Ortadoðu’da kan gövdeyi götürüyor. Teknoloji tank olmuþ, panzer olmuþ, makineli tüfek olmuþ. Hepsinin ortak yaný ölüm makineleri olmalarý. Nükleer güç Ýsrail’in karþýsýnda tüm Arap ülkeleri ellerin ovuþturup Amerika’dan çýkacak sesi bekliyor. Umutsuz ve umarsýz.
Dün baþlamadý bu ölümüne kavga. Kavgacýlarýn iki tarafý da Sami ýrkýndan. Yani ýrk kardeþi. Yüzlerce yýl önce kardeþ kardeþi vurmuþ, kýrmýþ din adýna. Zayýf olan taraf kaçýp canýný kurtarmýþ ama, elin memleketlerinde sýðýntý olmuþlar. Yüzlerce yýl özlem çekmiþler atalarýnýn topraklarýna. Sürülen insanlarýn topraklarýna yerleþenler asýrlarca ekmek elden su gölden sürdürmüþler yaþamlarýný. Ulus olmayý bir türlü becerememiþler. Karþýlarýnda bulduklarý þiþ cüzdanlý, eski kanlýlarý Musevilere satývermiþler yurtlarýný topraklarýný. Çok geç anlamýþlar öz vatanlarýnýn elden çýkýp gitmekte olduðunu.
Kudüs, üç semavi dinin ortak kutsal þehirleri. Bölünmesi olasý deðil. Eðer o kutsal kent üç din arasýnda eþit paylaþýlamýyorsa bu kavga, bu vahþet bitmez. Sürer gider asýrlar boyu. Güçlü olan taraf tüm insanlýk kurallarýna gözlerini yummuþ, ölüp giden insanlarýn ölüm çýðlýklarýna kulaklarýný týkamýþ, kana doymuyor bir türlü. Bu kavga din kavgasý deðildir. Bu kavga yitirilen insanlýðýn kavgasýdýr. Hangi din kitabýnda masum, savunmasýz insanlarý öldür diye yazar. Eðer Tanrý tekse, eðer bütün dinlerde yollar Tanrýya ulaþmak içinse ve bu üç dinin tanrýsý ayný ise, bu kavga, bu dökülen kanlar niye?
Bir melanetten bin hayýr çýkar diye bir söz vardýr. Yýllardýr Kýbrýs’ta dökülen Türk kanýna gözlerini kapatmýþ, Türk feryatlarýna kulaklarýný týkamýþ Arap ülkeleri, “Kurtar onlarý Türkiye” feryatlarýyla koro oluþturmaya baþladýlar. Bu gün onlarý kurtarsan, her ne pahasýna olursa olsun akan kaný durdurmaya baþarsan, kalýcý bir dostluða, kalýcý bir kardeþliðe olasýlýk var mý? Ýki tarafýn da birbirine güveni kalmamýþ. Ýki taraf ta birbirlerini gýrtlaklamak için diþlerini biliyor.
Peki bu kan nasýl durdurulacak. Bu kaný durdurmanýn olasýlýðý var mý? Bence var. Kudüs Vatikan gibi ayrý bir devlet olur. Üç dinin seçilmiþleri sýrayla devlete baþkanlýk eder. Parlamentoda üç dinin bireyleri eþit olarak temsil edilirler. Kimsenin olmaz demeye hakký yoktur. Pirene daðlarýnýn zirvesinde on bin nüfuslu Andora devlet olabiliyorsa Kudüs niye olmasýn? Buna benzer daha kaç devlet var. Hiç birinin nüfusu yirmi beþ bini aþmýyor. Eðer Kudüs’e Vatikan örneði bir statü saðlanmazsa bu kan dünya var oldukça akmaya devam edecektir. Zaman zaman ara bulucularla, baskýlarla durdurulan kan, dinler var oldukça sudan nedenlerle yine akacaktýr. Dinler var olacaðýna göre, kalýcý barýþýn saðlanmasý için Kudüs devletinden baþka umar kalmamýþtýr. Dikkat edilirse bu gereksiz kavgada yavaþ yavaþ Hýristiyan dünyasý da yer almaya baþlamýþtýr.
Kýbrýs’ta iki devlete hayýr diyenlerin bu akan kanlarý çok iyi irdelemesi gerekir. Ýki ayrý dinin ayný ýrktan olan insanlarý birbirlerini bu denli acýmasýzca katledebiliyorsa, ýrký Rum ve dini Hýristiyan olan Güney Kýbrýs’taki Rumlarý, ýrký Türk ve dini Müslüman olan Türkleri bir arada nasýl yaþatacaksýnýz? Yoksa toprak geçmiþte akan kanlarla doymadý mý? Kýbrýs topraðý zorla kana mý susatýlmak isteniyor. Hazýr orada taþlar yerine oturmuþken ikide birde Kýbrýs’ý kaþýmanýn gereði yoktur. Orada bir Kýbrýs Türk Cumhuriyeti kurulmuþtur. Tüm dünyanýn bu devleti tanýmasý zorunludur. Aksi halde Kudüs örneðindeki gibi, geçmiþte seyrettiðimiz o insanlýk dýþý film yeniden vizyona girer.
                              ***
Akaryakýta yine zam. Akaryakýt bedenimizdeki kan gibi günlük hayatýmýza girmiþ. Ona yapýlan zam tüm tükettiklerimize yapýlan zam demektir. Dar gelirlinin dayanacak gücü kalmamýþ kimin umurunda? Yöneticiler eðer korkmuyorlarsa halkýn arasýna girsin. Pahalý ayakkabýlarýnýn çamurlanmasýna yüksünmeden çöp bidonlarýnýn yoðun olduðu yerlerde gezsin. O çöp bidonlarýnýn içerisine eðilmiþ insanlarýn ne aradýðýna baksýn. O bir oyun deðil sayýn yöneticiler. O insanlar çöp bidonlarýný ekmek bulmak için karýþtýrýyorlar. Nafaka arýyorlar nafaka.
Sakýn birileri çýkýp ta, bizde akaryakýt Avrupa’dan daha ucuz demesin. Avrupa’dan ucuz olabilir. Bizdeki emeklileri, bizdeki asgari ücretlileri, býrakýn Avrupa’yý dünyanýn en ucuz emekli ve çalýþanlarýdýr. Geçmiþin göçü özendiren politikalarý yüzünden büyük kentlerin taþý topraðý altýnýndan pay kapmaya koþan insanlar, bu gün kentlerin varoþlarýnda aç ve periþan soðuða ve açlýða teslim olmamak için direniyorlar. Geri dönememenin acýsýyla kývranan bu insanlar nasýl geriye dönsünler? Doðup büyüdükleri yurtlarýný terk ederlerken her þeylerini bu ham hayal uðruna satmýþlar. Her þeylerini tüketmiþler ve tükenmiþler. Köylerine nasýl dönsünler? Elde avuçta yok. Atadan babadan kalma hiçbir þeyleri yok. Ev yok iþ yok. Orada da ayný sefalet kendilerini beklemiyor mu?
Bu ülkenin üretime, yeni iþ alanlarýnýn açýlmasýna gereksinimi var. Küçülen devlet, küçülme uðruna tüm yatýrýmlara kapýlarýný kapatmýþ, iþsizliðin boyutu doruklara ulaþmýþ kimin umurunda.ÝMF iyi bilir, doðru bilir havasýnda ülke gerçeklerine ne eðileni ne de kavrayaný var. Yazýk oluyor bu güzel ülkeye yazýk.
                         Özcan Nevres 6 Nisan 2002