OKUTAN VALÝ
M.NÝHAT MALKOÇ

     Türkiye’de okuryazarlýk oraný yüzde 88’dir. Yani her yüz kiþiden 88’i okuma ve yazmayý biliyor. Bu oran yüksek gibi görülse de aslýnda çaðdaþ Türkiye’ye yakýþan bir oran deðildir. Zira pek çok Avrupa ülkesinde okuma yazma oraný yüzde yüzlere gelip dayanmýþtýr. Bu çaðda okuma yazma bilmemek tek kelimeyle ayýptýr. Fakat bu ayýp, bilmeyenin deðil, öðretmeyenindir. Sosyal devlet, vatandaþlarýnýn her türlü ihtiyaçlarýný gözeterek, gerekli önlemleri alýr. Ülkemizde her ne kadar dikkate alýnmasa da, okumak bir ihtiyaçtýr aslýnda. Okumayan insanlarýn ruh açlýðý pek çok ruhsal boþluðu da beraberinde getirmektedir.
     Türkiye’de yüz kiþiden 88’i okuma yazma bilse de bilinçli kitap okuyucusu bu oranýn çok çok altýndadýr. Okumuyoruz iþte. Yapýlan araþtýrmalar gösteriyor ki gençliðin yüzde 70’i hiç okumuyor. Ýstatistiklerin dili, okumayýþýmýzý belgeliyor. Ýstatistik verilerine göre nüfusun yüzde 40’ý hayatý boyunca hiç kütüphaneye gitmiyor. Ýlköðretimde çocuklarýn yüzde 80’inden fazlasý ders kitabý, kaynak ve yardýmcý kitap dýþýnda kitap okumadan okullarýndan mezun oluyor. Üniversite öðretim üyelerinin 1/5’i akademik yayýnlar dýþýnda kitap okumuyor. Bu rakamlar bizleri gelecek adýna endiþelendiriyor. Çünkü okumayan bir milletin geleceði karanlýktýr. Böyle bir toplumda kültürel kalkýnmadan da bahsedilemez.
     Çocuklarýmýz bilgi sahibi olmadan fikir sahibi oluyor. Bazý çevreler gençliðe zehirli fikirler aþýlayarak onlarýn geleceðini karartýyorlar. Okumak yerine seyrediyoruz. Televizyonlar hiç kapanmýyor evlerde. Teknolojinin en büyük nimetlerinden biri olan bilgisayar, bilgi edinmek için deðil, oyun makinesi olarak kullanýlýyor. Yabancý filmler ve bir kýsým yerli yapýmlar gençliðin vücut kimyasýný bozdu. Aileler kontrolü çoktan kaybetti. Televizyon, kitaplarla olan baðýmýzý kopardý. Ülkemizde her yýl altý bin çeþit kitap basýlsa da okuma oranýnda o miktarda bir artýþ görülmektedir. Oysa Türkiye’de iki buçuk milyonun üzerinde üniversite ve yüksekokul mezunu vardýr. Yayýncýlar bir kitaptan çok sayýda basma cesareti gösteremiyorlar. Çünkü basýlan kitaplar elde kalýyor. Avrupa’da gazetelerin her biri milyonlu rakamlar basarken bizde bu sayý yüz binli rakamlarda gezinip durmaktadýr. Her gün yüz binlerce gazete hiç okunmadan yok olup gitmektedir. Bu tablo bizleri fevkalade üzüyor.
     Trabzon’un kýymetli valisi Nuri Okutan Bey genelde Türkiye’nin, özelde Trabzon’un bu vahim manzarasýný görmüþ olacak ki bir þeyler yapmak için harekete geçti. Kelkit ilçesinde kaymakamken yaptýðý baþarýlý çalýþmalarýný Sakarya Valiliði sýrasýnda artýrarak devam ettiren ilimizin gayretli valisi Nuri Okutan Trabzon’a da damgasýný vurmaya devam ediyor. Okutan, Kelkit’teki kaymakamlýðý sýrasýnda tarýma önem vermiþ, ilçede ürün çeþitlerini artýrmýþtý. Yine burada halkla içice yaþayarak bildiðimiz resmi idarecilerden çok farklý biri olduðunu göstermiþti. Sakarya’daki icraatlarý da çok takdir görmüþtü. Sakarya Valiliði sýrasýnda Okuyan Þehir Sakarya projesi kapsamýnda bu þehirde okuma seferberliði baþlatmýþtý. Ayný vali bu engin tecrübelerini þimdi de Trabzon’a taþýyor. Artýk Trabzon’daki öðretim kurumlarý her gün 20’þer dakika okuma çalýþmasý yapýyor. Bu yeterli olmasa da sembolik açýdan çok önemli bir giriþimdir. Okulda 20 dakika okuyan çocuk, okuduðu kitabý evde de devam ettirecek, bir süre sonra kitap kurdu olup çýkacaktýr. Kitap gençliðin gündeminde önemli bir yer teþkil edecektir.
     Trabzonlular Vali Bey’in bu uygulamasýndan çok memnunlar. Çocuklar artýk sadece ders kitabý okumuyorlar. Hepsinin bir þiir, bir hikâye veya bir roman kitabý var. Edindiðim izlenimlere göre okulda kitap okumaya baþlayan çocuklar, okuduklarý kitaplarý evde de ellerinden býrakmýyorlar. En enteresan olaný da velilerin okumaya baþlamasý… Çocuklarýnýn okuduðunu gören veliler de okumaya heveslenmiþ. Pek çok evde okuma saatleri düzenleniyor. Sadece öðrenciler deðil, veliler de, öðretmenler de harýl harýl okuyor. Bu Trabzon için önemli bir dönüm noktasýdýr. Bu uygulama bizleri de heyecanlandýrmaktadýr. Trabzon Valisi Nuri Okutan, hem ismiyle hem de soy ismiyle müsemma bir insan… Gerçekten de her gittiði yere ýþýk saçýyor. Okullardaki kitap okuma çalýþmasýný çok önemsiyor ve destekliyorum.