Ne Oldu Bu Ülkeye
Ýnsan yaþamý bu denli ucuz mu? Yoksa o baþvuranlar yaþamýn deðerini bilmiyorlar mý? Bilmemeleri olasý mý? Ýþsizlik, açlýk, sefalet canlarýna tak etmiþ bu insanlarýn. Ölümü göze alarak kurtuluþu arýyorlar. Vatan savunmasý için deðil, para kazanmak için ölüm nasýl göze alýnýr anlayamýyorum.
Evet ne oldu bu güzel ülkemize? 1950 li yýllarda iktidar Küçük Amerika olmayý vadetmiþti. Her köþede bir milyoner yaratacaðýz demiþlerdi. O yýllarda Yunan parasý drahmiyle alay ederdik. Yunanlýlar bir torba parayla pazara çýkýp bir fileyi bile dolduramýyorlar diye onlarý küçümserdik. Zira o yýllarda paramýz Amerikan dolarýyla kafa kafaya gidiyordu. Paramýzýn devüle edilmesine o yýllarda tanýk olduk. Paramýz freni patlamýþ bir kamyondan beter bir hýzla ha bire iniyor, deðer kaybediyordu. Bazý gazetelerde kýrk yýl önce diye bir bölüm vardý. O bölümlerden birinde okuduðum bir haberde þöyle diyordu. Macaristan’a kýrk bin lira borç verdik. Yanlýþ okumadýnýz. Tamamý tamamýna kýrk bin lira. Þimdilerde binliklerin geçmiþin metelikleri kadar bile deðeri yok.
Biriyle ayak üstü sohbet ediyordum. Yýl 1954 ya da 55. Yanýmýzdan hýrpani kýlýklý, yaþlý bir adam geçti. Konuþtuðum kiþi “bu herifi tanýyor musun?” diye sordu. Tanýmadýðýmý söyleyince “buna varyemez derler.Bunun bankada en az on bin lirasý var” dedi. Çok þaþýrmýþtým. Zira o para ile neler alýnmazdý? Aklýma Singerci Osman’ýn dükkanýndaki Javalar geldi. Bedeli sekiz yüz liraydý. O yýllarda birinin cebinde bin lirasý olmasý olaðan üstü bir durumdu. Testici Ali’ye Milli Piyangodan bin lira ikramiye çýkmýþtý. Ölünceye kadar adý Binlik Ali olarak kaldý. Ýþte o yýllarda paramýz o denli deðerliydi. Þimdilerde baba çocuðuna bir milyon verdiðinde çocuk burun kývýrýp “bu para yetmez” diyor.
Yýllardýr ÝMF ye teslim olmuþuz. Para vermek için ileri sürdükleri þartlar yüzünden ha bire batýyoruz. Haþhaþ dikme, tütün dikme, pancar dikme. Peki ne dikeceðiz. Ýzmir’e Çanakkale yolundan gitmiþtik. Ovacýk yolunda teyzemin oðlunun parçalarýný toplamýþtýk. Ara yoldan çýkan bir kamyona bindirip arabasýyla birlikte parçalanmýþtý. O nedenle Ovacýk yolundan geçmeyi sevmem. Her zaman Çandarlý yolundan gitmeyi yeðlerim. Yol boyunda yeni dikilmiþ zeytin aðaçlarý var. Tümü de bodur cins zeytin fidanlarý. Bodur zeytin aðacý isminden de anlaþýldýðý gibi deliceden aþýlanmýþlar gibi fazla boy atmaz. Üstelik dikim yapýldýðý yýl bile ürün vermeye baþlar. Bodur olduklarý için sýrýkla silkme yapýlmaz. En uç noktalara kadar merdivenle ulaþýlýr ve elle toplanýr. Bu tarzda toplama aðacý zedelemediðinden her yýl ürün verir. Eskinin zeytin bir yýl verir bir yýl vermez kuralý geçerliliðini yitirmiþtir. Sevindirici bir durum ama, ya ÝMF buna da burnunu sokarsa? Geçmiþte halk aldatýlarak zeytin yaðý yerine çiçek yaðlarýný yemeleri teþvik edilmiþti. O yýllarda her mide rahatsýzlýðýnda doktorlar zeytin yaðýný yasaklalarrdý. Zeytin yaðý tüketimi azalýnca zeytinlik katliamý baþlamýþtý. On binlerce aðaç sökülüp yakacak olarak kullanýlmýþtý. Hýzla geliþen zeytincilik diðer Akdeniz ülkelerini etkileyecektir. Hatýrlý ülkeler ÝMF ye zeytin tarýmýný da yasakla komutunu verecektir. Oysa zeytin yaðýnýn þifa kaynaðý olduðu geç de olsa anlaþýlmýþtýr. Ne ÝMF nin dayatmalarý, ne de zeytinci ülkelerin fiyat düþürmelerinden zeytinciliðimiz etkilenmemelidir. Zeytin aðacýný sökmek kolaydýr. Odunu da güzel yanar. Ama yetiþtirmek oldukça külfetlidir. Verimlilikte zirveye ulaþmasý için uzun yýllar gerekir.
Þeker pancarý ekiminin kýsýtlanmasý akýl alacak bir durum deðil. Þeker pancarýndan yalnýzca þeker elde edilmez. Sýkýlýp suyu alýndýktan sonra kalanlar hayvan yemi üretiminde kullanýlýr. Üstelik hayvan yemi üretiminin bel kemiðidir. Þeker pancarý ekiminin sýnýrlandýrýlmasý besiciliði de çok etkilemiþtir. Büyük bir maliyet artýþýna neden olmuþtur. Bu nedenle kasap çengellerinde asýlý olan etler artýk seyirlik olmuþtur.
Ýþsiz sayýsýnýn sekiz milyonu aþtýðý acý bir gerçek. Tarýmdan kazanamayan çiftçiler tarlalarýný satýp büyük þehirlerin yollarýna düþüyorlar. Oysa artýk büyük þehirlerin taþý topraðý altýn deðil. Yanlýþ para politikalarý yüzünden yalnýzca faizcilik almýþ baþýný gidiyor. Kimse yatýrým yapmayý düþünmüyor. Tekstilin dýþýnda baþka yatýrým yok gibi. Yatýrým olmayýnca iþsizlik felakete dönüþüyor. Boþuna dememiþler aç fýrýn deler diye. Ne yapsýn sekiz milyon iþsiz? Gizli iþsizin sayýsýnýn ne kadar olduðunu kim bilir? Ýþsizliðin felakete dönüþtüðü bir ortamda iþsizlerin paralý asker olabilmek için baþvuruda bulunmalarýnýn yadýrganmamasý gerekir. Devleti yönetenler kendilerine sormalýdýrlar. Bu güzel ülkeyi nasýl oldu da bu hale getirdik diye. Ama soramazlar, kendilerini sorgulayamazlar. Zira iþin içinde oy kaygýsý var. Bu durumda sorgulamak halka düþüyor, yani bizlere. Ucuzluk, rahatlýk vaat edenlere deðil, acý reçete sunanlara itibar etmemiz gerekir. Hesaplarýmýzý bu günümüzü kurtarmak için deðil yarýnýmýz için yapmalýyýz. Bu günler bizim, yarýnlar ise çocuklarýmýzýn ve torunlarýmýzýndýr. Onlarýn geleceklerini karartmayalým.
                         Özcan Nevres