Teþekkürler NTV
Tüm programý sessiz olmasýna karþýn sonuna kadar zevkle izledim. Keþke bu güzel programý sesli olarak yeniden yayýnlasalar. Programýn içeriði ayrý zevk, eski dostlarý ekranda görmek apayrý bir zevk. Ýki yýldan beri görmediðim evimi göremediysem de evimin yakýnlarýný görmenin hazzýný yaþadým. En az kýrk yýllýk dostum aðabeyim Celep lokantasý ile Celep otelinin sahibi Halil Ýbrahim Celep’i seksen yaþýn üstünde olmasýna raðmen onu dimdik yürürken ve kamera karþýsýnda delikanlý gibi konuþurken görmenin sevincini anlatamam. Yeniden Foçalý olma özlemi bir kor ateþ gibi içime çöktü. Ekranda can dost ve komþum Tarýk Dursun K. Aðabeyimi aradý gözlerim ama göremedim. Evimin on metre ilerisindeki iskelede masamýzý kurup ailece oturup çay içtiðimiz günleri anýmsadým. Bakkalýmýza “Özcan Nevres sattý bizi. Ne vardý da gitti Foça’dan. Onsuz Foça’nýn tadý yok” dediði sözleri çýn çýn öttü kulaklarýmda. Foça özlemi bir yangýn oldu yüreðimde.
Siren kayalýklarýný gördüm. Yýllarca Foça’da kaldýðým halde hiç göremediðim Foça’nýn isim babasý foklarý gördüm. Baðarasý beldesi yakýnýndaki kral mezarý Foça’dan ayrýlmadan önce restore ediliyordu. Çalýþmalarý görüntüleyip Yeni Asýr gazetesine haber yapmýþtým ama çalýþmalarýn tamamlandýktan sonraki halini görmemiþtim. Ekrandaki görüntülere göre muhteþem olmuþ. Demek ki istenirse oluyor. Çevre düzenlenmesi yapýlan anýt mezar dünyada sadece iki tane var. Biri Foça’da diðeri ise de Ýran’da. Mezar tek parça bir kayanýn oyulmasýyla oluþturulmuþ iç içe iki odalý bir mezar. Mezarýn Foça’yý kuþatan Perslerin kuþatma sýrasýnda ölen bir komutana ait olduðu sanýlýyor.
Tarih zengini bir kenttir Foça. Bu programda yine Foça’nýn üç bin yýllýk geçmiþinden söz edilmiþti. Çok büyük bir yanlýþ. Zira Foça’nýn tarihi Dor ya da Tor istilasýndan iki koldan Anadolu’ya kaçan Eoly ve ionlularýn kaçýþ tarihiyle baþlamaz. Yani Milattan Önce bin iki yüz tarihi Foça’nýn baþlangýç tarihi sayýlamaz. Foça’ya ilk yerleþenler M.Ö. üç binli yýllarýn baþlangýcýnda yaþayan, nereden geldikleri ve ne zaman tarih sahnesinden silindikleri bilinmeyen, ancak býraktýklarý eserlerle tanýnan Pelaslar ilk Foça’yý kurmuþlardýr. Foça kuruluþ tarihinde yapýlan yanlýþ hesap Menemen için de geçerlidir. Menemen’in kuruluþu da Eolylilere dayandýrýlýr. Oysa Yýldýztepe’de bulunan kalýntýlar Menemen’in kuruluþ tarihini dört beþ bin yýl geriye taþýmaktadýr. Yýldýztepe’de bulunan kalýntýlar Yontma Taþ döneminin baþlangýcýna dayanýr. Kabaca yontulan taþlar insan üretim organlarýný simgeler. Bir tapýnakta bulunan bu taþlar, ilk insanýn o bölgede insan üretim organlarýna tapmýþ olduðunun göstergesidir.
Foça’nýn çok ünlü bir kara taþý vardýr. Her kim o kara taþa basarsa bir daha Foça’dan ayrýlamayacaðýna inanýlýr. Aslýnda öyle bir taþýn var olup olmadýðý bilinmemektedir. Kimse kara taþ budur diyemiyor. Foça ününe Foça’ya yerleþen þairler, yazarlar, ressamlar ve gazetecileriyle ününe ün katmaktadýr. Sayýlarý kýrký aþmýþtýr. Ben de darýsý Silivri’nin baþýna diyorum.
Arabamla sýk sýk Silivri sokaklarýnda tur atarýz. Koruma adý altýnda korumama kararý alýnmýþ burcu burcu tarih kokan binalarýn harap durumunu gördükçe kahroluyoruz. Hele kimileri her an yýkýlabilir bir konumda. Ha yýkýldý ha yýkýlacak. Yýkýlma tehlikesine karþý alýnan önlemler ise Nasrettin Hoca türbesini aratmaz. Korunma önlemi birkaç tahtadan ibaret. Altýndan gelip geçenler sorumlular gibi tehlikenin farkýnda bile deðiller.
Tarihten gelen miraslarýmýzý çok iyi korumalýyýz. Onlarýn restore edip geleceðe taþýmak için gereken yapýlmalýdýr. Korunmadýðý için yok olan nice tarih hazinesi deðerleri geri getirme olasýlýðý var mý? Yok olanlar bizlere aðýr bir ders olmalýdýr. Mimar Sinan köprüleri koruma altýna alýnmýþtýr. Büyükçekmece’deki köprü trafiðe kapatýlarak geleceðe saðlam bir miras kalmasý saðlanmýþtýr. Oysa Silivri’deki köprü halen trafiðe açýktýr. Zaman zaman hýz delisi sürücülerin hýz nedeniyle yapacaklarý kazada köprüye zarar vermesi olasýlýðý vardýr. Bu nedenle yan yolun ivedilikle yapýlmasý ve köprünün trafiðe kapatýlmasý gerekir.
Bu ülkenin tüm deðerlerinin emanetçisi olduðumuzu hiçbir zaman unutmamýz gerekir. Çocuklarýmýza býrakacaðýmýz mirasýn, tarým arazileriyle, ormanlarýyla, doðal güzellikleriyle ve tarihi zenginlikleriyle, heder edilmeden kalmasýný saðlamalýyýz. Bizler emanetçiyiz. Çocuklarýmýz ise mirasýn gerçek sahipleridir ve geleceðin garantisidir.
                         Özcan Nevres