•Ulusal paramýzýn fiilen müstakar olan kýymeti muhafaza olunacaktýr. 01.11.1936, TBMM.
• Ýçten bir bütçeye ve gerçek bir ödeme dengesine dayanan paramýzýn fiilî istikrar vaziyetini kesin surette muhafaza edeceðiz. 01.11.1937, TBMM.
• Ülkenin baþýnda ortaçaðýn en insafsýz belâsý olarak hâlâ musallat duran aþarýn kaldýrýlmasýný yüce meclise önerebilecek bir ekonomik düzeye Cumhuriyet idaresinin bir senede ulaþmýþ olmasý, cidden memnuniyet vericidir. 01. 11. 1924, T.B.M.M. Açýlýþý.
• Köylümüz ve tarýmýmýz üzerindeki aþar kâbusunun ortadan kaldýrýlmasý ile meydana gelen rahatlýk, ulusun daha çok üretmek, daha rahat olmak için çalýþmak arzularýný teþekkür edilecek bir derecede arttýrmýþtýr. 01. 11. 1925, T.B.M.M. Açýlýþý.
• Arkadaþlar, dünyada zaferlerin iki vasýtasý vardýr. Biri kýlýç, diðeri sapan.Hakiki zafer kýlýçla deðil, sapanla yapýlandýr. Milletleri vatanlarýnda yerleþtirmenin, millete istikrar vermenin aracý sapandýr, sapan, kýlýç gibi deðildir. O kullanýldýkça kuvvetlenir… Türk çiftçisi bir eliyle kýlýcýný kullanýrken, diðer elindeki sapaný topraktan ayrýlmadý. Eðer milletimizin çoðunluðu çiftçi olmasaydý, biz bugün dünya yüzünde bulunmayacaktýk. (16. 03. 1923, Adana Çiftçileriyle Konuþma.)
• Çiftçi ve çoban bu millet için temel unsurdur. Gerçi, diðer unsurlar bu temel unsur için lâzým ve faydalýdýr. Fakat hiçbir kuruntuya kapýlmadan bilmeliyiz ki o temel unsur olmazsa diðer unsurlar da yoktur. (16. 03. 1923, Adana Çiftçileriyle Konuþma.)
• Memleketimiz þu iki þeyin memleketidir : biri çiftçi, diðeri asker. Biz çok iyi çiftçi ve çok iyi asker yetiþtiren bir milletiz. Ýyi çiftçi yetiþtirdik : çünkü topraklarýmýz çoktur, iyi asker yetiþtirdik : Çünkü o topraklara kasteden düþmanlar fazladýr. O topraklarý sürenler, o topraklarý koruyanlar hep sizlersiniz. (18. 03. 1923, Tarsus’ta Çiftçilerle Konuþma)
• Memleketimizde yapýlmasý lâzým devletin, esas konusu çiftçiliktir. Tüketici yaþamak iyi deðildir, üretici olalým ! 24. 08. 1925 ,Kastamonu’da Bir Konuþma.
• Bir defa, memlekette topraksýz çiftçi býrakýlmamalýdýr. Bundan daha önemli olaný ise, bir çiftçi ailesini geçindirebilen topraðýn, hiçbir sebep ve suretle, bölünemez bir mahiyet almasý. Büyük çiftçi ve çiftlik sahiplerinin iþletebilecekleri arazi geniþliði, arazinin bulunduðu memleket bölgelerinin nüfus yoðunluðuna ve toprak verim derecesine göre sýnýrlandýrmak lâzýmdýr. 1937,T.B.M.M.
• Artvin civarýnda bakýr madenlerinden birinin iþletmeye baþlamasýndan memnun olduk. Ergani bakýr madeninin iþletmeye baþlatmasýný, ülke için önemli bir yarar olarak görüyoruz. 1936, TBMM
• Her Türk çiftçi ailesinin geçineceði ve çalýþacaðý topraða sahip olmasý mutlaka gereklidir. Vatanýn saðlam temeli ve bayýndýr hale getirilmesi bu esastadýr. TBMM, 01. 11. 1936
• Türkiye hükümetinin belirlediði projeler uyarýnca belirli zamanlar içinde vatanýn bütün bölgeleri çelik raylarla birbirine baðlanacaktýr. Demiryollarý memleketin tüfekten, toptan daha mühim bir emniyet silâhýdýr. Demiryollarýný kullanacak olan Türk milleti, kaynaðýndaki ilk sanatkârlýðýnýn, demirciliðin eserini tekrar göstermiþ olmakla gurur duyacaktýr. Demiryollarý Türk ulusunun refah ve uygarlýk yollarýdýr. 13. 02. 1931, Malatya.
• Demiryolu yapmakta ilk ulusal giriþimin uygulamasýna baþlandýðýný bizzat görmek fýrsatý, benim için cidden mesut bir rastlantýdýr. Memleketimizin asýrlardan beri yolsuz býrakýldýðý ve bir demiryoluna olan ihtiyacýn þiddeti düþünülürse, bu hususta giriþimci olanlarý ne kadar takdir etmek ve onlara ne derece yardýmcý olmak gerekeceði pek güzel anlaþýlýr. 21. 09. 1924, Özel Giriþimle Yapýlan Samsun-Çarþamba Demiryolunun Temel Atma Töreni.
• Medeniyetin bugünkü araçlarýný hattâ bugünkü fikriyatýný demiryolu haricinde yaygýnlaþtýrabilmek zordur. Demiryolu refah ve uygarlýk yoludur. 01. 11. 1924, T.B.M.M.
• Demiryollarý bir ülkeyi uygarlýk ve refah ýþýklarýyla aydýnlatan kutsal bir meþaledir. Cumhuriyetin ilk senelerinden beri, dikkatle, ýsrarla üzerinde durduðumuz demiryollarý inþaatý siyaseti, hedeflerine ulaþmak için durmadan baþarý ile tatbik olunmaktadýr. 01. 11. 1937, T.B.M.M. Açarken.
• Hükümetimizin her medenî devlet gibi dýþ borçlanmalar yapmasý gereði vardýr. Þu kadar ki, ödünç alýnan yabancý paralarýný þimdiye kadar Babýâli’nin yaptýðý gibi ödemeye mecbur deðilmiþiz gibi, maksatsýz israf ve kullanma ile borçlarýmýzýn yükünü artýrarak mali baðýmsýzlýðýmýzý tehlikeye atmaya kesinlikle karþýyýz. Biz memlekette, ilerlemeyi, üretimi ve halkýn refahýný temin edecek, zenginlik kaynaklarýmýzý geliþtirecek faydalý borçlanmalara taraftarýz. 01. 03. 1922, T.B.M.M.
• Süngülerle, silahlarla ve kanla kazandýðýmýz askeri zaferlerden sonra, kültür, bilim, fen ve ekonomi alanlarýnda da zaferler kazanmaya devam edeceðiz.
• Ekonomik kalkýnma, Türkiye’nin özgür, baðýmsýz, daima daha kuvvetli, daima daha gönençli Türkiye ülküsünün belkemiðidir. (AKDTYK., Atatürk Araþtýrma Merkezi, Atatürk’ün Söylev ve Demeçleri, Ankara, 1997, Cilt I, s.416)
• Ulusal ekonominin temeli, tarýmdýr. (AKDTYK., Atatürk Araþtýrma Merkezi, Atatürk’ün Söylev ve Demeçleri, Ankara, 1997, Cilt I, s.412)
• Bir devletin maliyesi baðýmsýzlýktan yoksun olunca, o devletin bütün hayatî kýsýmlarýnda baðýmsýzlýk felç olmuþtur. (AKDTYK., Atatürk Araþtýrma Merkezi, Atatürk’ün Söylev ve Demeçleri, Ankara, 1997, Cilt I, s.243)
• Ekonomik hayatýn etkinlik ve canlýlýðý ancak ulaþtýrma vasýtalarýnýn, yollarýn, demiryollarýnýn, limanlarýn durumu ve derecesiyle orantýlýdýr. (AKDTYK., Atatürk Araþtýrma Merkezi, Atatürk’ün Söylev ve Demeçleri, Ankara, 1997, Cilt I, s.242)
• Siyasi, askeri zaferlerle ne kadar büyük olursa olsunlar ekonomik zaferlerle taçlandýrýlmazsa kazanýlan zaferler kalýcý olmaz, az zamanda kaybedilir. (1923, Ýzmir) (Atatürk’ün Söylev ve Demeçleri, Atatürk Araþtýrma Merkezi, C. II, Ankara, 1997, s. 111)
• Ekonomisi zayýf bir millet fakirlik ve yoksulluktan kurtulamaz; toplumsal ve siyasi felâketlerden yakasýný kurtaramaz. (1924)
• Kabotajýn, bu sene içinde, sadece ve tamamen Türk sancaðýna dönmesi fiilen gerçekleþmiþtir. Bu olayý övünçle anmak isterim. TBMM, 1.11.1926.
• Bütün gýda ihtiyaçlarýmýzýn kalitesini yükseltmek hastalýk ve zararlýlarý ile uðraþmak için gereken teknik ve yasal her önlem zaman geçirilmeden alýnmalýdýr. (1937, TBMM.) (AKDTYK., Atatürk Araþtýrma Merkezi, Atatürk’ün Söylev ve Demeçleri, Ankara 1997, Cilt I, s. 413)
• Kapitülâsyonlarýn hiçbir kýsmýnda istisnayý kabul etmiyoruz. Adlî, malî veya askerî kapitülâsyonlarýn hiçbirini tanýmýyoruz. 26. 09. 1922, Chicago Tribun’un Ýzmir’e Gönderdiði Muhabirine Verilen Demeç.
• Bana Avrupalýlarýn ve bilhassa Fransýzlarýn doðudaki yararlarýndan bahsediyorsunuz. Her þeyden evvel þurasý bilinmek lâzýmdýr ki, Büyük Millet Meclisi hükümeti kapitülâsyonlarýn devamýný asla kabul etmeyecektir. Þayet yabancý uyruklular eskiden olduðu gibi, bundan sonra da kapitülâsyonlardan istifade etmeyi düþünüyorlarsa, aldanýyorlar. Kapitülâsyonlar bizim için mevcut deðildir ve asla mevcut olmayacaktýr. Türkiye’nin istiklâli her sahada tamamen ve eksiksiz onaylanmak þartýyla kapýlarýmýz bütün yabancýlara açýk kalacaktýr. 2.11.1922, Petit Parisien Muhabirine Bursa’da Verilen Demeç.
• Ulusal hudutlarýmýz içinde bulunan topraklarýn bize verilmesinde ýsrar edeceðiz. Ondan sonra, bu topraklar üzerinde tamamýyla, baðýmsýz, yani kapitülâsyonsuz bir Türkiye yaþamasýný istiyoruz. Ýþte bütün istediklerimiz budur. 2.11.1922, Petit Parisien haberçisine Bursa’da Verilen Demeç.
• Kapitülâsyonlarýn Türk ulusu için ne derece nefret edilen bir þey olduðunu size tanýmlayamam. Bunlarý diðer þekil ve isimler altýnda gizleyerek bize kabul ettirmeye baþaracaklarýný planlayan ve hayal edenler bu konuda pek çok aldanýyorlar. Çünkü Türkler kapitülâsyonlarýn devamýnýn kendilerini çok az zamanda ölüme götüreceðini çok iyi anlamýþlardýr. 25.12.1922, Le Journal Muhabiri Paul Herriot’a Çankaya’da Verilen Demeç.
• Maliye memurlarý da iç iþleri memurlarý gibi halkla daimî temasý olan teþkilâttýr. Bunlarýn da, halk ile temaslarýnda, halk için çalýþan bir halk hükümetin tabii niteliði olan azami dikkat ve ihtimam göstermek ve âzami emniyet ve inan vermek özelliklerinin ortaya çýkmasýna bilhassa özen göstermeleri lâzýmdýr. 1.11.1937, TBMM,
• Türkiye’nin gerçek sahibi ve efendisi (beyi), gerçek üretici olan köylüdür. O halde, herkesten daha çok bolluk, mutluluk ve zenginliðe hak kazanmýþ olan köylüdür. (Ankara,1922) Köylü hepimizin velinimetidir. Bu soylu unsurun zenginliðini düþüneceðiz. 20.07.1931. Eskiþehir’den geçerken. « Zahire ticaretinde ziyan ettiðini » söyleyen Uluçayýrlý Hasan Efendi’ye hitaben söylenmiþtir. Ankara, 1922. Atatürk’ün Söylev ve Demeçleri, Atatürk Araþtýrma Merkezi, C. I, s. 240
• Deniz silâhlarýna önem veriyoruz. Denizcilerimizin iyi silahlý ve iyi talimli olarak hazýrlanmalarý büyük emelimizdir. 01. 11. 1936, T.B.M.M.
• En güzel coðrafî vaziyette ve üç tarafý denizlerle çevrili olan Türkiye; endüstrisi, ticareti ve sporu ile, en ileri denizci millet yetiþtirmek kabiliyetindedir. Bu kabiliyetten istifadeyi bilmeliyiz; denizciliði, Türkün büyük millî ülküsü olarak düþünmeli ve onu az zamanda baþarmalýyýz. 01. 11. 1937,T.B.M.M.
• Sýnýrlarýnýn önemli ve büyük kýsýmlarý deniz olan Türk devletinin donanmasý da önemli ve büyük olmasý gerekir. O zaman Türk Cumhuriyeti daha gönlü rahat ve emin olacaktýr. (1924)
• Milli Savunma Bakanlýðý’nda faaliyete baþlayan harita dairesi ordunum bütün harita ihtiyacýný karþýlamaya muvaffak olmuþtur. Bundan sonraki çalýþma ile memleketin daha mükemmel haritalarýný hazýrlayacaktýr. 1922, T.B.M.M
• Havacýlarýmýz, bütün ordu ve donanmamýz gibi vataný korumaya yetenekli kahramanlardýr. Büyük millet, bu soylu evlâtlarýyla kendini mutlu sayabilir. 1935, T.B.M.M.
• Bizim dünyamýz – bilirsiniz – topraktan, sudan ve havadan unulmuþtur. Hayatýn da, esas unsurlarý, bunlar deðil midir? Bu unsurlardan birinin eksikliði, yalnýz eksikliði deðil, sadece bozukluðu, hayatý imkansýz kýlar. Hayatý, hele ulusal hayatý seven, onu korumak isteyen; yurdunun topraklarýna, denizlerine olduðu gibi, havasýna da ilgisini, her gün biraz daha çoðaltýlmalýdýr. 03. 05. 1935, Havacýlýk Hakkýnda Konuþma.
• Türk çocuðu; Her iþte olduðu gibi, havacýlýkta da, en yüksek düzeyde, gökte, seni bekleyen yerini, az zamanda, dolduracaksýn. Bundan, gerçek dostlarýmýz sevinecek, Türk ulusu mutlu olacaktýr. 03. 05. 1935, Havacýlýk Hakkýnda Konuþma.
• Gelecek göklerdedir.
• Ýþ Bankasý kurumu, Cumhuriyet tarihinde ekonomi bakýmýndan baþlý baþýna yer alacaktýr. Bu kurum kýymetsiz bir servetin bile ekonomik hayatta fert menfaatlerine kullanýlmayýp ulus menfaatine kullanýlmasýndan çýkabilecek olan büyük neticeleri, az bir zamanda ve özellikle yepyeni bir devlet kuruluþunun türlü inkýlâp güçlükleri içinde evrensel bir surette fiilen göstermiþtir. 26.08.1936, Ýþ Bankasý’nýn 10. Kuruluþ yýldönümünde.
• Ulusal paramýzýn fiilen müstakar olan kýymeti muhafaza olunacaktýr. 01.11.1936, TBMM.
• Ýçtenlikli bir bütçeye ve gerçek bir ödeme dengesine dayanan paramýzýn fiilî denge durumunu kesin surette koruyacaðýz. 01.11.1937, TBMM.
• Tekelcilik konusunda özen gösterilmesi gereken esas, bu kurumlarýn mali monopol, ticari teþekkül ve millî valörizasyon kurumu karakterinin dikkatle telifidir.1937, T.B.M.M.
• Orman servetimizin korunmasý gereðine ayrýca iþaret etmek isterim. Ancak, bunda mühim olan, korunma esaslarýný; memleketin türlü aðaç ihtiyaçlarýný devamlý olarak karþýlamasý gereken ormanlarýmýzý dengeli ve teknik bir þekilde iþleterek istifade etmek esasiyle makul bir þekilde uzlaþtýrmak mecburiyeti vardýr. 01.11.1937, TBMM.