..E-posta: Þifre:
ÝzEdebiyat'a Üye Ol
Sýkça Sorulanlar
Þifrenizi mi unuttunuz?..
"Çok söz hamal yüküdür." -Yunus Emre
þiir
öykü
roman
deneme
eleþtiri
inceleme
bilimsel
yazarlar
Anasayfa
Son Eklenenler
Forumlar
Üyelik
Yazar Katýlýmý
Yazar Kütüphaneleri



Þu Anda Ne Yazýyorsunuz?
Ýnternet ve Yazarlýk
Yazarlýk Kaynaklarý
Yazma Süreci
Ýlk Roman
Kitap Yayýnlatmak
Yeni Bir Dünya Düþlemek
Niçin Yazýyorum?
Yazarlar Hakkýnda Her Þey
Ben Bir Yazarým!
Þu An Ne Okuyorsunuz?
Tüm baþlýklar  


 


 

 




Arama Motoru

ÝzEdebiyat > Bilimsel > Felsefe > Bayram Kaya




16 Þubat 2019
Paranýn Ýcadý 3  
Bayram Kaya
En kýsa yol en az enerji harcatan en az yorucu olan yoldu. Bu da yiyecek için kendilerini yemeye kendilerini av yapmaya gelen tehdit gruba karþý totem meslekli ürünleri sunmaktý. Zamanla bu sunu yapýcý davranýþ tekrarlarýný akýl etmiþtiler.


:FCA:
Beþinci ya da on beþinci, yüz beþinci yaþýnýz nasýl inþanýn (biyolojinizin ve karakterinizin) inþacýsý deðilse; köleci sistem de, kapitalizm ve liberalizm de üreten iliþkilerle üretim hareketinin inþacýsý deðildiler.

Beþinci, on beþinci, yüz beþinci yaþýnýz biyoloji, karakter gibi bir inþanýn üzerinde konjonktür el ve bir devam ediþle olan bir gerçekliktir. Köleci süreç, kapitalizm, liberalizm de kolektif ligin üzerinde konjonktür el olan devamla sömüren, kolektif olmayan enfekte bir gerçekliktir.

Ýnþa kesikli olmakla geçmiþ, devamlý olgu, olay ve olayazmalarýyla sürekliliktir. Ýnþa, geçmiþi ile bekraunt tu. Ya da inþa geçmiþi ile referans sistemi olan bir geri baðlaným yasasýdýr. Paranýn icadý da geçmiþin bekraundu olan bir zaman sürecinin üzerine bindiriliþ olmuþtu (modüle oluþtu).

Bu bindiriþ sürecin konjonktür el kullanýmlarý ile ortaya çýkan bir araçsallýktýr. Nasýl konjonktürel durumla, vücuttaki beniniz, metastaz yapmasý inþanýn bir ön görüsü deðilse; yine konjonktürel araçsallýlýk olan para da inþa içinde çok iþlevsel olan “deðiþtirme deðeri” olarak deðil de bu günkü gibi sömürü aracý ve sanal bir üretim gücü haline getirilmekle tam bir metastazdý.

Bu metastazýn sýk sýk krizlerle, enflasyonlarla kesilip atýlmasý ve kâr, zarar, faiz, rant, kredi, vs. gibi kendisini tekrarlayan süreçleriyle yeniden ve yeniden çevrime konmasýydý.

Bir grubun kendisi için yaptýðý üretim çok büyük bir baþarýdýr. Ne var ki da ekonominin temelinde kendiniz için yapýlan üretimin pek bir bahse konu olacak giriþen giriþtiren bir deðer yapýsý yoktur. Üretim deyince bir grubun karþý grup için karþý grubun da bu grup için üretmesini anlamak zorundayýz.

Eþ deyiþle; ayný ittifak içinde sýðýr üreten bir grup, buðday üreten grubun hem sýðýr (et) ÜRETÝCÝSÝYDÝLER. Hem de sýðýr üreten grup ekicilerin ürettiði buðdayýn mütekabiliyeti tüketicisiydiler.

Gruplar arasý üretme giriþmesi, ne lütuf için üretiliyordu. Ne bir baþkasýnýn söyleme ya da buyruðu ile üretiliyordu. Ne de üretilenlerden kâr yapýlýyordu. Yani kimse ürettiðine müþteri aramýyordu. Kimse de müþteri için üretmiyordu.

Üretim dediðimiz kavramýn ilk ekonomi dilindeki zorunlu anlamýný karþý grup için yapýlan mütekabiliyete karþýlýk ürün olduðunu hatýrlarsak; lütuf, kâr, müþteri gibi söylemlerin hiç birinin doðru olmayacaðý ve anýlmayacaðý da çok açýktýr.

Kendi içinde yalýtýmla olan totem meslekli bir totem grup, yalýtýmlý totem yapýsýndan ötürü diðer grubun ürettiði kunduradan sunu yapma, kurban ya da hediyeleþme yapmayý ortaya koyana kadar haberi bile yoktu.

Ancak totem meslekli bir grubun dýþtaki olasý tehdide karþý özgün bir olanak davranýþý vardý. Haliyle yamyam gruplar bu olanaktan ve bu bilgiden bu beceriden yoksundu.

Totem meslekli grup yamyam grubun gerek kendilerine olan tehdidini savuþturan bir savunmasý vardý. Gerekse mezara konan ölülerinin yenmemesi için bir savunmalarý vardý. Bu nedenle ölüleri oturduklarý sedir altýna gömüyorlardý.

Totem mesleði o grubun yamyamlara karþý kendilerini savunma olan sunu yapýcý eylem alanlý oyuk devinmesinin önünü açmýþtý. Ýlk sunu tipi üreten grubun gerek kendilerini, gerekse ölülerini korunmasý amaç için ortaya konmuþtu.

Yeterince av ve toplayýcýlýk yapamayan azgýn açlýk içindeki grup, bastýran karanlýkla diðer çevre gruplara saldýrýp onlarý av yapýyorlardý. Diðerine göre daha erken bir totem mesleði içine girmiþ, kendisi bu tür yamyamlýk olan saldýrýlarý azaltmýþ olan gruplar vardý.

Bu tür bir grup zamanla yaþanan deneyden biliþle olaðan olan bu taþkýnlýk içinde kendilerini yemeye gelenlere karþý totem mesleði olan kendi yiyeceklerini SUNMAKLA tehdidi önlemeyi akýl ettiler.

Bunu önlemi kendilerinden; þimdi ile þimdi öncesinin kendi yamyam tutumlarýný seyreltmekten biliyorlardý. Üretme süreci yamyamlýðýn frekansýný iyice seyreltmiþti.

Yamyamlýðý býrakmakla savunma durumunda kalan üreten çoban grup ya da ekici bir grup; gerek ölülerinin mezarda yenmesini önlemek için. Gerekse kendilerini savunmak için kavga etmeden daha az enerji harcamakla en kýsa yolu tutmak olacaktý.

En kýsa yol en az enerji harcatan en az yorucu olan yoldu. Bu da yiyecek için kendilerini yemeye kendilerini av yapmaya gelen tehdit gruba karþý totem meslekli ürünleri sunmaktý. Zamanla bu sunu yapýcý davranýþ tekrarlarýný akýl etmiþtiler.

Bu tür süreç yansýmasýyla þunu demek istiyorum. Nasýl grup içi üreten iliþkilere kimse karar vermemiþti. Kendilerine tehdit olan gruba karþý kendi totem yiyeceðini tehdit gruba sunmayý kimse öðretmemiþti.

Yine gruplar arasý üretim hareketi olan takaslarý, kimse aralarýnda anlaþýp þimdi de ona (bu plana) göre davranmýyordu. Önceden beri ittifak etmeyi hiç kimse bilmemiþti.

Üreten iliþkileriyle ortaya konan grup tutumlarýný o gruba ve ittifaka; ittifaka ve o gruba ait kolektif sahipliðin nasýl vahiy olan, buyruk olan tarihsel bir düzeni yoksa; nasýl önceden bildirimli böyle bir süreç doðru deðilse; paranýn da mallarý deðiþiminin de özel takdirli bir genel eþdeðerin olmasý da önceden öngörülmemiþse ve paranýn basýmý da ne bir sultanýn; ne bir yetkenin emir vermesiyle (buyruk vermesiyle) ortaya konmamýþtý.

Para ne insanlar arasýnda yapýlan bir anlaþmayla ortaya konmuþtu. Para ne bile insan buluþu düþünme olmakla takasýn içine getirilip sokulmuþtu.

Ýþte gruplar bu türden sadece doðada saðlatan bir iliþki içinde iken bir totem meslekli üreten bir grup, üreten bir geliþmenin içine geçti. Kendilerine yapýlan tehditlere karþýsýnda düzenli olarak karþý gruba; üretmeyen barbar gruba sunuda bulundu.



Söyleyeceklerim var!

Bu yazýda yazanlara katýlýyor musunuz? Eklemek istediðiniz bir þey var mý? Katýlmadýðýnýz, beðenmediðiniz ya da düzeltilmesi gerekiyor diye düþündüðünüz bilgiler mi içeriyor?

Yazýlarý yorumlayabilmek için üye olmalýsýnýz. Neden mi? Ýnanýyoruz ki, yüreklerini ve düþüncelerini çekinmeden okurlarýna açan yazarlarýmýz, yazýlarý hakkýnda fikir yürütenlerle istediklerinde diyaloða geçebilmeliler.

Daha önceden kayýt olduysanýz, burayý týklayýn.


 


ÝzEdebiyat yazarý olarak seçeceðiniz yazýlarý kendi kiþisel kütüphanenizde sergileyebilirsiniz. Kendi kütüphanenizi oluþturmak için burayý týklayýn.

Yazarýn felsefe kümesinde bulunan diðer yazýlarý...
El Bel Baal 2
Tarihsel 2
Ýrade 1
Tarihsel 1
Anlamak Gerek 71
Kurtuluþun Felsefesi (Açký 2)
Sosyal Ýliþki Toplumu Hedeflemez 2
Anlamak Gerek 43
Anlamak Gerek 70
Anlamak Gerek 55

Yazarýn bilimsel ana kümesinde bulunan diðer yazýlarý...
Müruru Zaman 14
Sahiplik Ýmaný 1
Hatýrlama 1
Mal mý, Ýnsan mý?
Mamon'du Belirme 1
Müruru Zaman 7
Denge ve Dengesizlik Süreçleri 24
Anlamak Gerek 26
Bað Enerjisi 1
Sistem 15

Yazarýn diðer ana kümelerde yazmýþ olduðu yazýlar...
Aslýna Yüz [Þiir]
Vah ki Vah [Þiir]
Ýsis Dersem Çýk Ereþkigal Dersem... [Þiir]
Görmez Þey [Þiir]
Tekil Tikel Tükel [Þiir]
ve Leddâllîn, Amin [Þiir]
Mavi Yare [Þiir]
Mevsimsel [Þiir]
Yýkýlýþa Direniþ Direniþe Yýkýlýþ [Þiir]
Meþrep 3 [Þiir]


Bayram Kaya kimdir?

Dünyayý yaþantýlaþan çabalar içinde duygunun önemi hiç yitmezse de, payý giderek azalmaktadýr. Sosyo toplum bazlý, genel bir açýlýmla baþlayan çalýþmalarým da; bilim felsefesi içinde olunma gayreti güdüldü. Bu nedenle yazýlarýn tarisel, sosyo toplumsal evrimli ve türlü doða bilim verileri güdülü çalýþma olmasýna gayret edildi. Genel felsefem içinde bir bilgi; ne kadar çok baðýntýsýyla söylüyorsanýz, o bilgi o kadar bilinir bilgidir.


yazardan son gelenler

 




| Þiir | Öykü | Roman | Deneme | Eleþtiri | Ýnceleme | Bilimsel | Yazarlar | Babýali Kütüphanesi | Yazar Kütüphaneleri | Yaratýcý Yazarlýk

| Katýlým | Ýletiþim | Yasallýk | Saklýlýk & Gizlilik | Yayýn Ýlkeleri | ÝzEdebiyat? | SSS | Künye | Üye Giriþi |

Custom & Premade Book Covers
Book Cover Zone
Premade Book Covers

ÝzEdebiyat bir Ýzlenim Yapým sitesidir. © Ýzlenim Yapým, 2024 | © Bayram Kaya, 2024
ÝzEdebiyat'da yayýnlanan bütün yazýlar, telif haklarý yasalarýnca korunmaktadýr. Tümü yazarlarýnýn ya da telif hakký sahiplerinin izniyle sitemizde yer almaktadýr. Yazarlarýn ya da telif hakký sahiplerinin izni olmaksýzýn sitede yer alan metinlerin -kýsa alýntý ve tanýtýmlar dýþýnda- herhangi bir biçimde basýlmasý/yayýnlanmasý kesinlikle yasaktýr.
Ayrýntýlý bilgi icin Yasallýk bölümüne bkz.