PAPA’NIN ZÝYARETÝ





Onca olan bitenden sonra Papa Türkiye’yi pervasýzca ziyaret ediyor. Ýnsan ister istemez bir süredir izlediðimiz piþkinliðe dayalý bir reklâmý hatýrlýyor.

- Sen Müslümanlarý hiç sevmezsin, artýk Türkiye’yi ziyaret etmezsin ha-.
-Aa yüzyýllardýr ne güzel sömürüp duruyoruz niye ziyaret etmiyor muþum ya.-

Komünizm þöyleydi böyleydi ama büsbütün yararsýz da deðildi. Soðuk savaþ zamanýnda hani –korku daðlarý bekler- denir ya, korku çan kulelerini bekliyordu tam anlamýyla. Hatýrlayalým biraz , o zamanlar, yok medeniyetler çatýþmasýymýþ, yok kilisenin dünya politikasýnýn orta yerine yerleþmesiymiþ, din eksenli terörmüþ, bu tür pervasýzlýklarýn hangisi vardý?

Her vesile ile ifade ediyorum; insanlýk Hýristiyanlýktan çektiði kadar baþka hiçbir þeyden çekmemiþtir. Hem de bu, Hýristiyanlýðýn, kuruluþu bakýmýndan bir mazlumlar dini olmasýna karþýn olmuþtur. Aslýnda Hýristiyanlýk, Rönesans öncesi ve sonrasý olarak ikiye ayrýlýr. Rönesans öncesi, Hýristiyanlýðýn kendi ümmetine kan kusturduðu dönemdir. Ýnsan ihtirasýnýn önlenmesi, insanýn bir hýrka bir lokmaya mahkûm edilmesi uðrunda bu dönemde bin yýldan uzun bir süre yapmadýðý zulmü býrakmamýþtýr kilise. Tabii, ümmetten esirgediði varlýk ve artýk deðeri kendine yöneltmeyi de ihmal etmeyerek… Unutulmamalýdýr ki, kilise iþletmek tarihin her döneminde son derece rantabl bir etkinlik olmuþtur.

Kilisenin Orta Çaðýn ikinci yarýsýnda kabýna sýðamayarak Kudüs’ü fethetmeye kalkmasý ise bu birinci dönemde sonun baþlangýcý anlamýna gelir. Açýkçasý kendi bindiði dalý kesmiþ olmaktadýr kilise, Haçlý Seferleri vesilesiyle gözü açýlan Avrupa insaný kiliseye olan güvenini kaybederek, Tanrý yerine yeniden insana dönme anlamýnda 14. yüz yýlda Hümanizmayý baþlatýr. Bu sürece 15 ve 16 yüz yýllarda Rönesans, 17. yüz yýlda ise akýl çaðý (rasyonalizm) eklenecektir. Burada yalnýzca 16. yüz yýlýn ünlü düþünürü Niccolo Macchiavelli’nin iki cümlesini nakletmek isterim.

“Hýristiyanlýk, bu dünyanýn deðerini küçültmüþtür. Ýnsan güçtür, enerji kümesidir, Bu nedenle Hýristiyanlýðýn göz ve gönül tokluðuna sýðmaz” (Macit Gökberk: Felsefe Tarihi)

1517 yýlýnda Martin Luther adlý bir Alman papazýn görevli olduðu kilisenin kapýsýna astýðý 95 maddelik yergi ise bardaðý taþýran son damla olmuþtur. Bu yergi dizisinin en önemli maddesinin, para karþýlýðýnda günahlarýn baðýþlanmasý olmasý ibret vericidir. Bir diðer ibret ise bu olay nedeniyle otuz yýl süren savaþlar boyunca kanýn gövdeyi götürmesidir. Ýnsanýn moral dünyasý ve huzuru iddiasýndaki dinin, kan dökülmesinin nedenini oluþturmasý konusunda bu ne ilk örnek olup, ne de son olacaktýr.

Ancak geliþen süreç kiliseyi büyük bir rol deðiþimine sürükler, aksi halde tümden iþlevsiz kalmasý söz konusudur çünkü. Yeniçað ayný zamanda keþifler çaðý olup, Avrupa insanýnýn denizlere açýlmasýný gündeme getirmiþtir. Ýþte Macchiavelli’nin dile getirdiði bireysel ihtirasýn, Avrupa insanýnýn denizlere açýlmasý ile birleþmesinin sonucu ise bildik bir sürece yol açacaktýr; emperyalizm… Kilise de ümmete karþý beklenti ve tutumlarýnda yüz seksen derecelik bir dönüþe geçerek, bu kez onu emperyalist mücadelesinde yüreklendirme iþlevini üstlenecektir. Bu aþama Hýristiyanlýk esaslarýndan ve doðmalarýndan tam bir sapma anlamýndadýr. Artýk Avrupa limanlarýndan yeni keþfedilen topraklara yelken açan sömürge gemilerinin güvertesinde üç tip insan vardýr. Askerler, tüccarlar ve keþiþler.

Emperyalizm yirminci yüz yýlýn emek sermaye diyalektiði ve komünizm nedeniyle sýkýntýlý bir dönem yaþamýþsa da, komünizmin çökmesi sonucunda küreselleþme adý altýnda gene ayný yüz yýlýn sonlarýnda toparlanmýþ bulunmaktadýr. Hýristiyan kilisesi de bu toparlanma sürecinin dýþýnda deðildir. Ýþte gerek Vatikan’ýn, gerekse Amerikan Protestan kilisesinin son zamanlarda geçtikleri ataðýn anlamý burada yatmaktadýr. Türkiye’nin bütün bu olup bitenler karþýsýnda özel bir konumu vardýr kuþkusuz. Türkiye, yirminci yüz yýlda emperyalizme sýnýrlý da olsa bir darbe vuran ülkelerden ilkidir. Emperyalizmin Türklerle kapanmamýþ hesaplarý ve dosyalarý bulunmaktadýr. Ýþbirlikçi iktidarlar ülkeyi emperyalizme yamamak için çýrpýndýkça batýlýlarýn ayraný kabarmakta, önümüze eski hesaplarla ilgili dosyalarý bir biri peþine koymaktadýrlar. Ýþte Papa’nýn ziyareti de bu süreç ile ilgilidir. Bilindiði üzere Papa hem din hem de dünya lideri konumundadýr. Bu konu ikiyüzlü batýnýn layýklýk konusundaki samimiyetsizlik göstergesidir ayný zamanda. Papa’nýn yalnýzca bu niteliði bile kendisi ile iliþki kurmamýza engel oluþturmak gerekirdi. Nitekim, bazý ülkeler bu ve benzer nedenlerle kendisini tanýmamakta, hiçbir temas kurmamaktadýrlar. Bu nedenle hiçbir kayýplarý söz konusu olmayýp, rejimimiz bakýmýndan bize yakýþan da budur.