Çok küçüktüm o zaman. Koþarak çýkmýþtýk yokuþu, hýzla dönmüþtük köþeyi. Hiç bu kadar kalabalýk hüznü bir arada görmemiþtim. Nasýl bakacaktým, nasýl yaklaþacaktým bilmiyordum, aslýnda korkuyordum, içimde bir yer bir ürperiyor, bedenim titriyor, sonra geçiyor ve sonra tekrar baþa dönüyordu. Ama çok merak ediyordum Ölmeyi. Ölmek nasýl bir þeydi. Ölen insan nasýl gözüküyordu. Dokunsam ne hissedecektim acaba, gözleri, dudaklarý, elleri, teni benimkilerden çok mu farklý oluyordu? Arkadaþlarla konuþmuþtuk bir gün. Neþe demiþti ki; “ ölünce insanýn bedeni ölüyormuþ ama ruhu bizi hep görüyormuþ, yanýmýza geliyormuþ ama biz onu göremiyormuþuz. Hatta ben bir kere duymuþtum ki ölünce o insanýn ruhu cenazesinde ki kalabalýðýn içinde dolaþýrmýþ. Sorarmýþ “bu kimin cenazesi” bilmezmiþ, anlamazmýþ öldüðünü” . Hepimiz gözlerimizi kocaman kocaman açmýþ, nasýlda heyecanla dinlemiþtik Neþe’nin bize anlattýklarýný. Hatta bütün gece Dedemlerin evinin 2. katýndaki büyük dedemin resmine bakýp, büyük dedemin ruhunun da yaný baþýmda beni dinleyiþini düþündüðüm ve korkudan nasýlda uyuyamadýðým gelir aklýma.
     Kalabalýðý yavaþça yardým ve tabuta yaklaþtým. Ýþte hemen yanýndaydým ama hala bakmakla - bakmamak arasý bir kararsýzlýktaydým. Sonra küçük gözlerimi yavaþça kaldýrdým. Ýþte oradaydý. Uyur gibiydi ayný. Gözleri de elleri de burnu da her þeyi de ayný benimkiler, ayný oradakiler gibiydi. Sadece rengi farklýydý. Osmanýn yanaklarý ne kadarda kýrmýzýydý, ve soðuktan oradaki herkesin. O üþüyor muydu acaba? Yo, Hayýr üþümüyordur her halde. Eðer üþüseydi onunda yanaklarý, burnu kýpkýrmýzý olurdu. Tam bunlarý düþünürken omzumdan yakalayan elin sarsýntýsý ile ne kadar korktuðumu hatýrlarým;
-     Ne yapýyorsun bakalým sen burada. Korkacaksýn evladým. Annen nerede. Hadi bakalým doðru evine!
Annem nerede? Annem burada olduðumu bilse nasýlda vuracaktý popoma popoma. Bu ölen insan görmekten daha korkunç gelmiþ olmalýydý ki eve daha da hýzlý koþuþumu hatýrlýyorum. Sonra akþam meraktan kývranýp anneme yaptýðým yaramazlýðý itiraf ediþimi, onun bana kýzdýðýný- ama düþündüðümden daha az- ve soruþumu;
     -Anneciðim ölünce insan nereye gider?Ölmek nasýl olur?
-Eðer çok sevap iþlersen ölünce cennete, eðer çok günah iþlersen cehenneme gidersin. Ölmek ruhun bedenden ayrýlýþý demektir.
-Peki ölünce ruhlar dünyaya döner mi? Bizi görür mü? Yanýmýza gelir mi?
- Nereden duydun bakalým sen bunlarý?
-Neþe söyledi. Ona da bir arkadaþý söylemiþ. Ölünce ruhlar tekrar dünyaya gelebiliyor bizi görebiliyormuþ. Büyük dedemin ruhu da dedemlerin evinde midir anneciðim. Oda bizi görüyor mudur, duyuyor mudur?
     Anneciðim kocaman bir kahkaha atarak bana sarýlmýþ;
-Olur mu öyle þey hiç? Hem hiç birimiz bilemeyiz bunlarý minik kedi seni. Neþe seni kandýrmýþ.
Bu cevap uzun bir müddet rahatlatmýþtý beni. Artýk biliyordum ölmek ne demek. Ölmek ruhun bedenden ayrýlmasý demek. Ölünce insan çok sevap iþlerse cennete, çok günah iþlerse cehenneme gidiyordu.
     Yýllarca ne zaman birisi hayata veda etse, o ilk defa gördüðüm ölmüþ insan portresi canlanýr gözlerimin önünde ve de annemle meraklý gözlerle yaptýðým konuþma .
Bu gün büyüdüm artýk. Olgun genç bir kýz oldum. Ölmenin tanýmý bedenin ruhtan ayrýlmasý ise ben bunu çok iyi biliyorum artýk.
     Peki ya tanýmý yapamadýðým.
-     Anneciðim ruh hala bedende iken ölmek nasýl olur? Ýnsan böyle ölünce nereye gider?
Sorsam annem cevabýný verebilir mi bana. Olgun ben bir cevap bulamadým yaþamýn içindeki bu tanýma.
Ama hissediyorum ki bu gün RUHUMUN ÖLDÜÐÜ GÜNDÜR!( B.B.ATA’YA)