..E-posta: Þifre:
ÝzEdebiyat'a Üye Ol
Sýkça Sorulanlar
Þifrenizi mi unuttunuz?..
"Anka kuþu gibi yalnýzlýðý adet edin! Öyle hareket et ki, adýn daima dillerde dolaþsýn ama seni görmek olanaksýz olsun." -Fuzuli, Leyla ile Mecnun
þiir
öykü
roman
deneme
eleþtiri
inceleme
bilimsel
yazarlar
Anasayfa
Son Eklenenler
Forumlar
Üyelik
Yazar Katýlýmý
Yazar Kütüphaneleri



Þu Anda Ne Yazýyorsunuz?
Ýnternet ve Yazarlýk
Yazarlýk Kaynaklarý
Yazma Süreci
Ýlk Roman
Kitap Yayýnlatmak
Yeni Bir Dünya Düþlemek
Niçin Yazýyorum?
Yazarlar Hakkýnda Her Þey
Ben Bir Yazarým!
Þu An Ne Okuyorsunuz?
Tüm baþlýklar  


 


 

 




Arama Motoru

ÝzEdebiyat > Öykü > Deneysel > Hakan BENLÝ




27 Eylül 2007
Hýdrellez  
Hakan BENLÝ
Zobadýn üstünde üken aluminyum bir güðüm, bir kumgan birövde kiþikiy kazan bardý. Kiþikiy kazanda suvdun iþinde birköp cýmýrtga bardý. Zoba odadýn kiriþinde, kapýdýn savunda, duvardýn tibindeydi. Astýnda ekigen bir muþamba cayýlýydý. Üstü paslangan eski bir zobaydý bu. Aldýnda fýrýnýnýn kapaðý bardý. Oda üken biþiy tuvdu. Birövü sýyaka anav birövü üydün iþindeki aþenege karaytan eköv terezesi bardý. Bu aþeneden de sekige, bakþaga þýgýlatandý. BÝR NOGAY HÝKAYESÝ...


:CCEE:
Zobadýn üstünde üken aluminyum bir güðüm, bir kumgan birövde kiþikiy kazan bardý. Kiþikiy kazanda suvdun iþinde birköp cýmýrtga bardý.

Zoba odadýn kiriþinde, kapýdýn savunda, duvardýn tibindeydi. Astýnda ekigen bir muþamba cayýlýydý. Üstü paslangan eski bir zobaydý bu. Aldýnda fýrýnýnýn kapaðý bardý.

Oda üken biþiy tuvdu. Birövü sýyaka anav birövü üydün iþindeki aþenege karaytan eköv terezesi bardý. Bu aþeneden de sekige, bakþaga þýgýlatandý.

Odada, sýyaka karaytan terezedin canýnda, töbede bir somya bardý. Odadýn tuvarlarýna tizilgen, renkleri soluk, eski castýklar, cerde gene esgigen,camalý minderler, toprak cerdin üstünde de cer cer cýrtýk, cer cer camalý yeþil bir kilim bardý. Zobadýn solunda kösede tösekler, corganlar üst üste cýyýlýydý. Ak kireþ badanalý kerpiþ duvarda bir mýkka asýlý, iþgerdi aydýnlatatan titrek kýsýn ýþýgýman bir gaz lambasý asýlý turuydu. Bundan baskada odadýn iþinde pek olay esya deniliyik biþiy coktu.

Somyadýn üstünde bir kurtga bavdaþ kurup oturgen, zobadýn cýlýttýðý odadýn rehavetimen gözleri bir aþýlýp bir kapanýp uyuklabyatýrdý. Cýllardýn berdiði corgunluktun cýzgýlarý betinde kýrýþ kýrýþ bolup gözükyatýrdý. Agargan þaþlarý basýna bayladýðý tastarýnýn týsýndan þýkgan, üstünde kahverengi bir pistan , pistanýnýn üstünde bir peþtamal baylýydý. Cogarýnda kara bir köynek onunda üstünde yeþil bir celek bardý. Kýrýþgan ellerindin üstünde ,týrnaklarýnýn uþunda,avuþunun iþinde koyu gýzýl bir kýna bardý. Alnýnda caslýðýnda yasattýrdýðý yeþil noktalý bir döðme bardý.

Elinde bir örgü,millerimen barabar turubyatýrdý. Uklap kaldýgý üþün örgü , bacaklarýnýn üstünde kýnalý parmaklarýnýn arasýnda turuydu.

Odadýn iþinde kurtgadan baska bir bike ekide bala bardý. Bike kurtgadýn kenþegi, ballarda torunlarý edi.

Bike, tezekmen canatan zobadýn aldýna oturgan elinde elbezimen fýrýndýn iþindeki tepsidi çevirip turuydu. Aksam öpteði üþün tababörek yasagandý bugün. Kenþek cas bolsada yasadýgý iþlerdin avurlugundan þökgen omuzlarý, þýgýk elmacýk kemikleri, cýmýk gözlerimen tipik bir nogay bikesi edi. Üstünde topuklarýna kadar tüsetan yeþil bir entarisi, entarisinin üstünde kara bir celeði, topugunun birövü cýrtýk, anav birövü camalý kara çoraplarý, basýnda ak þarpasý bardý. Alnýnda iyice belirginleþmege baþlagan kýrýþýklarýman, yorgun karaytan gözlerimen ezik bir hali bardý.

Ballardýn ükeni bolgan bala, üstünde tirsegi cýrtýk bir gýzýl kazak, astýnda dizleri camavlu bir kara pantulman cerge þömelgen kolundaki kibritti cerge atýp atýp oynabyatýrdý. Kapkara þaþlarý, cýmýk gözleri, kiþikiy burnuman ancak cedi yasýnda ya bardý yada coktu.

Anav bir bala cangi yetiþip kelyatýrken bir gýz balasýydý. Onunda abisindey kapkara þaþlarý bardý. Cýmýk gözleri kapalý somyadýn tibindeki minderdin birövnün üstüne kývrýlýp catgan, uklabyatýrdý. Üstünde sarýlý yeþilli þiþek desenleri bolgan bir battaniye bardý. Ta kiþiki boldugundan burnunda sümügü þýmýrýbyatýrdý. Göz kapaklarýnýn dibinde çapaklar bolsada dört yaþtýn berdiði bir baladýn gözelliði bardý.

Kipritti cerge atýp tik kelmesi üþün uðraþatan bala sýgýlgan bolsa kerek oynadýðý oyundan basýný göterip somyada uyuklap kalgan ayesine karadý, ayesi horuldap turuydu. Basýný farkýnda bolmadan köterme çalýþýbyatýrdý.Uykusu avur basgantýrta, basý aldýna tüstü. Bala iþinden küldü. Sonra birden aklýna kelgendey,

- Ana,ana cýmýrtgalar kaynadý ma ? dedi.

- Tokta, ta bar dedi anasý.

Biþiy aytmadý bala. terezedeki mumdu alýp kipritmen caktý, odadýn takta kapýsýný aþýp aþenege þýktý. Betine suvuk bir cel þarptý. Mumdun ýþýðý titredi,sönyüktey boldu. Hemen kiþikiy avuþunu siper etti mumga. Kapýdý kapap karanlýkga daldý. Boldum bolasý karangýdan korkatandý. Ayesinden týnladýgý masallardaki caman adamlardýn, cinlerdin karangýda aþenede gýdýrdýðýný, bakþada agaþlardýn arasýnda özünü beklediðini sanatandý. Gene korka korka aþenedin kapýsýna bardý, temir sürgüdü tartýp agaþ kapýdýn dilini köterdi, aþtý. Sýyakta aydýn carýgý bardý. Ayesi ay barken cin gýdýrmaz diytandý, korkusu azaldý. Þardakga þýgýp tömenge þaptýrdý. Üyge kiriyatýrganda sanki arkasýndan biröv ýslýyaktak korkup cuvurdu.kapýdý kapap sürgüledi. Aþenedi geþip odaga bardý. Tonagndý birtikiy, Zobadýn yanýna ,anasýnýn tipine cýlýstý. Anasý fýrýndan tababörekdi þýgargan pýþakman kesibyatýrdý.

- Ayenmen, gardaþýndý turgut dedi anasý .

Bala turdu, ayesinin yanýna somyaga þýktý. Gözlerini ayesine tigip,

- Aye tur, aye dedi.

Ayesi gözlerini aþtý karadý. Torunuydu. Gülümsedi. Kenþegi cerge sýpradý salýbyatýrdý. Kucagýndaki örgüdü somyaga salýp bismillah dep turdu. Cerde catatan torununu kucaklap turguttu. Gýz balasý gözlerini cýmýþtýrýp aþtý. Betini gözünü uvup uvup akakga turdu. Gözlerimen abisini karadý, sýpraga oturuken kördü. Oda barýp oturdu. Anasý bir þapýt alýp betini burnunu sildi. Anasý ayakþaylarýný tolturdu. Hepsi barabar epteklerini cedi.

Eptek cep bolduktan sonra kurtga oturduklarý üyge pitiþik bolgan özü üyüne ketti. Bayý öldügünden beri o üydü pek kullanmaytandý. Ayný þardaktan kirilatandý üyge. Kapýsýný aþýp, kolundaki mumman kalýn kerpiþ duvarga kömülü agaþtan dolabýnýn kapagýný aþtý. Þeerde ögretmenlik yasaytan uluna torunlarý üþün akeldirdigi keþeli boya kalemlerini, suluboyaman fýrçasýný tapýp þýgardý. Hepsini peþtemalinin kisesine salýp keri ballardýn boldugu üyge ketti.

Zobadýn üstündeki kazandý alýp suvunu aþnege bosalttýktan sonra iþindeki cýmýrtgalardý cerge caydýgý þapýttýn üstüne saldý. Ballardýn ekövüde süyünüp ayelerine karaytandý. Bir bardakga su toldurup onu da cýmýrtgalardýn yanýna saldý. Kurtga bagdaþ kurup cerge oturdu. Peþtemalinin kisesindeki boyalardý þýgardý. Cerden eki tene cýmýrtga alýp torunlarýna birer tene berdi.

- Navlardý boyanýz dedi.

Ballar cerdeki renkli keþeli kalemlerden alýp ak cýmýrtgalardý renk renk etip boyaladýlar. Kurtgadýn özüde boyalabyatýrdý. Hepsini boyap saldýktan sona torunlarýna boyalattýðý cýmýrtgalardý tokuþturttu. Eki cýmýrtgada sýndý. Kurtga torunlarýna cýmýrtgadý kaydiy toguþturyaklarýný kösterdi.

- Olay tuv !. Cýmýrtgadý navyerinden naday etip ýslanýz, nav sivri cerimen anav cýmýrtgaga sogunuz dedi. Ballarga hem anlatýp hemde kösteretandý kayday bolyagýný.

Anasý kündüzden zobada cýmýrtgaman kek yasagandý. O kekden bir tabak akelip aldýlarýna saldý. Þayman o kekdi cediler. Sona kenþek, kurtgaman ballarýnýn boyaladýgý cýmýrtgalardý bir þapýt torbaga saldý. O torbadýn iþine gene kalakay, kek, kavanozda cuvurt, tuz, þökelek, may,þatal, kasýk,tabak ve anav öteberileridi saldý.

Turup zobaga biraz ta tezek attýktan sona cerge cün cataklardý caydý. Balasý bu arada somyadýn astýndan þýgardýðý okul þantasýndan bir defter þýgarýp biþiyler cazmaga basladý. Kurtgadýn catagýnýda somyadýn üstüne hazýrladýktan sonra gýzýnýn üstünü þeþip cerdeki catakga catgardý. Balada cazýsýný pitirip özünün kiþikiy catagýna kirdi.

Bike gaz lambasýný söndürmeden zobadýn astýný kapadý sonra o da cattý. Saat anca doguz bolgandý.

Erttemen erkenden turdular. Bala süyünüpyatýrdý. Tünevün okulda öðretmeni sýnýfta ballardýn hepsine, erten hýdýrelez, onun üþün cýmýrtga kaynatýp,boyalanýz, canýnýzgada ciyik biþiyler akeliniz tavga þýgyakmýz degendi.

Anasýnýn hazýrladýgý sýprada þugul þugul karnýný toyurdu. Turdu kara önlügünü kiydi. Anasý da ak cagalýgýný moynunda tüymeledi. Þantasýman azýgýný alýp ayagýna suvukkuyu ayakkabýlarýný kiyip sýyaka þýktý. Kapýda ayesi yanýna kelip koluna biþiy tutuþturdu,

- Bu ne aye dedi bala

Karadý, ayný cýmýrtgaday yasalgan , boyangan bir agaþtý. Baþta onu cýmýrtga sangandý ama tuvdu.

- Bunu atan casagandý, cýmýrtga toguþturyatýrkende ballardý bunuman kandýrýsýn dep küldü ayesi.

Okul köydün iþindeydi, özlerinin üyü köydün týsýnda sayýlýrdý. Köyge taman cürümege basladý. Okulga barga gadar altý cedi bala bolgandýlar gýzlý erkekli.

Üyden býzma, kerpiþten yasalgan eki gözlü bir cerdi okul. Odadýn üken bolganý sýnýf kiþikiy bolganý kocadýn odasý edi. Þamýr harçman, þegilsiz taslarman yasalgan üþ basamaklý bir þardaktan iþgerge kirilatandý.

Okulga bardýklarýnda anav ballar oynabyatýrdýlar. Koca kelgende en aldýda kiþikiyler arkada üken ballar bolyaktay sýrasýman tizildiler. Bnallardý en ükeni okuldun aldýndaki uzun agaþtan bayrak tireginin yanýnda turubyatýrdý. Koca baladýn yanýna kelip turdu. Ballarga karap,

- Günaydýn dedi. Balar hep bir avuzdan bakýrdýlar,

- Saol !...

Kocadýn yanýndaki bala tizili talabege bakýrdý,

- Bir, iki, üþþ !... Bu kez talebeler bakýrýp marþtý aytmaga basladýlar,

- Türküm , doðruyum, çalýþkaným, Andým ….

Koca aldýda ballar arkada sýrasýman sýnýfga kirdiler,cerlerine oturdular. Okulda býir sýnýf bolganýna birler, ekiler, üþler, dörtler ve beþlerdin hepsi bir arada ders köretandý. Koca tünevünden berdigi ödevlerdin hepsine tek tek karadý, not berdi,yanlýþ yasaganlarga birtta kösterdi. Bir vakit sona saatine karadý, masadýn üstündeki zildi þaldý. Zil þalganda teneffüsge þýgatanlardý sýyaka. Gene olay ettiler, bakýrýp þakýrýp sýyaka þýktýlar. Gýzlar bir yakta erkekler anav yakta oynamaga basladýlar. Sona nöbetci bala sýyaka þýkýp zildi þaldý, gene dersge kirdiler. Koca masada oturubyatýrdý, ayakga turup ballarga sordu,

- Çocuklar bu gün hidrellez. Hidrellezin ne olduðunu bileniniz var mý ? dedi. Ballardan ses kelmediðinden baladýn birövü,

- Bilmiyoz örtmenim dedi. Koca baladýn aytganýný tüzeltti,

- Bilmiyoz deðil , bilmiyoruz. Örtmenim deðil, öðretmenim dedi.

Ketip duvarga asýlý kara taktaga tebeþirmen yazdý. Koca gözlerini sýnýfta gezdirip cýmýk , þegik gözlü ballarga karadý. Kocada bu köydendi. Okup koca bolgandý. Keri köyüne kelgen bu yerde kocalýk etmege baþlagandý. Koca gonuþmasýna devam etti,

- Çocuklar hidrellez, geçmiþte Peygamberimizden çok önce yaþamýþ olan iki peygamberin buluþtuðu gün olarak kabul edilir. Bu iki peygamber kimlerdir ? Biri Hýzýr Aleyhiselam diðeri ise Ýlyas Aleyhiselamdýr. Hýdrellez ayný zamanda baharýn baþlangýcý olarakda kutlanmaktadýr bugün, yani 6 mayýsta… dep talebelerge üyretti. Gonuþmasýný pitirdikten sona ballarga,

- Hadi bakalým,kalkýn pikniðe gidiyoruz,dep ayttý.

Öðretmendin özü nogay bolsada okulda sadece Türkçe konuþatandý. Ballarga da derste nogayþa gonuþturmazdý.Hepsi barabar, koca aldýda sýyaka þýktýlar.

Köy bir tavdun eteginde kurulgandý. Üylerdin hepsi sýrtýný tavga bergen güneyge karaytandý.Talebeler okuldan þýgýp hemen tavga þýkmaga basladýlar. Tavdan köy kiþikiy körünetandý.Talebeler oynap þorþup kollarýndaki azýklarman tavdýn anyaktaki eteginden tömenge tüsbege basladýlar. Bu tavdýn sagýnda solunda karþýsýnda baska ve üken tavlar bardý.Tüstükleri cerde üken kayalardýn arasýnda bir tere ,teredin þevresindede birtikiy bir yeþillik bar edi. Üyerge bardýlar. Koca , ballarga,

- Bu yerde oturalým dep ayttý.

Hepsi barabar ayttýgý cerge oturdular. Koca o kün kop neþeli edi. Ballarga fýkralar,hikayeler, masallar anlattý. Ballar özü aralarýnda saklambaþ oynadýlar, uzun eþek, bilmece ta baþka oyunlar oynadýlar. Üylege taman aþýktýlar. Cerge sýpra bezlerini cayýp üyden akeldiklerini ortaga saldýlar. Hava aruv edi,güneþ adamdýn iþini cýlýtatandý.Ortalýk yeþergen þayýrlarman, papatyalarman þeþitli çiçeklermen toluydu.

Bala, gardaþlýklarýnýn yanýna oturgandý. O da anav ballarday üyden akeldiklerini ortaga salgandý. Bir ara koca, ballardýn birövünü yanýna þakýrdý. Boyalý cýmýrtgalarýný tokuþturdular. Kimdin cýmýrtgasý sýnmazsa o ütetandý. Koca baladýn cýmýrtgasýný ütgendi. Koca üttügü cýmýrtgadýn kabýgýný sýdýrýp cýmýrtgadý ortadan ekige böldü. Bir parþasýný üttügü balaga berdi, anav bir parþasýný özü cedi. Bunu körgen ballardýn hepsi heveslendiler. Onlarda boyadýklarý cýmýtgalardý birbirlerine kösterdiler, en aruv boyangan cýmýtgadý þeþtiler sonrada cýmýrtgalarýný tokuþturmaga basladýlar. Ütgen , ütülgenmen üttügü cýmýrtgadý bölüsüp cedi. Bala ,ayesinin özüne berdiði boyalý takta cýmýrtgadý þýgarýp arkadaþlarýna þaka yasadý. Köbü basta essak cýmýrtga sandý. Kimmen toguþtursa cendi sonra da onlarga cýmýrtgadýn takta bolganýný aytýp küldü. Hepside aruv eðlengendi. Epteklerini cedikten sonra üyde analarýnýn yasadýklarý keklerdi, þöreklerdi, helvalardý cediler. Karýnalrýný bir aruv etip toyurduktan sona gene ayný cerde oyunlar oynap aksamdý ettiler. Kün batmaga cakýndý. Hepsi cerlerge attýklarý þöplerdi toplap canlarýnda akeldikleri naylonlarga saldý. Cerlerdi temizledikten sona koca hepsini bir ara topladý,

- Gitme zamaný geldi,hadi bakalým dep bakýrdý.

Hepsi barabar sýra sýra bolup külüp oynap köyge bardýlar.Köyge barga gadar türküler cýrladýlar. Karangý basmadan talebelerdin hepsi üylerine dagýlgandý.

Bala'da süyünüp üyge keldi. Hem ilk kez piknikge þýkgandý hemde heþ bu gadar eðlenmegendi. Üyge barýp iþgerge kirgende anasý sordu,

- Keldin me , nettiniz, piknik etip boldunuz ma ? dep soradý.

Bala közlerinin iþi külüp turup anasýna yasadýklarýný bir bir anlatmaga basladý sonra birden aklýna kelgendey anasýna sordu,

- Ana, bugün Gýdýrellez dep ayttý. Ne bolganýný bilesin me Men bilemen de …..



Söyleyeceklerim var!

Bu yazýda yazanlara katýlýyor musunuz? Eklemek istediðiniz bir þey var mý? Katýlmadýðýnýz, beðenmediðiniz ya da düzeltilmesi gerekiyor diye düþündüðünüz bilgiler mi içeriyor?

Yazýlarý yorumlayabilmek için üye olmalýsýnýz. Neden mi? Ýnanýyoruz ki, yüreklerini ve düþüncelerini çekinmeden okurlarýna açan yazarlarýmýz, yazýlarý hakkýnda fikir yürütenlerle istediklerinde diyaloða geçebilmeliler.

Daha önceden kayýt olduysanýz, burayý týklayýn.


 


ÝzEdebiyat yazarý olarak seçeceðiniz yazýlarý kendi kiþisel kütüphanenizde sergileyebilirsiniz. Kendi kütüphanenizi oluþturmak için burayý týklayýn.

Yazarýn deneysel kümesinde bulunan diðer yazýlarý...
Kýs Kelmeden - Kýþ Gelmeden - Nogayca Hikaye
Av - Nogayca Hikaye
Radyo
Cigare

Yazarýn diðer ana kümelerde yazmýþ olduðu yazýlar...
Köyümü Özledim [Þiir]
Nogay Kültüründe Çocuk Oyunlarý - 1 [Ýnceleme]
Ertengi - Nogayca Masal [Ýnceleme]
Gündemdeki Sabantoy [Ýnceleme]
Zaman , Kültür ve Nesil [Bilimsel]


Hakan BENLÝ kimdir?

Konya'da yaþayan bir Nogay Türküyüm. Bulunduðumuz çevrede kaybolmaya yüz tutan dilimizi ve kültürümüzü yeniden canlandýrabilmek için çalýþmalar yapma gayreti içerisindeyiz.

Etkilendiði Yazarlar:
Yaþar Kemal,


yazardan son gelenler

yazarýn kütüphaneleri



 

 

 




| Þiir | Öykü | Roman | Deneme | Eleþtiri | Ýnceleme | Bilimsel | Yazarlar | Babýali Kütüphanesi | Yazar Kütüphaneleri | Yaratýcý Yazarlýk

| Katýlým | Ýletiþim | Yasallýk | Saklýlýk & Gizlilik | Yayýn Ýlkeleri | ÝzEdebiyat? | SSS | Künye | Üye Giriþi |

Custom & Premade Book Covers
Book Cover Zone
Premade Book Covers

ÝzEdebiyat bir Ýzlenim Yapým sitesidir. © Ýzlenim Yapým, 2024 | © Hakan BENLÝ, 2024
ÝzEdebiyat'da yayýnlanan bütün yazýlar, telif haklarý yasalarýnca korunmaktadýr. Tümü yazarlarýnýn ya da telif hakký sahiplerinin izniyle sitemizde yer almaktadýr. Yazarlarýn ya da telif hakký sahiplerinin izni olmaksýzýn sitede yer alan metinlerin -kýsa alýntý ve tanýtýmlar dýþýnda- herhangi bir biçimde basýlmasý/yayýnlanmasý kesinlikle yasaktýr.
Ayrýntýlý bilgi icin Yasallýk bölümüne bkz.