‘Doðru’ larý yaratan þartlar, insanlarýn kendilerine has düþünce sistemleri tarafýndan kavranýr. Herkesin doðrusunun farklý olduðu düþüncesinin temelini bu oluþturur. Ne var ki, ‘gerçek’ ve ‘doðru’ kavramlarý birbirlerine girmiþlerdir. Ýnsanlar, ‘gerçek’ kavramýný ‘doðru’ kavramýyla karýþtýrdýðýndan, ‘gerçek’, öznel bakýþlarýn kurbaný olmuþtur.
Sorun gerçek ve doðru kavramlarýnýn tanýmlanmasýnda yatmaktadýr.
‘Gerçek’, varlýðýn ta kendisidir. Þu an kullandýðým bilgisayar ‘gerçek’ tir. ‘Gerçek’ ayný zamanda bir oluþu da tanýmlar. Þu an yazý yazýyorum.
‘Doðru’ nun tanýmý ‘gerçek’ ten daha basittir. Bir iþin, oluþun, her insanýn kendi özgün bakýþýyla onaylamasýdýr. Þu an yazýyorum. Aydýnlara göre ‘doðru’. Yazdýðým þeyler kimi aydýnlara göre yanlýþ.
Her ‘doðru’ birer ‘gerçek’ tir aslýnda. Ama bunu yanlýþ algýlamamak gerekiyor. Her iki olgunun da tanýmýna bakýldýðýnda her gerçeðin doðru olmadýðý, buna karþýn her doðrunun özünde bir gerçek barýndýrdýðý görülecektir.
Gerçekler iki ihtimali barýndýrýrlar içlerinde. Bir þey ya vardýr ya yoktur.
Doðru ise zaten iki ihtimalden biridir. Bir iþ ya doðrudur ya yanlýþtýr.
Gerçek, insanlara göre deðiþmez. Sadece çarpýtýlýr. Milyarlarca insanýn açlýktan boðuþtuðunu bilmiyorlar mý küreselleþmeciler?
Doðru ise deðiþkenliðin yarattýðý bir olgudur. Ýnsanlarýn açlýktan öldüklerini bile bile günümüzün küresel ekonomi doktrinlerinin doðru olduðunu savunabilirim.
Bir gerçeði birden fazla insan görmeyebilir. Bir þeyin doðru olduðunun þu kocaman dünyada tek bir kiþi iddia edebilir.
Ýþte burada sorunun özüne geliyoruz. En doðru nedir?
En doðru, gerçeklerle en çok örtüþen doðrudur.
Eðer doðrunuz hiçbir gerçekle örtüþmüyorsa bir hiçten ibarettir. “Hiç su içilmemesidir doðru olan” diyemeyiz. Canlýlar susuz yaþayamazlar. ( Ýddia sahibi de dahildir buna)
Bizim birbirimizi eleþtiremememizin ve yahut sýk sýk süslü ifadelere kapýlmamýzýn nedeni doðru – gerçek ikilemini yaþamamýzdýr. Bundan daha ciddi bir sorun olamaz insan iliþkilerinde ve ya doðayý kavramaya yönelik atýlan adýmlarda.
Gerçek olan , bu konudaki görece yanýlgýlarýmýzdýr.
Doðru olan tüm insanlarýn böylesi yanýlgýlardan kurtulmak için çaba göstermesidir.