmada, bir ulusu muhtaç olduðu düþünsel gýdayý vermekte, özet olarak bir ulusun mutluluk hedefi olan ortak yönde yürümesini saðlamada baþlý baþýna bir kuvvet, bir okul, bir rehberdir. (1922)
• Türkiye basýný milletin gerçek ses ve iradesinin doðduðu yer olan cumhuriyetin etrafýnda çelikten bir kale oluþturacaktýr. Bir düþünce kalesi, düþünce yolu kalesi. Basýn görevlilerinden bunu istemek, cumhuriyetin hakkýdýr. (05.02.1924, Ýzmir’de Gazetecilerle)
• Cumhuriyet devrinin kendi anlayýþ ve ahlâkýný taþýyan basýnýný yine ancak Cumhuriyetin kendisi yetiþtirir. Bir taraftan geçmiþ devir gazetelerinin ve adamlarýnýn düzeltilmesi mümkün olmayanlarý ulusun gözünde belirlenirken, öte taraftan Cumhuriyet basýnýnýn temiz ve feyizli sahasý geniþleyip yükselmektedir. Büyük ve soylu ulusumuzun yeni çalýþma ve uygarlýk yaþamýný kolaylaþtýrýp özendirecek iþte ancak bu anlayýþtaki basýn olacaktýr. 1.Kasým.1925.TBMM
• Türkiye basýný, Cumhuriyetin etrafýnda çelikten bir kale vücuda getirecektir. Bir düþünce kalesi, zihniyet kalesi. Basýn mensuplarýndan bunu istemek, Cumhuriyetin hakkýdýr… (1924, Ýzmir) (Atatürk’ün Söylev ve Demeçleri, Atatürk Araþtýrma Merkezi, C. II, Ankara, 1997, s. 171)
• Basýn milletin ortak sesidir. (1922, TBMM.) (Atatürk Araþtýrma Merkezi, Atatürk’ün Söylev ve Demeçleri, Cilt I, s. 246)
• Artýk bugün, demokrasi düþüncesi, daima yükselen bir denizi andýrmaktadýr. 20. yüzyýl, birçok baskýcý hükümetlerin, bu denizde boðulduðunu görmüþtür. (1930)
• Dünya üzerinde yaþamýþ ve yaþayan uluslar arasýnda ruhen demokrat doðan tek millet Türklerdir. (Ord. Prof. KARAL Enver Ziya, Atatürk’ten Düþünceler, MEGSB.lýðý, Bilim ve Kültür Dizisi, s.148)
• Demokrasi ülke aþkýdýr. (ÂFET-ÝNAN, A., Medeni Bilgiler ve M.K. Atatürk’ün El Yazýlarý, AKDTYK., Ankara, 1969, s.43)
• Türkler demokrat, hür ve sorumluluk sahibi vatandaþlardýr. (ÂFETÝNAN, A., Medeni Bilgiler ve M.K. Atatürk’ün El Yazýlarý, AKDTYK., Ankara, 1969, Giriþ Bölümünde)
• Ekonomik siyasetimizin önemli amaçlarýndan biri de genel çýkarlarýmýzý doðrudan doðruya ilgilendirecek kurumlar ve ekonomik giriþimleri malî ve ilmî gücümüzün elverdiði ölçüde devletleþtirmektir. Bu cümleden olarak, topraklarýmýzýn altýnda terk edilmiþ halde duran maden hazinelerini az zamanda iþleterek, milletimizin yararýna açýk bulundurabilmek de bu yöntem ile gerçekleþir. 01. 03. 1922, T.B.M.M. 3. Açarken.
• Partimizin takip ettiði program, bir yönden tamamýyla demokratik, halkçý bir program olmakla beraber iktisadî açýdan devletçidir. Bu itibarla partimize dayanmakta olan cumhuriyet hükümetinin bütün açýlardan vatandaþlarýn hayatýyla, istikbâliyle ve refahýyla ilgilenmesi doðaldýr. Halkýmýz huy olarak devletçidir ki, her türlü ihtiyacý devletten istemeyi kendisinde bir hak görüyor. 27. 01. 1931, Ýzmir’de Fýrka Kongresinde Konuþma.
• Ben diktatör deðilim. Benim kuvvetim olduðunu söylüyorlar ; evet bu doðrudur. Benim arzu edip de yapamayacaðým hiçbir þey yoktur. Çünkü, ben zoraki ve insafsýzca hareket etmek bilmem. Bence diktatör, diðerlerini iradesine boyun eðdirendir. Ben, kalpleri kýrarak deðil, kalpleri kazanarak hükmetmek isterim.21. 06. 1935, Gladys Baker’e Verilen Demeç.
• Bütün insanlýðýn varlýðýný kendi þahýslarýnda gören adamlar mutsuzdurlar.
• Esas kýymeti kendine veren ve mensup olduðu ulus ve memleketi ancak kiþiliði ile özdeþ gören adamlar, uluslarýnýn mutluluðuna hizmet etmiþ sayýlmazlar. Ancak kendilerinden sonrakileri düþünebilenler, uluslarýný yaþamak ve ilerlemek olanaklarýna kavuþtururlar. Kendi gidince geliþme ve hareket durur sanmak bir dalgýnlýk, bir dikkatsizliktir.
• Bir despotizmin varlýðý ile ilgili iþaretlerin açýklamasý, bence mümkün deðildir. Cumhuriyet Halk Partisi ve onun bütün liderleri ve mensuplarý Türkiye’de her türlü despotizmi kökünden yýkmak için ve ülke ve ulusa tam bir özgürlük kazandýrmak için bugüne kadar ulusla beraber yaþamlarýný ortaya koymaktan çekinmemiþ ve hiçbir vakit çekinmeyecek insanlar olduðuna göre, iþaret olunan despotizm herhalde mevcut deðildir… 11.12.1924, Times Muhabirine Demeç.
• Geleceðini, kendisini zincire vuran þahýslara terk eden milletler, o þahýslarýn keyif ve isteklerine oyuncak olmaya karar vermiþ, rýza göstermiþ kabul edilirler. Bu türlü milletler, talihini ellerine teslim ettiði insanlar baþarýlý oldukça, o insanlarýn daha kuvvetli baskýsý altýnda kalýrlar. Baþarýlý olmazlarsa felâket, yok olma yalnýz o insanlarý deðil, onlara baðlý olan bütün toplumu kapsar.03.01.1922, General Frunse’nin Ziyafetinde.
• Esasen Doðuda ve Batýda, hemen memleketimizin her tarafýnda müdafaa ve milletin ve memleketin haklarýný korumak için cemiyetler kurulmuþtur. Bu cemiyetler düþmanlarýn esaret boyunduruðuna girmemek amacýyla millî vicdanýn azim ve iradesinden doðmuþ tek teþkilât idi. (24.04.1920, TBMM.)
• Teþkilâtý milliye ne zaman baþladý? sorusuna cevabý: Mütarekeden hemen sonra ve vatanýn her tarafýnda hemen ayný zamanda 13.10.1919, Tasvir-î Efkâr Gazetesi Baþmuhabiri Velit Ebüzziya’nýn Telgrafýna Cevap)
• Asýl amacý nedir? sorusuna cevabý: Asýl amaç vatanýn bütünlüðünü ve milletin baðýmsýzlýðýný saðlamaktýr. 13.10.1919, Tasvir-î Efkâr Gazetesi Baþmuhabiri Velit
Ebüzziya’nýn Telgrafýna Cevap.