Türk Edebiyat, Basýn ve Fikir dünyasýnýn önemli isimlerinden, yakýn tarihimize resmi tarih kalýplarý dýþýndan bakan bir ideal adamý olan Tarýk Buðra’ nýn dünyaya geliþinin 100. yýlý olan 2018 senesi belli ki onun bütün yönleri ile çeþitli makale, kitap, konferans, Panel, seminer, sempozyum vb. etkinliklerle anlatýlacaðý günleri yaþatacaktýr bizlere.
Her ne kadar onun doðum tarihi 2 Eylül 1918 ise ve sözünü ettiðim etkinlikler daha ziyade o ay içerisinde yoðunlaþacaksa da, geçtiðimiz günlerde Türk Edebiyatý Vakfý’nca düzenlenen bir programla bu konuda ilk start verildi.
Ýbrahim Öztürkçü’nün oturum yöneticiliði ile baþlayan panelde Sayýn BeþirAyvazoðlu ve akademisyenler Burcu Ebru Yýlmaz ve Mehmet Samsakçý’ nýn konuþmalarýnda Tarýk Buðra’ yý çeþitli yönleri ve onunla ilgili anýlarý ile daha bir yakýndan tanýdýk.
Aslýnda bir yazar olarak Tarýk Buðra’yý ben 20’ li yaþlarýma ayak bastýðým yýllarda tanýdým.
O güne kadar takriben 3-4 yýldýr yakýn milli tarihimizi öðrenim gördüðüm okullardakinden farklý olarak Necip Fâzýl Kýsakürek’in “Abdülhamid Han “ kitabý,“Büyük Doðu” dergisindeki, “Yeni Ýstanbul” gazetesindeki yazýlarý konferans ve kitaplarý, Osman Yüksel Serdengeçti’ nin “ Serdengeçti Dergisi “, “ Mâbetsiz Þehir”, “ Bu Millet Neden Aðlar ? “ Kemal Tahir’ in “ Devlet Ana “ “Yorgun savaþçý” , “Esir þehrin insanlarý” adlý romanlarýndan okumuþ ve “Kemalist “ ideolojinin ders kitaplarý ve diðer yayýnlarda öne sürdüðü tezlerle örtüþmediðini hatta birbiri ile çeliþtiðini fark etmiþtim. Dolayýsýyla bu bilgilerin doðruluk derecesi hakkýnda kafamýzda yoðun bir soru iþareti oluþmuþtu.
Yanýlmýyorsam sene 1969’ idi.Takriben 1961’den bu yana evimize Tercüman Gazetesi giriyordu.Zaten o yýllarda siyasi olarak en çok raðbet edilip okunan gazeteler sol kesimde “ Cumhuriyet “, milliyetçi, muhafazakâr kesimde ise “ Tercüman “ idi. Bunun dýþýnda boyalý basýn olarak adlandýrýlan “ Hürriyet “ ,“Günaydýn “ gibi gazeteler ise daha ziyade kurulu düzen adýna ve magazin aðýrlýklý haber ve incir çekirdeðini doldurmayacak yazýlara yer veriyordu.
Ýþte tam o günlerde Halka ve Olaylara TERCÜMAN’ ýn, Ahmet Kabaklý, Rauf Tamer,Mukbil Özyörük, Ergun Göze, Reþat Ekrem Koçu, Murat Sertoðlu, Nazlý Ilýcak, Güneri Civaoðlu, Yavuz Donat isimli köþe yazarlarýna Tarýk Buðra adýnda yeni bir yazar daha ekleniyordu.
1976 senesi ortalarýna kadar gazetede Buðra’ nýn MERHABA baþlýðý altýnda kesintisiz olarak yazacaðý makalelerini ve büyük bir zevk ve dikkatle okuduk.
Buðra bu yazýlarýnda çeþitli konulara temas etse de aðýrlýklý olarak edebî,siyâsi ve sosyal meseleler üzerine kalem oynatmýþtýr.
Bu yazýlarýnýn ekseninde aðýrlýklý olarak, ülkenin sosyal ve siyâsi meseleleri yanýnda kültür ve sanata da yer ayýrmýþtýr ve yazýlarýný oluþtururken de dikkate aldýðý husus Türk-Ýslâm deðerleridir.
Zaten bu vasfýný da çeþitli zamanlarda hem yazýlarýnda, hem verdiði röportaj ve sohbetlerinde de vurgulamýþtýr.
Meselâ; 1982 yýlýnda YAÐMUR BEKLERKEN romaný ile Kültür Bakanlýðý ödülünü aldýðýnda, eleþtiri yazarý Fethi Naci’nin kendisi için kullanmýþ olduðu ‘Ýslami görüþe sahip ‘ ifadesine karþý þu cevabý veriyordu;
‘…Bana bu görüþün yoruluþunu gerçek bir iltifat sayarým. Keþke tam bir Ýslami görüþüm olsaydý! O zaman hiçbir romanýmý küçümseyemem, eserlerim daha saðlam ve övüldüklerimden daha deðerli bir yapý kazanýrdý…”
Yine bu konuda POLÝTÝKA DIÞI isimli kitabýnda þunlarý yazacaktýr :
“ Ýslâmî görüþ þarttýr. Ýslâm dünyasýný, Müslüman toplumunu anlamak için…”
Ne var ki 7 seneye yakýn bir zamandýr Tercüman’ da devam eden bu mesaisine geçirdiði bir kalp krizi sebebiyle son verecekti.
Bundan sonra onun üreteceði gerek hikâye, gerek roman ve gerekse bunlardan meydana getirilecek tv dizilerini büyük bir dikkatle takip edecektim.
Onun yazýlarýný okuyup, tanýmamýzdan sonra, kendisinin Milliyet ve Yeni Ýstanbul, Yeni Gün ve Vatan gibi gazetelerde köþe yazarlýðý ve yöneticilik yaptýðýný ayrýca birkaç yýl önce yazdýðý Küçük Aða ve Küçük Aða Ankara’ da isimli edebiyat dünyamýzda fenomen olmuþ romanlarýndan haberdar oldum ve okudum.
Taner Timur’ un romana ideolojisi açýsýndan pek sýcak bakmasa da zýmnen bir gerçeði ifade ettiði gibi :
“ …Küçük Aða romaný Ulusal Kurtuluþ Savaþýnýn Türk Ýslam sentezi çerçevesinde sergilenmesidir. Eserin kahramaný ve en sevimli gösterilen kiþisi, özel anlarda Ýmam Gazali’nin Ýhya-ul Ul’um’ unu okuyan Ýstanbul’ lu Hoca’ dýr…”
( Taner TÝMUR, Osmanlý-Türk Romanýnda Tarih,Toplum ve Kimlik, Ýmge Kitabevi, Ýstanbul,2.baský, Aðustos 2002, s.18)
Bilindiði gibi bu romanlarýn devamý 1976 senesinde Firavun Ýmaný adýyla yayýmlanacak ve 1983 senesinde yönetmen Yücel Çakmaklý tarafýndan TRT’ ye dizi film olarak çekilecek ve yurt genelinde büyük bir kitle tarafýndan beðenilerek izlenecektir.
Bu büyük yazar doðumunun 100. yýldönümü vesilesiyle 2018 senesi içinde akademi, basýn ve televizyon ortamýnda bütün yönleri ile ele alýnmalý ve onu saðlýðýnda tanýyýp okuyamayan kuþaklara bütün yönleri ile tanýtýlmalýdýr.
Kabri nur; mekâný cennet olsun…

Salih Zeki Çavdaroðlu

https://wordpress.com/post/ferahnak.wordpress.com/461