Konuyu önce kavramsal çerçevede ele almak istiyorum. Zira psikolojik savaþ konusu çok derindir. Yine Psikolojik savaþý açýklarken 28.04.2007 tarihi bayrak krizi diye adlandýrdýðým olgudan örnek olarak bahsedeceðim.


Türkmen toplumunun fiziksel ve ruhsal olarak korunmasý bizim öncelikli uðraþýmýz olmasý gerekir. Yine silahla çarpýþmak kadar fikirsel çarpýþmanýn da önemli olduðu gerçeðini unutulmamasý gerekir. Propaganda da öyle bir þeydir iþte, Laswell’e göre “Fikirlerin fikirlerle savaþýdýr”[i]. Gerek Irak içinde gerekse dýþýnda bu tür operasyonlara maruz kalan Türkmenler, karþý koyacak araçlardan mahrumdur. Bu büyük zaaf, Türkmen varlýðýna tahammül göstermeyen güçlerin iþini kolaylaþtýrmaktadýr. Geçmiþte olduðu gibi günümüzde de bu tür karþý koymalar birey ve gruplarla amatörce yürütülmektedir. Ancak günümüz dünyasýnda öyle toplumca amatörlüðe dayanan faaliyetler hüsrana mahkûmdur. Bu tür yýkýcý faaliyeti tespit etmek ve zamanýnda etkisiz hale getirmek üzere eðitimli-uzman kadro ile bir birim kurulmanýn yaný sýra gerektiðinde karþý operasyonlar düzenlemelidir. Psikolojik harp Ýstihbaratçýlýðý uzmanlýk isteyen önemli bir hizmet alanýdýr[ii]. Ortadoðu gibi bir yerde siyaset yapmanýn olmazsa olmazýdýr. Konuya dönecek olursak, psikolojik savaþ nedir? Psikolojik harekât nedir? Propaganda nedir, türleri nelerdir diye sorularý cevaplandýrmakla baþlamak istiyorum.
Psikolojik Savaþ hakkýnda sayýsýz kaynak olmakla birlikte böyle bir yazýda tümüne yer vermemizin imkâný yoktur. Ancak kýsaca önemli bulduðum noktalara deðinerek ana þablon oluþturmaya çalýþacaðým. Psikolojik savaþ ( Psychological war), karþý ülke halkýnýn ve askeri güçlerinin direnme gücünü zayýflatmak, moralini bozmak birlik ve bütünlüðünü yýpratmak amacýyla yürütülen propaganda çabalarý. Karþý tarafýn iç sorunlarýnýn abartmasý, askeri baþarýsýzlýlýklarýnýn vurgulanmasý, acýlarýnýn sergilenmesi, kültürel nüfuzla gençlerinin etkilenmesi gibi yöntemler kullanýlmaktadýr. En önemli araç, propaganda ve sansürdür[iii].
Görüldüðü üzere propaganda ve sansür psikolojik savaþýn en etkili araçlarýdýr. Propaganda tarifine geçmeden önce psikolojik harekât kavramýna deðinmekte fayda olacaktýr. Psikolojik harekât (Psychological Operations ), savaþ ve barýþ zamanýnda, politik ve askeri hedeflere ulaþmak için, dost, düþman ve tarafsýz çevrelerde, uygun tutum ve davranýþ ortamý yaratmak amacýyla planlanan ve uygulanan, siyasal, ekonomik ideolojik ve askeri faaliyetleri kapsayacak þekilde planlanan ve uygulanan her türlü psikolojik etkili faaliyetlerdir[iv]. Psikolojik-ideolojik savaþý düþmana karþý bir manada kitlevi bir hipnotizma ameliyesi olarak görmek mümkündür. Saldýrgan emelleri taþýyan düþman, kurbanýna karþý yönettiði psikolojik-ideolojik savaþta onu uyutma, aldatma, uyanýp tedbir ve tepkiye yönelmesini önleyecek uyuþturma, zehirleme gayretlerini sürdürür. Düþmanýn ideolojik-psikolojik savaþla almak istediði ilk netice kurban seçilen ülke halkýnýn, aydýnlarýnýn, yöneticilerinin salim, serinkanlý muhakeme yeteneðini, itidalini bozmak mümkün olan en büyük boyutlar içinde bu insanlarý kýzgýn, kýrgýn, karamsar, ümitsiz, gayri memnun, kendi deðer ve sistemlerine karþý inançsýz ve güvensiz hale getirmektir. Kendi devletine, milletine, topluma karþý körü körüne bir yýkýcý tavra, açýk düþmanlýða veya umursamazlýða dönüþtürür. Bu safhada saldýrýnýn hedefi milletin yönetici kadrolarý, kendi halký, kendi toplumu, kendi teþkilatý üzerinde fikri, ruhi, manevi yönden etkili bir rehberlik ve deneticilikten yoksundur[v].
PSYOP (Psikolojik harekât), tarih boyunca muhasým (düþman) gruplarý ve liderleri etkilemek için kullanýlmýþtýr[vi]. Askeri alanda da komutanlarý hedef almaktadýr. Askeri psikolojik harekât tarafýndan iletilen haberlerin asýl amacý arzu edilen muhasým tutumlarý ve davranýþlarý ile sonuçlanan belirli konularý teþvik etmektir. PSYOP’nin asýl amacý düþman komutanýný bir þey yapmaya ya da yapmamaya ikna etmek, bu vasýtayla da C2 (Komuta Kontrol) karar çarkýný etkilemektir[vii]. Tarih boyunca, savaþ sýrasýnda cephe gerisinde de ayný tür çalýþmalar yürütülmekteydi. Öyle ki, geri bölge komutanýnýn görevi, askeri idare kurarak, cephe gerisindeki askeri ve yarý askeri tedhiþçilerle mücadele etmektir. Bir yandan karargâhýnýn bu düþman kuvvetlere karþý psikolojik savaþla görevlendirirken, öte yandan kamuoyunun oluþturulmasýný ve halkýn kazanýlmasý görevini, karargâhýyla yakýn temas halinde olan ayrý bir örgüte, haberleþme hizmeti direktörlüðüne verilmelidir. Bu, Malaya’da Ýngilizler tarafýndan acil durumda uygulanan ve baþarýya ulaþan bir sistemdir. Cephe gerisindeki harbe, muharebe meydaný olmayan ve düþmanýn sýzarak yaptýðý casusluk ve yýkýcý faaliyetlerle, politik harp faaliyetlerini kapsayan, deðiþik türden bir harbin daha eklenmesi beklenmelidir[viii].
Psikolojik savaþ, uygulama alaný olarak psikolojik harekâtý kapsamaktadýr[ix] . Psikolojik savaþýn birinci adýmý hedefini ve kendisini iyi tanýmaktýr. Psikolojik savaþýn Ýkinci adýmý, baský ve ikna yöntemlerini ustaca kullanarak karþý tarafý psikolojik çöküntü uyandýrmak. Bu savaþ tarzýnýn amacý, insanlarý ikna etmek ve onlarý deðiþtirmektir. Düþman ülkelerin halkýnýn ve askeri gücünün düþünce ve harekat tarzýný etkileyerek savaþma azimlerini azaltmaya, felce uðratmaya ve kýrmaya hedeflemektir[x]. Günümüzden örnek verecek olursak, aklýmýza ilk gelen Kuzey Irak’a beklenen operasyon olacaktýr. Bu operasyon NATO müttefiklerinin baþta Amerika Birleþik Devletleri olmak üzere, hemen hemen hiç biri desteklememekte, aksine basýn aracýyla bir sürü uyarýlarda bulunmak, Türkiye’nin teröre karþý haklý savaþýndaki azim ve kararlýðýný kýrma çabasýndadýr. Buna paralel olarak, Türk halký ve yöneticilerini sürekli psikolojik savaþ uygulamakta, muhtemel operasyonu ya engellemek ya da durdurmak içindir. Oysa PKK terörünün Türkiye’ye maddi ve manevi olarak nelere mal olduðunu biliyoruz. Yine ayný döneme rast gelen baþka bir operasyon daha vardý! Evet, 28 Nisan 2007 tarihinde Kerkük için düzenlenen büyük miting esnasý ve sonrasýnda Türkmen aydýn yazarlara uygulanan operasyon, geç olmadan kendisini internet sayfalarýnda göstermiþtir. Aslýnda bakýlýrsa bu operasyon daha önceden bahsettiðimiz, Türk halký üzerinde uygulanandan çapý dýþýnda pek farký olmamakla birlikte, etkisi bakýmýndan daha tahripkâr ve yýkýcýdýr. Öyle ki Türkmenleri adeta ikiye böldü ve Türkmenleri Irak ve dünya kamuoyu önünde temsil eden ITC’nin Liderini ve en faal üyelerini hedef almýþtýr. ITC’nin Baþkaný Sayýn Sadettin ERGEÇ, ITC Türkiye temsilcisi Sayýn Ahmet MURATLI, Sayýn Þemsettin KÜZECÝ. Bu ve buna benzer yýkýcý operasyonlara karþý koyacak özel birimler oluþturulmalý ve doðru zamanda müdahale edilmelidir. Aksi takdirde, toplumda huzursuzluluk ve moralsizliðe neden olacaktýr. Bu operasyonlarý çoðaltabiliriz, bölünmüþlük ve çok baþlýlýk söyleminden sivil toplum kuruluþlarýndaki yolsuzluða kadar… Neticede, Türkmen varlýðýna tahammül edemeyenlerin iþine gelen þeylerdir. Yine geçmiþte, Irak seçimlerinde de ayný þeyi gözlemlemiþtik. Yine ITC’nin gücünü zaafa düþürecek ittifak ve psikolojik savaþ kapsamýnda deðerlendirecek faaliyetler vardýr. Günümüzde de Irak’ýn kuzeyindeki PKK destekleyicisi Barzani ve Talabani’ye baðlý etki ajanlarýnca düzenlenen “Türkmenlerin daðýnýk oluþu” söylemine rastlamaktayýz. Bu söylem Türkmenlere nelere mal olduðu herkesçe bilinmektedir. Ýþte bu noktada, bu çok baþlýlýk ve buna benzer hayali lider beklentisine son vererek, Ankara Deklarasyonunu deðerlendirebiliriz. Düzgün þekilde uygulandýðý takdirde, Türkmenlere çok yararlý olacaðýný düþünüyorum. Türkmen siyaseti içinde birik ve beraberlik toplumun selameti açýsýndan çok önemlidir. Irak Türkmen Cephesi, hâlihazýrda Türkmenleri temsil eden en büyük organizasyondur. Ayný zamanda seçimlere katýlan ve Irak hükümeti ve Dünyaca tanýnan “tek” temsilcidir. Peki, baþka parti ya da hareketler yok mu? Elbette vardýr ve olacak. Ancak bu hareketleri hatýrý sayýlýr bir kitleye sahip olmamakla birlikte, kuþatýcý bir misyona sahip deðiller. Sözgelimi, ITC partilerden oluþan bir siyasal birlikteliði ifa ederken, öteki tarafta belirli marjinal, adeta mahalli örgütlenme tarzýndan bahis ediyoruz. Ayný zaman da fikri olarak, ITC ile pek de taban tabana zýt fikri ihtilafta söz konusu deðildir. Dolayýsýyla onlara/marjinal gruplara bakarak, bir çok baþlýlýktan ya da temel farklýlýktan söz etmek mümkün deðildir. ITC’nin muhtevasýna bakýldýðýnda, Ýslami çizgiden milliyetçi çizgiye kadar, geniþ yelpaze görmek mümkündür. Bunun haricinde, ITC dýþý oluþumlar ya da oluþturulmasý planlanan, fikir olarak farklý ya da aykýrý olmadýðý takdirde “kiþiler” hareketi diyebiliriz. Çünkü bir “yenilik” yok. Bugün ITC dýþý hemen hemen tüm küçük oluþumlar, ITC ile yakýn olmasa da, ayný hedef ve amaca sahiptiler. Dolayýsýyla onlarý baþka kategorilerde deðerlendirmek, Barzani ve Talabani ekmeðine yað sürmek demektir. Toparlarsak, her zamanki gibi Türkmenlerin maruz kaldýklarý psikolojik savaþlara artýk dur deme zamaný gelmiþtir. Bu gibi operasyonlara karþý koyacak modern eðitimli birimler oluþturulmalý. Gerek Irak içi, gerekse dýþýnda görev almalýdýrlar. Bu tür savaþlara çok açýk olduðumuz su götürmez bir gerçek olup, bir an önce kendi savunmamýzý oluþturmalýyýz. Aksi takdirde, sonuçlara katlanmalýyýz diye düþünüyorum.




--------------------------------------------------------------------------------

[i] Ýstihbarata özel Avrasya Dosyasý, Avrasya bir vakfý yayýný, yaz 2002.s.85.

[ii] Ýstihbarata özel Avrasya Dosyasý, s.107.

[iii] DAÐ Ahmet Emin, Uluslar arasý iliþkiler ve Diplomasi sözlüðü, Anka,s.364.
[iv] ACAR Ünal, Ömer URHAL, Devlet - Güvenlik ve Ýstihbarat – Terörizm, Ankara 2007, s.272.

[v] ÖZDAÐ Muzaffer, ÖRTÜLÜ ÝSTÝLA VE PSÝKOLOJÝK SAVAÞ toplu eseler -3, Avrasya-bir Vakfý yayýnlarý,Ankara 2003,s.11.
[vi] SCHLEHER D.Curtis, Bilgi çaðýnda ELEKTRONÝK HARP.Doruk, Ankara 2004, s.29. Psikolojik harekatla ilgili daha fazla bilgi için aþaðýdaki yabancý Internet kaynaklarý: http://www.psyop.com/ http://www.psywarrior.com/

[vii] SCHLEHER D.Curtis, s.29.

[viii] HILBRUNN Otto, DÜÞNA GERÝSÝNDE HARP, Ankara Gnkur. Basýmevi 1974.s.163-164.

[ix] ACAR Ünal, Ömer URHAL, s.272.

[x] ACAR Ünal, Ömer URHAL,s.273.