Her insanda insanlýðýn tüm durumlarý vardýr. -Montaigne |
|
||||||||||
|
Ýlahlarýn bu kabil totemdik özelliði melezin katýþýk olmasý karþýsýnda ilahlarýn saf ve katýþýksýz olmasýna izafe ediyordu. Katýþýksýz olmayý melez torunlar ile ilahlarýn kendileri arasýna koydular. Ýlahlarýn totem soy olmalarý geçmiþe atýftý. Bu atýf ilahla insan arasýndaki sosyolojik bir bað farkýný gösteriyordu. Tarihteki miladýn tarihsel hiç bir karþýlýðý yoktu. Olsa olsa köleciliðin döngüsel ara zamanýna vurguydu. Tarihsel milat inþa adýna hiçbir deðiþme dönüþme ortaya koymuyordu. Aslýnda ön ittifaklarýn inþasý bir doðumdu. Yani bir milattý. Ýlahlar milat olan ittifak döneminin öncesinin ve þimdisinin depo hafýzasý olmakla ilahlar belletenlerdi. Öðretenlerdi. Öðreticilerdi. Ýttifak akdine, insana gözetmen gözcülerdi. Ýlahlar insana totem dönemle geçmiþi, ittifakla yakýn tarihi; kýsacasý ilahlar insana kadar olan zamanda geçmiþe dair insanýn bilmediðini insana öðretenlerdi. Ýlahlar ittifak baðýný güçlendirmek için totem grup öðreticiliði yerine, ilah öðreticiliðini önemle vurguluyorlardý. Ýlahlar ittifaký miladýn baþlangýcýydý. Ýlah öðreticiliði ittifak ya da birleþmenin milat (doðum) öðreticiliðiydi. Ýlahlar miladi birleþme yapmanýn sözleþmesini seremonine eden bir yaratýlýþ hikâyesi anlatmaya baþlamýþlardý. Bu baðlamla ilahlar ittifak bileþenlerine ait her bir grup ilahýna ait dil sel kullanýmýn içinde olan iþ, uðraþ, eylem, araç gereç ile anlamý, anlama dek isimleri, manayý öðretenlerdi. Bu gün nasýl kuantum düþünceyle mantýksal dönüþümü yaþýyorsak; ittifakýn kendisi baþlý baþýn bir dönüþüm olmakla birlikte ön ittifaklarla tek biçimden çok köklü mantýðýn dönüþmesi olmuþtu. Ýlahlar ittifaka gelirken teorik olarak bir grup iþi meslek biliyorlardý. Ýlahlarýn bir grup iþi bilmesine karþýn insan ittifak ortamýnda birçok grup iþi içine doðmakla, insanlar birçok iþe akýl erdiriyorlardý. Ýnsanlar mesleklerin bilicisi bulucusu deðildiler. Ýnsanlar mesleklerin icracýsý öðrenicisi ve iþin akýl erdiricisiydiler. Bu baðlamla ilahlar insana bilmediðini öðretenlerdi. Ýlahlar insanlarýn iþ ve meslek öðretenleriydi. Ýnsan ilahtan meslek öðrenen, iþ görmeyi öðrenenlerdi. Þimdi insan bu minnetle soyu tükenmekte olan yaþlý ilahlara; sofra kuruyorlardý. Ýttifak ile olup bitenleri, bugünkü anlamla özetlersek; hiç bir grup, hiç bir grup aiti kiþi, diðerine üstün deðildi. Hiçbir totem güç ve totem gücün kullanýmý olan groteski ve totemi anlama olan ilk sel dinler-dil ve etnik oluþmalarýn ýrksal lýðý ile ilahlarýn gördüðü mesleki iþler; diðer bileþim gücüne nispetle bir üstünlüðe, bir ayrýcalýða sahip deðildi. Bu tarihi kýrýlmanýn anlamý, totemi mana gücünün etkisine karþý ilah kararý olan, ilah iradesiydi. Kelimenin tam anlamýyla “takdiri ilahiydi”. Yani ilah takdiriydi. Bileþim gücünün ilahlar kararýydý. Yine melezler, bileþimin gücü içinde çok köklü düþünmeyi ve farklý iþ güç ile uðraþmayý öðrenmiþtiler. Bileþim mantýðý, insan düþüncesi deðildi. Bileþimin mantýðý gruplar arasý takdiri ilahiydi. Bu nedenle insanlarda Ýlahi takdire baðlýlýk vardý. Birleþme, tevhit; insan düþüncesi deðildi. Üreten grubu dýþ dünya hinterlandý içine açan ilahlarla, ilah düþüncesiydi. Ýlah, grup içi cinsel birleþme ürünü totem hemcins görünüþlü fizikleydiler. Ýnsan totem grup dýþýndaki gruplar arasý cinsel bileþimli doðumlarýn ürünüydü. Bu nedenle insanda da her bir totem grup ilahýnýn fiziki yansýmasý vardý. Her bir grup özelliðinden bir parça görünüþ taþýmak melezi, o ilahlar aitliði içine çekiyordu. Gruplar arasý biyolojik bileþimle gruplar arasý türlü mesleðe dek mesleki düþünceler bileþimli kapasite, ittifak içi yansýmayla insandaydý. Gruplar arasý ittifaký bileþimden doðan insan, bileþimin kolektif gücü olan bu kapasitör donanýmla; bu tarihi ahitle ve bu tarihi milatla insan, sorumlu olduðu ittifak ve ittifaký uygarlýðýn içinde geliyordu. Ýnsan hem hemcins ilahlardan bir parça ilah soydu. Hem gruplar arasý hemcinslerden bir parça ilahlar soyuydu. Hem de ittifaký görev ve sorumlulukla bir uygarlýk içine doðmanýn uygarlýk taþýyýcýsý, olandý. Ýnsan hem saf haliyle totem soylu ilah deðildi; hem de birçok parça bileþenli öznellikle, biyo fizikle; üreten birçok beceriyle ilahlardandý. Ýnsan ile hemcinsler arasýnda ilahlar vardý. Ýnsan; birbirine karþý, karþýt bir totem güç etkisi taþýyan ilahlar bilinci bileþime; melez olmanýn mana ve önemi olan anlamdý. Ýlahlar insan gibi böylesi miladi bir melez misyonu (görevi) taþýmýyorlardý. Ýlahlar genelde bir grup yetkisiyle melezine yetki verenlerdi. Ýnsanlar birçok yetkilenme sahibi bileþimlerle bu bileþim ürünü olan, bileþimi taþýyýcý kolektif ortam dalgalanmasýydýlar. Ýlahýn üreten kolektif grup yetkisi vardý. Öncül olmasý dýþýnda ilahýn bir meslek yetkisi vardý. Ama ilahlarýn birçok yetkileri yoktu. Ancak bileþime ait ilah gücünün, birçok yetkileri vardý. Daha insan yokken, hemcinsler ve ilahlar vardý. Daha insanýn adý konmamýþken Ýlahlar bileþimli ön ittifaklý ahitler vardý. Ýnsan, bileþen bu zaman ahdi içinde doðup dirilen bir anlam ve varoluþtu.
ÝzEdebiyat yazarý olarak seçeceðiniz yazýlarý kendi kiþisel kütüphanenizde sergileyebilirsiniz. Kendi kütüphanenizi oluþturmak için burayý týklayýn.
|
|
| Þiir | Öykü | Roman | Deneme | Eleþtiri | Ýnceleme | Bilimsel | Yazarlar | Babýali Kütüphanesi | Yazar Kütüphaneleri | Yaratýcý Yazarlýk | Katýlým | Ýletiþim | Yasallýk | Saklýlýk & Gizlilik | Yayýn Ýlkeleri | ÝzEdebiyat? | SSS | Künye | Üye Giriþi | |
Book Cover Zone
Premade Book Covers
ÝzEdebiyat bir Ýzlenim Yapým sitesidir. © Ýzlenim
Yapým, 2024 | © Bayram Kaya, 2024
ÝzEdebiyat'da yayýnlanan bütün yazýlar, telif haklarý yasalarýnca korunmaktadýr. Tümü yazarlarýnýn ya da telif hakký sahiplerinin izniyle sitemizde yer almaktadýr. Yazarlarýn ya da telif hakký sahiplerinin izni olmaksýzýn sitede yer alan metinlerin -kýsa alýntý ve tanýtýmlar dýþýnda- herhangi bir biçimde basýlmasý/yayýnlanmasý kesinlikle yasaktýr. Ayrýntýlý bilgi icin Yasallýk bölümüne bkz. |