ÞÂÝRLÝK MESLEK MÝDÝR?
M.NÝHAT MALKOÇ

     Yürek ve duygu iþçisidir þâirler… Dýþ dünyayý geniþ ufuklarýyla algýlayarak insanlýða sunarlar. Üçüncü gözleri vardýr onlarýn… Bizim iki gözle göremediklerimizi onlarýn üçüncü gözü görür. Yürek gözü de diyebiliriz buna…Kelimeleri hamur gibi yoðurur þâirler… Onlara sözlüklerde yazmayan gizli mânâlar yüklerler. Kendilerine mahsus yürek lügatleri vardýr onlarýn… Kelimeler raks eder dillerinde… Her bir harflerinde onlarca çiçek açar. Kelimeler, þiir bahçesinin iri gülleridir. Þiirler gönül tarlasýnýn mahsulü…
     Rahmetli Cemil Meriç þâirler için þöyle derdi: “Gözyaþlarýndan inci yapmak... Þairin kaderi bu... Bu incilerin bir sevgili kâkülünde parýldadýðýný görebilmek de en büyük mükafatý...” Þâirlerin silahý kelimelerdir.Fakat bu silâhýn þarjöründe kurþun deðil sevgi saklýdýr.Yüreklere sýkýlýr sevgi mermileri..Fakat bunlar muhatabýný öldürmez, aksine güldürür. Fakat karþýlýk göremezse süründürür.
     Kur’an’da þâirlerle ilgili Þuara Suresi vardýr. O surede þâirlerle ilgili þöyle denir: “Þâirlere ise haddi aþan azgýnlar uyarlar… Görmez misin ki onlar, her vadide þaþkýn þaþkýn dolaþýrlar ve yapmadýklarý þeyleri söylerler… Ancak iman edip salih amel iþleyen, Allah’ý çok anan ve haksýzlýða uðratýldýktan sonra öçlerini alanlar baþka… Zulmedenler hangi akýbete uðrayacaklarýný göreceklerdir.(Þuara (Þairler) Suresi 224-227.Ayetler)
     Bu sure Ýslâm’a cephe almýþ þâirleri zemmediyor. Bunu son ayette görebiliyoruz. Yoksa bazý kaba softalarýn dediði gibi þiir Ýslâm’da yasaklanmamýþtýr. Bunun böyle bilinmesi gerekir. Keza Ýslâm þiiri yasaklasaydý Mehmet Akif gibi bir Allah dostu þiir yazar mýydý? Mühim olan yazdýklarýmýzýn muhtevasýdýr.
Zaman zaman þu sorulur: “Þâirlik bir meslek midir,yoksa boþ zamanlarýmýzý dolduran zevkli bir uðraþ mý?..” Bu soruya cevap vermeden evvel meslek kavramýný açýklýða kavuþturmak lâzýmdýr. Nedir meslek? Türk Dil Kurumu’nun çýkardýðý Türkçe Sözlük’te meslek için þunlar yazýyor: “Bir kimsenin geçimini saðlamak için yaptýðý sürekli iþ…”
Demek ki meslek para getiren bir vasýtadýr. Yani kiþi mesleði sayesinde karnýný doyurur. Vaktini ona ayýrdýðý için baþka bir iþ yapmaz. Ekmeðini o yolla kazanýr. Peki günümüzde veya dünümüzde geçimini yazdýðý þiirlerle saðlayan bir isim gösterebilir misiniz? Halk aðzýyla söylemek gerekirse, yazdýðý þiirlerle köþeyi dönerek zengin olan bir þâiri yazmýþ mýdýr tarih?
Yahya Kemal,Orhan Veli,Mehmet Akif,Necip Fazýl þiir yazarak mý geçimini saðlamýþtýr?Buna “evet” demek hakikatleri perdelemekten baþka ne anlama gelir ki? Þâirler, ömürleri boyunca yarý aç,yarý tok yaþayýp gitmiþlerdir. Refah içerisinde yaþayan þâirlerin sayýsý iki elin parmaklarý sayýsýncadýr.Geçim sýkýntýsý çekmeyen þâirlerden biri Necip Fazýl Kýsakürek’tir. O da babadan kalan mirasýyla mamur yaþamýþtýr. Yoksa “Çile” adlý þiir kitabýnýn satýþ hasýlatý onu zengin etmemiþtir. Aksine kitaplarýný bastýrmak için yüklü miktarlarda parayý hiçbir beklenti gözetmeden, körü körüne, eserlerine harcamýþtýr.
Türk þiirinin abide isimlerinden olan Yahya Kemal Beyatlý þiirlerini ömrü boyunca iki kapak arasýnda görememiþtir. Yani þiir kitaplarý kendisinin ölümünden sonra basýlabilmiþtir. Gerçi bu durum daha çok þâirin mükemmeliyetçi bir anlayýþa sahip olmasýndan kaynaklanmýþtýr. Hiçbir þiirini tamamlanmýþ kabul etmiyordu. Zaman zaman þiirleri üzerinde çalýþýp ufak tefek deðiþiklikler yapýyordu. Fakat bunun maddî sebepleri de var þüphesiz…Zamanýnda bu kadar beðenilen bir þâir þiirden beþ kuruþ para kazanamamýþtýr.
Türk þiirinin serbest dalda üstadý sayýlan Orhan Veli,ömrü boyunca beþ parasýz yaþamýþtýr. Bir þiþe raký alacak parayý bulmada zorlanmýþtýr. Çevresinden borç alarak günü kurtarma peþinde koþup durmuþtur. Keza Cahit Sýtký’nýn ve Ziya Osman Saba’nýn ondan farký yoktur.Ýstiklâl Marþý’mýzýn millî þâiri olan Mehmet Akif Ersoy kýþ soðuklarýnda sýrtýna bir palto alacak para bulamamýþtýr. O kadar þöhretli bir insanýn yazdýðý onca þiir bir palto etmemiþtir.
     Bütün bunlar gösteriyor ki þâirlik bir meslek deðildir. Çünkü þiir belli bir zamanla ve mekanla sýnýrlandýrýlamaz.Bazen gece yarýsý,bazen kuþluk vakti kaleme sarýlýr þâirler…Onlar için zaman ve mekan sýnýrlamasý mevzubahis deðildir. Belli bir süre zihinde olgunlaþan hisler kemale erince þiir olup çýkar iki dudak arasýndan….Buna kem vurmak,ezip büzmek mümkün deðildir.Þiirin doðuþunun maddeyle ve parayla alâkalý tarafý yoktur.
     Gazetecilik ve yazarlýk bir meslektir ama þâirlik hiç de öyle deðil. Günümüzde büyük gazetelerde kalem oynatan köþe yazarlarý yüklü miktarlarda para kazanýyorlar. Hatta týpký þöhretli futbolcular gibi baþka bir yayýn organýna geçtiklerinde milyon dolarlarla telâffuz edilen transfer ücreti alýyorlar. Gündemin nabzýný tutan bir kitap milyarlar kazandýrýyor. Fakat güzel bir þiir yazan þâirin bu iþten büyük paralar kazandýðýný duyan oldu mu?
Peki duygu iþçisi olan þâirler bunca çilelere ve ruh burkuntularýna karþýlýk ne elde ederler? Þâirlerin þiir yazarken bir beklentileri olmaz zaten. Ýçindeki sancýlarý, ruh dünyalarýnda biriken his tortularýný gün yüzüne çýkarýp efkâr-ý umumiyeyle paylaþmak için yazarlar. Zaten bir çýkar için yazýlan þiir, þiirsel incelikleri taþýyamaz. Birilerine yaranmak için yazýlan gündelik ýsmarlama manzume olmaktan öteye gidemez. Bu da þâirane üslûbu ortadan kaldýrýr.
Þâirlik iyiki meslek deðildir.Þayet meslek olsaydý duygularýn samimiyetinden þüphe ederdik. Çünkü bir iþin içine gönül yerine para girdi mi samimiyet koþar adým uzaklaþýr. Oysa þâirler yüreklerini koyuyorlar ortaya… Onlarýn tek ve en büyük sermayeleri sevgidir. Böyle evrensel bir sermayesi olanýn cihanda sýrtý yere deðmez. Unutulmamalýdýr ki þiiri ve þâirleri sevdikçe insanî hususiyetlerimiz inkiþaf eder.