(Bir köy ilkokulu. Dinlenme saatidir.Yaþlý bir kadýn gelir okula. Öðretmenle aralarýnda aþaðýdaki konuþmalar geçer.)

AYÞE TEYZE:- Selemmeleküüüüüm ( selâmün aleyküm ) Hocanýýýýýýým!

ÖÐRETMEN:- Aleykümselam teyzeciðim. Hoþ geldiniz.

AYÞE TEYZE:- Hoþ bulduk. Amanin bu çocukla nece ( ne kadar ) ünneþiyolla ( baðrýþýyorlar, gürültü yapýyorlar )... Nepiyosunuz Hocaným, iyi misiniz? Çocuklarýnan cýrkýldaþýp duru musunuz?

ÖÐRETMEN:- Ýyiyim teyzeciðim, siz nasýlsýnýz?

AYÞE TEYZE:- Ölmecek ( ölmeyecek ) gada ( kadar) iþte.

ÖÐRETMEN:- Hasta mýsýnýz yoksa?

AYÞE TEYZE:- Nasýl annadýn a gýzým?!Yatacak gada ( kadar ) hasta deelin ( deðilim ), oturacak gada da iyi deelin. Ah Hocaným ah! Bem ( benim ) bi tasam va !

ÖÐRETMEN:- Hayýrdýr?

AYÞE TEYZE: - Bizde hayýr ne geze? Hep þer! Töbe töbe.. ( Koynundan bir gözlük çýkarýr. Gözüne takar.)Ben bu gözlüðü hiç dakemeyon ( takamýyorum ). Tasam bu iþde.

ÖÐRETMEN: - Neden?

AYÞE TEYZE:- Eeee de bakam da, annadýverecen.

ÖÐRETMEN:- Eeeee?

AYÞE TEYZE:- Gözlüðü gözüme dakdým mý, öset ( o saat, hemen ) göynüme ( mideme ) bi bulantý geliyo. Hem bulantý geliyo, hem de çatallý ( çift ) görüyon.(Öðretmene dikkatlice bakar.) Þinci ( þimdi ) sizi bu gözlüðünen iki tene ( tane ) görüyon. Ýslah ( adeta ) iki tenesiniz ( tanesiniz ). Böööne ( böyle ) aranýzdan geçebilirim.

ÖÐRETMEN: -Takmayýn öyleyse.

AYÞE TEYZE:-Yeeeeeee! Dakman demesi golay. Unca parayý gözlüðe boþuna mý vedim? Bem ( benim ) sen gibi mayiþim va, gene gene gözlük alacak? (Gözlüðü gözünden çýkarýr.) Hadi dakmayýn. Dakmayýn emme ( ama ), u ( o ) vakýt da her yeri gara bi bulut gapleyo ( kaplýyor ). Þinci siz böööööne gara bulutlan ( bulutlarýn ) arkasýndasýnýz. Allah sizi inandýrsýn, adam mýsýnýz gadýn mýsýnýz, belli del ( deðil ). Bi garaltý görüyon yalýnýz, ürya ( rüya ) gibi.....Bu neye böle ( böyllle ) odu ( oldu ), biliyo mun?..Nerden bilecen! Yanýmda deldin ki ( deðildin ki) .

ÖÐRETMEN:- Neden teyzeciðim?

AYÞE TEYZE:-Eeeee de bakam da, annadýverecen.

ÖÐRETMEN:- Eeeeee?

AYÞE TEYZE: - Ben mayene omak uçun, hastaneye gitdimdi. Amanin hasdane bi galabalýk bi galabalýk, maþþer yeri gibi. Layla’da yok, Tarkan'ýn konserinde yok u galabalýk. U galabalýðý görünce içime bi ferahlýk gedi ( geldi ), bi ferahlýk gedi. Neden deye soracak olusan, ben bi bem ( benim ) gözüm gömeyo sanýyodum. Meðer nece ( ne kadar çok ) gözü gömeyen varýmýþ. Ufaðý da hasta, gocamaný da. Yaþlýsý da hasda, genci de. Millet gýrýlýyo hasdalýkdan. Kiminin gözü gömeyo, kiminin gafasý sýzleyo, kiminin rometizmesi va............

Dokdurun gapýsýna sýralandýk. Hemþerilen desen, tafralandan yannarýna varýldýðý yok. Ýsana ( insana ) gözleni bölerdip ( kýzgýn kýzgýn ) bölerdip bakýyolla. Guyruk bi uzun bi uzun. Bi ucu burda, öteki ucu yüz metiro ( mete ) ilerde. Urdan kereeee ( ondan sonra )....Eeee de bakam da, gerisini annadýverecen.

ÖÐRETMEN:- Eeeeee ?

AYÞE TEYZE:- Mayene etmek uçun ( için ) bire bire ( birer birer ) içeri amaya baþladýla bizi. Emme ( ama ) öne ( öyle ) bicik bicik amayýnan ( almakal ) baþolacak gibi del ( deðil ). Bakdýla omeyo ( olmuyor ), üçe- beþe içeri guymaya baþladýla. Dokdura da acýdým. Nanký ( hangi ) birimize baksýn adamcýk? Makina osa dayanmaz, bozulur. U gada ( kadar ) hasdaya bicik dokdur yete mi? Çin ordusu gada hasda va. Dokdur üç gün mayene etse, guyruk tükenecek gibi del ( deðil ).

Dokdur bem ( benim ) gözlemi þöne ( þöyle ) yalancýkdan ( yalandan) bi mayene etdi . Bi kâada biþele garaladý. Hemþeri gýz kâadý elime dutlaþdýrdý ( tutuþturdu ). Bi de çikin bakýyo bana hemþeri... Boyasýndan yanýna varýldýðý yok emme, bi gülmesini bilmeyo. Akcacýk ( beyaz ) bi göynek geymiþ , surat desen makkeme ( mahkeme ) duvarý gibi. Ben mi dedim sana hemþeri ol deye? Bana neye surat ediyon, de mi? Çýk çýk deze dedi bana, çýkdýýýýým.

Gözlükcüye vadým, kâadý önüne godum ( koydum ). Dokdurun vediði kâada bakdý gözlükcü, bana bu gözlüðü vedi. Emmevelakin dakemeyon. Alýþýn deye gece gözlüðünen yatdým, gene alýþamadým.Gaç milyon para vedim bu gözlüðe. Cayýr cayýr ganým yanýyo ( içim sýzlýyor ) vediðim paraya. Ne zolluklarýnan biriðiyo ( birikiyor ) bi gözlük parasý, sen bili miyon? Bem ( benim ) sen gibi mayiþim mi va? Bu para denen naletin tohumu yok ekecek, fidaný yok dikecek. Bulabilisen, bul!.....Bazar günü olacak da, üç-beþ yýmýrta satacan, bi topak yað satacan, iki gapak peynir satacan da, üç-beþ guruþ para gazanacan. Unnarý da Bolu’dan gelen toplayýcýla ucuz ucuz alýyolla elimizden. Derdimizi dinleyen mi va? Ah hocaným ah ! Üçünü bilisin emme ( ama ), beþini bilmezsin. Köylü gýsmýnýn adýðý bahallý, satdýðý ucuz, töbele osun...Hasýlý kelam, bu gözlüðe heva yere ( boþoboþuna ) para vemiþin. Zehir zýkkým osun iþallah vediðim para! Bu gözlüklen numerosu ( numarasý ), bem gözlemin numerosunu dutmadý besbelli.

ÖÐRETMEN:- Peki teyze, ne olacak þimdi?

AYÞE TEYZE: - Eeee de bakam da, ben sana olacaðý, gideceði deyverecen.

ÖÐRETMEN:- Eeeee?

AYÞE TEYZE:- Bizim gonþula ( komþular ) deyolla ký ( diyorlar ki): Dokdulla evlende pek gözel mayene edele. Bi de evine git deyolla. Ben bilmen, mubalý ( vebali ) deyennen ( söyleyenlerin ) boynuna. Dokdullan günahýný alaman. Bem günahým bana yete. Öte dünyada Allah bana sora.....Gidin emme, hani para? Bem sen gibi mayiþim mi va? Gonþula bana akýl veriyolla emme; sanký dokdur parasýný, bana akýl veren gonþula mý verecek? Bi ta ( daha ) git demesi golay. Hani para?... Turp elle mi çýkýyo, belle mi? Unu turbu çýkarana soracan... Ne deyon biliyon mu hocaným?

ÖÐRETMEN:- Evet teyze, dinliyorum.

AYÞE TEYZE:- Eeee de bakam da annadýverecen.

ÖÐRETMEN:- Eeeeeee?

AYÞE TEYZE:- E’ si , ben þinci bi de dokdurun evine gidecem. Emme, bi ta ( daha ) mayene parasýný nerden bulacam? Bem sen gibi mayiþim mi va?

ÖÐRETMEN:- Sizin de kendinize göre geliriniz vardýr.

AYÞE TEYZE:- Ne geliri olacayýmýþ?Yokdan yonga gopa mý? Sizin her ay mayiþle gelip duru týkýr týkýr. Biz nepacaz? Aðaç mý kemirecez?.........(Sýnýftaki Atatürk’ün resmine bakar.) Atatürk bi de, köylü milletin efendisidir demiþ. Gesin de bi gösün; efendisi mi, hýzmatçýsý mý?.....Atatürk’ü pek seviyon emme, bezi ( bazý ) una da bi gýzacam ( kýzacaðým ) geliyo.

ÖÐRETMEN:- Neden teyze?

AYÞE TEYZE:- Eeee de bakam da annadýverecen.

ÖÐRETMEN:- Eeeeee?

AYÞE TEYZE: - Bizi býrakdý gitti bunnarýn eline. Uþak ( ahali, millet ) öne ( öyle ) etmen ( etmeyin ), uþak böne gitmen deyen yok. Millet de goyun gibi güdülmeye alýþmýþ. Hiç ses çýkaran yok. Unna ( onlar ) da bildikleni okuyolla iþte. Her gün bi þeye zam yapýbatýrla ( yapýyorlar ), her gün bi þeye zam yapýbatýrla. Öte beriye zam gelince, sizin mayiþlere de zam geliyo. Biz nepacaz? Biz gavur uþaðý mýyýz? Bu bahallýlýkda ben dokdur parasýný, bi gözlük parasýný nerden bulacan?

ÖÐRETMEN:- Sattýðýnýz yað, yoðurt, peynir, yumurta parasýndan biriktireceksiniz artýk.

AYÞE TEYZE:- Ah hocaným, nereye birikdiriyon? Kümeste sekiz, on tene toðuk va. Ýlahi canavar daðýdasýcýkla, gözelce bi yýmýrtlayývemeyolla. Unca ( o kadar ) da gözel bakýyon. Yemleni veriyon, sulaný veriyon. Arpa yardýrdým, misir yardýrdým yisinle de, gözel gözel yýmýrtlasýnla deye. Narasýn! ( ne gezer )

Sabalin ( sabahleyin ) gaka gakmaz ( kalkar kalkmaz ) öset ( hemen ) kümese seyidirim ( koþarým ), toðuklan yemini, suyunu verin. Gözelce yýmýrtlasýnla deye. Yýmýrtlamazla. Günde üçcük ( üç tanecik ) yýmýrta, bilemedin dörtcük yýmýrta. Meðer bu namkör hayvanla gomþunun folluðuna dadanmamýþla mý ! Yemi benden yiyolla, yýmýrtayý gidip gonþunun folluðuna dadanmýþla, uraya yýmýrtleyolla. Namkör hayvanla! Kedileri namkör delle (r ) bi de. Toðuk gýsmý ta namkörümüþ besbelli. Yidiðin gapýyý ( kapýyý ) bil kör olasýca hayvan, de mi?

Ezelde ( tevekkeli ) bizim gonþu etek etek yýmýrta topleyo. Meðer bizim toðuklan yýmýrtalarýymýþ. Ýsan ( insan ) bilmez mi? Zatý ( zaten ) beþ tene toðuklarý va. Beþ toðuk günde on, onbeþ yýmýrta yapa mý? Çitf mi yýmýrtleyolla bunna? Çift de yýmýrtlasala beþ toðuk bi günde gene onbeþ yýmýrta yapmaz. Belli ki bizim toðuklan yýmýrtasý. Unna da bilip duru da, hýnzýrlýk ediyolla, bilmezden geliyolla. Gýldýklarý namaz çarpsýn unnarý inþallahhh! Baþlarý secdeden gakdýðý yok emme, ne fayda!

Hasýlý kelam, öne yýmýrta, yað parasýnnan gözlük ne alýnacak gibi del ( deðil )! Bem sen gibi mayiþim mi va, gene gene gözlük alacak.?......Hocaným, ben sana þinci ( þimdi ) bi þe soracayýn .

ÖÐRETMEN:- Buyrun teyze.

AYÞE TEYZE:- Þinci ben dokdurun evine gitseeeeeem. Ekceyvice ( enikonu) mayene osam......Nepa ede ( ne yapar eder ), mayene parasýný denkleþdirin. Emme ( ama ) bi gözlük parasý ta ( daha ) bulamam. Dokdur bem ( benim ) gözlüklemin yalýnýz camýný deðiþtirse, kasasýný ellemese. Bi de gasa parasý vemesem... Ecaba gene ayný gasayý gullanabili miyin?

ÖÐRETMEN:- Kasa mý? O da ne?

AYÞE TEYZE:- Amaaaaaaan Hocaným! Annayýve iþde. Gasa dediðim çerçeve çerçeveeeeeee!




















resímler
Nuri CAN