Yapýlan bir araþtýrmaya göre her 100 kiþiden 1 kiþi zeki, 32 kiþi normal zekaya sahip ve geri kalan 67 kiþinin zekasý normalin altýnda...

O zeki 1 kiþi olmasa normal zekaya sahip olanlarýn bir kýsmý zeki sayýlacak ve normalin altýnda zekaya sahip olanlarýn bir kýsmý da normal zekaya sahip sayýlacak. (Belki hepsi: O bir kiþiyi yok etsen 32 kiþi zeki konumuna geçer 67 kiþi de normak zekalý. Tabii toplum ortalamasý düþük bir zeka seviyesinden bahsediyoruz.) Zeki insanlara olumsuz bakýþ buradan çýkýyor olabilir mi, diðerlerinin deðerlerini düþürüyorlar? Sonuçta baþaran seni daha az baþarýlý ya da baþarýsýz yapýyor. Çocukluðumuzda karþýlaþtýðýmýz bir örneði düþünelim: 40 alýyorsunuz sýnavdan. Ama hoca þöyle bir uygulama getiriyor: En yüksek nota göre deðerlendirilecek tüm sýnýf! En çalýþkan/akýllý öðrenci ancak 80 alabildiði için onun notu 100 sayýlacaðýndan sizinki de 50 sayýlýyor ve geçer not almýþ oluyorsunuz. Bir sonraki sýnavda çalýþkan/akýllý öðrenci daha çok çalýþýyor ve 100 alýyor. Siz ayný notta sayýyorsunuz: 40. Neden geçer not alamadýnýz? Çalýþmadýðýnýz için deðil, asla öyle deðil, "o inek" daha fazla çalýþtýðý için, sadece inek deðil "kalleþ" bir inek olduðu için!

Ýlk sýnavda daha fazla mutlu öðrenci olacaðý açýk. Ama ikinci sýnava göre standartlarýn daha düþük olduðu unutulmamalý.

Zekayla ilgili konuya dönüp þöyle çýkarýmlar yapalým mý: Zeki olan 1 kiþi zeki olduðunu biliyordur mutlaka. 32 kiþiden dörtte biri yani 8 kiþi; 67 kiþiden en az yarýsý yani 34 kiþi zeki olduðunu düþünüyor olmalý, toplam 42 kiþi. Neden? Normal zekaya sahip olanlar hayatlarý boyunca gerçekten zeki birisine rastlayamayacaklarý (ve böylece kendilerinin aslýnda zeki deðil de sadece normal zekalý olduklarýný anlayamayacaklarý) için ve normalin altýnda zekaya sahip olanlar da o zeki kiþiye rastlasalar da anlayamayacaklarý için.

42 artý 1... % 43: Yani insanlarýn neredeyse yarýsý zeki olduðunu düþünüyor ve bunlarýn arasýnda sadece biri gerçekten zeki...

Geri kalanlardan yarýsýnýn da kendilerine zeki diyenlerin arasýndan en az birinin gerçekten zeki olduðuna inandýðýný düþünelim... Geri kalanlar 57 kiþi. Yarýsý 29 kiþi. 42 kiþi kendinin zeki olduðuna inanýyordu, 29 kiþi de bu 42 kiþiden birinin zeki olduðuna inanýyor. 42+29=71. Bu toplamdan kendinin zeki olduðuna inanan ve tek haklý olan adamý çýkaralým. 71-1=70. Yani her 100 kiþiden 70'i yanlýþ adama inanýyor...

Ama esas sorun þu her halde: Bu yazýyý okuyan her 100 kiþiden 70'i, yanlýþ kiþiye inanan o 70 kiþiden biri deðil de geri kalan 30 kiþiden biri olduðunu düþünüyor. Hatta azýmsanmayacak kadar büyük bir çoðunluk da o 30 kiþiden 1?i olduðunu düþünüyor.

Ýki alýntýyla bitirmek istiyorum: "Ýnsanlar, baþkalarýný köleleþtirmeyi, kendilerini özgürleþtirmekten daha çok istiyorlar." Ve "Dünyanýn sorunu þu: Ahmaklar kendiden emin, zekiler kuþkuyla dolu."