..E-posta: Þifre:
ÝzEdebiyat'a Üye Ol
Sýkça Sorulanlar
Þifrenizi mi unuttunuz?..
"Moda denilen þey o kadar çirkindir ki onu her altý ayda bir deðiþtirirler." -Oscar Wilde
þiir
öykü
roman
deneme
eleþtiri
inceleme
bilimsel
yazarlar
Anasayfa
Son Eklenenler
Forumlar
Üyelik
Yazar Katýlýmý
Yazar Kütüphaneleri



Þu Anda Ne Yazýyorsunuz?
Ýnternet ve Yazarlýk
Yazarlýk Kaynaklarý
Yazma Süreci
Ýlk Roman
Kitap Yayýnlatmak
Yeni Bir Dünya Düþlemek
Niçin Yazýyorum?
Yazarlar Hakkýnda Her Þey
Ben Bir Yazarým!
Þu An Ne Okuyorsunuz?
Tüm baþlýklar  


 


 

 




Arama Motoru

ÝzEdebiyat > Bilimsel > Felsefe > Bayram Kaya




7 Þubat 2019
Geçmiþ Anlamaksa Gelecek Yaþamaktýr 3  
Bayram Kaya
Kolektif yapýnýn inþacýsý da finansmaný da yararlanmasý da depo enerji saðlamalý amortismaný da kolektif gücün kendisiydi. Bankayý tarlanýn üzerine de kursanýz tarla üretmek, ekilip dikilmek, hasat edilmek için para istemiyordu. Emek, üzerinde çalýþacak “kolektif emek gücü” istiyordu.


:FIE:
Biraz daha açýk söyleyelim. Acý ama gerçek. Dini anlatýmlar içinde de nafakasý, nasibi, rýzký verilenler; acizler, kölelerdi, yoksullardý. Yani biraz daha ayrýntýlarsak rýzkýn acizleri "Yeryüzüne daðýlýp rýzkýný aramakla" çalýþanlardý. Lütfeden; nafakayý, rýzký veren de mal mülk sahibi efendiler olmasýyla siz de, sizin nafakanýzý veren efendilere boyun eðecektiniz.

Karþýnýzdaki insansa ve bu insan eðri ise, eðri bir kiþiyse “eðriye eðri” demek için on düþünüp bir konuþmak gerekir. Ýnsana bir kez kul demiþseniz yetmiþ kez insan deseniz de o kiþiyi kul anlamý almaktan kurtaramazsýnýz. Artýk o kiþiye yaklaþýmýnýzdaki bütün yüklenmeniz kulluk üzerine olacaktýr.

Dinsel çýkarýmla nafakasý verilen kadýn cariye hükmündeydi. Dinler kul olmanýz dýþýndaki özelliklerinizden bahsetseler dahi sizin insan hakkýnýzý, özgürlüðünüzü, sorgulama yapmanýzý, karþýlýklý irade koymanýzý þeklen söylemeleri dýþýnda, tanýmazlar. Böyle olunca özellikle de kadýnsanýz nafakanýzý saðlayan fanatik bir dinci iþveren karþýsýnda yine bir dram söylem ama cariye hükmündeydiniz(!)

Dýþýnýzda kiþi sahipli sosyo toplumlarla düzenlenmiþ olan bir kurallar içinde yaþýyordunuz. Böylesine özelleþtirilmiþ, özel kiþilere göre olan sistem içinde size göre engellenmiþ olmakla sizin de korunan bencil yasalarýnýz vardý.

Engelsiz sistem olmaz. Kolektif sistemde engel sürecin kolektif üzerinde çevrimi nedenle biraz gecikmesi engelidir. Deðilse bu engel sonrasýnda karþýlanmayan hiçbir ihtiyacýnýz kalmaz. Yani kolektif sistemdeki engel yine tüm ihtiyaçlarýn saðlanmasýna yönelik bir engel olacaktýr.

Oysa köleci sistemdeki engel eninde sonunda fakirin fakir, zenginin zengin tutulmasýna ayarlý hukuk, adalet ve irade meþruiyetlerini içerir. Hatýrlayýn daha dün yapýlan özelleþtirmeleri savunurlarken “babalar gibi satarýz” diyorlardý.

Babalar gibi satmakta sizin ya da kolektifin ne yararý vardý? Oysa satýlanlar kolektifin malýydý. Kolektif emek gücü ile vergilerle kurulmuþtu. Vergiler olan kolektif emek gücü ile idame oluyordu. Kolektif sürecin kar zarar mantýðý olmaz.

Kapitalist tamahýn ve kapitalist sömürünün dýþýnda sadece bir kiþiye olacak bir kolektif yarar; yüz kiþinin emek gücü de olsa; toplumsal fayda olan özgecilik bundan vaz geçmeyi aklýnýn ucunda bile geçirmez

Ýþte bu kalitesizliktendi ki bir iþveren yüz kiþinin kalp hastasý olduðu yerde “rantabl deðil” diye kalp ilacý üretmeyip daha çok satan týrnak cilasý üretiyordu. Kapitalistin sömürücünün haramzadenin kolektif yarar düþüncesi olmaz.

Bu nedenle devlete yük getiriyor bahanesiyle kârlý alanlarý kiþilere peþkeþ çekerler. Kolektif süreç yük olup olmama rantabl olup olmama üzerine bina ve inþa olmamýþtý. Böyle bir kurucu ve süreç baþlatýcý sistem de yoktu.

Karný acýkan atalarýmýz meyve aðacýna týrmanýrken; “benim yiyeceðim üç elma. Otuz elma toplamak çok yorucu ve enerji harcatýcý olmakla sineye yüktür” demiyordu. Aðca týrmanýp 30 elmayý toplayýp, gruba götürüyordu.

Atamýzý bu tür kolektif süreçlere götüren imge düþünce kolektif faydaydý. Genel yarardý. Deðilse bu fabrikada 100 kiþi çalýþýyor fabrika 1000 liralýk iþ üretiyor. Fabrikanýn ayakta durmasý için de 1500 lira harcanýyor diye çok az satýlan EMS hastalarýnýn ilacýný üretme ortadan kaldýrýlmýyordu.

Üstelik kapanan yerle o yüz kiþi yine kolektifin yükümünde olmayacak mýydý? Dahasý o EMS hastalarý kolektif gücün garantisinde deðil miydi? Kaldý ki 1000 lira üretip 1500 lirayla ayakta kalma iþi de olmazdý. Zam yapmak, maliyeti satýþa eklemek, kapitalizmin bir hüneri deðil miydi? Nedense özelleþtirilecek yerlerde hiçbir kapitalist cingözlükler akla gelmiyordu!
Kolektivizmin iç iþleyiþinde müþterileri yoktu. Mütekabiliyeti yükümlü oluþu vardý. Yüz kiþi ile bir kiþiye, engelli bisikleti üretmek bu karþýlýklý yükümlülüðün içinde olan mütekabiliyeti ilikti. Müþteri sömüren kâr yapan emek düþmaný tüccar sýnýflý kapitalist egemenliðin iþidir.

Kolektif süreçler bir araya gelirken kimse finanse edip para vermiyordu. Ya da kolektif süreçlerin baþlatýlamadýðý zamanlar içinde kolektif süreçler finansmancýlýk, kredisizlik, avans alamamak yüzünden oluþamýyor deðildi. Bunlar hep sömüren sistemin tuzaðý, oyunu, hukuku, adaleti ve olmasa da olur meþruiyetleridirler! Üçkâðýda baðlanmýþ ekonomidirler.

Kolektif yapýnýn inþacýsý da finansmaný da yararlanmasý da depo enerji saðlamalý amortismaný da kolektif gücün kendisiydi. Bankayý tarlanýn üzerine de kursanýz tarla üretmek, ekilip dikilmek, hasat edilmek için para istemiyordu. Emek, üzerinde çalýþacak “kolektif emek gücü” istiyordu.

Hem de siz tarlada çalýþýrken konaklama veya yerleþke alanýnda yerleþkeyi kullanýma hazýr tutan, geride kalan yaþlýlara, çocuklara, hasta ve sakatlara bakan, gözcülük yapýp bir saldýrýya karþý duracak olanlar da diðer bir kolektif alanda tüketilen yine bir kolektif emek gücü olmanýn emekler sarfý baðýntýyla tarlada çalýþabiliyordunuz.

Üstelik yüz gün gözcülük ve korumacýlýk yapan emek sarflarý yüz birinci gün sonrasýnda koruyucular kolektife yük oluyor diye daðýtýlmýyordu. Nasýl siz hasta olmuyorsunuz diye vücudunuz baðýþýklýk sisteminden vaz geçmiyorsa kolektif te kendi yüküm baðýntýsý olan savunmasýnda vaz geçemez.

Gerekiyorsa bir kýsým koruyucularý tarýma, çobanlýða, maden ocaðýna vs. tahsis edebilir. Ama düþman saldýrmýyor savunma kolektife yük diye de güvenlikten vaz geçemez. Ýþte o fabrika bu müþterisi az olmakla rabtabl deðil diye bir nedenle iþletmeden kaldýrýlmaz.

Sömüren sistem kapitalizm içinde size göre olmayan böylesine engelci kurallarýyla düzenlenmiþ bir sistem içindesiniz. Bu sistem içinde saðlatýcý olmakla zorunlu ihtiyaç giderenlere ulaþýp ulaþmayacaðýnýza engel koyan bariyerin þiddeti nedenle siz ahlaklý ya da ahlaksýz oluyordunuz.



Söyleyeceklerim var!

Bu yazýda yazanlara katýlýyor musunuz? Eklemek istediðiniz bir þey var mý? Katýlmadýðýnýz, beðenmediðiniz ya da düzeltilmesi gerekiyor diye düþündüðünüz bilgiler mi içeriyor?

Yazýlarý yorumlayabilmek için üye olmalýsýnýz. Neden mi? Ýnanýyoruz ki, yüreklerini ve düþüncelerini çekinmeden okurlarýna açan yazarlarýmýz, yazýlarý hakkýnda fikir yürütenlerle istediklerinde diyaloða geçebilmeliler.

Daha önceden kayýt olduysanýz, burayý týklayýn.


 


ÝzEdebiyat yazarý olarak seçeceðiniz yazýlarý kendi kiþisel kütüphanenizde sergileyebilirsiniz. Kendi kütüphanenizi oluþturmak için burayý týklayýn.

Yazarýn felsefe kümesinde bulunan diðer yazýlarý...
El Bel Baal 2
Tarihsel 2
Ýrade 1
Tarihsel 1
Anlamak Gerek 71
Kurtuluþun Felsefesi (Açký 2)
Sosyal Ýliþki Toplumu Hedeflemez 2
Anlamak Gerek 43
Anlamak Gerek 70
Anlamak Gerek 55

Yazarýn bilimsel ana kümesinde bulunan diðer yazýlarý...
Müruru Zaman 14
Sahiplik Ýmaný 1
Hatýrlama 1
Mal mý, Ýnsan mý?
Mamon'du Belirme 1
Müruru Zaman 7
Denge ve Dengesizlik Süreçleri 24
Anlamak Gerek 26
Bað Enerjisi 1
Sistem 15

Yazarýn diðer ana kümelerde yazmýþ olduðu yazýlar...
Aslýna Yüz [Þiir]
Vah ki Vah [Þiir]
Ýsis Dersem Çýk Ereþkigal Dersem... [Þiir]
Görmez Þey [Þiir]
Tekil Tikel Tükel [Þiir]
ve Leddâllîn, Amin [Þiir]
Mavi Yare [Þiir]
Mevsimsel [Þiir]
Yýkýlýþa Direniþ Direniþe Yýkýlýþ [Þiir]
Meþrep 3 [Þiir]


Bayram Kaya kimdir?

Dünyayý yaþantýlaþan çabalar içinde duygunun önemi hiç yitmezse de, payý giderek azalmaktadýr. Sosyo toplum bazlý, genel bir açýlýmla baþlayan çalýþmalarým da; bilim felsefesi içinde olunma gayreti güdüldü. Bu nedenle yazýlarýn tarisel, sosyo toplumsal evrimli ve türlü doða bilim verileri güdülü çalýþma olmasýna gayret edildi. Genel felsefem içinde bir bilgi; ne kadar çok baðýntýsýyla söylüyorsanýz, o bilgi o kadar bilinir bilgidir.


yazardan son gelenler

 




| Þiir | Öykü | Roman | Deneme | Eleþtiri | Ýnceleme | Bilimsel | Yazarlar | Babýali Kütüphanesi | Yazar Kütüphaneleri | Yaratýcý Yazarlýk

| Katýlým | Ýletiþim | Yasallýk | Saklýlýk & Gizlilik | Yayýn Ýlkeleri | ÝzEdebiyat? | SSS | Künye | Üye Giriþi |

Custom & Premade Book Covers
Book Cover Zone
Premade Book Covers

ÝzEdebiyat bir Ýzlenim Yapým sitesidir. © Ýzlenim Yapým, 2024 | © Bayram Kaya, 2024
ÝzEdebiyat'da yayýnlanan bütün yazýlar, telif haklarý yasalarýnca korunmaktadýr. Tümü yazarlarýnýn ya da telif hakký sahiplerinin izniyle sitemizde yer almaktadýr. Yazarlarýn ya da telif hakký sahiplerinin izni olmaksýzýn sitede yer alan metinlerin -kýsa alýntý ve tanýtýmlar dýþýnda- herhangi bir biçimde basýlmasý/yayýnlanmasý kesinlikle yasaktýr.
Ayrýntýlý bilgi icin Yasallýk bölümüne bkz.