Edebiyat yaþamýn öncüsüdür, onu öykünmez, ona istediði biçimi verir. -Oscar Wilde |
|
||||||||||
|
Ýnþa içinde ilk üretim iliþkisine doðru gidecek olan saðlatan süreçlerle, üretim süreci; sömürü, kâr- zarar mantýðý içinde hesap plânýnýn belirlediði öznel ve enfekte süreçler deðildiler. Üretimi; kolektif zamanlý, kolektif güç belirliyordu. Üretim de kolektife göreydi. Kolektif güç, çalýþan iþ gücünü de oluþuyordu. Yani üretim gücü; herkes olan iþgücü ile zaten iþle, zaten kendilik ve zorunlu bir iþi oluþla, zorunlu uðraþ içinde olmasýyla beliriyordu. O dönem içinde iþi olup olmamak diye bir þey söz konusu olmadýðý gibi iþsizlik akla gelen bir þey deðildi. Sizin koyun beslemek, ziraat yapmak gibi iþi olan bir aile ortamý içine doðmanýz halinde, sizin iþinizin olmamasý söz konusu mu? Nasýl iþ ailenizle size kalan baba mesleði oluþla anýlýrsa; erken dönem içinde de totem mesleði totem alan içinde gruba ve grup kiþilerine kalan kolektif bir etkime mirastý. Ýþsizlik, iþsiz kalma inþa ve inþaya referans olan sistemin hüneri deðildir. “Ne yapayým kardeþim devlet (erken dönemde de totem alan) size iþ bulacak deðil ya” diyen güncel anlayýþ tarihi bilinçten nasibini almamýþtýr. Ya da bile bile sömüren sistemin ideoloðu olmanýn sözcüsüdür. Ýþsizlik ve iþsiz kalma, “size iþ mi bulacaðýz” türü söylem kavramlar kolektif organizasyonlu totemi sosyal oluþa ve giderek toplumu yöneten devlet gibi kolektif akla aykýrýydý. Þöyle düþünün. Köyde bir aile içinde doðuyorsunuz. Ýçine doðduðunuz aile içinde iþsiz olmanýz diye bir þey söz konusu olur mu? Aileniz ne iþ yapýyorsa o iþin parçalý bir bölüm zamaný da size göre iþ güç olarak ayrýlýr. Nüfusunuz kadar sektör yoðunluklu süre duruma denk bir parçalý üretimle (iþ ile), tüketim yapmanýn (saðlar olmanýn) denkliði vardýr. Köleci düzen, günümüzde de kapitalist bezirgân düzenli sömürüler nedenle bunu size saðlatmaz. Grup içine doðan kiþi de o totem mesleðin kolektife göre parçalanan bir ucunda tutuyordu. Ancak gruplarýn dýþ temasý olmadýðý süre içinde, grup alanýyla sýnýrlý üretim kaynaklarý da sýnýrlý olmaktaydý. Sýnýrlý kaynaklar belli bir nüfusa yetiyordu. Yine belli sayýdaki nüfusun fazlasýnýn doðum sonrasýnda yaþama þansý azalmakla kendilikten bir kaynak-nüfus dengesini oluþan sekans hareketi içinde seleksiyon kendilikten devreye giriyordu. Yani bu günkü gibi grup dýþýna iþgücü ihracýnýz da grup dýþýnda girdi yapmanýz da olanaksýzdý. Üretim zorunlu iken, üretim kolektif hareketle grup eksenli alan içinde herkese göre herkes için ve “herkesin iþ, uðraþ ve bir meslek sahibi organizasyonunu zorunlu kýlarken, günümüz toplumlarýn da “iþsizlik bir kader olmuþtu!” Bu söylem tam bir El mantýklý fatalist anlayýþtý. Ancak çoðu kes günümüz iþsizliði kaynak yetersizliðinden hiç deðildi. Elbette kaynak bolluðu ya da kaynak darlýðý; kontrol edilen alana baðlý olduðu gibi, habitat kaynaklý diðer yaþam alanlarýný da gözeten sýnýrlamalarla da sýnýrlý olacaktý. Bu da sizi illa ki kaynak nüfus sorunlu parametreyle baþ baþa býrakacaktý. Bu bahane akýlsýzlýktýr, kandýrmadýr. Doðal zorunlulukla, inþa içinin öznel oluþtan kaynaklý yapay zorunluluðunu karýþtýrmayacaktýk. Doðada bir kaynak ve yararlanýþ dengesi ile yine habitat, kaynak ve yararlanýþ dengesini ortaya koyan zorunluluk, insan mantýðýnýn da göz önüne aldýðý zorunlu plâný ve tasarýmý olmalýdýr. Eðer insan isterse üretim teknolojileri nedenle habitatý görmeden, kaynaðý salt insan yararlanmasýna dönük iþletebilir de. Ýþte burada insanýn insanlýðý olan “ahlak sorunu ortaya çýkýyordu”. Halbuki toplumsal inþanýn temelini oluþacak olan “kolektif bir sosyal saðlasan süreç” ve "kolektif bir üretim iliþkisi içinde" kiþilere iþsiz olmamak, “zorunlu bir kaderdi”. Hatta saðlasan sürecin saðlasan bir iþ gücüne de ihtiyacý vardý. Ama çevrenin beslenme, ulaþým, iletim kaynaklarý kiþi sayýsýyla artacak olan iþ gücünü desteklemiyor olmakla, saðlatan hareketin iþgücü ve nüfusu sýnýrlý kalýyordu Toplumun, nüfus artýþýnýn sizin dýþýnýzda, sizden baðýmsýz olmakla "zorunlu bir doðal ve kolektif olan karakteri" vardýr. Kolektif karakter kolektif iþ demekti. Kolektif olmayaný içermemektir. Süreç yapý, iþi olmak ve iþi olmamak gibi bir ikilem ile inþa olmamýþtý. Süreç inþa baþladýðýnda böylesi bir ikilem belirememiþti. Aksine üreten iliþki olan bir iþ, kolektif olanla ortaya çýkmýþtý. Ýþ bile kolektife göre olmuþtu. Görülüyor ki ne iþ organizasyonu kolektif hareketin sayýsýndan azdý. Ne de kolektif hareket iþten fazlaydý. Ýþ (üretim) ve kolektif oluþ birbiri ile örtüþen denklikle birbirine denk baðýntýyla ile belirmiþti. Ýþsizlik, kolektif süreç içinde olmayandýr. Toplumun kolektif karakteri "zorunlu bir kolektif üretim iliþkisidir". Toplum entegrasyonunun temel birimi de "üretim hareketidir" ki üretim hareketi de gruplar kolektif ligidir. Üretim hareketi de her bir totem meslekli gruplarýn üretim iliþkilerinden oluþuyordu. Gruplarýn üretim iliþkisi de zaten kolektif iliþkidir. Bir iþ ile olmayý ön gören kiþi deðil üretim iliþkisidir.
ÝzEdebiyat yazarý olarak seçeceðiniz yazýlarý kendi kiþisel kütüphanenizde sergileyebilirsiniz. Kendi kütüphanenizi oluþturmak için burayý týklayýn.
|
|
| Þiir | Öykü | Roman | Deneme | Eleþtiri | Ýnceleme | Bilimsel | Yazarlar | Babýali Kütüphanesi | Yazar Kütüphaneleri | Yaratýcý Yazarlýk | Katýlým | Ýletiþim | Yasallýk | Saklýlýk & Gizlilik | Yayýn Ýlkeleri | ÝzEdebiyat? | SSS | Künye | Üye Giriþi | |
Book Cover Zone
Premade Book Covers
ÝzEdebiyat bir Ýzlenim Yapým sitesidir. © Ýzlenim
Yapým, 2024 | © Bayram Kaya, 2024
ÝzEdebiyat'da yayýnlanan bütün yazýlar, telif haklarý yasalarýnca korunmaktadýr. Tümü yazarlarýnýn ya da telif hakký sahiplerinin izniyle sitemizde yer almaktadýr. Yazarlarýn ya da telif hakký sahiplerinin izni olmaksýzýn sitede yer alan metinlerin -kýsa alýntý ve tanýtýmlar dýþýnda- herhangi bir biçimde basýlmasý/yayýnlanmasý kesinlikle yasaktýr. Ayrýntýlý bilgi icin Yasallýk bölümüne bkz. |