..E-posta: Þifre:
ÝzEdebiyat'a Üye Ol
Sýkça Sorulanlar
Þifrenizi mi unuttunuz?..
Bir deliyle baþederken, yapýlacak en mantýklý þey normal rolü yapmak. -Herman Hesse
þiir
öykü
roman
deneme
eleþtiri
inceleme
bilimsel
yazarlar
Anasayfa
Son Eklenenler
Forumlar
Üyelik
Yazar Katýlýmý
Yazar Kütüphaneleri



Þu Anda Ne Yazýyorsunuz?
Ýnternet ve Yazarlýk
Yazarlýk Kaynaklarý
Yazma Süreci
Ýlk Roman
Kitap Yayýnlatmak
Yeni Bir Dünya Düþlemek
Niçin Yazýyorum?
Yazarlar Hakkýnda Her Þey
Ben Bir Yazarým!
Þu An Ne Okuyorsunuz?
Tüm baþlýklar  


 


 

 




Arama Motoru

ÝzEdebiyat > Bilimsel > Felsefe > Bayram Kaya




7 Kasým 2019
Uygarlýk ve Ýnsan 11  
Bayram Kaya
Yani kolektif birim zamanlý bir sosyal süreç, üreten hareketli kapasite ile taçlanmadýkça; sosyal anlayýþlý kolektif birimli zamanlý süreç, avcý toplayýcý süreç olanaklarýný ortaya koymaktan öte dönüþemeyecek olmakla sürece deðiþtirici dönüþtürücü fazla bir güç katmýyordu


:DHC:
Çünkü kolektif birim zamanlý yapý içinde hiçbir bilgi, hiçbir biliþim, hiçbir icat ve hiçbir sahiplik; kiþisi deðildi.

Arþimet yüzme yasalarýný kiþisi us kavrayýþýyla bulsa da Einstein kiþisi akýl yürütmeyle görecelik yasasýný söylese de Robert Fulton buhar enerjisinden kinetik hareketi ortaya koysa da hem ortaya koyuþ süreçleri, kolektif nedenleydi. Hem ortaya konan düþünce kolektif ön süreçlerdi.

Hem de kiþisi gibi görünen düþüncelerin alt yapýsý; biriken, aktarýlan kolektif düþünceler olmakla; bizler kolektif zamanlý devinmeler içinde kolektifi düþünme hýzý içinde olmanýn olanaklarý nedenle kiþisi yetenekle her bakýmdan ve her yönüyle kolektif malzemeleri kullanýyorduk.

Deðilse her gün "yeniden ve yeniden ateþ kullanmayý icat etmiyorduk". Düþüncelerimizi oluþan minimize düþünce genetiði de kolektife göre ve kolektifti.

Sosyal birlikti yapýlarla, totem süreçten beri var ola gelen kolektif mirasla ve kolektif güç içindeki kapasiteyle gelinen biliþim çaðýnýn temelinde hala ve gelecekte de kolektif birim zamanlý, kolektif güç vardý.

Kabaca beþ evreli uygarlýða ve insanlýk tarihinin geliþme sürecine þöyle bir bakalým. Her bir evreyi göremesek bile ilk uygarlýk baþlangýcý durumu içinde hemcinsler, kendi kendilerine "gelin bir uygarlýk kuralým" diyen bir karar almadýlar.

Ve bu kararlarýný da "uygarlýk içine de insaný koyalým, uzaya gidelim" diyen anlayýþlarla pekiþmemiþlerdi. Ýnsan daha baþta bilinen bir söylem kavram deðildi.

Ýnsan kavramý ancak "yalýtýmlý bir ortam da yaþayan yapýlarýn" gün gelip üretim hareketi ile dýþa doðru fora eden GÝRÝÞMELERÝYLE ortaya çýkan sosyal anlayýþlý izole tutumlu sorundu.

Üreten iliþki grubu dýþa doðru yönelimle grubu dýþtan temaslara doðru eðim, ediyordu. Totemi ve yalýtýmlý sosyal anlayýþ ta dýþa doðru fora eden bu üretimse giriþmeye direnç gösteriyordu.

Ýþte üretim iliþkili dýþ dünyaya doðru akýþ yapan eðime karþý sosyal tutumlu direncin çatýþmasýndan doðmakla her bir çatýþmayý adým adým aþmanýn kültür anlayýþlý imajýna ÝNSAN denecekti. Aþýlan her bir adýmýn kavranýþlarýna da insani özellik denecekti. Ve insan üretim iliþkisinin deðil gruplar arasý üretim hareketli ÝTTÝFAKIN ürünüdür.

Demek ki izole grubu kabýna sýðdýrmayan bir üreten muktedirlikle gruplar dýþa doðru eðimi, ortaya konacaklardý. Grubun dýþa doðru olan bu eðim hareketi totemi sosyal mantýkla çeliþip, çatýþacaktý. Dýþa doðru olan eðim totem mantýklý tutumla akan sürece fren olup süreci engelleyecekti.

Giriþen gruplar arasý ittifak ta giriþen bu sürecin sorununa kafa yoracaktý. Gruplara özgü benzer etkiye karþý ortaya konan benzer tepkilerle oluþan totemi kavrayýþlar vardý. Totemi kavrayýþlar içindeki envanterler üzerinde ekleme çýkarma yaptýlar.

Böylece totemi kimi deðiþtirilen kimi deðiþerek ters durum kýlýnarak uygulanan tutumlarla bu sorunlar bir bir; adým adým zaman içinde aþýldý. Aþýlan sorunlar hem kültürel hem fiziki ve biyolojik totemi etnik sorunlardý.

Ýnsan kavramý daha çok anlaþýlýr yanýyla etnik direnci kýrýp aþan nitelik ve anlayýþlarýn ürünüydü. Deðilse insan bunlarýn yanýnda üreten bir ittifak sentezin kolektif gücüydü de.

Ýþte uygarlýk ve insan böylesi müfterilikle olunan zamanlara özgü anlam, taným, geliþme, deðiþme ve dönüþmelerin karakteristik özelliklerini kiþiler dýþýnda kiþilere yansýtmakla, kolektif þahýsta bütünleyen anlayýþtý.

Yani hemcinsler kendi kendilerine durum dururken akla bile gelemez olan durumla "haydi insaný ortaya koyalým" diyen bir kararý alamazlardý.

Çünkü ne böyle bir kararý hissetmeleri ne de bu hissi ortaya koyacak dayanaklarla muktedirlikleri yoktu. Temel muktedirlik kolektif birim zamanlý üreten iliþkiydi. Üreten iliþkinin dýþa açýlým veren eðim gücüydü.

Yani kolektif birim zamanlý bir sosyal süreç, üreten hareketli kapasite ile taçlanmadýkça; sosyal anlayýþlý kolektif birimli zamanlý süreç, avcý toplayýcý süreç olanaklarýný ortaya koymaktan öte dönüþemeyecek olmakla sürece deðiþtirici dönüþtürücü fazla bir güç katmýyordu.

Kolektif sosyal sürecin imleyeni þuydu. Süreç salt hayatta kalma, hayatý sürdürme mücadelesi olan doðal hal içinde olmakla keþfedilen birlik gücü olan kolektif tutumdu. Böyle iken; bu doðal hal, kolektif üreten ve kolektif paylaþan süreçlerle birden SEKANS deðiþtirmiþti.

Evrensel var oluþ ve toplumsal var oluþ; tam da biyolojik var oluþ gibi deðildi. Biyolojik var oluþlar da ölüm gerçekleþtiðinde ölümlerde doðum olmuyordu.

Oysa evrensel yasa içinde bir yýldýz öldüðünde ölenin küllerinde yeni yýldýzlar doðuyordu. Gerçi ölen hayatýn küllerinde de yeni hayatlar vücuda geliyordu. Tekil olarak yýldýz hayatý belli evreleri aþamazken, canlýlýk dediðimiz hayat böyle deðildi.

Üstelik yýldýzlar galaksiler (gök adalar topluluðu olan topluluk gücü ile bambaþka hayatlarý ortaya korken, canlýlýk dediðimiz hayatta topluluk gücünü kolektif birim zamanlý güçler entegresiyle akýl almaz bir alana getirmiþti.



Söyleyeceklerim var!

Bu yazýda yazanlara katýlýyor musunuz? Eklemek istediðiniz bir þey var mý? Katýlmadýðýnýz, beðenmediðiniz ya da düzeltilmesi gerekiyor diye düþündüðünüz bilgiler mi içeriyor?

Yazýlarý yorumlayabilmek için üye olmalýsýnýz. Neden mi? Ýnanýyoruz ki, yüreklerini ve düþüncelerini çekinmeden okurlarýna açan yazarlarýmýz, yazýlarý hakkýnda fikir yürütenlerle istediklerinde diyaloða geçebilmeliler.

Daha önceden kayýt olduysanýz, burayý týklayýn.


 


ÝzEdebiyat yazarý olarak seçeceðiniz yazýlarý kendi kiþisel kütüphanenizde sergileyebilirsiniz. Kendi kütüphanenizi oluþturmak için burayý týklayýn.

Yazarýn felsefe kümesinde bulunan diðer yazýlarý...
El Bel Baal 2
Tarihsel 2
Ýrade 1
Tarihsel 1
Anlamak Gerek 71
Kurtuluþun Felsefesi (Açký 2)
Sosyal Ýliþki Toplumu Hedeflemez 2
Anlamak Gerek 43
Anlamak Gerek 70
Anlamak Gerek 55

Yazarýn bilimsel ana kümesinde bulunan diðer yazýlarý...
Müruru Zaman 14
Sahiplik Ýmaný 1
Hatýrlama 1
Mal mý, Ýnsan mý?
Mamon'du Belirme 1
Müruru Zaman 7
Denge ve Dengesizlik Süreçleri 24
Anlamak Gerek 26
Bað Enerjisi 1
Sistem 15

Yazarýn diðer ana kümelerde yazmýþ olduðu yazýlar...
Aslýna Yüz [Þiir]
Vah ki Vah [Þiir]
Ýsis Dersem Çýk Ereþkigal Dersem... [Þiir]
Görmez Þey [Þiir]
Tekil Tikel Tükel [Þiir]
ve Leddâllîn, Amin [Þiir]
Mavi Yare [Þiir]
Mevsimsel [Þiir]
Yýkýlýþa Direniþ Direniþe Yýkýlýþ [Þiir]
Meþrep 3 [Þiir]


Bayram Kaya kimdir?

Dünyayý yaþantýlaþan çabalar içinde duygunun önemi hiç yitmezse de, payý giderek azalmaktadýr. Sosyo toplum bazlý, genel bir açýlýmla baþlayan çalýþmalarým da; bilim felsefesi içinde olunma gayreti güdüldü. Bu nedenle yazýlarýn tarisel, sosyo toplumsal evrimli ve türlü doða bilim verileri güdülü çalýþma olmasýna gayret edildi. Genel felsefem içinde bir bilgi; ne kadar çok baðýntýsýyla söylüyorsanýz, o bilgi o kadar bilinir bilgidir.


yazardan son gelenler

 




| Þiir | Öykü | Roman | Deneme | Eleþtiri | Ýnceleme | Bilimsel | Yazarlar | Babýali Kütüphanesi | Yazar Kütüphaneleri | Yaratýcý Yazarlýk

| Katýlým | Ýletiþim | Yasallýk | Saklýlýk & Gizlilik | Yayýn Ýlkeleri | ÝzEdebiyat? | SSS | Künye | Üye Giriþi |

Custom & Premade Book Covers
Book Cover Zone
Premade Book Covers

ÝzEdebiyat bir Ýzlenim Yapým sitesidir. © Ýzlenim Yapým, 2024 | © Bayram Kaya, 2024
ÝzEdebiyat'da yayýnlanan bütün yazýlar, telif haklarý yasalarýnca korunmaktadýr. Tümü yazarlarýnýn ya da telif hakký sahiplerinin izniyle sitemizde yer almaktadýr. Yazarlarýn ya da telif hakký sahiplerinin izni olmaksýzýn sitede yer alan metinlerin -kýsa alýntý ve tanýtýmlar dýþýnda- herhangi bir biçimde basýlmasý/yayýnlanmasý kesinlikle yasaktýr.
Ayrýntýlý bilgi icin Yasallýk bölümüne bkz.