Erkin Koray; kimdir nedir ne deðilidir?Öncelikle þunu baþtan söyliyeyim ki bu satýrlarýn yazarý 68 kuþaðýna yetiþememiþ ama en az onlar kadar, içinde yaþamýþcasýna hisseden, hatta þu an ki olgunluk yaþlarý itibariyle yaþayamayanlardan bile iyi yaþayan biridir...
O ki bir deli, adam.Nerden baþlanýrki onu anlatmaya.On yedi yaþýnda deli fiþek bir yeni yetme iken atom mühendisi olmayý düþleyen bu adam birgün nereden bilebilirdi ki Türk rock müzik aleminin “babasý” olarak anýlacaðýný.
Evet ilk baþlarda farklý hayaller kuran bu genç adam dünyada patlak veren rock müzik akýmýndan herkesden önce etkilenmiþ ve kendini notalarýn büyüsüne kaptýrmýþtýr.Uzun uzadýya hayat hikayesini anlatamak deðil amacým bilen biliyordur nasýl olsa.”Ýllaki” merak edenler varsada internette birçok siteden araþtýrabilirler.Ayrýca bir dipnot olarakda “Gökhan Aya Münir Tireli Bir Erkin Koray Kitabý adlý eserede baþvurabilirler.
Altmýþlý yýllarýn sonunda patlak veren özgürlük akýmýyla genç kuþak bir uyanýþ göstermiþ ve özellikle Amerikanýn Vietnam ile olan savaþýndan hareketle yönetimlere karþý seslerini çýkarmaya baþlamýþlardýr.Ýþte böyle bir ortamýn gençliði tüm dünya da isyanlarýna doðunun sakin ve mistik felsefesini katýk edip içinede adýndan belli sert hareketli ve protest sesleniþe uygun rock müziðinide almýþlardýr.
Tüm bu ortamlar içinde Beatles ler ve tabii John Lennon gibi üstatlar gençliðe önder olularken Türkiyeden de bir genç adam bu müziði benimseyip neden bende yapmayayým diyerekten yola koyulur.
Ýlk hareketle on yedi yaþýnda Alman lisesinde bir öðrenci iken Gs lisesinde verilen o günkü adýyla jazz konseriyle kariyere start verilir.Hatta o günlerde bu lisede ortaokul Ýkinci sýnýf öðrencisi olan rahmetli diðer bir üstadada yol göstermiþtir.Barýþ Manço...
Daha sonrasýnda ise kýsaca özetlersek çeþitli klüplerde çalýþmalar, 1963 yýlýnda çýkan ilk plak sonra þöhrete taþýyan “Kýzlarýda Alýn Askere” plaðý sonrasýnda ortalýðý yýkan konserler biribiri ardýna çýkan plaklar “Anma Arkadaþ, Çiçek Daðý, Aþkýmýz Bitecek, Þaþkýn, Fesupanallah, Arap Saçý, sonraki yýllardaki hitleri Çöpçüler, Ýllaki ve daha burada sayamadýðým nice eserler...
Kurulup daðýlan gruplar, çýkýlan felsefe seyahatleri, yurt dýþý gezileri, þöhret, para, parasýzlýk günlerine kadar dolo dolu geçen koca bir ömür...Tabii bu arada bence hayatýnýn en önemli anlamý ve halende onun için uðraþtýðý kýzý Damlayýda unutmamak gerekir.
Erkin Babanýn hayat hikayesi oldukça uzun.Benim amacým onun biyografisini anlatmak deðil.Onun müziðini yorumunu ve hayata bakýþ açýsýný nacizane kendimce anlatmak.Tabii bu yazýyý neden yazýyosun ki diyenlere de onun þu an ki genç nesilden en fanatik hayraný olduðumuda söylememe gerek yoktur sanýrým.
Erkin Koray’ýn müziðine baktýðýmýzda onun öncelikle son derece deneysel ve yeniliklere açýk biridir.Ýlk baþlarda günün rock müzik formatýna uygun sertlikte ki melodik yapýdaki underground tarzý sonraki yýllarda biraz yýllarýn verdiði olgunluk, biraz ülke þartlarý ve birazda bunun paralelinde ki ekonomik þartlarla ortaya çýkan arabesk motifler içeren þarkýlar.
Erkin Babayý anlamayýp onu bir arabesk þarkýcýsý diye itham edenlere gerçekten kýzýyorum.Çünkü o oluþmuþ ülke þartlarýnda taverna ve arabesk müziðin piyasaya yayýldýðý bir dönemde bir darbe sonrasý 80 Türkiyesinde yeni doðmuþ kýzý damlayý büyütmek ve geçimini saðlamak zorunda olan bir babaydý her þeyin ve rock’ýn babasý olmasýnýn ötesinde...
Þunu düþünürmüsünüz lütfen 5-10 yýl öncesinde plaklarý yok satan konserlerinde etrafýn yýkýlýdýðý cam çerçevenin indiði bu adam geçim derdi için elinde bir org Ýstanbulda bir pizzacýda þarkýlar söylemek zorunda kalmýþtýr.Çalýþmak ayýp deðildir tabii ki ama böyle þaþalý bir geçmiþe sahip gerçek bir sanatçýnýn bir pizzacýda þarký söylemeside biraz onur kýrýcý bir þey olmalýdýr.
Ama o bundan da gocunmaz ve o zaman öyle gerekmiþtir yapmýþýzdýr gene gerekirse gene yaparýz der.Arabeskçi diye düþünmeden laf edenlere arabesk bir ritm adýdýr ve gocunulacak bir þey deðildir der evet arabesk ritmleri özellikle 80 lerde yaptýðý þarkýlarýnda çokça kullanmýþtýr ancak o günlerde çalýþtýðý çevresindeki müzisyenler arabeskin ustalarýdýr ayrýca yukarýda sýraladýðým nedenlerde vardýr.Bu insanlara örnek olarak Vedat Yýldýrýborayý ve yakýn dostu Orhan Gencebayýda gösterebiliriz.Ama hiç bir zaman kendien bay arabesk denmesinide istemez.Çünkü o herþeye raðmen bir rock gitarcýsýdýr.O kendini böyle tanýmlýyor...
Erkin Koray’ýn müziði akýcýdýr yalýndýr.Mesela bir Barýþ Manço þarkýlarýnda melodinin yanýnda sözlerinde atasözlerine deyimlere yer verip bilmecelere baþvurup, öðüt verirken Erkin Babanýn Sözleri yalýndýr her dinleyen rahatça þarkýnýn ne dediðini anlayabilir.Ya da ayný dönemin bir diðer üstadý Cem Karaca gibi siyasi ve svri protest sözlere baþvurmaz.Erkin Babnýn sözleri gerçek bir 68 linin dilekleri olarak çoðunlukla aþký, yare özlemi, ya da yarin terkediþine yapýlan sitemleri anlatýr.Zaten 68 kuþaðýnýn parolasý “savaþma seviþ” deðilmidir.
Burada Rahmetli Barýþ aðabeyi ya da Cem Karacayý kötülemek deðildir.Yanlýþ anlaþýlmasýn.Onlarda kendi tarzlarýnda sanatlarýný en iyi þekilde icra etmiþlerdir.Þahsen ben onlarýda halen keyifle dinlemekteyim.Burada anlatmak istediðim Erkin Koray’ýn müzik tarzýný ana hatlarýyla ortaya koymaktýr.
Onun þarkýlarýnda elektro gitarýnýn senktoplarýyla kendinizden geçerken bir yandanda kendine has tondaki sesinden anlayabilenlerdenseniz büyük bir haz alýrsýnýz.Sözleri zaman zaman damar diye tabir edebileceðimiz bir ruh haline sokarken ustaca çaldýðý elektro gitarý sizi isyankar bir havaya sokar.Örneðin bir Anma Arkadaþ ya da bir Akrebin Gözleri.
Tabii þarkýlarý yalýndýr derken hiç bir felsefesi yoktur anlamýna gelmez.Þaþkýn daki “Aþk þarabý içmesi hoþtur þaþkýn þarap peþinden koþmasý boþtur þaþkýn” dan anlam çýkarabilenler açýlýmýndan çok þeyler anlarlar.
Erkin Koray ilkleride getirmiþtir.Türkiyedeki ilk elektro gitarlardan birine o sahip olmuþtur.Ýlk elektro baðlamayý o yapmýþtýr.Ýlk rock bar kavramý ounla doðmuþtur Türkiyede.Ayrýca Türkiyede ilk saç uzatan erkeðinde o olduðu söylenir.Çok iyi gitar çalmasýnýn yanýnda annesi Vecihe hanýmýnda müzik öðretmeni olmasýndan da dolayý piyanoyu paralelinde orguda çok iyi çalar.Sizce tüm bunlar onun çok yönlü bir sanatçý olduðunun bir ispatý deðilmidir.
Ben kendimi çok þanslý hissediyorum.Bu büyük adamýn 3 konserine yetiþmþ bir insaným.Tabii canlý performansda 30 yýl öncesinde olduðu kadar atak olamasada halen bir çok genci cebinden çýkarabilecek bir perfonsmans gösteriyor.Tek baþýna konser verebilen ender sanatçýlardan biridir.Üstelik artýk ilerlemiþ yaþýnda daha doðrusu olgunluk çaðýnda birçok yaþýtlarý artýk köþelerine çekilmiþken o hala dimdik ayakta yýllara meydan okuyarak yaþamýný sürdürmekte.
Erkin Babanýn hep bilindik klasik þarkýlarý yanýnda bilinmedik ama cok güzel pek çok parçasý bulunmakta.Bilmeyenlere tavsiyem müzik marketlerde albümleri satýþta.Gidin alýn dinleyin paranýzý helal edeceksiniz merak etmeyin.
Sonuç olarak bir Erkin Korayý hayraný olarak biraz da elimiz kalem tutup klavye bastýðýndan kýsa bir Erkin Baba yazýsý yazdým.Bu çýlgýn adama selamlar olsun.Allah da uzun ömürler versin ve daha nice yýllar bize gençlere gerçek müziði rock müziði öðretsin...