Ýtaati artýrmak; itaati saðlamak için gözdaðý verme isteði içinde olan efendinin, ibret verme için kölesini öldürmesi; diðer yandan efendinin sömüreceði köle sayýsýnýn ve sömürünün azalmasý olmakla efendinin istemediði durumdur. Zýtlarýn sizde (efendide) çeliþki olarak belirmesi diyalektiðin yasasýdýr.

Bu yasa gereði, öldürmekle azalan sömürü olanaðýnýn çeliþkisi içinde olan El, diyecekti ki; : "El’iniz çok merhametlidir. Kölenin de El’idir. Siz El’in kulusunuz. Sizin en güçlünüz, zalimden (efendiden) hakkýný alanýnýzdýr" diyecekti. “En güçlünüz zalimden hakkýný alanýnýzdýr” söylemi; “efendinize itaat edin. Efendisine itaat eden bana itaat eder” diyen El’in söylemiyle tümden çeliþecekti.

El’in “ Sahibine (büyüðüne-efendisine) itaat eden bana itaat etmiþ olur” diyen söylemi sömürüyü ortaya koymak istemenin ihsas ve ihdasýydý. Diðer çeliþki öldürmelerle azalan köle sayýsýný önlemek için direniþi meþru etmiþ gibi görünürse de yine El’in sömürüsünü ortaya koyacak kölelerin sayýsýnýn azalmamasýný istiyordu.

Öldürdüðünüz kölenin yerine yenisi nereden gelecekti? Her köle baþka baþka El sahipliði uhdesinde olmakla dokunulmazdýlar. O halde yeni köle için size bir yol kalýyordu. O da baþka El hükümranlýðýna saldýrmaktý. Deðilse bu söz, bir takdir ile zalimin zalimliðini kaldýrmak yerine “direnin” demek zulmü ve zalimin varlýðýný onaylamaktý. Zalim neden vardýr? El takdirli sahipliði olmakla vardýr. Sahipliðini daha da artýrýp sahipliðini sürdürmek için vardý. Sahipliði kim takdir etti? El? Zalimlik var kabul edin ama zalimde hakkýnýzý alýn diyen kim? El. Bu söz tersten efendiye, “öldürme” demekti.

Bu söylem diðer bir köleci anlayýþlý yansýma þekliyle saygýda kusur edilmeyen büyüklere efendilere karþý “direniþ yapmaya ödün ve meþruiyet vermekti” Efendi bununla kalmayacaktý. Çünkü efendi geleceði bilmiyor. Gelecekle ilgili öngörüleri de yoktur. Bu nedenle efendi; verimi artýrmak için mülkünden bir kýsým yeri köleye; ‘kölenin kendisi için çalýþacaðý bir zaman ve mekân alaný ayýrýp kölenin kendisine çalýþmasý için köleye verecekti’. Bu feodalizmdi. Dinlerin ana kaynaðý olan iman ideolojisiydi. Bu El biraz sonra yeryüzü sahipliðine soyunan bir El’ olacaktý.

Efendi, kendi bencilliðinin gereði olarak zulmü; zalimliði; kendi mutlak sahiplik tutumunu, öngörmüþtü. Efendi yine kendi mutlak tutumunun sürekliliði ve gelecek içinde kendi esenliði için; kendi dýþýndaki nedenden ötürü ve kendisine çalýþacak kölelerin olmasý gerektiðinden; efendi bu sözlerle kendi zulmünü frenlemeyi de öðrenmiþti. Firen yapmasýný yine kendi tutumu içinde öngörmüþtü. Yani efendi gereðinden çok çoðalmýþ olan kölelerin, belli sayýsýna kadar azalan süreçle zulmediyordu.

Belli sayýdan sonra azalan köle sayýsý, kendi zenginliðini etkiler. O zaman da efendi zulüm etmemek için frene basar. Çoðalan köle sayýsýný azaltmasý; azalan kölenin zenginliði olumsuz etkilemesi; zenginliði azalan efendinin, köleyi öldürmemek için efendinin firene bastýðý sürece dikkatle bakýnca; dikkatli bir okur bunu; sistemin kendi kendisini organize etmesi olduðunu görür. Yani bu doðanýn kuralý olan, oto kontrol sistemiydi. Sistemin geri bildiriþme çevrimi üzerinde kendi kendisini kontrol etmesiydi.
Gözdaðý yine efendinin sahipliðini artýrmakla, efendinin zenginliðini sürekli kýlmakla ve efendiye itaati ortaya koymakla efendi yararýnaydý. Ama köle için gözdaðý hem bir iþkenceydi hem de efendinin öldürmeye karþý öldürmemesi durumu olmakla efendinin firene basmasýydý.

El; “ El indinde sizin en güçlünüz zalimden hakkýný alanýnýzdýr” derken zalimliði kaldýrmýyordu. Kasabýn sevdiði deriyi yer vurmasý gibi (para edecek deriyi daha az paraya satýn almak için yerden yere vurmasý gibi) El de ortadan kaldýrmadýðý zalimliði yerden yere vuruyordu. Sanki zulmü kendi ön görmemiþ gibi zulmü yeriyordu. Ýyiyi, doðruyu söylüyordu! Ýyi doðru olan da sizin efendiye olan taat ve itaatinizdi.

Bunda da þaþacak bir þey yoktu. Sürekli zulüm, çalýþan köleyi yok ederdi. Köle olmayýnca da çalýþan bir emek üretimi olmayacaktý. Takdirde bulunacakla, keyif yapacak olan saltanat sahipliði de yok olacaktý.

Önce sosyal olan süreci, sonra da toplumsal olan sürecin baþlatýcýsý; ihtiyacýn karþýlanmasýydý. Ýhtiyacýn karþýlanmasý salt olanlardý. Salt olan bencil ben olmakla sizin içinizdeydi. Ýçe karþý dýþ ile giriþmeniz; sizdeki salt olan nedenle zorunlu bir giriþmeydi. Yani gereksinme duyan duygu içteydi. Gereksinmelerin giderilmesi olan çevre de, dýþtaydý. Gereksinimle güdülü olan siz, gereksiniminizin karþýlanacaðý yer olan çevreye doðru eylemliydiniz. Böylece kendi iç ile dýþýnýz arasýnda giriþ çýkýþ olan bir “alan etkisi” oluþmuþtu.

Dýþtaki alan etkisi karþýsýnda sizde var olan korunma ve savunma duygularýnýz kaygýydý. Doðada avlanma ve doðada toplama faaliyeti yaptýðýnýz esnada gerinizde kalan yavru bakýmý gibi kaygý ve zorluklarýnýz vardý. Bu nedenle içinizdeki kiþisel salt oluþ sizin gibi kiþilerle birlikte sizi kolektif (tekrarlarýný oluþmakla-rekürsife oluþla- yardýmlaþan organize oluþla) kýldý. Kolektif büyüme, çevre kaynaklarýyla sýnýrladý.

Ve kolektif büyüme istediðiniz gibi rast gele deðildi. Gerinizle yapýlacak geri iletime uzaklýðý kadar geniþ olan çevre; kolektif büyümeyi sýnýrladý. Kolektif büyüme; çevre kaynaklarýný saðlatan çevre kadar olmaya doðru büyüdü. Geriyle iletime olmaktan kaynaklý sýnýrlama süreci de, kiþiler yeteneðine baðlý sýnýrlanmaydý. Bunlar ilk kolektif oluþ süreçleri içinde, kolektif büyümeyi sýnýrlayan oto kontrollerdi.

Kolektif büyüme en az; gerinizle iletiþime nedenle, sizi besleyecek çevre kaynaklarý nedenle sýnýrlandý. Besin kaynaðý için bölgeyi büyütseniz, geri ile iletime olma buna engel oluyordu. Büyümeyen çevre besin kaynaklarý da belli sayýya yetmekle bölge alan etkisi nüfusa etki ediyordu. Böylece mevcut kolektör, kolektif büyümeyi zorunlu sýnýrlýyordu. Bunlarla, bunlar gibileri; kolektif büyümeye durdurucu olanlardý. Yani oto kontroldü. Yani kolektif büyüme belli sýnýra gelince kendi kendine sonlandý. Ýçine kapandý. Çevreden yalýtýldý. Ancak üreten iliþkiler kolektif büyümeye dinamo etkisi yaptý.

Üretim yapmakla dinamo etkisi kazanan üreten alanýn içinde, meþruiyet ve mütekabiliyet vardý. Adalet yoktu. Bu taraf içinde meþruiyet olan üretim; diðer yanýyla gruplar arasý meþruiyet içinde takas olan bir mütekabiliyet esasýna dönüþüyordu. Adalet; köleci sürecin, mütekabiliyet üzerinde adaletsiz olmasýyla köleci sistemin kendisini düzeltmek için ortaya koyduðu skalaydý. Adalet köleci olan bir dildi. El; kolektif sistemin mütekabiliyetti olan tüme yakýn kýsmýný kendine kiþisi sahiplik yaptý. Bu durum sistemin efendi tarafýný fikir vermek baðlamýnda %80 oranýnda pozitif yaptý. Köle tarafý da kaybettiði mütekabiliyetler kadar negatifleþti.

El, Lütufla, sadakalarla, zekâtlarla, ikramiyelerle sahipliðinden verip köle tarafýna doðru ayarlandýkça adalet kendi pozitifliðini artýrdý. Ama bu hiçbir zaman efendilerin pozitifliðini negatifliðe döndürme deðildi.

Ýþte adalet çok kes El tarafýndan negatife kaydýrýlan kölelerin skalasýný; birazcýk pozitif tarafa çekmekle, kölelerin aðzýna sürülen lokumlu emzikti. Meþruiyet olan mütekabiliyeti süreç içinde sen (grup) bana kundura üretmiyorsan ben de sana (grupla) buðday üretmiyordum. Sistemin sekansý ve sistemin pozitifliði buydu. Meþruiyet, bilimsel tanýmlarýn ortaya konamadýðý zamanlarda; görüngülerden oluþan bir denkleþtirmeydi.

Salt olaný kiþisi öznellikle baþlatýrsak (ki öyle); kiþi öznesi doyma, korunma, savunma gibi salt olanlardan ötürü belirlidir. Kiþi bu belirlenim olan yönelimle doða ile kendisi arasýnda eylemli bir alan açmaktadýr. Ýçinde saltý olan kiþi, açýlan bu alanýn içine ortaklaþan düzenleþimle diðer kiþileri kattý. Böylece hem alaný büyüttü. Hem ortamýn alan etkisini büyüttü. Bu kiþisi alan artýk geri dönüþsüz þekilde kolektif olmuþtur.

Geri dönemezsiniz. Çünkü þimdiki çevre, baþlangýç koþullarý olan çevre deðildir. Bu nedenle geri dönüþ eski baþlangýcýn çevre koþullarýný ve þimdiki bunca sahiplik ve paylaþýmlarý barýndýramayacaðý için geri dönüþün ayakta durmasý hayli zor olacaktýr. Baþlangýç koþullarýný, þimdi olup bitenler arasýnda kritiðe ettiðimiz zaman eskideki olanlarý doðruya çok yakýn anlam ve anlatýþlarla bilip söyleyebilirsiniz.

Yani Arþimet kanunundan trans Atlantik yapýmýna nasýl geliyorsanýz; teknik olarak trans atlantikten de Arþimet yasalarýna ulaþýrsýnýz. Atom modeli; proton, nötron, elektron, elektrik, pozitif, negatif yüklerdi. Henry yasasý, om yasasý, Kirþof yasasýydý. Endüktans yasasý, kapasitans yasasýydý. Gerilimlerle akýmlar kanunuydu. Alan etkisiydi. Elektrik devresiydi vs. Türünden yasalar entegrasyonu içinde televizyona, android insana geliyorsanýz; televizyondan da, android insandan da; ileri adým olanýn üzerine basarak geri adýmlarla tek tek bu yasalara gidersiniz.

Yani þimdiniz içinde olanla, geçmiþte olaný; kolektifi öznel oluþla ve kolektifi beyinle % 98-99 oranýndaki bir yaklaþýk oluþla ortaya koyarsýnýz. Kýsaca içimizdeki salt oluþtu eylemlikle belirlenip giriþen dýþtaki alan, artýk kiþi etkili alan olmaktan çok, kolektif etkili alandýr. Kolektif etkili alandan; kiþi etkili alana kolayca gidersiniz. Ýleri adýmýn tersi olan ileri adýmýn üzerine basan geri adým süreçleri içinde gidersiniz. Bunlar kanýtýn kanýtýdýrlar.

Yüksek düzeyli kolektif bilme; az çok her bir kiþilerde de bulunur. Bu nedenle kiþinin kendi kolektif bilinci kadar bir kapasite içinde sýnýrlý sonlu olmasý sonucuyla; bu kanýtlarý ortaya konabilmektedirler. Hiçbir þey size yüzde yüz doðruluk vermez. Daima istisna durumlar vardýr. Yüzde yüz doðruluklar ortaya koyamayacaðýmýz istisnalar hep olsa da, kolektif akýl uygarlýðý buraya getirmiþtir.

Kiþilerdeki bu eylemli oluþ kendi dýþýndaki doða yasalarýna baðlý oluþun eðimi ve tehdidi altýndaydý. Kiþi bu ve bu gibi tehditlere karþý ayný alan içinde kendi gibilerle eylem birliði ortaya koymakla kolektif oldu. Ýnþa kolektifle baþlamýþtý. Ýlk kolektif oluþlar çok geriye gitmeden salt olaný taþýyan içimizin dýþtaki eylem alaný içinde yaptýðý birlikte davranýþlarý kotaran süreçleriyle sosyal ve toplum sal olmuþlardýr.

Bir fikir sahibi olmak için bu benim kanýndýr; bu benim fikrimdir diyebilmek için; eðri olaný doðrusuyla düzeltmek için; akýllý olmak için günümüzü, toplumu, evreni anlamak için vs. müruru zamaný anlamanýz bilmeniz gerekir. Ýleriniz, gerinizle anlaþýlýr. Þimdinize doðru iz býrakan durumun tersine; iz býrakmadan geri iz olan adýmlarýnýzla geriye doðru gittiðinizde ileri de geri de çok büyük oranda bilinir ve anlaþýlýrdýr.

Bu gidiþ geliþlerde Müruru zamandan günümüze gelebileceðiniz gibi günümüzden müruru zamana giden referansa göre doðrultmalar içindeki bilginiz nedenle fikriniz olur. Bilgisi olmayanýn söylediði fikir; fikir olarak kaale bile alýnmazlar. Bilgisi olmayanýn fikir olur telakkisi fikir deðil, sadece beyin ifrazýdýr.

Nasýl saða sola kontrol edilemez bir durumla yumruk savuran bir eylemli ile kontrolcü durumla neþter sallayan eylemler; amaçlý amaçsýz eylem olmakla ikisi ayný eylem deðilse; müruru zaman gerisinde sisler ardýnda olup biteni günümüzle iliþkilenen kiþi fikriyle bundan bihaber kiþi fikri ayný deðildir. Bi haber kiþinin söylemi fikirse; fikir özgürlüðüyse; haberli kiþinin söylemi nedir?

Müruru zaman çok bilgileri gün yüzüne çýkaran tarihsel oluþ ve geri baðlanýmlý referans süreçleridir. Müruru zaman böyle olmakla aklýn kritiðe edici doðrultmasýný oluþturmaktadýr. Bütün anlama ve anlatýmlar müruru zaman iliþkileriyle anlaþýlýr ve anlatýlýr. Dünya sizin de müruru geçmiþinizdir. Sizin bu gününüz dünkü dünya olan geçmiþ ile açýklanýr. Müruru zamana iliþkilerle kanýtý olmayan anlamlar edinmeden yapýlan söylemler boþtur. Bu tür boþ oluþ týpký patolojik ve kontrol edilemez el-kol sallama seanslarý gibi birbirini tutmaz; sonu gelmez çýnlamalardýr.

Nasýl patolojik kontrolsüzlük yorgun düþmekle kendisini sonlandýrýrsa. Müruru zaman süreçleri ile kesikli, sýnýrlý ve sonlu olmayan beyin ifrazlarý; kendi içinde beyin ifrazlý yorulmalarýyla sonlanýr. Deðilse iki kere ikiyi müruru zaman kaynaklarýyla söylemek, sýnýrlý sonlu kýsa bir mesaidir. Deðilse beyinde Ýfraz bitene kadar sürmekle sýnýrlý sonlu olmak deðildir. Bazen elmanýn yenmesi kanýttýr. Bazen de saðlýk ve enerjili oluþa bakarak; saðlýklý oluþ elmanýn yendiðine kanýttýr. Buradaki elmanýn yenilir enerji verir besinler olacaðý unutulmamalýdýr. Deðilse saðlýklý olmak veya enerjili olmak; salt elma yemekle olmaz.