Televizyonlarda Yemek Tarifleri
Televizyonda Ýçine Eder haným, bol tavalý, bol tencereli, bol derin çanaklý, mikserli masasýnda yemek tarifi yapýyor. Önce dört yüz gram kýyma kavruluyor. Yarým santim kalýnlýðýnda dilimlenmiþ patatesler bor cama sýralanýyor. Aman patatesin kalýnlýðýný þaþýrmayýn. Yemeðin estetiði bozulur. Sonra da bir kase içinde kýyma, yað, un, baharat çeþitleri iyice mikserle karýþtýrýldýktan sonra, patateslerin üzerine özenle yayýlýyor. Yayýlma iþlemi tamamlandýktan sonra üzerine bir tabak kaþar peyniri boca edildiðinde bir hayal alemine dalýyorum. Kiracýmýz kasapta ara sýra takýlýrdým. On yaþlarýnda bir kýz çocuk dükkana girdi. Avucunun içinde sýmsýký tuttuðu beþ yüz bin lirayý kasaba uzatýp,
Bana kýyma verir misiniz dedi. Kasap hiç yadýrgamadan yüz gramdan biraz fazla kýymayý kaðýda sarýp kýza verdi. Donup kalmýþtým.
Metin, bu ne iþ böyle diye sordum.
Alýþtýk aðabey dedi. Artýk kýymayý böyle elli gram, yüz gram olarak satýyoruz. Hayalden gerçeðe döndüðümde Ýçine Eder haným yemeði nasýl piþirdi? Nasýl servis yaptý? Bilmiyorum. Ýçimden doðan televizyon ekranýný parçalama isteðimi zor frenledim.
Bu programlarla ne hedefleniyor? Anlayamýyorum. Ýnsanlar aç. Ýnsanlar etin tadýný unutmuþ. Ýnsanlar arada bir elli, ya da yüz gram kýyma alarak yemeðine tat verme savaþýnda. Onu da alamayanlar var. Televizyon en fakir aileler de bile vaz geçilmez olmuþ. Yememiþ içmemiþ, çocuðunu evde tutabilmek için ama ikinci elden, ama uzun vadeli taksitlerle bir televizyon edinmiþ. Ete hasret çocuðun gördükleri karþýsýnda sulanan aðzýnýn tükürüklerini aðzýmda hissediyorum. Ýnsaf diyorum. Ne olur biraz insaf. Bir avuç mutlu azýnlýk hatýrýna sürdürdüðünüz þu yemek programlarýndan, aç insanlarý düþünerek vaz geçin.
Ýnanýn o programdan ben bile etkileniyorum. Benimki yokluktan deðil, saðlýk sorunundan kaynaklanýyor. Bir þiirimde “o yasak, bu yasak. Götür cebindeki parayý kör bir kuyuya at.” dediðim gibi, caným çekse de o yemekleri yemem olasý deðil. Ama can bu. Elinde olmadan çekiyor. Ya o yokluðu çekenler ne yapsýn? Üstelik çocuklarýn geliþmesi için et, süt gibi temel besin maddelerinin en önemlisi. Bunun bilincinde olan ana, babalar ne yapsýn? Kahrolmaktan baþka ellerinden ne gelir?
Adam kýrk, kýrk beþ yaþlarýnda. Üst baþ periþan. Hani derler ya “taþý sýksa suyunu çýkarýr” Ýþte o tarife uygun bir adam. Çöp bidonunun önüne dikilmiþ çevreyi kolaçan ediyor. Koca meydan boþ. Arabamýn plakasýna göz atýyor. Ýzmir plakasýný görünce rahatlýyor ve çöp bidonuna eðilip günlük nafakasýný aramaya baþlýyor. Bu görüntüler artýk sýradan bir olay. Yabancý reçetelere boyun eðerek bu durumlara düþürülmüþüz. Beþ yýllýk kalkýnma planlarý unutulmuþ, yatýrýmlar durmuþ, üretimler durmuþ, tarým ve tarýmcý iflas etmiþ. Büyük umutlarla büyük kentlerin varoþlarýna gelip yerleþmiþ olan insanlarýmýz, taþý topraðý altýn zannettiði büyük kentlerin varoþlarýnda her biri sefaletin anýtý olmuþ ne gam? Borca dayalý ekonomiden daha baþka ne beklenilir ki?                    
***
Her ne kadar erken seçimden söz edilmiyorsa da erken seçim kapýda gibi görünüyor. Hükümet ortaklarý uyumdan söz etseler de görünen köy kýlavuz istemez. Bir çok konuda uyuþmazlýklarý ve çekiþmeleri ortada. Doðru Yol Partisi Genel Baþkaný Tansu Çiller de iþin farkýnda. Bu nedenle yine düþtü yollara. Yine iki anahtar daðýtacakmýþ. Vaz geçtik iki anahtardan da, tek anahtardan da. Bizdekiler bizde kalsýn yeter. Çok uzun vadeli, kira öder gibi dolara endeksli makul taksitlerle konut edinme sevdasýna kapýlanlarýn ellerine hiçbir þey geçmediði halde, borç taksitleri ödeye ödeye analarý aðladý. Gazetelerdeki haberlere göre bu talihsiz insanlarýn halen borçlarý atmýþ üç milyarýn üstündeymiþ. Yine iki anahtar vaadiyle insanlar kandýrýlýp zor duruma düþürülmesin.
Seçim henüz gündeme tam oturmuþ olmasa da eski ve yeni siyasilerimiz tam gaz atakta. Aklýna esen parti kuruyor. Tam elli iki siyasi partimiz kuruluþunu tamamlamýþ. Bu durumda kaçý örgütlenmesini tamamlayýp seçime katýlýr, bilinmez. Görünen o ki en az otuz parti örgütlenmesini tamamlayarak seçime katýlma hakkýný kazanacak. Karpuz deðiller ki çatýrdatýp çatýrdatýp seçesin. Kavun deðiller ki koklayýp koklayýp seçesin. Parmak hesabý da tutmaz. Ýki elin parmaklarý on, ayaklarýnkiler ile yirmi. Gerisini nasýl hesaplayacaðýz bilemem.
Uzun yýllar önce bizim bir Karaoðlan’ýmýz vardý. Bizim gibi genç parti yöneticileri, umutla sarýlmýþtýk ona. Partimizin tüm kademeleri gençleþecek, halkla bütünleþerek büyük bir devrim yaratacaktýk. Önce Türk petrolü kullan kampanyasýný baþlattýk. Tüm ithal mallara karþý mesafe koyduk. Bizim için yerli malý kullan haftasý yýlýn elli iki haftasý için geçerliydi.
Çalýþmalarýmýzla Karaoðlan’ý iktidara taþýdýk. Yanýldýðýmýzý anladýðýmýzda iþ iþten geçmiþti. O korkunç yokluklarýn yaþandýðý 1970 in ikinci yarýsýnda, görevim gereði Ýstanbul’daydým. Her tarafta kuyruklar. Hele o tüp kuyruklarý kilometrelerce uzuyordu. Kuyruktaki insanlarýn çektikleri iþkenceyi çektirenlere nefretleri gözlerinden okunuyordu. O ellerinde piknik tüpleriyle kuyrukta olanlar sanki üstüme saldýrýp “bu kuyruklarýn nedeni sensin” deyip ellerindeki tüpleri kafama indireceklerdi. Utandým, yerin dibine girdim. Artýk CHP liyim diyecek yüz kalmamýþtý bende. Ama o parti Atamýzýn, Atatürk’ümüzün kurduðu partiydi. Býrakamazdýk, kaçamazdýk.
Gün geldi Karaoðlan’la yollarýmýz ayrýldý. O “ben deðiþtim ama bazý dar kafalýlar deðiþmedi” dedi. Bu söz bizleri, taþlanýrken“beni elin attýðý taþlar deðil, dostumun attýðý gül yaraladý” diyen ozanýmýzdan beter etti.
Önümüzde otuz, belki de daha çok seçenek olacak. Listeleri kýlý kýrka yararak inceleyeceðiz ve ondan sonra oyumuzu kullanacaðýz. Eðer en doðruyu bularak mühürü basabilirsek ne mutlu bize.
                         Özcan Nevres 25 Nisan 2002