..E-posta: Þifre:
ÝzEdebiyat'a Üye Ol
Sýkça Sorulanlar
Þifrenizi mi unuttunuz?..
Sorularla dolu bir kitap... hiçbir zaman eksiksiz olamaz. -Robert Hamilton
þiir
öykü
roman
deneme
eleþtiri
inceleme
bilimsel
yazarlar
Anasayfa
Son Eklenenler
Forumlar
Üyelik
Yazar Katýlýmý
Yazar Kütüphaneleri



Þu Anda Ne Yazýyorsunuz?
Ýnternet ve Yazarlýk
Yazarlýk Kaynaklarý
Yazma Süreci
Ýlk Roman
Kitap Yayýnlatmak
Yeni Bir Dünya Düþlemek
Niçin Yazýyorum?
Yazarlar Hakkýnda Her Þey
Ben Bir Yazarým!
Þu An Ne Okuyorsunuz?
Tüm baþlýklar  


 


 

 




Arama Motoru

ÝzEdebiyat > Bilimsel > Felsefe > Bayram Kaya




6 Aralýk 2019
Anlamak Gerek 29  
Bayram Kaya
Bu alakasýz süreçlerden birisi de doðanýn kiþiler üzerine yapacaðý baský ve basýnçlardý. Yani doðanýn kiþiye gösterdiði zorluklardý. Doðanýn kiþiye gösterdiði zorluklarýn doðrudan beslenmeyle ilgisi yoktu. Kiþiler zorluklarý aþmak için zamanla bir araya gelip dayanýþtýlar. Kiþiler dayanýþma içinde kolektif birim gücü de ortaya koydular. Kolektif gücün de beslenmeyle doðrudan alakasý yoktu. Týpký dayanýþma gibi kolektif güç te kendi mecrasýnda kendisine göre olan süreçlerle akýp gidiyordu. Bu yatak akýþlý savunma içinde (mecra akýþý içinde) kolektif güç ile kiþiler davranýþý içinde ve doðaya karþý verilen tepkice mücadele süreçleri içinde kýrmalar, dönüþmeler uzama ve kýsaltmalar oluþmuþtu.


:ECF:
29
Bu alakasýz süreçlerden birisi de doðanýn kiþiler üzerine yapacaðý baský ve basýnçlardý. Yani doðanýn kiþiye gösterdiði zorluklardý. Doðanýn kiþiye gösterdiði zorluklarýn doðrudan beslenmeyle ilgisi yoktu. Kiþiler zorluklarý aþmak için zamanla bir araya gelip dayanýþtýlar. Kiþiler dayanýþma içinde kolektif birim gücü de ortaya koydular.

Kolektif gücün de beslenmeyle doðrudan alakasý yoktu. Týpký dayanýþma gibi kolektif güç te kendi mecrasýnda kendisine göre olan süreçlerle akýp gidiyordu. Bu yatak akýþlý savunma içinde (mecra akýþý içinde) kolektif güç ile kiþiler davranýþý içinde ve doðaya karþý verilen tepkice mücadele süreçleri içinde kýrmalar, dönüþmeler uzama ve kýsaltmalar oluþmuþtu.

Dayanýþma birleþmesinin verdiði kýrýlma süreçlerinden birisi kolektif birim zamanýn ortaya konmasýydý. Kiþisi tutumun sosyal tutuma dönüþmesiydi. Tekil kiþi tutumuna göre dayanýþan kiþilerin avda ve besin toplama edimi içinde geçen sürelerin azalmasýydý. Toplanan besinlerin ve yapýlan avýn hemen orada yenmeyip grup merkezine götürülmesi nedenle beslenme süresinin biraz uzamasýydý.

Ýþte doðadaki etki tepki direncine karþý gösterilen bu tür mücadele içinde kýsalan ya da tasarrufu yapýlan zamanlar; kolektif yapýnýn boþ zamanýný, ya da artýk zamanýný ortaya koymuþtu.

Siz davranmasanýz bile doðanýn size mutlaka zorunlu bir etkisi zorunlu bir baský ve basýncý vardýr. Kaldý ki siz de zorunluydunuz. Bütünle kopuk bir yalýtým içinde oluþ eksiðinizi tamamlamak için doðaya yönelimliydiniz.

Zaten hayat ta kendi eksiðini doðada tamamlamaya yönelmenin davranýþ tepkilerini inþa etmekle oluþmuyor muydu?

Bir örnek daha vereyim. Kolektif yapý kiþilere temel referanslar üzerinde güvence ya da garanti vermenin senkronlumasýndýr. Yaþlýya da çocuða da sakata da güçsüze de hastaya da çalýþamayana da bu güvencenin garanti içinde olmasý; kolektif birim zamanlý artýk süre durumun eseriydi. Yani yansýmalar, birbirinde kopuk gibi duran alakasýz alakalý süreçlerin birbiri içinde sentezleriydi.

Sürü dönemde kolektif birimli, artýk zaman ortaya konamýyordu. Böyle olduðu için sürü kendi hastasýna, kendi sakatýna vs. bakamýyordu. Sürü içindeki kiþilerin duyguca içleri kan aðlasa da sürünün bu türden garantiyi sürü içine takdim edememe olanaksýzlýðýna sürünün eli mahkumdu.

Köleci sisteme kadar olan avcý toplayýcý totem yapýlarla ve üreten iliþki ile üretim hareketi içinde olan komun yapýlarýn kendi acizine, kendi sakatýna kendi yaþlýsýna vs. kendi garantisi hep vardý. Köleci mana kolektif yapýyý özelleþtirdi. Böylece köleci sistem, köleci yapý içine girdi.

Köleci mana algýsý üreten kiþiler üzerindeki kolektif garantiyi kaldýrdý. Ve köleci yapý kendi aiti olan aciz kiþiler üzerindeki genel yararcý kolektif garantileri de kaldýrdý. Ortadan kalkan kolektif garantili güvenceler de kiþi üzerine, ailesi üzerine, ana baba kavramlarý üzerine yýkýldý.

Köleci süreç, gemisini kurtaran kaptan anlayýþýna dönüþtü. Özelleþtiren köleci sistemde herkes kendi baþýnýn çaresine bakar oldu. Mülksüzlerin feveranlarý göðe yükselmiþti. Feveranlarý düzenleyen anlayýþlar da dini anlayýþlar olacaktý.

Ezme ezilme gibi çeliþkileri baðrýnda taþýyan köleci feodal sistem içinde geliþen süreçlerle köleci burjuva demokratik devrimi olan süreçler içinde geçilecekti.

Günümüze gelen süreçte, artýk kolektif garanti; önce tanrýya (efendiye) teslim olmanýn vaat garanti ritüeline dönüþtü. Sonra efendiye teslim olma, efendiye sýðýnma garantisinin ritüellerine dönüþtü. Kolektif garanti; zalimin zulmü varsa mazlumun Allah'ý var, öðretisine dönüþtü.

Para adamlýðýna geçildikten sonra da kolektif garanti; hayat sigortasý, saðlýk sigortasý, deprem sigortasý, yangýn sigortasý, trafik sigortasý gibi türlü SÝÐORTALAR sömürüsü anlayýþ içinde ikinci bir durumla yeniden vardýlar.

Kolektif yapýnýn genel yarar ilkesi þirket (ortaklýk) denen özelleþmeler içinde efendiliðin yatýrýmcý kimliðine dönüþmüþtü. Siz de bu þirketlerin ya da ortaklýklarýn (kolektif iliðin) iradesi olmamakla iþini arayan, rýzk arayan ücretli çalýþan olmakla efendinin lütfu keremine gark olan aciz köleydiniz.

Bunlarýn tümü özelleþtirmenin gereði olan sömürü araçlarýydý. Özelleþme demek; efendi adýna tümden kolektif oluþlarda vaz geçme demek deðildi. Aksine kolektif oluþu özelleþtiren anlayýþlar içinde kolektif yararý emek aleyhine ama efendi yararýna yeniden kolektif hale getirmeydi.

Genel yarar vergiler adý altýnda mülk benim, mülk devletin diyen El mana anlayýþýyla sürekli efendilere verilecekti. Kredi, teþvik pirimi, kar garantisi, geri dönmeyen ihale finansmaný, yap iþlet devret, arz talep gibi türlü hile ve tuzaklarla efendileri yeniden ve yeniden kolektif güçle donanmasýydý.

Kolektif oluþ, kiþiler emek gücü üzerinde özelleþti. Sömürülen durumlarla genel yarar; efendilerin þirket denen ortaklýklarýna dönüþtü. Oysa avcý toplayýcý totem yapýlarla, üreten komun yapýlarla oluþan kolektif sistem bu oluþmalarla birlikte ve kendilikten bize hayatýn garantisini veriyordu.

Yani bidayetinden beri ola gelenin kendi kendine dinamik süreçleri içinde oluþan kolektif sistem, hayati olan bu garantileri bize güvence ediyordu.

Alakasýz alakalýlar sadece doðal ortamýn, kendi kendisine çekimi içinde olmanýn yan yana gelmesiyle kolektifi bir kesikli sürekli olamýyordular.

Alakasýz alakalýlarýn, ortam sal çekim yanýnda þunlar da gerekliydi. Ava gidenin savunmasýný yapmak. Ava gidenin geride kalan yavru bakýmýný yapmak. Yavru eðitimini yapmak. Ava gidenin yavru korumasýný yapmak. Ve avcýnýn yaþlýsýna bakým yapmadan avcýnýn yaþlýsýna koruma garantisi vs. yapmadan avcýyý, tekil kiþileri grup adýna ava çýkaramazdýnýz.



Söyleyeceklerim var!

Bu yazýda yazanlara katýlýyor musunuz? Eklemek istediðiniz bir þey var mý? Katýlmadýðýnýz, beðenmediðiniz ya da düzeltilmesi gerekiyor diye düþündüðünüz bilgiler mi içeriyor?

Yazýlarý yorumlayabilmek için üye olmalýsýnýz. Neden mi? Ýnanýyoruz ki, yüreklerini ve düþüncelerini çekinmeden okurlarýna açan yazarlarýmýz, yazýlarý hakkýnda fikir yürütenlerle istediklerinde diyaloða geçebilmeliler.

Daha önceden kayýt olduysanýz, burayý týklayýn.


 


ÝzEdebiyat yazarý olarak seçeceðiniz yazýlarý kendi kiþisel kütüphanenizde sergileyebilirsiniz. Kendi kütüphanenizi oluþturmak için burayý týklayýn.

Yazarýn felsefe kümesinde bulunan diðer yazýlarý...
El Bel Baal 2
Tarihsel 2
Ýrade 1
Tarihsel 1
Anlamak Gerek 71
Kurtuluþun Felsefesi (Açký 2)
Sosyal Ýliþki Toplumu Hedeflemez 2
Anlamak Gerek 43
Anlamak Gerek 70
Anlamak Gerek 55

Yazarýn bilimsel ana kümesinde bulunan diðer yazýlarý...
Müruru Zaman 14
Sahiplik Ýmaný 1
Hatýrlama 1
Mal mý, Ýnsan mý?
Mamon'du Belirme 1
Müruru Zaman 7
Anlamak Gerek 26
Denge ve Dengesizlik Süreçleri 24
Bað Enerjisi 1
Sistem 15

Yazarýn diðer ana kümelerde yazmýþ olduðu yazýlar...
Aslýna Yüz [Þiir]
Vah ki Vah [Þiir]
Ýsis Dersem Çýk Ereþkigal Dersem... [Þiir]
Görmez Þey [Þiir]
Tekil Tikel Tükel [Þiir]
ve Leddâllîn, Amin [Þiir]
Mavi Yare [Þiir]
Mevsimsel [Þiir]
Yýkýlýþa Direniþ Direniþe Yýkýlýþ [Þiir]
Meþrep 3 [Þiir]


Bayram Kaya kimdir?

Dünyayý yaþantýlaþan çabalar içinde duygunun önemi hiç yitmezse de, payý giderek azalmaktadýr. Sosyo toplum bazlý, genel bir açýlýmla baþlayan çalýþmalarým da; bilim felsefesi içinde olunma gayreti güdüldü. Bu nedenle yazýlarýn tarisel, sosyo toplumsal evrimli ve türlü doða bilim verileri güdülü çalýþma olmasýna gayret edildi. Genel felsefem içinde bir bilgi; ne kadar çok baðýntýsýyla söylüyorsanýz, o bilgi o kadar bilinir bilgidir.


yazardan son gelenler

 




| Þiir | Öykü | Roman | Deneme | Eleþtiri | Ýnceleme | Bilimsel | Yazarlar | Babýali Kütüphanesi | Yazar Kütüphaneleri | Yaratýcý Yazarlýk

| Katýlým | Ýletiþim | Yasallýk | Saklýlýk & Gizlilik | Yayýn Ýlkeleri | ÝzEdebiyat? | SSS | Künye | Üye Giriþi |

Custom & Premade Book Covers
Book Cover Zone
Premade Book Covers

ÝzEdebiyat bir Ýzlenim Yapým sitesidir. © Ýzlenim Yapým, 2024 | © Bayram Kaya, 2024
ÝzEdebiyat'da yayýnlanan bütün yazýlar, telif haklarý yasalarýnca korunmaktadýr. Tümü yazarlarýnýn ya da telif hakký sahiplerinin izniyle sitemizde yer almaktadýr. Yazarlarýn ya da telif hakký sahiplerinin izni olmaksýzýn sitede yer alan metinlerin -kýsa alýntý ve tanýtýmlar dýþýnda- herhangi bir biçimde basýlmasý/yayýnlanmasý kesinlikle yasaktýr.
Ayrýntýlý bilgi icin Yasallýk bölümüne bkz.