“Düþünülebilecek ve düþülebilecek insanlýk durumlarýnýn en karmaþýklarýndan, dolayýsýyla da en zenginlerinden biri: ‘Delilik’.....’Aklýn yolu birdir’ deniyor,; deliliðin yolu-yordamý ise öyle çok, öyle çeþitli ki, elbet bir zenginlik, bir çeþni getiriyor dünyaya deli”.

Füsun Akatlý/Zamansýz Yazýlar(Deneme)

...........

Bir erkek arkadaþ biraz danýþýr gibi, biraz da çekinerek soruyor:

-Hanýmlar ayakkabýlara neden bu kadar düþkün oluyorlar; nedeni ne olabilir bu alýþ-veriþ çýlgýnlýðýnýn?

“Bence alýþ-veriþ etmenin çýlgýnlýðý yok” dersiniz belki, size sorsalar. Erkek de kadýn da ayný zevki alabilir. “Yok, yok, kadýnlar bir baþka türlü alma verme meraklýsý oluyorlar”, der bir diðeriniz....Der......Der......

Mahalle arkadaþým “yarým pabuç” lakablý Fahamet’e sorsam, “Benim o taraklarda bezim yok!” der kestirip atar. Ýlk fýrsatta fýrlatýr pabuçlarýný; çýplak ayak yürür, aralarýndan otlar fýþkýran beton kaldýrýmlarýn üzerinde. Hayal kurar iþte bizim Fahamet; Amerikan filmlerindeki bahçeli tek katlý evlere özenip, apartmanlaþmamýþ, kiralýk gecekondu aramaya çýkar þehirde.”Konuyu daðýtmasana!” diye sýzlanýr oradan arkadaþýnýz.

-Kadýnlarýn ayakkabý saplantýlarý var iþte, kim ne derse desin!

-Evet var, n’olmuþ? Nasýl sen çeþit çeþit kravat alýyorsan her renkten (Tabii kravat modasýna uyanlar için), her desenden, ben de......

Böyle mi tartýþýrlar; birbirlerine böyle mi laf yetiþtirirler acaba: en gerekli ihtiyaçlarýný karþýladýktan sonra, artan parayý kendi zevklerine göre harcayabilenler?

-‘Ýnsaný insan yaratmýþ, kesesini ayrý yaratmýþ’ mýydý?

Olmadý.....

-Koca karýyý birbirine çatmýþ, kesesini ayrý.....

Gene olmadý.....

-Kardeþi kardeþ yaratmýþ, kesesini ayrý yaratmýþ!

Hah iþte, kardeþinizle de anlaþamazsýnýz; o, sizden daha çabuk eskitir potinleri, çeker ayaðýna yenilerini. Sizinkiler de yýpranmýþtýr ama, delinmemiþtir. “daha giyilebilir” tezkeresini almýþtýr patron annenizden. “Altý kaval, üstü þeþhane” dolaþýrsýnýz; kýrmýzý boyunlu kazak, altýnda grileþmiþ siyah botlarýnýzla....

“Gösteriþli ayakkabý güven verir insana; kýyafeti tamamlar”.

Pardon, siz mi dediniz bunu? Siz bizim Fahamet’i tanýmýyorsunuz tabii. Topuklarý kloþ etek gibi açýlmýþ patiklerini, Külkedisi’nin cam iskarpinleri gibi görür o. Anlayacaðýnýz, masallarda yaþar epeyce de ondan. Olsun! Ayakkabýcýnýn satýþ için önünde eðilmesine; tek iskarpinin zarif sahibini arayan prens gibi dövünmesine gerek yoktur ki! Deli Fahamet! Öyle nazlý prensesler gibi, ayaðýna pamuk mamuk batmaz onun. Dobradýr. “En bi trendi” halk kýzýdýr. Bir sürü “ev haþeresi” çocuk arasýnda büyümüþtür. Boðaz’ýn iki yakasýnda baharlarý açan erguvan aðaçlarýnýn morumsu pembeliði, yaþamýndaki tek romantizmdir. Ne var ki, erguvana büründüðü zaman dahi, Fahamet Fahamet’tir. “Deliliðe Methiye”nin yazarý Erasmus’un alýntýladýðý Grek atasözüne göre ise:

“Erguvana büründüðü zaman dahi maymun maymundur”.

Kendini kadýn cinsinden ilan edip, “Ben Delilik’im”, diye göðsünü gere gere deliliði savunan Erasmus ustaya göre kadýn, çýlgýn ve havai bir hayvandýr, ama ayný zamanda hoþ ve eðlendiricidir. Ýnsanýn gamýný yokeder; delilikleriyle somurtkanlarý yumuþatýr.

Maymun örneðinden giderek, kadýn hakkýnda vardýðý hüküm deliliktir, Erasmus’un.:

“...kendini gizlemek için istediði kadar gayrette bulunsun, her zaman kadýn, yani daima delidir”.

Alýþ-veriþ ve özellikle ayakkabý delisi bir kadýn arkadaþýyla dertli erkek, kadýn cinsinin bu edebi “methiye”siyle belki bir nebze rahatlayabilir. Erasmus’a göre kadýnlarda “erkeklerin hoþuna gitmekten baþka bir arzu var mýdýr?”. Aslýnda yaptýðý, can sýkýntýsýný kovmak; bu alma verme zevki sayesinde hayatý biraz daha yaþanýlýr hale sokabilmektir. Kadýn-erkek iliþkileri de alma-verme üzerine kurulmamýþ mýdýr zaten?

“Eðer erkekler de kadýnlarýn herþeyine tahammül ediyorlarsa, bunu sýrf onlardan bekledikleri hazzý düþünerek yapmýyorlar mý? Bu haz neden ibarettir? Delilikten!”

Kimbilir belki Erasmus’a hakvermeyecek denli aðýrbaþlý birisinizdir siz. “Para olsun da, istediði kadar ayakkabý, öteberi alsýn, doysun, amenna!” diyorsunuzdur. Ama bir yandan da klýþeleþmiþ bir düþünce zihninizi zorluyordur:”Herþeyi parayla satýn alamazsýn kýzým!”

O deli Erasmus, bir akýllý akýllý konuþur sizinle; bir güzel atasözleri bulup der ki:

“....delilik gençliðin hýzlý seyrini yavaþlatýr ve can sýkýcý ihtiyarlýðý bizden uzaklaþtýrýr”.

Genç kalmayý kim istemez deðil mi? Ýnsanýn dünya yüzünde yüzde yüz mutlu olmak için yaratýlmadýðýný da biliyorsunuz, kendi deneyimlerinizle. Öyleyse neden þöyle demeyesiniz ki:

-Fahamet, pabucu yarým, çýk dýþarýya oynayalým!

Deli Fahamet’in de “ormantik”liði tutar, size bir þiir parçalar, OH DÜNYA VARMIÞ, olursunuz:

Çençen çörek, yedi kodu

Erkek arkadaþýmla dýgýdýk muhabbet

Ciðerimin kývrýmýný bilir mübarek

Þu ahbarek

Arapça merhaba

Kýz Makarena

Girer girmez der bana

Yürü gidelim Salý Pazarý’na

Lüks Nermin alalým sana

Giysi giysi

Bilir beni ayakkabý delisi

Vaytz

Sevgili kuzusu

Pamuðum diye sevesi

Kirpi yavrusunu sevgilisi

Korur kollar beni

Anne (layk) sevgisi

Mükemmelliyetötesi

Daha ne istiyeyim ki

Ritmim yerinde

Altým aval üstüm oval

Yalnýzca kemanýmý çaldýlar

Egzantirit kalb-i hýrsýzlar

Tüm notalar kaz kaz kaz

Olamaz belki

Naz caz enkaz

Tümü taka tuka

La(f) La(f) La(f)


“Daha çok kazanmak ve daha çok harcamak illeti, hemen herkese, çaðýn bir hastalýðý olarak bulaþmýþtýr.Nerde ecdadýn “bir lokma, bir hýrka” anlayýþý, nerde bizlerin israf çýlgýnlýðý”

Diyorsunuz, Þiir Vadileri’nde dolaþýrken; ilahi Turan Karataþ! Bakýn hiç renk vermezdi; bizim Deli Fahamet bile ayakkabý delisiymiþ meðer; bir de erkek arkadaþ tutmuþmuþ; alacaðý vereceði olsun onun!


Ayten Suvak