El mana anlayýþý ilahi dönem içinde ilk mana telaffuzunu söyleþmeye baþladýðýnda, türlü çeliþkiler yaþasa da anlam olan El’in zihin görüntülü kendisi Ýlahýn dili, ilahýn sesi, ilahýn gözü ve ilahýn iradesi gibi gölge andýrýþlar veriyordu. El söylemi Ýlahla kavranýyordu.

Ýlahla kavrandýktan sonra El'in ilahtan farklý olmasý ancak fark edilir oldu. Çünkü ilah irade kullanmayla totemden ayrýlýyordu. Ama ikisi de kolektif saðlatým ve kolektif paylaþým yapmasýyla adeta Ýlah, irade kullanan totem gibiydi. Bu tam anlamýyla zýtlarýn farký deðildi.

Ýlah toteme göre sanki ayný karakterin özellik kazanmýþ bir hali gibi de yansýyordu. Oysa El kolektif sahiplik ve kolektif paylaþýmýn zýddý olan ilk deneyimdi. Bu neden ile totemden ilaha geçiþte zihinlerde kiþi sahipli paylaþýmlara ait öznel bir mantalite (deneyim) oluþmamýþtý. Ýlk anda totem ilah geçiþmesi gibi masum bir geçiþme söylemi gibi anlaþýldý.

El üreten iliþkinin temsilcisi deðildi. Ama üreten iliþkinin temsilcisi gibi iradeli konuþuyordu. Üstelik bir de vaatte bulunuyordu. Ýþte sistemi çökerten de buydu. El kolektif sahipliðin temsilcisi deðildi ama kolektif sahipliðin temsilcisi gibi konuþuyordu.

El'n kendisini üretenler gibi konuþturmasý; El'in kendisini kolektif sahipler gibi duyup, kolektif sahipler gibi görüp, kendisini ilahýn gözü olarak belirtmesi ve kendisini sahip efendilerin dili gibi bir cüretle seslenir görmesi þundandý. El kendisini "El Mülkül El Malik" olarak takdim etmesindeki aslýn (ilahýn), gölgesi görünümüyle bir tezahür ediþin tecellisiydi.

"Mülk benim ben mülkün sahibiyim" diyen mantýða karþý mülkün sahibi yok; mülk kendilik bir kolektif oluþla intifayý kullaným durumdur denmedi. Çünkü söylemin ne anlama geldiði bilinemiyordu. Bu durum dünya atmosferine göre inþa olan gözün Ay’a gittiðinde çevreyi doðru dürüþ görememesiyle aynýydý.

Kolektif sürece göre düþünen akýl, kolektif olmayaný ilk anda kavrayamýyordu. Var olan sosyo toplumsal kolektif mantaliteye kiþiye týpký derenin taþý, derenin kuþu, derenin suyu gibi intifa (yararlanma) bir baðýntý durumla yansýyordu. Ki doða da öyleydi.

Çevredeki bu intifa durumla biz derenin taþý ile derenin kuþunu vuruyorduk. Fýrlatýlan taþtaki emek bizimdi. Taþý atacak olanýn üzerine doðru ürkütülen tavþan, ceylan ile bunlarýn avlanmasýna katýlma verenlerle av toplumsal alan içinde kolektif bir asýllanýþ ile ortaklýktý. Bu intifa durumlu (asýllanma durumlu) yerler zaman zaman göçler ve yer deðiþtirme nedenle geçici intifa durumlar da oluyordu.

Organizma için çevre, sürü için çevre, var oluþlar için çevre ve totemi alan intifa-ý bir asýllanma alanýdýr. Gücü gücü yetene de olsa, rekabeti de olsa; sonuçta herkes için bir "yararlanma durum bir asýllanma durum" olmakla ortam bir intifa durumdur.

Bu asýllanma nedenle türümüz gibi totem alan içinde organize olanlar ve üreten toplum içinde üretim hareketiyle olanlar; kimseye ait olmayan asýllanma içinde bir var oluþtu. Asýllanma zorunlu bir ortak yararlanýcýlarýn birbirine karþý mülk sahiplenmesi ortaya koyamamasýydý.

Bir sahiplik (irade) söylediðiniz alanda iradenize raðmen bir aðaç bitiyor, bir tavþan oynuyor, bir tilki tavþaný kovalýyor, bir insan aðaca çýkýyor, sahiplik ortamýnýza rast gele yaðmur yaðýyor ya da yaðmur yaðmýyorsa, size raðmen sel sizi sürüklüyorsa; sahipliðiniz tümden meþruiyetsizledir.

Asýllanma doðadaki kaostuk beliren giriþme salýnýmlarý sonunda dengeye gelen o asýllanmayla düzenli var oluþlardý da. Asýllanma yeri olaylarý zorunlu, baðýntýlý bir bütünlüktür. Baðýntýlý bütünlük iþ birlikle bir kolektifi ilik içinde seçme ayýklama ile ortamdan "asýllanma durum olarak ya da yararlanma durum olarak" deðerlendirme yapan, intifa durumdurlar.

Zaten var olurlu asýllanma (intifa) durum, kolektif sahiplik içinde o alanda karþýtýyla geliþme içinde tutulur. Tutulan bu asýllanma alan içinde ancak iþ birlikleri ve dayanýþan emekler arasýnda; deðiþime giren kolektif emek güçleri ile herkese göre pay edilen bir asýllanma olan sahiplenme ile o sahipliðin tüketimleri vardýr.

Zaten doðada rast gele olan tarýmcý bir yapý; çoban bir yapý da ya da çoban bir yapý da tarýmcý bir yapýda, asýllanma (intifa) hakký istemiyordu (talep etmiyordu). Çobanlýk, tarým toplum gibi yeni bir asýllanma türünü ortaya koyan oluþ içinde kolektif emek güçleri deðiþimini (takasý) ittifak ediyorlardý.

Her biri bir farklý asýllanma alaný içinde farklý kullaným deðeri üreten grup emekleri olmakla; farklý kullaným ve tüketim deðeri “cazibesi” nedenle gruplar karþý karþýya geliyorlardý. Karþý karþýya giriþen gruplar üretim hareketi üzerindeki takaslarla asýllanýyordular.

Farklý kullanýmlý emekler takasýyla yapýlan ittifaklýlar nedeniyle, tarýmcýnýn asýllanma alaný ile çobanýn asýllanma alaný üretim hareketi üzerinde birbirine baðýtlanýr. Ýttifak bu baðýntýydý. Ýttifak içinde her bir ittifakýn kendi asýllanma alaný ister istemez diðer ittifakilerin de asýllanma alanýydý. Ýttifakýn kendi üzerine kendi etkilemesi nedenle gruplar etkilenir. Gruplarýn etkilenmesi ittifaký asýllanmalý etkilenme olmakla bu gölge yansýma gruba “ittifaký kolektif asýllanmalý sahiplik” oluþla yansýyordu.

Bir giriþme, geliþmeler "kolektif yarar" ve "kolektif asýllanmayý" ortaya koyduðu sürece olup bitenler sistem dinamiði baðlamýnda doðruydu. Sistem dinamiði "kolektif akýl" "kolektif hafýza" "kolektif bilinç", "kolektif bencillik" ve "kolektif deðer yargýlý güçtü". Öznel dinamiðin son çözümlemedeki atfý da (amacý da) kiþi benci tüketen sahipliðe atýftý.

Kiþinin bedeni dýþýnda hiçbir sahipliði yoktu. Ancak her þeyi her þeyle rastgele yararlanan bir ortaklaþmasý vardý. Ortam içindeki bir asýllanma durumu ilk baþtan beri El'in deyimi ile kiþi mülkü bir intifa gerekçesi olsaydý, orada baþtan beri ne bir ceylan ne bir tavþan ne de bir týrtýl olamazdý. Oysa ne ceylan ne tavþan ne týrtýl ne de o kiþi asýllanma dýþýnda mülk sahipliði nedenle orada deðildiler.

Týrtýlýn ceylanýn çürükçülün var oluþu evrendeki enerji çevrimli akýþýn boþluk kýsmýný tersten asýllanma yoluyla doldurmaktý (enerji çevrimli kýlmaktý). Siz yapýyý ne kadar doldurursanýz doldurun; dolmanýn tersi bir durumla o yapýda o kadar akýl almaz baðýntýlara neden olacak boþluklu kýsýmlar oluþuyordu ki.

Bir inþa tipini ortaya koyan gerçek asýllanma durumu, El anlayýþlý ileri süreçlerle birlikte, kiþi sahipli enfekte eden anlayýþlarla kýlýktan kýlaðý girecekti. Asýllanma nedenle siz nefes alýyorsunuz diye tozlar havada cirit atmaktan, kuþlarda havada uçmaktan vaz geçmiyordu.

Ama kiþi sahibi olduðu mülkte kuþ uçurtmuyor, iþ vermiyordu! Bu da gerçekte olan asýllanmaya aykýrýydý. Asalaklýk kolektif asýllanmalarý kendisi için modülasyon taþýyýcýsý gibi kullanýyordu. Böylece kolektif insan tarihi nesnel hafýzasýna yabancý kalmakla sömürülüp, kolektif yarardan büyük oranda uzaklaþacaktý.

Kiþinin bencilce korunma yasasý vardý. Kiþi korunan yasaya uygun olan durumlarý içindeki eylem ve duygularýyla kavranýyordu. Korunan yasaya göre uygun olan eylem, düþünce ve duygularýyla kavranan insan için uzaya gitme zorunlu deðildi.

Yine bencilce korunan duruma uygunluðu ile kavranan insanýn seyahat etme, kitap okuma, konsere dinleme, Tanrý parçacýðýný bulma, kuantum durumlarý araþtýrma vs. türü gayretler içinde bulunmasý, insan için temel ve zorunlu bir ihtiyaç deðildi. Bunlar enerji çevrimli genel akýþýn sosyo toplum üzerinde seleksiyonu aþan ve sizlere de gölgelerini veren yansýmalardý

Bunlarý yapan siz deðildiniz. Toplumdu ve toplumsal hafýzaydý. Toplumsal entegrasyondu. Toplum siz ile ve fakat sizin dýþýnýzdadýr. Sizden de baðýmsýz ve sizin bilincinizden baðýmsýzdý. Bu türden uðraþýlar böylesi bir entegre olmuþ toplum içindedir. Toplumlar da kendisine yansýyan doða içindedir.

Bu uðraþýlar toplum içinde kolektif üreten emeðin ortaya koyduðu akla gelmeyen olanaklardý. Ancak kolektif düþünce içindeyken aklýnýza gelir. Akla gelmeyen de enerjiydi. Olanaklar da enerjiydi. Düþünce de enerjiydi. Akýl da enerjiydi. Enerji çevrimiydi. Eðer siz sürü olunan zaman içinde kolektif deðilseniz bile avlanýrken suya gelecek bir avýn yolu üzerine pusuya yatarsýnýz. Ama pusuya yatýp üzerinize doðru ürkütülecek bir avýn plânýný da kolay kolay tasarlayamazsýnýz.

Tasarlama ancak deneyle ve kolektif dayanýþan bir baðýntýyla ortaya konacak olan bir zihni izlenimdir. Ýleride otlayan ve sizin göze kestirdiðiniz bir geyik için ot içinde pusuya yatmýþ olun. Ortam geyiði huylandýracak süreçlerle doludur. O anda birden çýðlýk çýðlýða havalanan kuþ sürüsü geyiði ürkütür. Ürken geyik yine tesadüfen ve þu olasýlýklarla sizin üzerinize ya da sizin pusu yönünüzün zýt taraflarýna doðru kaçacaktýr.

Ürküp kaçan geyik sizin pusu kurduðunuz yöne doðru kaçmadýysa günde onlarcasý atýlan bir baþka pusuya doðru denk gelecektir. Ýþte bu durum sizin için yaþanmýþ, sizler için zihin kayýtlarý edinilmiþ bir deneyimdir. Bu havalanan kuþlardan ürken geyiðin taklidi sürecin, mizansenini sizden baþka ikinci üçüncü kiþilerle uygulayabileceðinizi düþünürsünüz.

Siz düþünmeseniz bile bir baþkasý mutlaka düþünür. Böyle bir tasarým ancak ve ancak kolektif olarak uygulanýr. Ya da kolektif iken bundan çok daha farklý ve fazla tasarým olacak deneyimleri yaþarsýnýz. Sýrf sizin deðil siz bir deney yaþarken ayný anda on kiþi on farklý izlenim yaþar. Ýþte kolektifi ilik bu on deneyle birlikte sizde katlamalý bir çoklayýcý etki ile öðrenme bilme ve ilhama (sezgiye) dönüþür.

Ýþte kolektif oluþ katlanabilir bir çoðalmayla ve yeni tür bir enerji akýþ içinde tek kiþi ile olasý olmayan enerji düzenlenim yasasý olmakla yeni ve akýl almaz bir olanak durumlardýr. Kolektifi ilik yepyeni, akýl almaz olanak durumlar olmakla bu durumlarda yeni bir enerji çevrim türü olarak belirmekle, doðru ve meþru durumlardýr. Bu durumlar kolektif oluþ dýþýnda beliremiyordu.

Akan enerji için iyi kötü, ahlaklý ahlaksýz durumlar olmaz. Akan enerji için enerji çevrimi veren her yol meþruiyettir. Bu nedenle akan enerji sizlerin iyi-güzel; adaletli-adaletsiz vs. dediðiniz birbirinin zýt durumlarý üzerinde akýþlý olmaktadýr. Akan enerji durumlarý sadece enfeksiyonlu yapýlarda inayetle de beliriyordu. Cinayetlerle de beliriyordu. Bunlar toplum içindeki kontrollü ve seleksiyonla düzenli akan enerji için iyi ile kötüyü olaný ortaya koymanýn akýþý deðildiler. Bu bir yanýlsamadýr.

Yani var oluþ daha baþta þu adalet, þu adaletsizlik diyen bir seçme ayýklamayý kendisine þema eden bir yol haritasýný hiç izlememiþti. Böyle birþey hiç olmadý. Ýyi kötü gibi öznel duyuþ tümel oluþla var oluþun belirimi deðildi. Ýyi kötü daha baþta var oluþun kendi önüne aldýðý “yazgý sorunlarý” deðildi.

Var oluþ olumsal durumla (hiçbir durumla belirlenmemiþ olmanýn) belirmesiydi. Var oluþ olumsal durumun belireni karþýsýnda beliremeyeniyle belirebilen bir akýþtý. Bu nedenle bize göre kötülüðün belirdiði akýþ içinde iyilik var olduðu halde beliremiyordu.

Ýyiliðin belirdiði akýþ düzeni içinde de kötülük olduðu halde zýtlarýn varlýðý ve birliðinin oluþ yasasýna göre zýt olan var fakat beliremiyordu. Bir durum içinde kötülük belirmemiþken hemen yaný baþýnýzda sizi ezecek olan otomobille gibi baþka bir baðýntý durumla her an karþý karþýyasýnýzdýr. Üzerinizde kötülüðe uðramama efekti pasif olabilir. Ama sizin dýþýnýzdaki birçok olgu üzerinde bu efekt aktif ya da etkin olabilecektir.

Kötülükler iyilikler birbirine karýþmýþtýr. Daha açýðý bunlar bir çevrim hareketine göre davranýþ olageliþlerdir. Akan enerji, akan zaman, beliren ve biteviye akýp giden mekân ile onu kesikli sürekli eden akan devinimler; var oluþ üzerinde belirenin belirlenmeyeniyle var olmasýydý. Sizin doðru-eðri; iyi-güzel dediðiniz þeyler akan enerji için alakasýzla olup bir var oluþ biçimidirler

Doðal enerji akýþ içinde iyi -güzel; doðru-yanlýþ, adaletli adaletsiz gibi duyuþla bir enerji akýþý hiç yoktur. Bunlar yalýtým içinde korunan öznel oluþa fantezi katký kuruntulardýr. Ýyilik dediðiniz denk gelme sizde korunan yasayý devam ettirmeye karþýlýk gelmekle sizin için ve gerçekken yaný baþýnýzdaki bir olgu için yok edici olmakla iyi deðildir. Yani bu kez de iyi kötü kavramýnýn izafiliði ortaya çýkar. Sizi yakan cehennemi sýcaklýk, atomlarýn ve hayatýn var oluþu için enerji akýþlý bir çevrim için de gerekli olan belirmeydi.

Yani genelliði içinde akan enerji, özel baðýntý içinde sakýným ve korunum yasasýna baðýntý duygu duyuþ irkilmesi olmakla genelin var oluþun gerçekliði deðildi. Sizin iyi güzel adaletli doðru dediðiniz durumlar da özel baðýntý içinde ‘olumsaldýr’. Kötü, yanlýþ, haksýzlýk, adaletsiz vs. dediðiniz duruma da olumsaldýr. Bunlarý kendi özel baðýntýnýz dýþýna götüren bir genellemeyle determine edemezsiniz.

Ama kendi kolektif çevrimli ve düzenli süreçlerinizin; sosyo toplum gibi yalýtýmlý durumlarý içinde iyi-kötü bir seleksiyon olarak çalýþýr. Sosyo toplumsal yapý çekirdeði korunan kiþi bene göre olduðu için yapý ben merkezlidir. Sosyo toplumlar da davranýþlar çekirdeðe doðru gittikçe sýnýrlanýr ve çekirdeðe göre olur. Çekirdekten uzaklaþtýkça genelleþir çekirdeðe göre olmayan tutumlarla bile var olmak zorundadýr.

Bu nedenle sosyo toplum genele göre kolektif akýllý ve kolektif duyuþludur. Genele göre özeli veren iyi kötü türü seçme ayýklama nedenle aksayan süreçleriyle olan durumlarý bir seleksiyona tabi tutar. Bunun için kolektif, öznel oluþun en temel davranýþ biçimidir.

Kolektifi ilik son çözüm de öznel oluþuyla, kiþisi öznel oluþlara doðru gittiði de unutulmamalýdýr. Yani bencilliðe doðru gidildikçe iyi kötü nitelemeli etkinin þiddeti artar. Bencillikten uzaklaþtýkça iyi kötü kavramý belirsizleþir, duygu olmaktan çýkýp; zorunlu baðýntý durumlara dönüþür. Kiþi düzeyinde bir duygu olan ölümler toplumda realitedir.